Đặc biệt, trong số 3 chủ nhân giải Nobel Hóa học 2024, hai nhà khoa học là TS Demis Hassabis và TS John Jumper với công trình đột phá trên đã sớm được vinh danh tại Giải đặc biệt VinFuture dành cho Nhà khoa học nghiên cứu các lĩnh vực mới vào năm 2022.

Thời điểm đó, Hội đồng Giải thưởng VinFuture đã đánh giá công trình tiên phong về hệ thống trí tuệ nhân tạo giải mã protein AlphaFold 2 của hai nhà khoa học tạo nên cuộc cách mạng trong mô hình hóa cấu trúc protein, giúp thúc đẩy những phát triển đột phá trong lĩnh vực y sinh, y tế và nông nghiệp.

TS Demis Hassabis (Anh) và TS John Jumper (Mỹ) - đồng chủ nhân giải Đặc biệt VinFuture dành cho Nhà khoa học nghiên cứu các lĩnh vực mới 2022 - vừa được trao giải thưởng Nobel Hóa học năm 2024.

Phó chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam - GS.TS Chu Hoàng Hà cho rằng, Hội đồng giải thưởng VinFuture cho thấy tầm nhìn xa, đúng hướng khi vinh danh những công trình có sức ảnh hưởng lớn tới nhân loại. "Đây là những công trình không chỉ đóng góp cho sự phát triển của khoa học mà lớn hơn là cho cuộc sống của hàng triệu người", GS.TS Chu Hoàng Hà nói.

Ông cũng nhắc lại, trước đó 2 chủ nhân của Giải thưởng VinFuture là GS Kariko và TS Weissman cũng đoạt giải Nobel Y sinh 2023. Đó không phải sự trùng hợp ngẫu nhiên. Ngoài tầm nhìn xa, GS.TS Chu Hoàng Hà nhấn mạnh khả năng đón đầu xu hướng của VinFuture khi lựa chọn vinh danh công trình hướng tới những lĩnh vực có sức tác động lớn như trí tuệ nhân tạo, năng lượng xanh, an ninh lương thực, sức khỏe cộng đồng…

Trước đó, 2 chủ nhân Giải thưởng Chính VinFuture mùa đầu tiên là TS Katalin Karikó và GS Drew Weissman cũng được vinh danh ở giải Nobel Y học 2023.

Chung quan điểm, TS Nghiêm Vũ Khải, nguyên Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ cho rằng, việc sớm vinh danh những công trình như AlphaFold 2 là kết quả của định hướng, sứ mệnh đúng đắn, mang tính nhân loại và toàn cầu của VinFuture.

Là giải thưởng ra đời sau nhưng theo TS Nghiêm Vũ Khải, VinFuture có tư duy và góc nhìn mới mẻ mang tính thời đại cùng cách làm đột phá. Kết hợp với cơ sở, kế thừa truyền thống, giải thưởng đang tạo ra sức ảnh hưởng lớn ở phạm vi toàn cầu.

Giải thưởng VinFuture được đánh giá góp phần thúc đẩy nghiên cứu trong lĩnh vực khoa học công nghệ toàn cầu, đồng thời nâng cao vị thế Việt Nam trên thế giới.

Ở góc độ khoa học, TS Lê Thị Hồng Lan - chuyên gia về công nghệ sinh học - cho rằng giải thưởng VinFuture đặc biệt vì không chỉ tập trung vào các công trình có thành tựu rõ ràng mà còn đánh giá tiềm năng phát triển trong tương lai.

Bà nhấn mạnh ý nghĩa của việc phát hiện và vinh danh công trình bứt phá từ VinFuture. "Việc lựa chọn chính xác của Giải thưởng VinFuture không chỉ tạo ra động lực chủ nhân giải thưởng mà còn đóng góp quan trọng vào việc thúc đẩy những nghiên cứu mang tính đột phá", TS Lan nói.

Nhìn tổng thể, theo bà, VinFuture đang ngày càng khẳng định vị thế trong giới khoa học toàn cầu, không chỉ ghi nhận thành tựu khoa học mà còn là cầu nối giữa các nhà nghiên cứu và cơ hội mới, từ đó góp phần thúc đẩy sự phát triển bền vững của khoa học, công nghệ trong tương lai.

