Nhiều điểm mới liên quan đến đăng kiểm xe máy

Ông Stefan Pongratz, Phó Chủ tịch của Tập đoàn Dell'Oro cho rằng: “Hiện tại, có vẻ hơi ngớ ngẩn khi dự báo sự tăng trưởng này. Trong lịch sử, thị trường mạng RAN không có sự tăng trưởng trong nhiều năm và hiện tại chúng đang được dự báo mức tăng trưởng khoảng 5%. Chúng tôi không nói rằng, thị trường mạng RAN miễn dịch với đại dịch, nhưng những tác động tích cực của việc triển khai 5G ở những quốc gia như Trung Quốc, Hàn Quốc và Mỹ sẽ bù đắp cho một số bất lợi đó. Chúng tôi vẫn lạc quan”.

Với sự suy thoái kinh tế hiện nay, Dell'Oro đã điều chỉnh dự báo giảm cho một số thị trường băng rộng di động, bao gồm một số khu vực thuộc châu Âu, Trung Đông, châu Phi, châu Mỹ - Latinh và châu Á - Thái Bình Dương, những khu vực này sẽ bị tác động trong ngắn hạn. Nhưng đây là cuộc suy thoái đầu tiên trong giai đoạn gần đây, nơi ngành công nghiệp viễn thông đang ở giữa một cuộc triển khai công nghệ hoàn toàn mới, ông Stefan Pongratz cho biết thêm.

Ông Stefan Pongratz đã xác định ba động lực chính cho sự tăng trưởng mạng RAN, bao gồm tốc độ triển khai 5G ở Trung Quốc nhanh hơn dự kiến, cùng với đó là việc 2 nhà mạng di động T-Mobile và Sprint của Mỹ đã hoàn thành việc sáp nhập đã mang lại nhiều cơ hội hơn cho tham vọng vô tuyến của công ty Dish Network; động lực thứ 3 cũng góp phần vào sự tăng trưởng của mạng RAN là triển vọng về sử dụng phổ tần trong băng tần sóng milimet (mmWave) và truy cập vô tuyến cố định (FWA) đang trở nên tốt hơn mong đợi.

Dell'Oro đã điều chỉnh triển vọng phát triển băng tần mmWave trên dựa trên đà tăng trưởng ở khu vực Châu Á - Thái Bình Dương. Bên cạnh đó, triển vọng tăng trưởng cho FWA có thể gắn liền với cả những tiến bộ trong công nghệ và cải thiện trong giải pháp kinh doanh.

Ông Stefan Pongratz nhận định, tác động từ lệnh cấm hoàn toàn thiết bị 5G trong mạng di động của chính phủ Anh sẽ thúc đẩy cho thị trường mạng RAN mở phát triển. Tuy vẫn có những thách thức cho các nhà khai thác viễn thông khi tham gia vào mạng RAN mở, nhưng nếu các nhà khai thác buộc phải thay thế thiết bị Huawei, điều đó có thể gia tăng cơ hội cho họ. Bên cạnh đó, cùng với sự nỗ lực hỗ trợ chính sách mạng RAN mở từ các nhà cung cấp cơ sở hạ tầng viễn thông như Nokia và Ericsson sẽ tạo nên động lực cho sự tăng trưởng thị trường mạng RAN trong tương lai.

Phan Văn Hòa (theo Fiercewireless)

Galaxy Note 20 là smartphone 5G giá rẻ nhất của Samsung?

Các nguồn tin trong ngành sản xuất smartphone toàn cầu ngày 23/7 cho hay Galaxy Note 20 của Samsung có thể là mẫu điện thoại thông minh chủ lực sử dụng công nghệ 5G có giá bán thấp nhất của Samsung trong những năm gần đây.

 Chiếc Bugatti Veyron này thuộc phiên bản tiêu chuẩn đời 2008, được hãng xe Pháp sản xuất 252 chiếc trên toàn thế giới, trong tổng số 450 chiếc ở tất cả các phiên bản. Thiết kế của Veyron đơn giản nhưng mang tính khí động học cao, đặc trưng của Bugatti. Mặt trước nổi bật với lưới tản nhiệt dạng lưới cách điệu hình quả trứng, logo Bugatti màu đỏ được làm bằng bạc và có cân nặng 159gr được đặt ngay ngắn chính giữa, 2 hốc hút gió chia đều 2 bên của mũi xe. 

 Là một siêu xe hàng đầu thế giới, nhưng dây chuyền lắp ráp của Bugatti Veyron tại Pháp chỉ được phụ trách bởi 25 người, và gần như không có sự xuất hiện của máy móc cũng như robot. Tất cả các công đoạn đều được làm thủ công. Mất khoảng 400 giờ để hoàn thành một chiếc Veyron, trong khi đó, chỉ riêng một chiếc lưới tản nhiệt của nó đã mất khoảng 15 giờ. Mỗi chiếc Veyron có khoảng 10 bộ tản nhiệt.

 Điểm nổi bật trong thiết kế của Veyron là hệ thống làm mát. Hệ thống này gồm bộ tản nhiệt gồm 10 chiếc bao gồm 4 chiếc làm mát động cơ, 2 chiếc cho điều hòa, 1 chiếc cho dầu hộp số, 1 cho dầu động cơ, 1 cho dầu của bộ vi sai và 1 cho hệ thống làm mát. Điều đó cho phép các bộ phận hoạt động tối ưu khi xe hoạt động ở tốc độ cao nhất.

