Chester Bennington: Quá khứ khủng khiếp của ca sĩ vừa treo cổ tự tử

Theo Bộ Giáo dục và Đào tạo, năm học vừa qua, cả nước tuyển được 3.400 nghiên cứu sinh cho các chương trình đào tạo bậc Tiến sĩ, đạt 47% tổng chỉ tiêu. Những năm trước đó, các trường đại học cũng chỉ tuyển được không quá 42% tổng chỉ tiêu được phân bổ. Tính theo tỷ lệ dân số, quy mô đào tạo tiến sĩ ở Việt Nam chỉ bằng một phần ba so với Malaysia hay Thái Lan, bằng một nửa của Singapore và một phần chín so với trung bình 38 nước trong Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD).

Tuy nhiên, với tôi, điều đáng lo ngại nằm ở chỗ khác.

Ở bậc đào tạo tiến sĩ, người ta vẫn thường mô tả công việc của các nghiên cứu sinh bằng cụm từ "học tiến sĩ". Câu chuyện bắt đầu từ đó - "học tiến sĩ" hay "làm tiến sĩ"?

Quy chế tuyển sinh và đào tạo bậc tiến sĩ ở Việt Nam hiện được điều chỉnh theo Thông tư số 18/2021 của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Theo Chương II của Thông tư, nghiên cứu sinh được tuyển theo quy trình tương tự các kỳ tuyển sinh khác. Ngoài ra, theo Chương I Điều 3 mục 3, khi nghiên cứu sinh đăng ký đủ 30 tín chỉ cho một năm học thì hình thức đào tạo được xác định là tập trung toàn thời gian. Bên cạnh đó, chương trình đào tạo tiến sĩ tại các trường đại học hiện nay nhìn chung bao gồm hai phần lớn. Trong phần đầu tiên, nghiên cứu sinh phải tham gia các môn học bổ sung và nâng cao. Phần thứ hai bắt đầu sau đó với các chuyên đề nghiên cứu cũng như luận án với sự tham gia của người hướng dẫn. Quy trình này cho thấy vai trò của nghiên cứu sinh cũng như mối quan hệ giữa nghiên cứu sinh với nhà trường không khác nhiều so với quan hệ sinh viên với nhà trường.

Tại Mỹ, Canada hay các nước châu Âu, tuyển nghiên cứu sinh là bước sau cùng của quá trình tuyển sinh đào tạo tiến sĩ. Trước tiên, êkíp của phòng nghiên cứu phải xây dựng được một đề án bao gồm các thông tin đầy đủ về nội dung của đề tài, nền tảng năng lực của thành viên chủ chốt cũng như kế hoạch nhân sự và tài chính. Đề án này, sau khi trải qua những vòng xét tuyển của những nguồn tài trợ khác nhau và được phê duyệt, sẽ bắt đầu được triển khai. Nếu trong đề án có phần việc với yêu cầu nhân sự tương ứng là một nghiên cứu sinh, thành viên chủ chốt của đề án sẽ tuyển chọn nhân sự phù hợp để bắt đầu quá trình đào tạo tiến sĩ.

Ứng viên ít nhất phải thỏa mãn những điều kiện tiên quyết về trình độ chuyên môn cũng như ngôn ngữ làm việc của nhà trường và của quốc gia. Nghiên cứu sinh cũng phải trải qua những môn học bắt buộc để đảm bảo kiến thức nền cho việc nghiên cứu nhưng luôn dưới sự giám sát từ đầu của người hướng dẫn. Ở đây, nghiên cứu sinh đóng vai trò là một cộng sự trong đề án - có thể hoàn toàn trong phạm vi phòng lab riêng lẻ, hoặc dưới hình thức liên kết với doanh nghiệp. Là nhân sự trong đề án nên nghiên cứu sinh cũng là người lao động toàn thời gian và được chi trả lương theo định mức. Nói cách khác, nghiên cứu sinh là một nhân sự có thời hạn của nhà trường.

Lúc còn là nghiên cứu sinh tại Pháp, tôi mang trong mình hai vai cùng lúc: học viên bậc đào tạo tiến sĩ và nhân sự trong dự án mà nghiên cứu của tôi là một phần trong đó. Thầy hướng dẫn cũng là người trực tiếp chọn tôi làm nghiên cứu sinh. Thầy hướng dẫn tôi chọn những môn học bổ sung nhằm đáp ứng chương trình đào tạo về mặt quy định cũng như bổ sung khả năng nghiên cứu của tôi. Tôi có góc làm việc riêng toàn thời gian của mình cũng như quyền sử dụng các tài nguyên của phòng lab phục vụ cho công việc. Vì vậy, với tôi, nghiên cứu sinh đang trong quá trình "làm tiến sĩ" chứ không đơn thuần chỉ là "học tiến sĩ".

