Ông Nguyễn Trung Kiên, CEO Pavana đánh giá, dư địa phát triển của thị trường camera là rất lớn. Dẫn số liệu theo thống kê của thị trường camera toàn cầu của hãng nghiên cứu thị trường Statista, ông Kiên cho biết, phân khúc camera hạ tầng công cộng hiện vẫn đang chiếm tỷ trọng lớn nhất với khoảng 40%; camera thương mại chiếm 30% thị phần toàn thế giới và nhóm khách hàng cuối cùng là camera cho hộ gia đình chỉ chiếm 20%.

"Hiện nay, mỗi năm nước ta nhập khẩu 5-6 triệu camera. Thị trường Việt Nam chủ yếu là camera gia đình và thương mại (doanh nghiệp). Còn camera cho hạ tầng thì đang rất sơ khai, tức là dư địa thị trường này rất lớn”, ông Kiên nói.

Dẫu vậy, CEO Pavana nêu một thực tế, các thiết bị từ nước ngoài vẫn chiếm phần lớn thị phần camera Việt Nam. Thực trạng này ở hầu hết các sản phẩm điện tử nói chung, chứ không chỉ riêng đối với ngành hàng camera khi khó có thể cạnh tranh về giá. “Không có ai lạc quan để nói rằng chúng ta có thể tạo ra được các sản phẩm rẻ hơn, chất lượng tốt hơn sản phẩm Trung Quốc trong một sớm một chiều”, ông Kiên nói. Tuy nhiên, ông Kiên cũng khẳng định, nếu chúng ta đầu hàng luôn từ đầu thì không có sản phẩm Made in Vietnam. 

Dưới góc nhìn của một nhà sản xuất, ông Kiên cho rằng, để cạnh tranh được thì cần có 2 yếu tố đó là quy mô thị trường đủ lớn và chính sách hỗ trợ.

“Các doanh nghiệp cần hướng đến thị trường quy mô lớn, điều này có nghĩa là chúng ta phải tiếp cận ở thị trường toàn cầu. Nếu chúng ta sản xuất một sản phẩm nào đó, không chỉ camera nhưng chỉ tiếp cận là tập trung ở thị trường Việt Nam thì điều đó rất khó”,ông Kiên phân tích rõ.

Trong khi đó, các doanh nghiệp cũng cần đến các chính sách bảo trợ của Nhà nước. Đây được xem là đòn bẩy cho các doanh nghiệp. Kinh nghiệm từ các nước đã đi trước đã cho thấy, khi sản xuất sản phẩm gì trong giai đoạn đầu cũng cần sự bảo trợ, hỗ trợ của Nhà nước nhất định. Nếu doanh nghiệp có cả 2 yếu tố này thì sẽ phát triển rất tốt. Nếu không thì phải có 1 trong 2 yếu tố nói trên.

"Khi hướng đến thị trường quốc tế thì cần xác định đối tác của chúng ta là ở toàn cầu, nguồn lực của chúng ta cũng ở toàn cầu chứ không chỉ tại Việt Nam. Như vậy, chúng ta có thể cạnh tranh được nếu có 2 yếu tố này", CEO Pavana nói.

Bài toán hiện nay là phải giải quyết khó khăn lớn nhất, đó chính là Việt Nam chưa có hệ sinh thái sản xuất nói chung, chứ không chỉ sản xuất camera. Chẳng hạn như thị trường Trung Quốc, khi doanh nghiệp sản xuất một thiết bị nào đó thì có sẵn các nhà cung cấp, đối tác đồng hành. Thế nhưng, ở Việt Nam việc tìm kiếm các đối tác đồng hành như vậy rất khó và chúng tôi phải tìm đến các đối tác nước ngoài. Để đi vào sản xuất thì chúng ta phải đối mặt và giải quyết được bài toán này. 

Ngoài ra, CEO Pavana cũng cho rằng, khi thương hiệu và sản phẩm Việt Nam đang chưa đủ lớn, người tiêu dùng còn sự nghi ngại với sản phẩm thương hiệu của Việt Nam. Hiện nay, một số thương hiệu của Việt Nam đang dần có như hiện nay thì chúng ta từng bước xây dựng được điều này.

Sản xuất bán dẫn khi không có công nghệ riêng vô cùng khó khăn, mọi vốn liếng đều đổ hết vào đây. Ngày 8/2/1983, ông Lee Byung Cheol quyết định kinh doanh bán dẫn tại Tokyo, Nhật Bản bất chấp những lời chế giễu “sản xuất bán dẫn thế nào nếu còn không biết cách sản xuất tivi”.

