Chân dung kẻ xả súng tại căn cứ Mỹ

Giải Nobel thường được xem là đỉnh cao của thành tựu khoa học, vinh danh những cá nhân có đóng góp vượt trội cho tiến bộ của nhân loại.

Tuy nhiên, vẫn không thiếu những khám phá xứng đáng đạt giải Nobel nhưng chưa được công nhận. Trong số này, có ít nhất 4 đột phá được tờ CNN cho rằng gây tiếc nuối nhất.

Bộ gene người đầu tiên

Một trong những ứng cử viên hàng đầu và thường được đem ra thảo luận cho giải Nobel là bản đồ bộ gene người, một dự án táo bạo được khởi động năm 1990 và hoàn thành vào năm 2003.

Việc giải mã mã di truyền của con người liên quan đến một nhóm nghiên cứu quốc tế gồm hàng nghìn nhà nghiên cứu tại Mỹ, Anh, Pháp, Đức, Nhật Bản và Trung Quốc.

Viện Nghiên cứu Bộ gene Người Quốc gia (NHGRI) công bố hình ảnh một trình tự ADN. Ảnh: NHGRI.

Nỗ lực này đã có tác động sâu rộng đến sinh học, y học và nhiều lĩnh vực khác. Tuy nhiên, việc quy tụ số lượng lớn người tham gia vào kỳ tích này cũng là nguyên nhân chính khiến công trình này không thể giành giải.

Cụ thể, theo các quy tắc do Alfred Nobel đặt ra trong di chúc năm 1895 của ông, một giải thưởng chỉ có thể vinh danh tối đa 3 người. Đây cũng là một thách thức ngày càng lớn do tính chất hợp tác của nhiều nghiên cứu khoa học.

Cuộc cách mạng trong điều trị béo phì

Trên thế giới, cứ 8 người sẽ có một người mắc bệnh béo phì và con số này đã tăng gấp đôi kể từ năm 1990.

Tuy nhiên, vào năm 2022, loại thuốc điều trị béo phì đầu tiên được Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ chấp thuận kể từ năm 2014 đã được tung ra thị trường, khả năng mở ra một kỷ nguyên mới cho việc điều trị bệnh béo phì và các tình trạng liên quan như bệnh tiểu đường loại 2.

Semaglutide, còn được gọi là Wegovy, hiệu quả gấp đôi so với các loại thuốc trước đây, sau khi nghiên cứu trên gần 2.000 bệnh nhân thấy những người tham gia giảm trung bình 15% trọng lượng cơ thể.

Phiên bản tổng hợp loại hormone làm giảm cảm giác thèm ăn sử dụng với liều lượng thấp hơn nhiều để điều trị bệnh tiểu đường loại 2.

Hoạt chất của Semaglutide khiến người dùng chán ăn, từ đó thúc đẩy quá trình giảm cân. Ảnh: Today.

Tuy nhiên, phải đến năm 2024, 3 nhà khoa học tham gia vào quá trình phát triển loại thuốc này là Svetlana Mojsov, Joel Habener và Lotte Bjerre Knudsen mới nhận được vị ghi nhận thông qua giải thưởng Lasker-DeBakey, vốn thường được coi là thước đo đánh giá liệu một nhà khoa học hoặc đột phá cụ thể có giành được giải Nobel hay không.

Mojsov, một nhà sinh hóa học và phó giáo sư nghiên cứu tại Đại học Rockefeller và Habener, một bác sĩ nội tiết và giáo sư y khoa tại Harvard đã giúp xác định và tổng hợp GLP-1 - loại hormone đường ruột thúc đẩy tuyến tụy tiết ra insulin sau bữa ăn.

Trong khi đó, Knudsen, cố vấn khoa học chính về nghiên cứu và phát triển ban đầu tại Novo Nordisk đóng vai trò quan trọng trong việc biến Semaglutide thành một loại thuốc hiệu quả thúc đẩy giảm cân mà hàng triệu người đang sử dụng hiện nay.

Hệ vi sinh đường ruột

Chúng ta không đơn độc trong cơ thể mình. Có đến hàng nghìn tỷ vi khuẩn, virus và nấm sống trong cơ thể con người, hay còn được gọi chung là hệ vi sinh vật ở người.

Trong hai thập kỷ qua, với những tiến bộ trong giải trình tự gene, các nhà khoa học đã có thể hiểu rõ hơn về chức năng của các vi khuẩn này, cách chúng giao tiếp với nhau và tương tác với các tế bào của con người, đặc biệt là trong ruột.

Trong đó, nhà sinh vật học Jeffrey Gordon và Giáo sư Robert J. Glaser tại Đại học Washington là hai người tiên phong trong lĩnh vực này.