Yêu cầu đầu ra của quá trình làm nghiên cứu sinh, nhất là những lĩnh vực như công nghệ, y học, khoa học tự nhiên, vì vậy cũng phải là những công bố được thừa nhận trong cộng đồng khoa học. Tiến sĩ vốn là bậc đào tạo dành cho những người quan tâm đến việc tìm tòi và phát hiện những cải tiến dựa trên kiến thức đã có, tạo ra thành quả nhất định thông qua nghiên cứu khoa học (thiết lập các thí nghiệm hoặc thu thập dữ liệu, thực hiện các kỹ thuật thống kê, phân tích), đóng góp vào phát triển khoa học hoặc vào sự tiến bộ của cuộc sống. Thế nên, chương trình đào tạo cần tập trung vào quá trình làm việc tìm tòi, nghiên cứu thay vì các lớp học như với sinh viên hay học sinh bậc dưới.

Quyết định làm nghiên cứu sinh vì thế thường là lựa chọn của những người muốn theo đuổi nghiên cứu khoa học, nhằm tạo ra những kết quả mới, hoặc những người làm việc trong môi trường hàn lâm; chứ không phải một lựa chọn nhằm mục đích "đủ bằng cấp", để thỏa mãn các điều kiện bổ nhiệm, hoặc đảm nhiệm công việc nào đó.

Trở lại với hoàn cảnh ở Việt Nam, nhiều trường đại học hiện không đủ điều kiện vật chất tối thiểu để mỗi giảng viên có góc làm việc riêng của mình. Thông tư 01/2024 của Bộ Giáo dục và Đào tạo quy định cơ sở giáo dục đại học phải bố trí chỗ làm việc riêng biệt cho ít nhất 70% giảng viên. Con số 70% chứ không phải 100% vào thời điểm năm 2024 cũng đã là điều kiện khó khăn với khá nhiều trường. Vì vậy, thật khó để nhà trường có thể chia sẻ tài nguyên làm việc của mình cho các nghiên cứu sinh như một nhân sự có thời hạn.

Mặt khác, tài chính cung cấp cho các đề án nghiên cứu không đủ để có thể xem nghiên cứu sinh như người lao động với mức chi trả cho công việc toàn thời gian. Gánh nặng chi phí đè lên vai, khiến người nhiều nghiên cứu sinh tiến sĩ ở Việt Nam không kham nổi.

Trong điều kiện đào tạo bậc cao nhất còn nhiều hạn chế, việc tăng số lượng chưa hẳn là một ý hay, quan trọng hơn là chất lượng, nhằm đào tạo một đội ngũ nhân lực có khả năng tự nghiên cứu.

Thay đổi tư duy "làm" tiến sĩ thay vì chỉ "học" tiến sĩ sẽ giúp nâng cao chất lượng đầu ra, xác định lại cách thức triển khai, từ đó giải quyết vấn đề đào tạo đúng và đủ thay vì lo lắng về chuyện ít hay nhiều tiến sĩ.

Võ Nhật Vinh

Theo ông Nguyễn Nguyên - Cục trưởng Cục Xuất bản, In và Phát hành, hội chợ sách lần này dựa trên nền tảng sàn giao dịch trực tuyến của Nhà xuất bản Thông tin và Truyền thông đã sử dụng. Nó có những giới hạn nhất định nên ban tổ chức đã đầu tư, nâng cấp để sàn có chất lượng hơn.

Hội sách trực tuyến quốc gia 2020 đang được chuẩn bị gấp rút cho ngày khai mạc 19/4 tại địa chỉ book365.vn.

"Hiện nay, sàn này đảm bảo từ 40-50 đơn vị tham gia giao dịch, bán sách. Đến thời điểm này, khoảng 40 đơn vị tham gia với hàng nghìn đầu sách các loại. Ngoài ra, chúng tôi đang thiết kế để cho phép độc giả, thông qua sàn này, tiếp cận mua sách điện tử với số lượng lên đến 10.000 đầu sách.

Nhiều đơn vị đã tổ chức hội sách online trong thời điểm Covid-19 phức tạp, như: Tiki, Fahasa, Phương Nam… Đây đều là những hội sách thu hút nhiều bạn đọc, giúp sách đến với độc giả. Chúng tôi rất hoan nghênh những hội sách này", ông Nguyễn Nguyên cho biết.

Người đứng đầu Cục Xuất bản, In và Phát Hành cũng cho hay, hội sách trực tuyến quốc gia có một số nét mới vì huy động đông đảo các đơn vị xuất bản, phát hành lớn trên cả nước tham dự. Sách được đảm bảo về chất lượng, hoàn toàn là sách chính hiệu.