 Khi xe đạt tới tốc độ 193 km/h ở chế độ Handling, cánh gió sau của lại có chức năng như một hệ thống phanh khí động học. Bởi khi người lái đạp phanh, cánh gió tự thay đổi sang góc 55 độ trong 0,4 giây. Hiệu suất hoạt động của cánh gió đó tương đương với hiệu quả phanh những mẫu xe phổ thông. Chiếc xe sẽ đạt hết hiệu năng của mình khi cắm chiếc chìa khoá “vạn năng” với tên “Top Speed Key”, vì nếu không có chiếc chìa này, Veyron chỉ đạt được tốc độ được giới hạn ở mức 380 km/h. Khi cắm chiếc chìa này vào thì phần gầm xe vốn đã chỉ 125mm nay nằm sát chỉ còn vỏn vẹn 66mm.

 Một điểm đặc biệt nữa ở Veyron mà không phải ai cũng biết đó là số lượng ống xả, nhiều người lầm tưởng chiếc xe chỉ có 2 cửa xả nằm ở chính giữa đuôi xe nhưng không, Bugatti đã khéo léo “giấu” 2 cửa xả nữa ở hai bên của bộ khuếch tán hoàn tằng bằng sợi carbon cho nên con số chính xác là 4. Bên trong là một hệ thống xả khủng gồm tận sáu bộ chuyển đổi xúc tác và một bộ giảm thanh với bốn ống xả ngắn để đảm bảo được những tiêu chuẩn về khí thải và tiếng ồn trên khắp thế giới, mặc dù được làm bằng titan nhưng cả hệ thống vẫn nặng đến 20kg.

 Nội thất bên trong vẫn được giữ nguyên như lúc mới về Việt Nam với ghế da màu trắng, vô lăng cũng có màu trắng. Do ít sử dụng nên hầu như siêu xe này vẫn còn mới. Hệ thống âm thanh giải trí được bổ trợ bởi dàn loa và hệ thống âm thanh khủng của Burmester. Khung ghế được làm bằng sợi carbon trần siêu nhẹ. Ngoài ra là những chi tiết phay nhôm sáng bóng cực kì sang trọng như bộ cần số, cụm điều khiển trung tâm các nút tấm, lẫy gạt sau vô lăng,… Logo Ettore Bugatti (EB) được gắn trang trọng ở ngay sau bệ giữa 2 ghế.

 Cung cấp sức mạnh cho “cựu vương” trong làng tốc độ thế giới này là khối động cơ W16 với dung tích 8 lít, 64 van, 4 trục cam, và 4 bộ tăng áp siêu hạng, tất cả khiến cho Veyron có được những chỉ số khủng như công suất đạt 1.001 mã lực và mô men xoắn cực đại 1.250Nm. Với khối động cơ này, cùng hệ dẫn động 4 bánh thông qua hộp số ly hợp kép 7 cấp (7 DGS) của hãng Ricardo, cho tốc độ sang số nhanh gấp 50 lần một cái chớp mắt, mang lại khả năng tăng tốc từ 0 - 100 km/h chỉ trong 2,5 giây, trước khi đạt ngưỡng tốc độ 407 km/h.

 Siêu xe Veyron mất khoảng 2,5 giây để tăng tốc từ 0-100 km/h, nhưng nó còn mất ít thời gian hơn thế để dừng lại khi đang từ tốc độ 100 km/h. Để có thể khống chế được một cỗ máy siêu hạng như vậy, các nhà thiết kế, chế tạo đã trang bị cho Bugatti Veyron hệ thống phanh đĩa bằng carbon gốm có thể chịu được nhiệt độ ma sát lên tới 1000 độ C, bộ cùm phanh màu đen của chiếc Veyron tại Việt Nam được làm bằng vật liệu đặc biệt để tăng khả năng ma sát khi phanh. Khi phanh từ 400 km/h về 0 km/h, xe chỉ mất vẻn vẹn có 10 giây.

 Tại tốc độ 407 km/h, bộ lốp của siêu xe này chỉ chịu được trong khoảng 15 phút. Cũng tại tốc độ đó, bình nhiên liệu 98 lít của xe sẽ hết sạch chỉ sau 12 phút, với mức tiêu thụ nhiên liệu trung bình là 1,28 km/lít. Khi xe đạt tốc độ tối đa 407 km/h, nó sẽ "uống" khoảng 47.000 lít không khí mỗi phút, tương đương với lượng khí mà một người hít thở trong bốn ngày.

 Mỗi chiếc Veyron được trang bị một bộ lốp Michelin Pilot Sport PAX đặc biệt mà không một siêu xe nào có, và cách lắp đặt cũng khác thường, không chỉ đơn thuần là gắn vào và bơm hơi, Bugatti sẽ dán chết vỏ vào với mâm xe bằng loại keo đặc biệt. Với thông số 265/680ZR500 99(Y) cho bánh trước và 365/710ZR540 108(Y) cho bánh sau, loại lốp này thậm chí còn chắc chắn hơn cả lốp dành cho máy bay dân dụng, và nếu muốn thay lốp, chiếc xe phải được chuyển sang Pháp.