Có đến hàng nghìn tỷ vi khuẩn, virus và nấm sống trong cơ thể con người, hay còn được gọi chung là hệ vi sinh vật ở người. Ảnh: iStock.

Bắt đầu bằng nghiên cứu trong phòng thí nghiệm trên chuột, Gordon đã nỗ lực tìm hiểu hệ vi sinh đường ruột của con người và cách hệ vi sinh này định hình sức khỏe con người.

Cũng chính công trình của Gordon đã phát hiện ra việc hệ vi sinh đường ruột đóng vai trò trong các tác động của tình trạng suy dinh dưỡng đối với sức khỏe. Đây vốn là tình trạng đã ảnh hưởng đến gần 200 triệu trẻ em trên toàn cầu.

Tuy nhiên, theo David Pendlebury, người đứng đầu bộ phận phân tích nghiên cứu tại Viện thông tin khoa học Clarivate, dù rất hữu ích nhưng lĩnh vực này đã quá hạn để được trao giải Nobel.

Gene gây ung thư

Những năm 1970, trong khi nhiều người biết rằng ung thư đôi khi di truyền trong gia đình, nghiên cứu về ung thư lại tập trung vào virus.

Với nền tảng nghiên cứu sự khác biệt về gene giữa người và tinh tinh, giáo sư Mary-Claire King, hiện làm việc tại Đại học Y khoa Washington, đã có một cách tiếp cận mới.

Nhà khoa học người Mỹ Mary-Claire King nổi tiếng với những nghiên cứu về khả năng di truyền của ung thư vú. Ảnh: New York Genome Center.

Cụ thể, nhà khoa học người Mỹ tin rằng đa phần trường hợp ung thư vú gây ra bởi di truyền đột biến gene. Sử dụng mô hình toán học và kho dữ liệu khổng lồ của Viện Ung thư Quốc gia Mỹ, bà King phát hiện những bằng chứng cho thấy phần lớn ca ung thư vú là di truyền từ cha mẹ sang con.

Năm 1990, giáo sư King tìm ra gene chịu trách nhiệm cho sự di truyền của căn bệnh, đó là gene BRCA1 có chức năng ức chế khối u nằm trên nhiễm sắc thể số 17.

Nghiên cứu của giáo sư người Mỹ về BRCA1 đã giúp tạo ra những công cụ sàng lọc, xét nghiệm cho phép các bác sĩ sớm tìm ra dấu hiệu ung thư vú và ung thư buồng trứng ở phụ nữ, từ đó có thể ngăn chặn bệnh hiệu quả.

Những nhà khoa học tiên phong

"Những nhà khoa học tiên phong" là một cuốn sách thú vị về lịch sử của những phát minh nổi tiếng. Để có được những đóng góp vĩ đại cho nhân loại, các nhà khoa học nổi tiếng đã làm việc với lòng say mê và tinh thần học hỏi không ngừng.

Lãi suất cho vay thấp là cơ hội tốt để người dân sớm sở hữu nhà ở. Ảnh: Chí Hùng.

Đang có nhu cầu vay mua nhà, chị Hoàng Ngân (25 tuổi, Hà Nội) vừa được nhân viên một ngân hàng 100% vốn nước ngoài giới thiệu gói vay ưu đãi với lãi suất hấp dẫn.

Theo đó, gói sản phẩm của nhà băng này có lãi suất vay chỉ 5,5%/năm trong 3 tháng đầu và 6,22%/năm cho 9 tháng sau. Nếu chọn lãi suất cố định trong 1 năm, mức lãi ngân hàng đưa ra cũng chỉ là 6,24%/năm và trường hợp cố định 2 năm lãi suất sẽ là 6,34%/năm. Sau ưu đãi, lãi suất sẽ được thả nổi bằng lãi suất cơ sở trừ biên độ 1 điểm % xuống còn 8,3%/năm.

“Gói vay này khá đặc biệt vì áp dụng lãi suất thả nổi bằng lãi suất cơ sở trừ biên độ. Công thức tính lãi suất này khác với hầu hết ngân hàng trên thị trường hiện nay đang áp dụng, khi lãi suất thả nổi vẫn thường tính bằng lãi suất cơ sở cộng biên độ", chị Ngân thông tin.

Theo cá nhân này, hiện gói vay có kỳ hạn vay tối đa 30 năm; hạn mức vay tối đa 80% giá trị căn nhà. Tuy nhiên, chị Ngân vẫn đang phân vân vì không rõ mức lãi suất kể trên đã tốt nhất thị trường hay chưa.

