Cũng theo ông Vinh, CSI không chỉ là căn cứ đánh giá mức độ phát triển bền vững của các doanh nghiệp tham gia chương trình, mà trên hết đó là công cụ hỗ trợ công tác quản trị doanh nghiệp bền vững, hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam thực hiện trách nhiệm giải trình hiệu quả hơn.

Đặc biệt, CSI là một bộ chỉ số “động”, luôn được cập nhật các nội dung phản ánh được những thay đổi pháp lý quan trọng mà doanh nghiệp Việt Nam cần lưu tâm, hay những xu thế mới từ quốc tế.

Chia sẻ trực tuyến với chương trình, ông Binu Jacob, Tổng giám đốc Nestlé Việt Nam đồng Chủ tịch VBCSD, nhấn mạnh cam kết phát triển bền vững cần đi kèm với một lộ trình rõ ràng, các khoản đầu tư tương ứng với lộ trình đó, sự đổi mới, chuyển đổi và hợp tác ở mọi cấp độ để đưa phát triển bền vững trở thành hiện thực.

Theo ông Binu Jacob, Top 100 doanh nghiệp bền vững Việt Nam (CSI 100) đã trở thành nơi quy tụ các doanh nghiệp mong muốn theo đuổi phát triển bền vững thông qua việc đưa ra một bức tranh rõ ràng những thành tựu đạt được, những hạn chế cần khắc phục và quan trọng nhất là định hướng.

Tại Lễ phát động, VCCI giới thiệu một số điểm cập nhật mới của Bộ chỉ số CSI 2024. Theo đó, bộ chỉ số này bao gồm 153 chỉ số, trong đó 62% là các chỉ số tuân thủ, 38% là các chỉ số nâng cao. Mỗi chỉ số được sử dụng để khai báo một nội dung cụ thể, giúp doanh nghiệp liệt kê và cung cấp thông tin dễ dàng hơn.

Với đa số là các chỉ số tuân thủ, điều này cũng thể hiện việc thực hiện phát triển bền vững không khó và xa vời cho doanh nghiệp mà ngược lại, chỉ cần đảm bảo việc tuân thủ các yêu cầu pháp luật, doanh nghiệp đã có một nền tảng vững chắc cho phát triển bền vững.

Những thay đổi chính trong nội dung Bộ chỉ số 2024 tập trung chủ yếu ở phần môi trường. Cụ thể, CSI 2024 tăng đáng kể mức độ “lượng hóa” của các chỉ số, đồng nghĩa với việc bổ sung thêm các chỉ số mang tính định lượng, đặc biệt là các chỉ số về môi trường.

Bên cạnh đó, các chỉ số môi trường cũng được phân định rõ ràng hơn theo 2 nhóm: “tuân thủ” - các chỉ số cơ bản và “sáng kiến” - các chỉ số nâng cao.

Những thay đổi này không chỉ giúp Hội đồng đánh giá của Chương trình CSI 2024 có thể đánh giá, cho điểm chuẩn xác hơn các nỗ lực phát triển bền vững của doanh nghiệp, mà còn giúp doanh nghiệp tiếp cận các vấn đề quản lý môi trường thuận lợi hơn.

Cải tiến đáng chú ý nhất trong Chương trình CSI 2024 là chia hệ thống đánh giá Doanh nghiệp theo 3 lĩnh vực: sản xuất, thương mại - dịch vụ và hỗn hợp (bao gồm 2 lĩnh vực trên). Tùy nhóm ngành, trọng số điểm của các nội hàm kinh tế, môi trường, xã hội sẽ khác nhau, phù hợp với đặc thù ngành nghề và hoạt động sản xuất - kinh doanh của doanh nghiệp, qua đó đảm bảo tính công bằng trong việc đánh giá cho từng doanh nghiệp.

Năm 2024, chương trình sẽ tiếp nhận hồ sơ của doanh nghiệp ở mọi quy mô và lĩnh vực thông qua hình thức nộp hồ sơ trực tuyến và không thu bất kỳ khoản phí nào.