 Bộ mâm xe mạ chrome sáng bóng 10 chấu đơn có kích thước 20 inch ở phía trước và 21 inch ở phía sau. Giá một bộ vành và lốp của Bugatti Veyron tại nhà máy khoảng gần 90.000 USD, trong đó bộ lốp đã có giá 42.000 USD/4 cái và phải thay sau khi chạy 4.000 km hoặc 18 tháng để đảm bảo tiêu chuẩn kỹ thuật. Bên cạnh đó, nếu không được sử dụng nó cũng có nguy cơ bị hỏng bất cứ lúc nào.

 Vào thời điểm tháng 2/2012, đại gia Minh "Nhựa" đã nhập mẫu siêu xe này về dưới dạng Việt kiều hồi hương để được ưu đãi thuế, có giá khoảng 2,3 triệu USD, tương đương 40 tỷ đồng. Trong bảng giá của Bộ tài chính, danh hiệu mẫu xe có phí trước bạ cao nhất thuộc về mẫu siêu xe đình đám của Pháp này, với con số lên đến 66,182 tỷ đồng.

Theo Nghe nhìn Việt Nam

Những siêu xe Anh ‘chất lừ’ nhưng lạ lẫm với nhiều người Việt

Radical RXC Turbo, Caparo T1 hay Noble M600 là những mẫu siêu xe nhanh nhất thế giới, thế nhưng độ phổ biến lại rất thấp và hoàn toàn lạ lẫm với nhiều người Việt.

RISC-V là công nghệ mã nguồn mởvà miễn phí, cạnh tranh với các công nghệ độc quyền đắt đỏ từ những gã khổng lồ như Arm và Intel.

Hơn 10 tỷ chip RISC-V, được sử dụng trong điện thoại thông minh và thiết bị gia dụng, đã được bán kể từ năm 2010 và góp mặt trong khoảng 96% phần mềm thương mại. RISC-V đang được hứa hẹn sẽ mang tới thay đổi lớn về bối cảnh của ngành điện toán toàn cầu.

Tổ chức phi lợi nhuận RISC-V International có trụ sở tại Thụy Sĩ chịu trách nhiệm giám sát, điều phối các hoạt động hợp tác giữa hơn 4.000 công ty, trong đó có cả Google, Huawei và Tencent.

Các công ty, tổ chức tham gia hệ sinh thái RISC-V cùng nhau hợp tác, nghiên cứu để xác định các tiêu chuẩn và thông số kỹ thuật cho kiến ​​trúc.

Trung Quốc đã đầu tư nguồn lực đáng kể vào việc phát triển hệ sinh thái RISC-V để sớm giành lấy những lợi thế đáng kể cho mình. Hơn 300 công ty Trung Quốc đang phát triển sản phẩm dựa trên công nghệ này và Trung Quốc chiếm hơn một nửa nguồn cung chip của thế giới.

Xét về số lượng công ty khởi nghiệp và chuyên gia tham gia vào lĩnh vực này, Trung Quốc chỉ đứng sau Mỹ và có cơ hội bứt phá trong 10 năm tới.

Nếu Mỹ áp đặt hạn chế đối với các tổ chức, cá nhân trong việc phát triển hệ sinh thái RISC-V ở Mỹ, Trung Quốc sẽ giành được quyền kiểm soát lĩnh vực này.

Các công ty Trung Quốc có thể dẫn đầu thị trường toàn cầu trong tương lai, ngay cả trong các ngành chiến lược như điện tử tiêu dùng, ô tô và hàng không vũ trụ.

Cho đến nay, Mỹ vẫn chưa tìm được bằng chứng thuyết phục rằng RISC-V thực sự gây ra mối đe dọa nhãn tiền đối với an ninh quốc gia, vì sự phát triển RISC-V chủ yếu liên quan đến các công ty tiêu dùng.

Ngay cả khi có những lo ngại chính đáng về tính bảo mật của RISC-V, các tập đoàn sản xuất lớn đều đang cố gắng hết sức để loại bỏ nguy cơ gián điệp và truy cập trái phép vào hệ thống của mình.

Ngoài ra, Intel, Google và Siemens sẽ phản đối mạnh mẽ việc Mỹ rút khỏi RISC-V, vì đã đầu tư rất nhiều nguồn lực vào việc phát triển công nghệ đầy hứa hẹn này. Dự kiến, đến năm 2030, mã nguồn mở RISC-V có thể chiếm 25% giá trị thị trường bộ vi xử lý toàn cầu.

Chính vì vậy, việc Mỹ quyết định mở rộng phạm vi trừng phạt Trung Quốc bằng cách áp dụng các biện pháp hạn chế trong lĩnh vực RISC-V không những không giúp kiềm chế Trung Quốc và củng cố an ninh quốc gia, mà ngược lại sẽ chỉ làm suy yếu vị thế của Mỹ và củng cố sức mạnh của Trung Quốc với vai trò như đối thủ chiến lược chính của mình.

(Theo Securitylab)

Mỹ đối mặt với thách thức lớn trên hành trình trở thành cường quốc bán dẫn

“Cơn bão đại dịch rồi sẽ qua đi, nhưng những lựa chọn hiện tại sẽ thay đổi cuộc sống của chúng ta trong tương lai!”