Một ngân hàng đang áp dụng chính sách tính lãi suất cho vay thả nổi bằng lãi suất vay thế chấp (lãi suất cơ sở) trừ biên độ. Ảnh: NVCC.

Lãi vay mua nhà đang ở vùng thấp

Chia sẻ với Tri Thức - Znews, chuyên gia tư vấn tài chính và bất động sản độc lập Lê Quốc Kiên đánh giá lãi suất cho vay mua nhà đang được các ngân hàng thương mại niêm yết ở mức rất tốt.

Tại nhóm ngân hàng Big 4 (gồm VietinBank, Agribank, BIDV, Vietcombank) đang áp dụng lãi suất ưu đãi cho các khoản vay mới chỉ từ 6-7%/năm. Tại các ngân hàng thương mại tư nhân, lãi suất ưu đãi cho các khoản vay mới cao hơn, nhưng cũng chỉ dao động trong hơn 6-8%/năm.

Như tại HDBank, nhà băng này hiện áp dụng nhiều gói vay ưu đãi lãi suất với các khách hàng có nhu cầu mua nhà với lãi suất chỉ từ 6,8%/năm, hạn mức tối đa 85% giá trị căn nhà và thời hạn cho vay kéo dài 25 năm.

Cùng với đó, HDBank cũng áp dụng gói vay linh hoạt cho khách hàng mua bất động sản với hạn mức tối đa 50 tỷ đồng, thời hạn vay tối đa 50 năm; cho vay xây dựng/sửa chữa nhàtối đa 5 tỷ đồng, thời hạn vay 25 năm; cho vay tiêu dùng có TSBĐ là bất động sản hạn mức tối đa 3 tỷ đồng, thời hạn 25 năm... Tỷ lệ cho vay tối đa/giá trị TSBĐ của các gói vay này lên tới 90%, lãi suất ưu đãi chỉ từ 0%/năm.

Không chỉ các khoản vay mua nhà mới được giảm lãi suất, ngay cả các khoản vay mua nhà hiện hữu chịu lãi suất thả nổi cũng đã được các ngân hàng giảm lãi suất về quanh mức 8-10%/năm.

Nhiều khách hàng mà ông Kiên đang tư vấn tài chính chia sẻ rằng biên độ giảm lãi suất có thể đàm phán thành công với ngân hàng là 1-2 điểm %, tùy nhà băng, chính sách và khoản vay.

Làm sao để được vay lãi suất thấp?

Để tận dụng mức lãi suất thấp hiện nay, theo ông Kiên, người vay mua nhà nên chọn thời gian cố định lãi suất càng dài càng tốt.

Hiện các ngân hàng thường đưa “offer” cố định lãi suất vay mua nhà khoảng 6 tháng (6%/năm); 1 năm (7%/năm); 2 năm (8%/năm) hay kỳ hạn 3 năm (9%/năm). Với lộ trình vay mua nhà dài hạn, có thể lên tới 20-30 năm mới trả hết, người mua nên chọn mức lãi suất ưu đãi cố định trong khoảng thời gian dài nhất.

“Khách hàng thường bị chú ý bởi những con số lãi suất thấp như 5-6%/năm nhưng nhược điểm là thời gian áp dụng cũng thấp, chỉ khoảng 6-12 tháng. Vì thế, tốt nhất khách hàng nên chọn điểm an toàn khi vay, vì khoản mua nhà là dài hạn.

Tôi khuyến nghị nên chọn lãi suất cố định 3 năm là đẹp nhất. Hiện chênh lệch lãi suất cố định 3 năm và 1 năm đang vào khoảng 2%. Cố gắng trung hòa mức lãi suất cố định 3 năm trong khoảng 8-9% là an toàn”, ông Kiên đưa lời khuyên.

Chuyên gia khuyến nghị khách hàng nên chọn thời gian vay cố định càng dài càng tốt. Ảnh: Chí Hùng.

Về việc lựa chọn ngân hàng vay, với kinh nghiệm cá nhân, ông Kiên cho rằng khách hàng nên khảo sát thị trường để chọn ra được ngân hàng có lãi suất tốt nhất và phù hợp với điều kiện tài sản đảm bảo.

Hiện trên thị trường có 4 nhóm ngân hàng gồm ngân hàng nước ngoài, ngân hàng quốc doanh (Big 4), ngân hàng tư nhân lớn, ngân hàng tư nhân nhỏ và vừa.