Hội sách trực tuyến quốc gia 2020: Không để bạn đọc thiếu sách hay trong mùa dịch

"Hội sách này không chỉ là sàn bán sách, chúng tôi còn tổ chức các hoạt động giao lưu giữa độc giả với tác giả, người làm công tác quản lý, công tác xuất bản, những người nổi tiếng, để chia sẻ sự quan tâm của mình đến sách. Dự kiến, hội sách có khoảng 50 chương trình giao lưu như vậy. Các buổi giao lưu sẽ diễn ra với hình thức trực tuyến trên nền tảng công nghệ riêng, bảo đảm tốc độ truyền dẫn ổn định. Chúng tôi đã gửi thư tới khách mời, sẽ cử trợ lý về kỹ thuật thường xuyên liên hệ, thậm chí cử đến nơi để hỗ trợ kỹ thuật, đảm bảo diễn giả giao lưu với độc giả được thông suốt", ông Nguyễn Nguyên chia sẻ.

Đặc biệt, với lần tổ chức này, khi cả xã hội đang thực hiện phòng chống Covid-19, hội sách online sẽ giúp bạn đọc thuận tiện hơn trong việc tiếp cận sách, trở lại và hình thành thói quen đọc sách, góp phần làm giàu kiến thức và làm đẹp tâm hồn của mỗi người, vượt qua nỗi lo dịch bệnh.

Ông Nguyễn Nguyên cũng cho biết, mục tiêu hội sách cũng chính là mục tiêu của Ngày sách Việt Nam, nhằm tôn vinh giá trị của sách, khẳng định vị trí, vai trò và tầm quan trọng của sách trong đời sống xã hội; tôn vinh người đọc và những người sáng tác, xuất bản, in, phát hành, sưu tầm, lưu giữ sách; từ đó khuyến khích và phát triển phong trào đọc sách trong cộng đồng.

Sách sẽ được chiết khấu 25% so với giá bìa. Bên cạnh đó, có sự hỗ trợ đồng hành của Vnpost và một số doanh nghiệp, cam kết miễn phí vận chuyển. Bước đầu miễn phí 20.000 đơn đầu tiên, sau đó sẽ tiếp tục vận động các nguồn tài trợ để có thể miễn phí vận chuyển mọi đơn sách tới bạn đọc.

Tình Lê 

40 NXB, 10.000 đầu sách tham gia Hội sách trực tuyến 2020

Với chủ đề "Đọc sách, nâng cao trí tuệ, vượt qua nỗi lo dịch bệnh", Hội sách trực tuyến quốc gia 2020 lần đầu tiên được tổ chức sẽ diễn ra từ 19/4 đến giữa tháng 5/2020 tại book365.vn.

Đây là một vai diễn nặng về tâm lý nên Sĩ Thanh đã phải đầu tư rất nhiều thời gian, công sức. Sĩ Thanh cho biết: “Ban đầu, khi nhận lời tham gia, tôi sợ mình không diễn nổi những cảnh khóc và biến chuyển nặng về tâm lý. Tôi đóng phim vui tăng động thì nhiều chứ diễn bi thì không phải sở trường nên cũng sợ không đẩy được cảm xúc đủ cho nhân vật như đạo diễn yêu cầu”.

Nói về một trong những cảnh quay khó và thách thức, Sĩ Thanh chia sẻ đó là một cảnh phát sinh nằm ngoài kịch bản không có thoại, chỉ diễn bằng cảm xúc khuôn mặt, lột tả được nỗi đau cùng cực của một người đứng trước vực thẳm. Trước khi quay, Sĩ Thanh phải gọi đạo diễn và không dám hứa sẽ có thể lột tả được như kỳ vọng nhưng sẽ cố gắng hết sức.

Cảnh quay đó do chính tay đạo diễn cầm máy và Sĩ Thanh đã khóc từ 9h sáng tới 5h chiều, sưng hết cả mắt nhưng đạo diễn hài lòng. “Khóc liên tục hơn 8 tiếng đồng hồ khiến mắt sưng húp nên ngày hôm sau khi đi quay tôi phải mang theo hột gà để lăn mắt nhiều lần mới giảm sưng để quay được cảnh tiếp theo” – Sĩ Thanh nói thêm.

Khi được hỏi về bạn diễn Trung Huy trong phim, Sĩ Thanh cho biết phải cùng bạn diễn đóng nhiều cảnh thân mật, hôn nhau. Phim thuộc thể loại ngôn tình nên cảnh hôn không tránh được. “Vì đây cũng là lần đầu diễn cảnh một nụ hôn sâu nên tôi rất hồi hộp và lo lắng, vì tôi sợ nếu phim ngôn tình mà hôn không đẹp thì khán giả sẽ chê. Cảm giác tối hôm đó là 2 đứa trước khi hôn phải bật nhạc lên để lấy cảm xúc, và rất may mắn là cảnh đó chỉ cần quay một lần là ăn ngay, đạo diễn hài lòng liền. Cả tôi và Huy đều rất bất ngờ khi cả hai diễn khá ăn ý và hợp đến vậy”, Sĩ Thanh cho biết.