Loài người đang đối mặt với một cuộc khủng hoảng toàn cầu. Những quyết định của người dân và các chính phủ trong vài tuần tới chắc chắn sẽ làm thay đổi thế giới trong nhiều năm tiếp theo. Những quyết định này không chỉ định hình lại các hệ thống y tế, mà còn cả nền kinh tế và các chính phủ trên toàn cầu. Chúng ta cần phải quyết định nhanh chóng và dứt khoát, nhưng cũng cần tính đến những tác động lâu dài của những quyết định này. Khi cân nhắc giữa hai lựa chọn, chúng ta không chỉ nên tự hỏi làm cách nào để nhanh chóng vượt qua đại dịch, mà còn phải cân nhắc cả việc thế giới chúng ta đang sống sẽ ra sao khi đại dịch qua đi. Đúng, cơn bão đại dịch sẽ qua, loài người sẽ sống sót, hầu hết chúng ta sẽ vẫn sống, nhưng chúng ta sẽ sinh sống trong một thế giới hoàn toàn khác.

Nhiều giải pháp khẩn cấp trước mắt sẽ trở thành nguyên tắc gắn chặt vào cuộc sống sau này. Đó chính là bản chất của tình huống khẩn cấp. Giải pháp khẩn cấp sẽ đẩy nhanh các tiến trình của lịch sử. Bình thường, người ta có thể mất tới hàng năm để đưa ra các quyết định, nhưng trong bối cảnh đại dịch, các quyết định có thể được thông qua chỉ trong vài giờ. Các công nghệ bị “ép chín” hoặc thậm chí tiềm ẩn rủi ro vẫn được đưa vào sử dụng, bởi nếu không hành động thì thiệt hại chắc chắn còn lớn hơn rất nhiều. Các quốc gia đang trở thành “chuột bạch” trong các thử nghiệm xã hội quy mô lớn. Điều gì sẽ xảy ra khi tất cả mọi người đều làm việc ở nhà và chỉ giao tiếp từ xa? Điều gì sẽ xảy ra khi toàn bộ các trường đại học và phổ thông chỉ đào tạo trực tuyến? Thông thường, các chính phủ, doanh nghiệp và các ủy ban giáo dục sẽ không bao giờ đồng ý triển khai những thử nghiệm như vậy. Nhưng hiện tại không còn là bối cảnh thông thường.

Những hình ảnh trong bài viết được chụp từ các webcam quan sát các đường phố của Italy, được một nhiếp ảnh gia có tên Graziano Panfili đang sống trong vùng bị cô lập tìm thấy và chụp lại.

Trong bối cảnh khủng hoảng này, chúng ta đối mặt với hai lựa chọn vô cùng quan trọng. Trước nhất là chọn lựa giữa sự giám sát chuyên quyền hay trao quyền giám sát cho công dân. Thứ hai là chọn lựa giữa sự cô lập mang tính dân tộc chủ nghĩa hay sự đoàn kết toàn cầu giữa các quốc gia. 

Giám sát “dưới da”

Để ngăn chặn đại dịch, toàn bộ người dân cần phải tuân thủ theo các quy định cụ thể về phòng chống dịch. Có hai cách chính để thực hiện điều này. Phương pháp thứ nhất là chính phủ giám sát người dân, và xử phạt những người vi phạm quy định phòng chống dịch. Ngày nay, lần đầu tiên trong lịch sử loài người, các công nghệ tối tân đã giúp chính quyền giám sát được tất cả mọi người dân tại mọi thời điểm. 50 năm trước, lực lượng phản gián KGB không thể theo dõi 240 triệu người dân Xô Viết 24 giờ mỗi ngày, và lực lượng này cũng không thể phân tích hiệu quả mọi dữ liệu họ thu thập được. KGB hoạt động dựa vào các chuyên gia phân tích và lực lượng nhân sự giỏi nghiệp vụ, nhưng việc cắt cử một điệp viên theo dõi một người dân trên toàn quốc là điều không thể. Giờ đây, các chính phủ có thể dựa vào những bộ cảm biến thông dụng và các thuật toán máy tính xử lý siêu nhanh để giám sát, thay vì sử dụng nhân lực như trước. Trong cuộc chiến chống Covid-19, một số chính phủ đã triển khai những công cụ giám sát mới bằng công nghệ. Đáng chú ý nhất có lẽ là Trung Quốc. Bằng cách giám sát smartphone của người dân, sử dụng hàng trăm triệu camera nhận diện người dân nơi công cộng, cũng như yêu cầu người dân khai báo thân nhiệt và tình trạng sức khỏe, các cơ quan chức năng của Trung Quốc có thể nhanh chóng xác định các trường hợp nghi nhiễm Covid-19, đồng thời còn truy xuất ra được họ đã đi những đâu, tiếp xúc với những ai để xác định người nghi nhiễm nếu cần. Một loạt các ứng dụng di động cũng được triển khai để cảnh báo người dân về những ca nhiễm bệnh ở phạm vi gần để họ chủ động phòng tránh. 

Đấu trường Colosseum ở Rome.