Ngoài việc đánh giá và công bố 100 doanh nghiệp bền vững, CSI 2024 cũng xây dựng những hạng mục giải để biểu dương những doanh nghiệp tiên phong thực hiện kinh tế tuần hoàn và cắt giảm phát thải carbon và những doanh nghiệp tiên phong xây dựng giá trị đa dạng, công bằng và bao trùm.

Tại Việt Nam, các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Quốc hội và Chính phủ đều nhất quán quan điểm và mục tiêu phát triển kinh tế phải gắn với bảo vệ môi trường, sự dụng tiết kiệm, hiệu quả năng lượng, tài nguyên, giảm phát thải khí nhà kính, đảm bảo sức khỏe con người. 

Cùng với xu hướng chuyển đổi xanh của thế giới sau COP 26, nhiều doanh nghiệp, chủ đầu tư ở Việt Nam nói chung và trong lĩnh vực xây dựng nói riêng đã xây dựng và triển khai các kế hoạch, giải pháp cụ thể để phát triển doanh nghiệp theo hướng xanh, phát thải thấp và tiến tới trung hòa các bon như mục tiêu đến 2050 mà Chính phủ đã cam kết. 

Tuy nhiên, để thực hiện được mục tiêu trên còn rất nhiều thách thức, đòi hỏi sự nỗ lực quyết tâm và những hành động cụ thể, thiết thực và hiệu quả của tất cả các bên liên quan. 

Thứ trưởng Nguyễn Tường Văn cho biết, lĩnh vực xây dựng tiêu thụ khoảng 37-40% tổng tiêu thụ năng lượng và phát thải khoảng trên 30% tổng lượng khí nhà kính. Chính vì thế, phát triển công trình hiệu quả năng lượng, tiết kiệm tài nguyên, công trình xanh, công trình tự cân bằng năng lượng, công trình phát thải bằng 0 đã và đang là một trong những ưu tiên của của nhiều quốc gia trên thế giới.

Để hiện thực hóa các mục tiêu đề ra tại các Nghị quyết nêu trên và các cam kết của Chính phủ Việt Nam tại COP 26 phấn đấu để Việt Nam đạt phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, theo Thứ trưởng Nguyễn Tường Văn, các ngành, lĩnh vực của nền kinh tế đồng thời phải chuyển đổi xanh, đặc biệt là ngành Xây dựng.

Sự kiện Tuần lễ Công trình Xanh năm 2023 là cơ hội để các nhà hoạch định chính sách, các chuyên gia, các doanh nghiệp, các đơn vị tư vấn, ngân hàng, các co quan, tổ chức quốc tế và những người hoạt động trong lĩnh vực xây dựng cùng ngồi lại để bàn về những giải pháp thúc đẩy chuyển đổi xanh ngành Xây dựng.

Sự kiện với 1 phiên toàn thể và 4 hội thảo chuyên đề với nội dung như: Phát triển nhà xưởng xanh, văn phòng xanh, toà nhà xanh – hướng đến cải thiện chất lượng không gian sống và làm việc. Xu hướng sử dụng vật liệu xanh, tiết kiệm năng lượng và thân thiện với môi trường

Ứng dụng các thiết bị và công nghệ tiên tiến, hướng đến công trình xây dựng hiện đại, thông minh, thân thiện với môi trường, phát thải thấp và đảm bảo tiện nghi cho người sử dụng. Tài chính xanh, tín dụng xanh – động lực để phát triển bền vững.

Theo ông Hinh, có 3 công nghệ chính đang triển khai trong các trang trại chăn nuôi quy mô lớn: xử lý chất thải rắn bằng máy tách phân; xử lý chất thải khí bằng máy phát điện khí sinh học; xử lý chất thải lỏng bằng hệ thống tưới (nước thải sau biogas thông qua hệ thống lọc).

Thời gian qua, Dự án Hỗ trợ nông nghiệp Carbon thấp (LCASP) đã triển khai xây dựng mô hình tại 10 tỉnh, với kết quả ban đầu khá khả quan. Dự án đã đầu tư máy tách phân tại các trang trại chăn nuôi quy mô trên 2.000 đầu lợn/bò cũng như hệ thống tưới bằng nước thải biogas. Các trang trại lớn đều đạt tỷ suất lợi nhuận trên 20%, thời gian hoàn vốn từ 5-6 năm.