Nữ diễn viên cũng bật mí, cô vui khi khán giả thấy mình và bạn diễn đẹp đôi, điều này chứng tỏ cả hai đều hợp vai và bộ phim cũng đã có bước đầu thành công. Trong những cảnh quay, cô có ngại một chút ban đầu, nhưng tập trung vào kỹ thuật, góc máy, góc mặt để làm sao cho lên hình được đẹp nhất, sẽ không còn ngại nữa. Với Trung Huy, cảnh hôn cần chuyên nghiệp, mà còn có cảm xúc. Diễn cảnh hôn cùng Sĩ Thanh trong phim này, nam diễn viên cũng phải rất tập trung và cố gắng để có thể hoàn thành tốt nhất những lần hôn sâu. 

“Giấc mộng đêm hè”dài 30 tập được đầu tư và thực hiện sản xuất bởi chính Today TV. Phim do đạo diễn Nguyên Trần thực hiện, bên cạnh Sĩ Thanh có sự tham gia của các diễn viên Trung Huy, Song Dương, Quang Sơn, Mạnh Hùng, Phúc An… phát sóng lúc 20h thứ hai đến thứ bảy hằng tuần trên Today TV, từ ngày 4-10.

Thiện Nhân

Theo đó ngày 26/5 tới đây, NSND Hồng Vân sẽ chính thức bước vào tuổi 54. Được biết, nữ diễn viên đã phải “đấu tranh” khá nhiều trước khi quyết định lựa chọn phong cách quyến rũ để thực hiện bộ hình ghi dấu này. “Lúc đầu cũng đắn đo lắm nhưng do ông xã và các con ủng hộ nên tôi đã đánh liều chơi lớn một lần xem sao”, nữ diễn viên bật mí. 

Sau hơn 2 tháng chịu cảnh “đóng băng”, ngày 24/5 tới, hai sân khấu kịch Phú Nhuận và Thuận Kiều của NSND Hồng Vân sẽ chính thức mở cửa đón khách sau thời gian tạm ngừng và phục vụ khán giả bằng loạt tác phẩm kinh điển.

“Mẹ và người tình” là tác phẩm được lựa chọn để phục vụ trong ngày tái xuất khán giả. Đây là tác phẩm từng gây được tiếng vang lớn với những ai yêu thích bộ môn kịch, đồng thời mang lại cho NSND Hồng Vân huy chương vàng tại Hội diễn Sân khấu toàn quốc. Điều này có phần ý nghĩa hơn khi sự kiện rơi đúng vào dịp sinh nhật của NSND Hồng Vân. Nữ diễn viên tiết lộ cô muốn dành điều đặc biệt này trong ngày sinh nhật như một món quà dành tặng khán giả cho những lời chúc và luôn ủng hộ Hồng Vân trong suốt thời gian qua.

Tác phẩm cũng sẽ được đầu tư làm mới, hướng nội dung tới những yếu tố mang tính thời cuộc với sự tham gia của NSND Hồng Vân, nghệ sĩ Hoàng Sơn cùng hàng loạt các diễn viên trẻ trưởng thành từ sân khấu kịch Hồng Vân như Hữu Tín, Tuấn Dũng, Lê Lộc, Hoàng Yến, Lạc Hoàng Long... Tuy nhiên, do những diễn biến khó lường từ đại dịch Covid 19, sân khấu cũng mới mở một số suất hạn chế.

Zhu xem mặt 20 chàng trai trong một ngày. Ảnh: 163.com.

Hẹn hò mù quáng

Zhu cho biết vì 2023 là năm hạn của cô nên cha mẹ hy vọng năm nay con gái có thể hoàn tất việc kết hôn. Những anh chàng tham gia buổi hẹn hò đều đến từ các ngôi làng gần đó, cả hai bên đều chưa từng biết mặt nhau.

Ngày xem mắt, cô dậy từ 7h sáng để tắm rửa, trang điểm nhẹ nhàng. Cô cho rằng đó là sự tôn trọng đối với những người mình sẽ gặp.

Từ 8h, những người đàn ông đầu tiên được bà mối đưa đến. Cuộc xem mắt kéo dài đến tận 17h chiều. Bà mối là người quyết định chàng trai nào sẽ đến và gặp vào thời gian nào.

Ngày hôm đó, cô đã gặp tổng cộng 20 chàng trai. Đến tối, khi gia đình Zhu đang ăn cơm, bà mối dắt đến thêm 2 chàng trai nữa nhưng cô từ chối nói chuyện.

Theo phong tục địa phương, cha mẹ của nhà trai cũng sẽ đến cùng. Vì cha mẹ hai bên đều có mặt nên những cuộc trò chuyện diễn ra khá ngượng ngùng.