Những công nghệ giám sát kiểu này không chỉ phổ biến ở Đông Á. Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu mới đây cũng đã cho phép Cơ quan An ninh Israel sử dụng công nghệ “chuyên dụng” chống khủng bố vào việc giám sát bệnh nhân nhiễm Covid-19. Khi Ủy ban phụ trách của quốc hội phủ quyết, ông Netanyahu đã thông qua bằng một “sắc lệnh khẩn cấp”.

Bạn có thể phản biện rằng những chuyện này đã quá quen thuộc. Trong những năm gần đây, các chính phủ và tập đoàn công nghệ toàn cầu đều đã sử dụng những công nghệ giám sát còn phức tạp hơn để theo dõi và kiểm soát người dân. Tuy nhiên, nếu chúng ta không thận trọng, đại dịch này có thể trở thành một cột mốc quan trọng trong lịch sử công nghệ giám sát người dân. Không chỉ bởi việc các công nghệ giám sát toàn dân từng bị phản đối kịch liệt sẽ được các quốc gia triển khai một cách hiển nhiên, mà công nghệ giám sát thậm chí còn chuyển đổi tinh vi từ “ngoài da” sang “dưới da”.

Quảng trường Beato Roberto ở Pescara

Hiện tại, khi ngón tay bạn chạm vào màn hình smartphone và bấm vào một đường link, các chính phủ mới chỉ muốn biết chính xác bạn đã bấm vào cái gì. Nhưng trong đại dịch Covid-19, mối quan tâm chính của người giám sát đã thay đổi. Các chính phủ giờ đây muốn biết cả nhiệt độ và huyết áp bên dưới lớp da ngón tay của bạn.

Khẩn cấp kiểu “bánh pudding”

Tình huống khẩn cấp buộc chúng ta đối mặt với một trong những vấn đề khi bị giám sát là không ai biết chính xác chúng ta bị giám sát như thế nào, và sẽ dẫn tới điều gì trong những năm tiếp theo. Công nghệ giám sát đang phát triển với tốc độ chóng mặt, và những điều 10 năm trước dường như khoa học viễn tưởng thì nay đã không còn gì mới lạ. Chẳng hạn, chúng ta giả định có một chính phủ yêu cầu mọi công dân phải đeo một chiếc vòng sinh trắc học theo dõi thân nhiệt và nhịp tim 24 giờ mỗi ngày. Dữ liệu giám sát sẽ được lưu trữ và phân tích bằng các thuật toán của chính phủ đó. Các thuật toán tinh vi thậm chí sẽ xác định được bạn bị ốm trước cả khi bạn biết. Chuỗi lây nhiễm dịch bệnh nhờ đó sẽ bị ngăn chặn quyết liệt và hiệu quả hơn. Các hệ thống giả định như vậy được cho là có thể ngăn chặn đại dịch chỉ trong vài ngày. Nghe thật tuyệt vời phải không?

Nhưng mặt trái, đương nhiên luôn tồn tại, sẽ là việc hợp pháp hóa cho một hệ thống giám sát khủng khiếp chưa từng có. Chẳng hạn, khi tôi thường bấm vào link của Fox News hơn là link của CNN để xem tin tức, thông tin đó có thể giúp bạn biết đôi chút về quan điểm chính trị hay thậm chí cả tính cách của tôi. Nhưng nếu bạn biết được cả các dữ liệu về thân nhiệt, huyết áp và nhịp tim khi tôi xem một đoạn video, bạn thậm chí có thể biết điều gì khiến tôi vui hay buồn, thậm chí khiến tôi tức giận. 

Nên nhớ rằng tức giận, vui buồn, chán nản hay yêu thương cũng đều là các hiện tượng sinh học giống như khi chúng ta ho hay bị sốt. Công nghệ xác định được cơn ho cũng có thể nhận biết được khi bạn cười vang. Nếu các tập đoàn công nghệ và các chính phủ bắt đầu thu thập dữ liệu sinh trắc học của chúng ta trên quy mô đại chúng, họ có thể nắm rõ chúng ta nhiều hơn cả chúng ta biết về bản thân. Thậm chí, sau đó họ không chỉ dự doán được cảm xúc của chúng ta, mà còn thao túng được những cảm xúc đó để bán cho chúng ta bất kỳ thứ gì họ muốn, bất kể đó là một sản phẩm hay là một chính trị gia. Giám sát sinh trắc học có thể biến scandal rò rỉ dữ liệu Cambridge Analytica của Facebook trở thành thứ “tối cổ”. Thử tưởng tượng ở một quốc gia độc tài mà người dân bị buộc phải đeo vòng giám sát sinh trắc học, sẽ có những công dân bị ngồi tù vì có những cảm xúc chống đối chế độ, dù họ không hề thể hiện ra nét mặt hay lời nói, hành động.

Quang cảnh một khu nhà của trường đại học ở Lodi, Ytalia.