Thí điểm triển khai tại một số trang trại lợn quy mô trên 5.000 con cho tỷ suất lợi nhuận lên đến 60% so với mô hình truyền thống, thời gian hoàn vốn từ 2-3 năm.

Bà Bùi Thị Hồng Hà, Trung tâm Nông nghiệp hữu cơ (Học viện Nông nghiệp Việt Nam), chia sẻ về mô hình liên kết gà - rau tại Thái Bình. Phân gà được xử lý bằng công nghệ vi sinh ngay tại trại, ủ hoai và đưa ra dùng tại ruộng rau.

Cách làm này được áp dụng tại trại gà đẻ quy mô 18.000-50.000 con. Nhờ đó, HTX rau sạch Trung An đã tăng năng suất 40%. Một HTX rau sạch khác dùng phân gà rắc trên ruộng và tận dụng dùng tàn dư trên ruộng, không cần tới thuốc BVTV, giúp sản xuất rau với chi phí rẻ, tạo ra chất lượng cao phục vụ khách hàng, bà Hà cho hay.

Theo ước tính, chỉ riêng ngành chăn nuôi khối lượng phụ phẩm lên tới 75 triệu tấn mỗi năm. Đây là nguồn tài nguyên để phát triển kinh tế tuần hoàn, song ở nước ta vẫn bỏ phí hoặc sử dụng chưa hiệu quả.

Gỡ điểm nghẽn về pháp lý

Ông Nguyễn Anh Phong - Giám đốc Trung tâm Thông tin (Viện Chính sách và Chiến lược phát triển nông nghiệp nông thôn) - chỉ rõ, với phát triển và nhân rộng kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp, ở Việt Nam đang đối mặt với một số thách thức như: nhận thức về kinh tế tuần hoàn tại quy mô doanh nghiệp nhỏ và vừa, HTX còn sơ khai; tâm lý ngại rủi ro, mức đầu tư cho các mô hình tái chế lớn; khung luật pháp chưa hoàn thiện.

Ông Nguyễn Trí Công, Chủ tịch Hiệp hội Chăn nuôi tỉnh Đồng Nai, cho rằng, điểm nghẽn hiện nay đối với các đơn vị sản xuất nông nghiệp tuần hoàn (lấy phụ phẩm của ngành này để làm nguyên liệu cho ngành khác) nhưng vướng các quy định của Luật Môi trường, Luật Bảo vệ Môi trường.

Như nuôi bò đang tăng trưởng cao, song chúng ta lại không có đồng cỏ. Muốn tận dụng phụ phẩm của nông nghiệp trồng trọt làm thức ăn cho bò, nhưng khi thu mua tại các nhà máy chế biến nông sản, mua bã, thân, cành cây,... thì khâu vận chuyển lại khó khăn, bởi nó được coi là chất thải theo Luật Môi trường, ông dẫn chứng.

Theo ông Hà Văn Thắng, Chủ tịch Hội đồng Doanh nghiệp Nông nghiệp Việt, kinh tế tuần hoàn là nền tảng của phát triển bền vững, nền tảng của kinh tế xanh. Chính vì vậy, chúng ta không nên tách bạch nhiều quá, không nên trói buộc mà tùy thuộc vào điều kiện thực tế của mỗi tổ chức, nông hộ để phát triển mô hình.

Ông kiến nghị, cơ quan quản lý nhà nước cần nghiên cứu quy định hành lang pháp lý, khuôn khổ pháp lý cho đổi mới sáng tạo; có những chính sách phục vụ doanh nghiệp, nông hộ xử lý chất thải chăn nuôi để thí điểm, đánh giá, từ đó lan tỏa mô hình. 

Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết, thực hiện 3 đột phá chiến lược, trong đó có đột phá về xây dựng thể chế, thời gian qua, Chính phủ và từng thành viên Chính phủ đã tích cực, phát huy tinh thần trách nhiệm cao, triển khai đồng bộ, hiệu quả đột phá chiến lược về thể chế, với nhiều đổi mới, kết quả nổi bật, có tính lan tỏa cao.

Trong năm 2023, Chính phủ đã tổ chức 10 phiên họp chuyên đề; trình Quốc hội thông qua 16 luật, trong đó có luật hết sức quan trọng như Luật Đất đai (sửa đổi), Luật Bất động sản, Luật Nhà ở…

Ngoài ra, Chính phủ ban hành 29 nghị quyết, cho ý kiến đối với 10 dự án luật; Chính phủ, Thủ tướng ban hành 127 văn bản quy phạm pháp luật...

 Động lực bắt nguồn từ sự đổi mới

Năm 2024 và thời gian tới nhiệm vụ về xây dựng, hoàn thiện thể chế ngày càng nặng nề đòi hỏi phải có chính sách mới phù hợp tình hình và chất lượng xây dựng pháp luật ngày càng phải cao hơn.

Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá cao các bộ đã nỗ lực lớn, quyết tâm cao, tích cực chuẩn bị trình các dự án, đề nghị xây dựng luật; đồng thời nghiêm túc tiếp thu, giải trình cặn kẽ để bảo đảm tiến độ, chất lượng dự án luật.

Nhắc lại quan điểm “nguồn lực bắt nguồn từ tư duy, động lực bắt nguồn từ sự đổi mới, sức mạnh bắt nguồn từ nhân dân”, Thủ tướng khẳng định thể chế, cơ chế, chính sách chính là nguồn lực của sự phát triển.

Người đứng đầu Chính phủ nhấn mạnh, phải đổi mới tư duy trong xây dựng pháp luật; có cơ chế, chính sách để huy động sức mạnh tổng hợp cho phát triển; đổi mới cách làm để tạo ra nguồn lực, động lực mới, truyền cảm hứng cho toàn xã hội phát triển.

Các bộ, ngành tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, nhất là vai trò người đứng đầu trong xây dựng pháp luật, hoàn thiện thể chế; đầu tư nguồn nhân lực, nguồn lực cho xứng tầm là đột phá chiến lược; nâng cao năng lực phản ứng chính sách, tháo gỡ khó khăn, khơi thông nguồn lực, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.

Đặc biệt là đẩy mạnh phân cấp, phân quyền gắn với phân bổ nguồn lực, tăng cường kiểm tra, giám sát, kiểm soát quyền lực trong công tác xây dựng luật; cắt giảm, đơn giản hóa tối đa thủ tục hành chính không cần thiết, tiết giảm chi phí tuân thủ cho người dân, doanh nghiệp, tháo gỡ mọi điểm nghẽn, khơi thông mọi nguồn lực cho phát triển.

Thủ tướng lưu ý đến việc tạo môi trường phát triển lành mạnh, tránh “xin - cho” và phòng, chống lợi ích nhóm, tham nhũng chính sách trong quá trình xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật; xử lý nghiêm các vi phạm.

Cho ý kiến vào việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cảnh vệ, Thủ tướng và các thành viên Chính phủ thảo luận làm rõ việc áp dụng biện pháp cảnh vệ với đối tượng không phải là đối tượng cảnh vệ phù hợp với quy định của Hiến pháp cũng như sự cần thiết áp dụng biện pháp cảnh vệ với đối tượng này.

Với Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi), Chính phủ thảo luận về việc xác định đối tượng áp dụng chính sách thuế phù hợp với từng loại doanh nghiệp; chính sách ưu đãi; chế tài chống thất thu thuế; giải pháp bảo đảm tính minh bạch, tránh trục lợi chính sách trong quá trình triển khai…

Với một số luật vừa được ban hành như Luật Đất đai (sửa đổi) hay luật liên quan đến bất động sản, nhà ở… Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành, cơ quan liên quan hoàn thiện xây dựng nghị định, thông tư hướng dẫn để sớm đưa luật vào cuộc sống, khơi thông các điểm nghẽn, thúc đẩy phát triển.