"Chúng tôi chỉ trao đổi những thông tin cơ bản như tuổi tác, công việc, sở thích... Trừ một số người tôi cảm thấy có cảm tình sẽ nói chuyện lâu hơn, những cuộc nói chuyện khác thường kết thúc sau 10 phút", Zhu cho hay.

Sau cuộc trò chuyện, nếu có ấn tượng với chàng trai nào, cô nàng 23 tuổi sẽ chủ động xin số điện thoại và hẹn liên lạc để tìm hiểu thêm về nhau.

Những chàng trai được bà mối dẫn đến nhà Zhu. Ảnh: 163.com.

"Tôi không có tiêu chuẩn cụ thể nào khi tìm kiếm đối tượng hẹn hò. Quan trọng là hai bên cảm thấy hợp nhau", Zhu nói.

Trước nhiều bình luận trái chiều trên mạng xã hội, cho rằng hình thức mai mối này không khác gì "tuyển phi" thời phong kiến, Zhu cố gắng không để tâm lý mình bị ảnh hưởng tiêu cực.

Cô nói rằng không phải vì muốn "làm giá" hay coi mình là cao sang hơn người khác, cô chỉ gặp mặt nhiều người để tiếp xúc và có cơ hội tìm được nửa kia phù hợp.

"Những buổi hẹn hò mù quáng như thế này không phải hiếm ở quê tôi, đều do phụ huynh và bà mối sắp xếp. Tôi không thích kiểu xem mặt này lắm, tuy nhiên cũng hiểu tâm lý của cha mẹ mong con sớm thành thân nên tôi không có ý định phản đối".

Áp lực hôn nhân

Tỷ lệ chênh lệch nam nhiều hơn nữ đang gây sức ép lớn đối với những nam giới ở vùng nông thôn Trung Quốc khi họ khó tìm được bạn đời. Càng lớn tuổi, nam giới càng có ít lựa chọn nên nhiều gia đình hối thúc con kết hôn càng sớm càng tốt. Những cuộc mai mối, xem mắt chóng vánh cũng trở nên phổ biến hơn.

Theo China Youth Daily, những năm gần đây, việc kết hôn ở các vùng nông thôn ngày càng được các gia đình thúc đẩy sớm. Nhiều cô gái chỉ mới tốt nghiệp cấp 3 đã được bà mối đến hỏi kế hoạch học tập, rằng muốn học lên cao hay tính chuyện lấy chồng.

Áp lực "quà thách cưới" cũng khiến ngày càng nhiều đàn ông nông thôn ở Trung Quốc ngán ngẩm khi nói đến chuyện kết hôn. Nhà cô dâu thách cưới quá cao, cùng với yêu cầu về gia cảnh, điều kiện kinh tế và nhiều yếu tố khác có ảnh hưởng không nhỏ đến thị trường tình yêu và hôn nhân ở đất nước tỷ dân.

Cả nam và nữ giới ở Trung Quốc đều bị áp lực kết hôn đè nặng. Ảnh: Andrew Ho.

Bên cạnh nghề nghiệp và địa vị xã hội, xe hơi, nhà, quà cưới đã trở thành 3 điều nam giới gần như không thể thiếu nếu muốn kết hôn. Ngoài ra, một số nơi còn những yêu cầu thách cưới như "10.000 tờ tím, 1.000 tờ đỏ" (chỉ các tờ tiền mệnh giá 5 và 100 nhân dân tệ).

Trước tình trạng đàn ông nông thôn không thể lấy được vợ, chính phủ Trung Quốc đã liên tục ban hành các quy định nhằm cải thiện tình hình kết hôn ở các thanh niên vùng quê.

Ngoài tuyên truyền nâng cao nhận thức, chấn chỉnh các hủ tục không lành mạnh, chính quyền nhiều tỉnh còn đưa ra mức trần thách cưới để đàn ông lấy được vợ.

Thậm chí, chính quyền nhiều địa phương còn đứng ra làm cầu nối, giúp người độc thân tìm được bạn đời.

Mới đây, thành phố Loan Châu (tỉnh Hà Bắc) bắt đầu thu thập thông tin cá nhân của nam và nữ giới chưa kết hôn, nhập dữ liệu vào cơ sở lưu trữ trung tâm. Đây được coi là động thái giải quyết vấn đề giới trẻ ngại hẹn hò, kết hôn của chính quyền nơi này.

"Thanh niên độc thân điền thông tin cá nhân, bao gồm tên, giới tính, tuổi, công việc, tình trạng kinh tế, hoàn cảnh gia đình để thiết lập cơ sở dữ liệu phục vụ họ tốt hơn trong việc tìm kiếm bạn đời", quan chức đại diện cho thành phố cho biết.