Đương nhiên, bạn có thể sử dụng giải pháp giám sát sinh trắc học như một biện pháp tạm thời để xử lý tình huống khẩn cấp, và nó sẽ bị vô hiệu khi khủng hoảng qua đi. Nhưng các biện pháp tạm thời sẽ tạo nên những thói quen xấu trong trường hợp khẩn cấp, nhất là khi các tình huống khẩn cấp mới luôn tiềm ẩn và có thể xuất hiện bất cứ lúc nào. Chẳng hạn, đất nước Israel của tôi đã tuyên bố tình trạng khẩn cấp từ cuộc chiến giành độc lập năm 1948. Điều này hợp thức hóa hàng loạt các biện pháp tạm thời từ kiểm duyệt truyền thông, sung công đất đai, cho đến các quy định về việc làm bánh pudding (tôi không đùa đâu). Dù cuộc chiến đã kết thúc từ lâu, Israel chưa bao giờ tuyên bố chấm dứt tình trạng khẩn cấp và cũng không gỡ bỏ các biện pháp tạm thời năm 1948 (vào năm 2011, chính phủ cuối cùng cũng chấp nhận xóa bỏ nghị định về bánh pudding).

Bãi biển Porto San Giorgio, biển Adriatic.

Ngay cả khi số ca nhiễm Covid-19 đã giảm về 0, một số chính phủ cần thu thập dữ liệu cá nhân vẫn có thể lập luận rằng họ cần giữ các hệ thống giám sát sinh trắc học vì lo ngại sẽ có một đại dịch virus mới, hoặc do có một chủng Ebola mới phát triển ở Trung Phi... Quyền riêng tư đã trở thành một cuộc chiến tại đất nước chúng tôi trong những năm gần đây, và đại dịch Covid-19 có thể là bước ngoặt phân định cuộc chiến. Khi mọi người phải lựa chọn giữa quyền riêng tư và sức khỏe, họ thường sẽ chọn sức khỏe.

“Cảnh sát xà phòng”

Trên thực tế, gốc rễ của vấn đề nằm ở chính yêu cầu mọi người phải lựa chọn giữa quyền riêng tư và sức khỏe, bởi đây là một lựa chọn sai lầm ngay từ cách đặt vấn đề. Chúng ta hoàn toàn có thể và nên có cả quyền riêng tư lẫn sức khỏe. Bằng cách trao quyền cho công dân, chúng ta có thể bảo vệ sức khỏe của mình và ngăn chặn dịch Covid-19 mà không cần thiết lập chế độ giám sát bắt buộc. Trong vài tuần qua, tại Hàn Quốc và Singapore nổi lên là những trường hợp thành công nhất trong việc phối hợp cộng đồng để ngăn chặn dịch corona lan rộng. Mặc dù các quốc gia này vẫn sử dụng một số ứng dụng giám sát, họ chủ yếu dựa vào việc triển khai xét nghiệm trên diện rộng, báo cáo số liệu trung thực và sự hợp tác tự nguyện của quần chúng.

Giám sát tập trung và chế tài xử phạt không phải là cách duy nhất để khiến mọi người làm theo các hướng dẫn phòng dịch hiệu quả. Khi người dân được tiếp cận đủ thông tin một cách khoa học và chính xác, họ sẽ thực hiện nghiêm túc mà không cần có sự ép buộc nào.

Chẳng hạn như việc rửa tay bằng xà phòng. Đây là một trong những tiến bộ lớn của loài người từ trước đến nay về vệ sinh cá nhân. Hành động đơn giản này đã cứu hàng triệu mạng sống mỗi năm. Mặc dù chúng ta coi đó là điều hiển nhiên, nhưng chỉ đến thế kỷ 19, các nhà khoa học mới phát hiện ra tầm quan trọng của việc rửa tay bằng xà phòng. Trước đó, thậm chí các bác sĩ và y tá còn di chuyển từ một ca phẫu thuật này sang một ca phẫu thuật tiếp theo mà không rửa tay. Giờ đây hàng tỷ người rửa tay mỗi ngày, không phải bởi do có một lực lượng “cảnh sát xà phòng” giám sát, mà bởi họ ý thức được những lợi ích sức khỏe. “Tôi rửa tay bằng xà phòng vì tôi đã nghe nói về virus và vi khuẩn, tôi hiểu rằng những sinh vật nhỏ bé này gây bệnh và tôi biết rằng xà phòng có thể loại bỏ chúng”.

Cung điện Hoàng gia Caserta, Italia.

Nhưng để đạt được mức độ tuân thủ và hợp tác như vậy, bạn cần tin tưởng. Mọi người cần tin tưởng vào khoa học, tin tưởng các cơ quan công quyền và tin tưởng vào các phương tiện truyền thông. Trong những năm qua, sự cạnh tranh giữa các đảng phái khiến các chính trị gia trở nên thiếu trách nhiệm, cố tình phá hoại niềm tin của người dân vào khoa học, vào các cơ quan công quyền và các phương tiện truyền thông. Những chính trị gia này còn có thể bị cám dỗ theo chủ nghĩa độc đoán, cho rằng bạn không thể đặt niềm tin theo công chúng để làm điều đúng đắn.