Ván bài của ông Lee đã được đền đáp. Năm 1992, Samsung trở thành công ty đầu tiên phát triển chip DRAM 64-bit, một linh kiện quan trọng trong máy tính cá nhân, vượt trước các đối thủ Nhật Bản. Hiện nay, Samsung 43,5% thị phần chip DRAM toàn cầu, 46% thị phần chip nhớ (memory chip) toàn cầu. So với TSMC, nhà thầu chip khổng lồ của Đài Loan (Trung Quốc), Samsung kinh nghiệm ít hơn nhưng có nhiều khách hàng lớn như Apple, Qualcomm.

Tháng 6 vừa qua, Samsung lại làm nên kỳ tích khi đánh bại TSMC để là công ty đầu tiên sản xuất thành công chip 3nm. Samsung cho biết quy trình chế tạo mới tiết kiệm điện hơn 45% so với quy trình 5nm trước đó, hiệu suất cao hơn 23% và diện tích bề mặt nhỏ hơn 16%. 

Từ cứ điểm Buecheon, Gyeonggi-do năm 1974, gần 50 năm sau, Samsung đã mở rộng hoạt động bán dẫn sang Giheung, Hwaseong, Pyeongtaek, Onyang và Cheonan. Hơn 60.000 nhân viên giúp Samsung lập nhiều kỷ lục của thế giới. Không quá lời khi nói rằng những thành tựu của Samsung Electronics chính là lịch sử của ngành công nghiệp bán dẫn Hàn Quốc.

Không ngừng rót tiền đầu tư “khủng”

Theo các chuyên gia, bí quyết làm nên thành công của Samsung là tích cực đầu tư vào R&D. Ông Jung, người gia nhập Samsung từ năm 1985, chia sẻ, họ luôn đi trước để khi thị trường suy giảm vẫn có thể sản xuất. “Chúng tôi có thể duy trì trên điểm hòa vốn ngay cả khi các đối thủ khác thua lỗ”, ông nói.

Mới đây, Samsung công bố kế hoạch tăng ngân sách hơn 30% lên 450 nghìn tỷ won (360 tỷ USD) từ nay tới 2026 nhằm đẩy mạnh các mảng kinh doanh, từ chip đến dược phẩm, tạo ra 80.000 việc làm. Năm 2021, công ty cũng tiết lộ đầu tư 151 tỷ USD cho đến năm 2030 để nghiên cứu sâu hơn nữa vào lĩnh vực sản xuất chip tiên tiến.

Phần lớn số tiền này đổ vào bộ phận bán dẫn cạnh tranh với Intel, TSMC. Trong đó, 270 tỷ USD chi cho hoạt động trong nước, phần còn lại đầu tư ở nước ngoài. Samsung Electronics sẽ xây nhà máy chip 17 tỷ USD tại Texas (Mỹ). Theo ông Roh Tae Moon, CEO Samsung Electronics, công ty sẽ sản xuất đại trà bóng chip bán dẫn tại Thái Nguyên từ tháng 7/2023. Lưới bóng chíp là vật liệu kết nối giữa chíp bán dẫn và bo mạch chính để truyền tín hiệu điện và nguồn điện.

Samsung buộc phải đầu tư nếu muốn bắt kịp TSMC trên thị trường sản xuất bán dẫn. Gần đây, TSMC đã hợp tác chiến lược với các doanh nghiệp Nhật Bản để xây nhà máy chip ở quần đảo này nhằm củng cố vị thế lãnh đạo của mình. TSMC nói sẽ chi 100 tỷ USD trong 3 năm tới xây 6 nhà máy chip tại Mỹ, đồng thời xây nhà máy 8,6 tỷ USD tại Kumamoto, Nhật Bản cùng với Sony và Denso.

Động thái của TSMC có thể làm lung lay vị trí của Samsung, vốn đang vật lộn với việc giữ chân khách hàng. Theo truyền thông, công ty chip Nvidia của Mỹ không dùng linh kiện Samsung trong GPU thế hệ mới năm nay. Như vậy, TSMC sẽ là nhà cung ứng duy nhất của hãng. Qualcomm cũng được cho là chuyển từ các nhà máy của Samsung sang TSMC để sản xuất chip Snapdragon 8.

Quay trở lại chip 3nm, dù đây là đột phá trong cuộc đua bán dẫn hiện đại, một câu hỏi khác được đặt ra: “Ai sẽ mua chip mới của Samsung”? Đây mới là vấn đề quan trọng. Cho đến nay, Samsung chưa tiết lộ khách hàng của dòng chip mới là ai. Thông cáo báo chí chỉ viết chip sẽ được ứng dụng trong các ứng dụng điện toán hiệu suất cao.