Ngoài ra, chính quyền thiết lập thêm 3 “góc mai mối” tại nơi đông người qua lại như công viên, sở thú. Đây là nơi cha mẹ có con chưa kết hôn thường đến và dán các áp phích ghi hình ảnh, thông tin cá nhân của con mình để quảng cáo.

Theo Zing

Tìm chồng thu nhập hơn trăm triệu, cô gái thất vọng sau 5 cuộc hẹn

Yêu cầu bạn trai phải cao hơn mình và có thu nhập 134 triệu đồng/tháng, người phụ nữ Singapore thất vọng sau 5 buổi hẹn hò.

LTS: Khoản 3, điều 27 của dự Luật Giao thông đường bộ sửa đổi quy định: “Trong suốt cả ngày, xe mô tô, xe máy, xe đạp điện, xe máy điện khi tham gia giao thông phải bật sáng đèn nhận diện được trang bị theo thiết kế của nhà sản xuất hoặc phải bật sáng ít nhất một đèn chiếu sáng gần phía trước và một đèn đỏ phía sau”.

Quy định này dường như khiến nhiều người dân cảm thấy khá lạ lẫm và băn khoăn. Báo VietNamNet mở diễn đàn thảo luận: "Quy định xe máy bật đèn 24/24h có phù hợp ở Việt Nam?"  Trân trọng mời bạn đọc chia sẻ ý kiến, đóng góp bài viết góc nhìn về Ban Ô tô xe máy, email: [email protected]. Các bài viết phù hợp sẽ được đăng tải theo quy định của tòa soạn. Xin cảm ơn!

Bật đèn xe máy 24/24h: Cần hiểu đúng

Nói tới đề xuất "bật đèn xe máy cả ngày 24/24h" theo Dự thảo Luật Giao thông đường bộ sửa đổ, khá nhiều người dân đang hình dung rằng, ban ngày dù trời nắng hay mưa thì vẫn phải bật đèn sáng trưng.

Nếu như vậy, sẽ là lãng phí công suất, ảnh hưởng tuổi thọ đèn xe, làm gia tăng nền nhiệt độ, gây chói mắt người đi đường nếu đi xe giữa trời nắng với hàng ngàn phương tiện chiếu đèn vào nhau...

Đèn DRL màu hổ phách trên dòng xe Volvo đời cũ

Lo ngại trên có thể dễ hiểu nếu như người đi xe máy đồng loạt bật đèn... pha! Trong đó, thực tế loại đèn xe máy mà Bộ Giao thông vận tải đề xuất chỉ có 2 loại đèn: “đèn nhận diện được trang bị theo thiết kế của nhà sản xuất”, hoặc nếu không có thì phải “bật sáng ít nhất một đèn chiếu sáng gần phía trước (đèn cốt) và một đèn đỏ phía sau".

Hệ thống chiếu sáng của xe máy, ô tô nói chung có nhiều loại đèn như đèn pha (đèn chiếu xa), cốt (đèn chiếu gần), đèn chiếu hậu, ngoài ra còn có đèn sương mù, đèn định vị, đèn nhận diện... 

Mỗi một loại đèn có một công dụng khác nhau. Đèn pha xe máy (đèn chiếu xa) có công suất lớn nhất, luồng sáng mạnh, góc chiếu ngang mặt đường với dải chiếu xa, giúp người lái có tầm nhìn xa, thấy được các chướng ngại vật, biển báo. Chế độ đèn này gây chói mắt người đi xe chiều ngược lại, chỉ dùng khi lái xe trời tối, thời tiết xấu, hạn chế tầm nhìn...

Đèn cốt có công suất thấp hơn, góc chiếu thấp, giúp lái xe quan sát được mặt đường ở phạm vi gần. Chế độ này chiếu sáng yếu hơn nên không gây chói mắt người đi chiều ngược lại, thường dùng trong trường hợp lái xe ở khu đô thị đã có hệ thống đèn đường công cộng, khu dân cư.

Trong khi đó, đèn nhận diện hay cách gọi khác là đèn định vị, đèn chiếu sáng ban ngày (Daytime running lamp, viết tắt là DRL) có công suất yếu nhất, chỉ vài W. Mục đích chính của loại đèn này không phải là để chiếu sáng cho người lái, mà là tín hiệu, chỉ dấu cho người đồng hành tham gia giao thông nhận biết để tránh va chạm.

Trên thế giới, các nhà sản xuất ô tô xe máy đã thiết kế lắp đặt đèn nhận diện trên các dòng xe của mình từ thập niên 70 của thế kỷ trước.

Trong đó Phần Lan là nước đầu tiên áp dụng bắt buộc phương tiện giao thông phải bật đèn nhận diện vào năm 1972, lúc đó chỉ giới hạn ở các con đường nông thôn vào mùa đông. Sau này, rất nhiều nước áp dụng điều luật quy định phương tiện tham gia giao thông phải có loại đèn DRL, phù hợp Công ước quốc tế về giao thông mà Việt Nam tham gia.
 