Thông thường, niềm tin đã bị xói mòn trong nhiều năm không thể được xây dựng lại chỉ sau một đêm. Nhưng đây không phải là thời điểm thông thường. Khi khủng hoảng, quan niệm cũng có thể thay đổi nhanh chóng. Bạn có thể xung khắc với anh chị em ruột mình trong nhiều năm, nhưng khi nguy cấp, bạn đột nhiên phát hiện họ vẫn là nơi bạn đặt niềm tin và tình thương, và các bạn vẫn sẵn lòng giúp đỡ nhau. Thay vì xây dựng một hệ thống giám sát mọi công dân, vẫn chưa quá muộn để gây dựng lại niềm tin của người dân vào khoa học, vào cơ quan công quyền và truyền thông. Chắc chắn chúng ta nên sử dụng các công nghệ giám sát mới, nhưng sẽ trao quyền sử dụng nó cho người dân. Tôi hoàn toàn ủng hộ việc theo dõi nhiệt độ cơ thể và huyết áp mỗi người dân, nhưng dữ liệu đó không dùng vào việc phục vụ một chính phủ toàn năng. Thay vào đó, dữ liệu đó sẽ cho phép tôi đưa ra các lựa chọn cá nhân sáng suốt hơn, cũng như tự chịu trách nhiệm trước chính phủ đối với các quyết định của mình.

Lungomare di Forte dei Marmi, ở Versilia

Nếu có thể tự theo dõi sức khỏe bản thân 24 giờ mỗi ngày, tôi sẽ không chỉ biết rõ liệu tôi có gây nguy hiểm cho ai khác hay không, mà còn giúp hình thành các thói quen có lợi cho sức khỏe của mình. Nếu tôi có thể tiếp cận và phân tích các thống kê đáng tin cậy về sự lây lan của Covid-19, tôi có thể kiểm chứng các thông tin chính phủ công bố và liệu chính sách mà chính phủ đang áp dụng có phòng chống dịch hiệu quả hay không. Khi nói đến giám sát, người ta thường chỉ nghĩ tới công nghệ giúp chính phủ giám sát người dân mà không nhớ rằng công nghệ cũng có thể giúp mỗi cá nhân giám sát chính phủ. Do đó, dịch Covid-19 là một thử nghiệm lớn về quyền công dân. Trong những ngày sắp tới, mỗi người trong chúng ta nên chọn tin tưởng vào dữ liệu khoa học và các chuyên gia chăm sóc sức khỏe hơn các thuyết âm mưu vô căn cứ và phát ngôn của các chính trị gia nhiều tham vọng. Nếu không lựa chọn đúng, chúng ta có thể thấy mình đang ký giấy cho đi những quyền tự do quý giá nhất, nhưng vẫn nghĩ rằng đó là cách duy nhất để bảo vệ sức khỏe của mình.

Chúng ta cần một kế hoạch toàn cầu

Vấn đề quan trọng thứ hai mà chúng ta phải đối mặt, đó là lựa chọn giữa sự cô lập mang tính dân tộc chủ nghĩa và sự đoàn kết toàn cầu. Cả đại dịch và hậu quả khủng hoảng kinh tế đều là những vấn đề toàn cầu. Chúng chỉ có thể được giải quyết hiệu quả bằng hợp tác toàn cầu.

Điều kiện tiên quyết và quan trọng nhất giúp đánh bại Covid-19, đó là chúng ta cần chia sẻ thông tin trên phạm vi toàn cầu. Đó là lợi thế lớn của con người so với virus. Một con virus Covid-19 ở Trung Quốc và một con virus Covid-19 ở Mỹ không thể trao đổi với nhau các mẹo về cách lây nhiễm cho con người. Nhưng Trung Quốc có thể chia sẻ cho Mỹ nhiều bài học quý giá về Covid-19 và cách đối phó với nó. Những phát hiện của một bác sĩ người Ý tại Milan vào sáng sớm cũng có thể là thông tin cứu được thêm mạng sống ở Tehran vào buổi tối cùng ngày. Khi chính phủ Anh do dự giữa một số chính sách chống dịch, họ có thể nhận được lời khuyên từ Hàn Quốc, nơi đã đối mặt xử lý rất hiệu quả phương án chống dịch trong bối cảnh tương tự vào 1 tháng trước. Nhưng để việc chia sẻ này thành hiện thực, chúng ta cần một tinh thần hợp tác và tin tưởng toàn cầu.

Các quốc gia nên sẵn sàng chia sẻ thông tin một cách cởi mở và khiêm tốn lắng nghe lời khuyên, cũng như tin tưởng vào dữ liệu và những phân tích họ được chia sẻ. Chúng ta cũng cần một nỗ lực toàn cầu để sản xuất và phân phối thiết bị y tế, nhất là bộ kit thử nhanh và máy thở. Thay vì mọi quốc gia phải chạy đua tự sản xuất và tích trữ mọi thiết bị có thể mua được, một nỗ lực hợp tác toàn cầu sẽ giúp đẩy nhanh việc sản xuất và phân phối các thiết bị để chống dịch hiệu quả hơn. Cũng giống việc quốc hữu hóa các ngành công nghiệp quan trọng trong chiến tranh, cuộc chiến giữa con người và Covid-19 khiến chúng ta phải “nhân tính hóa” những dây chuyền sản xuất mang tính sống còn. Một quốc gia giàu có và ít bệnh nhân nhiễm virus nên sẵn lòng chi viện các thiết bị y tế thiết yếu cho những nước nghèo hơn đang bị dịch bệnh hoành hành với niềm tin rằng khi đến lượt mình cần giúp đỡ, các quốc gia khác cũng sẽ chung tay hỗ trợ.