Theo nguồn tin của Nikkei, những người mua đầu tiên là thợ đào tiền số tại Trung Quốc. Nhưng xét tới thị trường tiền số sụt giảm mạnh thời gian qua, các khách hàng có thể không ổn định về lâu dài. Bộ phận bán dẫn của Samsung được cho là có vấn đề từ đầu năm 2021. Dù sản xuất số lượng lớn chip 5nm trong nửa sau năm 2020, công ty chưa thể tăng năng suất.

TSMC vẫn đứng đầu thị trường foundry bất chấp Phó Chủ tịch Samsung Electronics Lee Jae Yong tuyên bố sẽ trở thành số một vào 3 năm trước. Để bắt kịp TSMC, Samsung đã thay thế một số lãnh đạo cao cấp. Cuộc đua giữa TSMC và Samsung trên thị trường foundry còn khốc liệt, đặc biệt khi nhu cầu điện tử tiêu dùng đi xuống do lo ngại lạm phát toàn cầu.

Du Lam

Số liệu điều tra của hãng nghiên cứu thị trường Statista cho thấy, tính đến tháng 5/2021, Trung Quốc vẫn là quốc gia dẫn đầu về lượng người dùng smartphone với gần 912 triệu người.

Dù con số ít hơn tới một nửa, nhưng Ấn Độ cũng xếp thứ 2 sau Trung Quốc với trên 439 triệu chiếc. Hai quốc gia này sẽ tiếp tục đứng đầu bảng xếp hạng bởi dân số đông và được đánh giá là các thị trường có tiềm năng tăng trưởng mạnh khi tỷ lệ sử dụng điện thoại thông minh tương đối thấp, Statista bình luận.

Trong số các quốc gia Đông Nam Á, Indonesia và Việt Nam là hai thị trường có lượng người dùng cao nhất. Số liệu cho thấy, Indonesia có tới 160,2 triệu người dùng điện thoại thông minh và xếp thứ 4 trong bảng xếp hạng. Việt Nam có 61,3 triệu người dùng, ở trong top 10 quốc gia có lượng người dùng smartphone đông nhất thế giới.

Philippines và Thái Lan có tỷ lệ người dùng thấp hơn, với lần lượt là 41,3 và 37,8 triệu người dùng. 

Tỷ lệ thâm nhập điện thoại thông minh có thể được sử dụng như một chỉ số để đo lường mức độ tiên tiến của nền kinh tế của một quốc gia. Lượng người sử dụng điện thoại thông minh và tỷ lệ thâm nhập của smartphone cũng được xem là một trong những cơ sở phát triển nền kinh tế số.

Năm 2020, tỷ lệ thâm nhập điện thoại thông minh tại Việt Nam xếp thứ 9 với chỉ số 63,1%, cao hơn Indonesia với tỷ lệ thâm nhập 58,6% và Philippines ở mức 37,7%.

Việt Nam cũng được đánh giá là thị trường kinh tế số có mức tăng trưởng cao và tiềm năng trong khu vực Đông Nam Á.

Theo báo cáo của Google, Temasek và Bain & Company, năm 2020 nền kinh tế kỹ thuật số khu vực Đông Nam Á ghi nhận sự tăng trưởng của thương mại điện tử, giao đồ ăn và truyền thông trực tuyến trong bối cảnh đại dịch. Theo đó, thanh toán số đạt 620 tỷ USD vào năm 2020 và dự kiến đạt 1,2 nghìn tỷ USD vào năm 2025.

Truyền thông trực tuyến cũng đạt mức tăng trưởng 22%, đạt 17 tỷ USD vào năm 2020. Điều này được thúc đẩy bởi sự gia tăng bứt phá của các nhà cung cấp dịch vụ phát video trực tuyến (video streaming), mức tăng trưởng đạt 12 lần ở Việt Nam và 18 lần ở Thái Lan.

Theo đánh giá, Việt Nam và Indonesia là hai quốc gia có ghi nhận mức tăng trưởng hai con số cho nền kinh tế số. Trong đó nền kinh tế số Việt Nam đạt tổng giá trị khoảng 14 tỷ USD và dự kiến đạt 52 tỷ vào năm 2025, với tốc độ tăng trưởng bình quân từ nay đến đó là 29%. Trong bối cảnh đại dịch, kinh tế Internet tại Việt Nam ghi nhận mức tăng trưởng của là vận tải, thực phẩm, thương mại điện tử và fintech.

Duy Vũ

Nhiều smartphone khan hàng, tăng giá tại Việt Nam vì thiếu chip

Theo chia sẻ từ các hệ thống bán lẻ, nhiều dòng điện thoại, laptop mới liên tục rơi vào tình trạng thiếu hàng, không có đủ máy để bán ra thị trường.