Theo các chuyên gia kỹ thuật ô tô, do là loại đèn phụ trên xe được thiết kế với công suất thấp nên dù có chiếu sáng trong suốt cả ngày như đề xuất của Bộ Giao thông vận tải thì cũng không thể tỏa lớn nhiệt lượng xung quanh nóng như đèn pha, cốt hay đèn sương mù. Đèn này phát ra ánh sáng trắng, vàng, hoặc hổ phách để giúp các phương tiện khác dễ dàng nhận biết trong điều kiện ánh sáng ban ngày và chắc chắn, không có chuyện gây chói lóa mắt người đi đường. 

Đèn nhận diện (đèn DRL) dạng viền LED trên xe đời mới ngày nay

Đối với người dùng ô tô, đèn nhận diện không quá xa lạ bởi nó đã xuất hiện từ lâu ở các dòng xe đời cũ. Ngay cả những xe có tuổi đời trên 15 năm tại Việt Nam như Mazda Premacy hay Kia CD5 đều đã có loại đèn này, thiết kế cùng cụm với đèn pha/cos. Khi bật công tắc, cả đèn trước và sau cùng sáng. Hiện đại hơn, các mẫu ô tô mới gần đây tích hợp sẵn đèn nhận diện khi khởi động máy, hiển thị dưới dạng đèn LED viền phía trước, vừa mang tính thẩm mỹ lại có tác dụng nhận diện trên đường.
 
Tuy nhiên ở Việt Nam, với đa số người dân đều sở hữu và sử dụng xe máy thì có một nghịch lý rằng, khái niệm "đèn nhận diện" khá xa lạ. Ngoại trừ các xe máy nhập khẩu từ Thái Lan, Nhật Bản, châu Âu thì suốt một thời gian dài, rất ít xe máy sản xuất trong nước có trang bị đèn này.

Thời gian gần đây, đèn nhận diện dần xuất hiện trên xe máy sản xuất trong nước, nhưng chủ yếu ở dòng xe tay ga như Honda SH, Piaggio Liberty, Vespa Primavera, Yamaha Nozza… hay xe số côn tay như Yamaha Exciter, Honda Winner…

Tuy nhiên, ngay cả các chủ nhân sử dụng chúng hàng ngày cũng chưa chắc đã biết về sự tồn tại của đèn nhận diện trên xe mình.

Lợi nhiều hơn, nhưng cần thực nghiệm chứng minh

Với tính năng "nhận diện, định vị" là chính, các chuyên gia kỹ thuật ô tô cho rằng, việc bật đèn nhận diện 24/24h ở xe máy hoàn toàn phù hợp ở Việt Nam. Bản thân các hãng sản xuất xe đều đã tính toán kỹ khả năng tỏa nhiệt, độ sáng phù hợp trong các điều kiện nền nhiệt độ khác nhau để đảm bảo chiếu sáng ban ngày không ảnh hưởng môi trường.

Tuy nhiên, cũng như đông đảo ý kiến của nhiều người dân lo ngại, các chuyên gia về kỹ thuật ô tô cũng khá băn khoăn về đề xuất yêu cầu xe máy không có đèn nhận diện thì bật đèn cốt trong suốt cả ngày khi tham gia giao thông. 

Anh Trần Khắc Huy, Giám đốc kỹ thuật Lamborghini và Bentley Việt Nam cho rằng: "Công suất bóng hiện nay ít nhất cũng 35W. Nếu dùng đèn cốt bật cả ngày thì lâu dần sẽ dẫn tới, tuổi thọ bóng đèn giảm, điện tiêu thụ dùng nhiều cũng khiến ắc-quy và bộ sạc bị ảnh hưởng. Lo ngại này của nhiều người dân là có cơ sở".

Chiếc Ford Everest "độ" thêm đèn DRL dạng LED

 
Anh Nguyễn Hồng Vinh - chuyên gia đào tạo lái xe của Redline Team cũng nhìn nhận: “Trên xe máy đời cũ, đèn cốt không được thiết kế để đảm nhiệm vai trò nhận diện trên đường mà có mục đích là chiếu sáng gần. Vì thế, dùng nhiều đương nhiên sẽ tăng chi phí sử dụng".

Trước thông tin này, nhiều chủ xe nêu ý kiến có thể gắn thêm đèn nhận diện để thay cho đèn cốt. Tuy nhiên, điều này lại vi phạm Luật giao thông đường bộ, đã quy định các hành vi bị nghiêm cấm như: lắp đặt, sử dụng còi, đèn không đúng thiết kế của nhà sản xuất.