Đầu tiên, khách hàng nên làm hồ sơ vay với các ngân hàng nước ngoài bởi nhóm ngân hàng này luôn áp dụng mức lãi suất thấp nhất trong 4 nhóm. Tuy nhiên, nhóm ngân hàng này chủ yếu xét duyệt hồ sơ theo lương và từ mức lương cao khách hàng phải nộp thuế đầy đủ, bảo hiểm xã hội…

Trường hợp hồ sơ vay không được xét duyệt, người mua nhà xét vay tới nhóm thứ 2 là các ngân hàng quốc doanh. Nhóm 3 và nhóm 4 là ngân hàng thương mại tư nhân, đều là những nhóm ngân hàng đang cho vay lãi suất cao hơn so với nhóm 1 và 2.

Lưu ý, trước khi mua nhà thì khách hàng nên làm việc trước với ngân hàng, tránh trường hợp đặt cọc nhà rồi mới đi hỏi vay. Rủi ro không vay được, khách hàng rất dễ mất cọc.

Về hạn mức vay, ông Kiên dẫn ví dụ nếu mua nhà khoảng 3 tỷ đồng, ít nhất người mua cần có trong tay 1 tỷ đồng tiền mặt. Số tiền còn lại (2 tỷ đồng) sẽ đi vay ngân hàng.

Thời gian vay khoảng 30 năm và tính nhanh trên mức lãi suất trung bình hiện tại thì mỗi tháng cần trả ngân hàng khoảng 25 triệu đồng. "Muốn mua nhà giá trị này, thì khách hàng cũng cần đảm bảo thu nhập hàng tháng phải từ 50 triệu trở lên", vị chuyên gia đánh giá.

Hãy chuẩn bị trước cho mình 6 tháng tiền trả nợ, và chỉ nên dành tối đa 50% thu nhập để trả nợ vay mua nhà

Chuyên gia tư vấn tài chính và bất động sản độc lập Lê Quốc Kiên

Theo ông Kiên, rủi ro lớn nhất của người vay mua nhà là sụt giảm thu nhập dẫn đến không có tiền trả ngân hàng, từ đó rơi vào nhóm nợ xấu và tệ nhất là bị thu giữ tài sản.

Do đó, phương án dự phòng là chuẩn bị 6 tháng tiền trả nợ. Như ở ví dụ trên, vay 2 tỷ đồng ngân hàng, cần trả 25 triệu đồng/tháng thì nên có một khoản dự phòng ít nhất 150 triệu đồng cho mục đích trả nợ. Số tiền này gửi vào tài khoản tiết kiệm để phòng trường hợp sụt giảm thu nhập, mất việc… vẫn có khoản tiền dự phòng để trả ngân hàng.

“Nếu vợ/chồng thu nhập 25-30 triệu đồng/người/tháng thì hai vợ chồng đã có khoản thu nhập 50-60 triệu/tháng. Việc để dư khoảng 150 triệu đồng làm khoản tiền dự phòng trả nợ có thể thực hiện nhanh trong vòng 3-4 tháng và rất khả thi”, ông Kiên tính toán.

Về thu nhập trả nợ, khách hàng nên tính gọn trong khoảng 50% thu nhập hàng tháng. Ví dụ, thu nhập 50 triệu/tháng chỉ nên dành tối đa 25 triệu đồng/tháng để trả nợ, số còn lại để duy trì chi phí sinh hoạt gia đình và tiếp tục cất vào quỹ dự phòng rủi ro.

Ngoài ra, trong trường hợp xấu nhất, nếu cả hai vợ chồng cùng mất việc, không có thu nhập để trả nợ thì bắt buộc phải bán nhà. Chuẩn bị trước cho điều này, ông Kiên cho rằng khách hàng nên giữ mối quan hệ tốt với "sales" dự án để khi muốn bán nhà vẫn sẽ có người hỗ trợ.

Tri Thức - Znewsgiới thiệu độc giả Tủ sách kiến thức kinh tế với đa dạng cuốn sách, câu chuyện trong lĩnh vực kinh doanh, kinh tế. Là nguồn tư liệu cho những người quan tâm và muốn nâng cao kiến thức trong lĩnh vực kinh tế. Những cuốn sách, câu chuyện trong Tủ sách không chỉ đơn thuần là những tác phẩm của tri thức mà còn chứa đựng bí quyết, kinh nghiệm quý báu từ các tác giả, nhà quản lý có uy tín và kinh nghiệm lâu năm trong ngành.

Đọc sách không chỉ giúp người đọc tiếp cận những kiến thức mới mà còn giúp mở rộng tầm nhìn và phát triển bản thân. Tủ sách kiến thức kinh tế mong muốn lan tỏa tri thức trong lĩnh vực kinh doanh, đồng thời phát triển văn hóa đọc cho người Việt.

Thắm Nguyễn