Một chiến dịch hợp tác tương tự cũng có thể áp dụng với lực lượng y tế. Các nước đang ít bị ảnh hưởng có thể gửi nhân viên y tế đến những vùng dịch trong khu vực, vừa để giúp cứu người kịp thời, vừa để thu được những kinh nghiệm phòng chống dịch quý giá. Nếu sau đó tâm dịch chuyển hướng tới, sự giúp đỡ cũng sẽ quay theo chiều ngược lại.

Sự hợp tác toàn cầu cũng quan trọng trên mặt trận kinh tế. Xét bản chất của kinh tế toàn cầu và chuỗi cung ứng, nếu mỗi chính phủ tự ý hành động mà không đếm xỉa gì đến những quốc gia khác, hậu quả sẽ là khủng hoảng kinh tế toàn cầu và suy thoái sâu. Vì vậy, chúng ta cần một kế hoạch hành động toàn cầu và cần xúc tiến nhanh.

Duomo ở Florence, Italia.

Ngoài ra chúng ta cũng cần đạt được thỏa thuận toàn cầu về việc di chuyển giữa các quốc gia. Đi lại quốc tế bị ngừng trệ trong nhiều tháng sẽ đẩy chúng ta vào tình cảnh vô cùng khó khăn và cản trở cuộc chiến chống Covid-19. Các quốc gia cần hợp tác để cho phép một số ít những người quan trọng tiếp tục di chuyển qua biên giới như các nhà khoa học, bác sĩ, nhà báo, chính trị gia, và thương nhân. Các quốc gia có thể ký một thỏa thuận toàn cầu về việc sàng lọc ngay tại quê hương của các du khách. Nếu những hành khách được sàng lọc cẩn thận trước khi được phép lên máy bay, các quốc gia sẽ sẵn lòng cho họ nhập cảnh.

Đáng tiếc, hiện các quốc gia gần như chưa thực hiện bất cứ biện pháp hợp tác nào như vậy. Sự tê liệt tập thể đang bóp nghẹt cả thế giới. Dường như không có một “ngọn cờ đầu” nào trong dàn lãnh đạo thế giới. Đáng nhẽ chúng ta phải chứng kiến một cuộc họp khẩn cấp giữa các nhà lãnh đạo quốc tế từ nhiều tuần trước để đưa ra một kế hoạch hành động chung. Cho đến tận tuần này, các nhà lãnh đạo khối G7 mới thu xếp một cuộc họp trực tuyến, nhưng rồi cũng chẳng đi đến đâu.

Bãi biển Torre San Giovanni, ở Lecce.

Trong những cuộc khủng hoảng toàn cầu trước đây, ví dụ như khủng hoảng tài chính 2008 hay đại dịch Ebola 2014, Mỹ luôn nắm vai trò dẫn dắt. Nhưng chính quyền Mỹ hiện nay đã từ bỏ vai trò lãnh đạo. Washington nói rõ lập trường rằng nước Mỹ hiện nay quan tâm đến sự phồn vinh của họ hơn là tương lai nhân loại.

Chính quyền Mỹ thậm chí đã bỏ rơi cả các đồng minh thân cận nhất. Khi cấm tất cả các chuyến bay từ EU, Mỹ còn chẳng buồn thông báo trước, chứ đừng nói đến việc hỏi ý kiến của EU về biện pháp mạnh tay này. Tuần trước, người Đức cũng rất tức giận trước thông tin cáo buộc Mỹ đề xuất trả 1 tỷ USD cho một công ty dược của Đức để mua độc quyền sáng chế vaccine Covid-19 (dù sau đó Nhà Trắng đã lên tiếng phủ nhận cáo buộc này và khẳng định đó là tin giả). Kể cả khi chính quyền Mỹ thay đổi cách tiếp cận và đưa ra một kế hoạch hành động toàn cầu, sẽ hiếm quốc gia nào còn dám mạnh dạn đi theo một “ngọn cờ đầu” như vậy.

Nếu không có quốc gia nào thế chỗ trống mà Mỹ để lại, thì không những việc chống đại dịch trở nên khó khăn hơn, mà còn làm quan hệ quốc tế xấu đi trong những năm tới. Tuy nhiên trong nguy có cơ. Chúng ta hy vọng đại dịch này sẽ giúp con người nhận ra sự nguy hiểm của sự chia rẽ toàn cầu.

Nhân loại cần phải đưa ra quyết định. Chúng ta sẽ tiếp tục cuộc đua xuống đáy vực của sự chia rẽ, hay sẽ chuyển hướng sang con đường của đoàn kết toàn cầu? Nếu chọn chia rẽ, chúng ta sẽ không chỉ kéo dài cuộc khủng hoảng bệnh dịch này, mà thậm chí còn dẫn đến những thảm họa khốc liệt hơn trong tương lai. Nếu chúng ta chọn đoàn kết, đó sẽ không chỉ là chiến thắng trước đại dịch Covid-19, mà còn là chiến thắng trước mọi đại dịch và khủng hoảng có thể dồn dập tấn công nhân loại trong thế kỷ 21.

Yuval Noah Harari 

Trần Bích Hạnh (tóm lược)

Mẫu iPhone 13 trong mơ, màn hình tràn cạnh bên đẹp khó cưỡng

Đây là một trong những mẫu iPhone 13 tuyệt đẹp, nhưng chắc chắn nó không phải một trong số những iPhone mới sắp ra mắt vào tháng 9 tới.