Tuy nhiên, anh Vinh đánh giá: "Xe có đèn sáng cả ngày vẫn tốt hơn là không có. Khi bật đèn , người lái xe dễ được phát hiện và phương tiện khác sẽ có thêm thời gian xử lý. Thời điểm dễ va chạm nhất là nhập nhoạng tối trời, xe có màu sơn dễ hòa lẫn trong không gian xung quanh, nếu không có các định vị cảnh báo rõ như đèn nhận diện cũng sẽ rất nguy hiểm".

Đèn DRL trên xe Honda Dream nhập Thái Lan

Chuyên gia Nguyễn Hồng Vinh cho rằng, nếu đưa vào Luật Giao thông đường bộ quy định bật đèn xe máy 24/24h, các bộ ngành cũng nên đưa ra tiêu chí, các nhà sản xuất phải trang bị sẵn đèn định vị trước khi bán ra thị trường.

Đồng thời, Ban soạn thảo Luật nên tính toán thực nghiệm việc bật đèn xe máy 24/24h trong điều kiện nhiệt độ nắng nóng như ở miền Bắc để có thêm cơ sở thực tiễn thuyết phục hơn cho đề xuất này.

Hiện nay, theo lý giải từ Vụ An toàn giao thông, Bộ Giao thông vận tải, đề xuất bật đèn xe máy chiếu sáng suốt cả ngày mới chỉ nếu lý do "thực hiện theo Công ước quốc tế về biển báo và tín hiệu đường bộ năm 1968 (Công ước Viên 1968)" trong khi các yếu tố phù hợp với đặc thù môi trường khí hậu và giao thông Việt Nam lại chưa được đề cập rõ.

Đình Quý

Bạn nghĩ việc bật đèn ban ngày khi đi xe máy có cần thiết không? Trân trọng mời bạn đọc gửi tin bài, video cộng tác về Ban Ô tô xe máy, email: [email protected]. Xin cảm ơn!

Tranh cãi gay gắt về quy định xe máy phải bật đèn 24/24h

Đề xuất xe máy phải bật đèn nhận diện 24/24h khi tham gia giao thông đang nhận được rất nhiều ý kiến trái chiều.  

Mạnh Tường là một trong 4 phát thanh viên huyền thoại, cùng với Kim Tiến, Thanh Hùng, Minh Trí được phong NSƯT của VTV.

NSƯT Mạnh Tường sinh năm 1946, trong gia đình có 11 anh chị em. Ông yêu thích ca hát, rồi theo đoàn văn công đi phục vụ các chiến sĩ trên mọi mặt trận.

Nhờ chất giọng ưu tú, ông thi và trúng tuyển phát thanh viên Đài Truyền hình Việt Nam vào lúc không ngờ đến nhất: Bị trả về địa phương ở tuổi 25 do không đủ sức khỏe phục vụ chiến sĩ.

Do điều kiện vật chất thiếu thốn nên công việc phát thanh thời đó gặp rất nhiều khó khăn. Nhiều người so sánh môi trường làm việc khi đó của phát thanh viên với thợ lò vì không có máy điều hoà, công nghệ như bây giờ.

Mỗi bản tin đều được NSƯT Mạnh Tường dành nhiều thời gian, tâm huyết. Ông phải lên kịch bản sao cho ngắn gọn nhưng đầy đủ thông điệp để gửi tới người nghe.

Sau 2 năm công tác tại đài, ông được ghi nhận về khả năng chuyên môn. NSƯT Mạnh Tường trở thành phát thanh viên "đinh" năm 1975.

Sau này, ông còn trở thành Trưởng phòng Phát thanh viên, là lãnh đạo của nhiều lớp đàn em sau này như Phương Hoa, Nhật Lệ, Ngọc Trâm, Minh Khuê...

Đã có khoảng 200 phát thanh viên của các đài địa phương được Phòng Phát thanh viên của Đài truyền hình Việt Nam nơi ông làm việc đào tạo.

Điều mà NSƯT Mạnh Tường tự hào nhất có lẽ là ông đã truyền được lửa và nghề cho nhiều thế hệ phát thanh viên sau này

Dù là phát thanh viên "đinh", nhưng vì lý do sức khỏe (bệnh dạ dày), NSƯT Mạnh Tường mất đi cơ hội lên sóng vào giờ vàng ở bản tin Thời sự. Ông chuyển sang đọc thuyết minh phim truyện và một số chương trình khác như Đẹp vô cùng Tổ quốc ta ơi.

NSƯT Mạnh Tường được khán giả yêu mến qua những bộ phim để đời mà ông thuyết minh như: 17 khoảnh khắc mùa xuân, Cuộc chiến tranh vệ quốc vĩ đại...

Để đọc thuyết minh ấn tượng trong các bộ phim trên, NSƯT Mạnh Tường lúc nào cũng tràn đầy cảm xúc. Vì ông từng là một người lính ra trận, được chứng kiến và cảm nhận những mất mát đau thương khi chiến tranh.

(Theo Lao Động)