Ông xã Hồng Ngọc xác nhận nhiễm Covid-19.

Theo chồng Hồng Ngọc, anh vốn cẩn trọng trong việc phòng dịch. Nhiều tháng qua, anh chủ yếu ở nhà, hạn chế tiếp xúc nhiều người nhưng cuối cùng vẫn bị lây nhiễm. 

Cách đây không lâu, anh Tâm Nguyễn nhận được thông tin từ người bạn mình tiếp xúc chung xe và làm việc cùng nhau vài tiếng có triệu chứng Covid-19 và nhận kết quả dương tính hôm thứ hai. Khi ấy, anh đã biết chắc mình cũng không thể tránh khỏi.

Sau khi nhận được kết quả, anh trở về nhà và tiến hành tự cách ly trong phòng. Chồng Hồng Ngọc được vợ chuẩn bị đồ ăn, thức uống để trước cửa mỗi ngày. 

"Một ngày tôi ăn 4-5 bữa, uống nước cam vắt, nước sả gừng chanh..., tôi làm tất cả để được hồi phục", anh Thomas Tâm chia sẻ. Sau vài ngày nghỉ ngơi, anh cố gắng ra ngoài đi bộ hít thở không khí trong lành và trả lời tin nhắn cảm ơn từng người đã hỏi thăm mình. 

Hồng Ngọc chăm sóc chồng và gia đình trong những ngày anh bị nhiễm bệnh.

Anh Tâm Nguyễn biết ơn bà xã vì đã chăm sóc chu đáo anh và cả gia đình suốt những ngày qua. "Anh biết em bị áp lực lắm, thôi em ráng lên nhé! Nhờ em chăm sóc anh tốt như vậy, anh sẽ mau chóng hồi phục thôi! Cầu xin cho em được khỏe mạnh để lo cho gia đình mình ngay lúc khó khăn này, ông xã Hồng Ngọc nhắn nhủ. Anh mong vợ mình không bị lây nhiễm. Hiện kết quả xét nghiệm những người xung quanh là bố mẹ đều cho âm tính.

Thúy Ngọc

Ca sĩ Nhật Tinh Anh tiêm vắc xin Covid-19 ở Mỹ

Từ Mỹ, Nhật Tinh Anh chia sẻ với VietNamNet, anh được tiêm vắc xin phòng ngừa Covid-19 đợt đầu tại thành phố Santa Clara, tiểu bang California.

 - Hai chủ đề "nóng" của giáo dục đại học Việt Nam đã được bàn thảo và chia sẻ kinh nghiệm tại Hội thảo Xếp hạng và Quản trị đại học sáng 26/10, với sự phối hợp tổ chức của Đại sứ quán Australia, Viện Khoa học giáo dục Việt Nam và ĐH Deakin.

Bà Joanna Wood – Tham tán giáo dục và khoa học, Đại sứ quán Australia phát biểu tại hội thảo

Chia sẻ về hệ thống giáo dục đại học của Australia, bà Joanna Wood – Tham tán giáo dục và khoa học, Đại sứ quán Australia – cho biết, Australia là một trong những quốc gia có hệ thống giáo dục đại học tốt nhất trên thế giới. Quốc gia này có 41 trường đại học và 130 cơ sở giáo dục bậc cao (không phải đại học) cung cấp các khóa học chuyên biệt. Có 7 trường đại học của Australia nằm trong top 100 đại học thế giới, trong đó ĐH Quốc gia Australia xếp hạng số 20.

“Chất lượng và vai trò tiên phong trong công tác nghiên cứu chính là đặc điểm định hình nên các trường đại học ở Australia. Các trường phải thể hiện được sự thuần thục trong công tác nghiên cứu và giảng dạy, chất lượng đạt chuẩn ít nhất 3 chuyên ngành”.

“Các trường đại học của chúng tôi có mối quan hệ hợp tác chặt chẽ với nhau cũng như với các cộng đồng ở địa phương, các doanh nghiệp, tổ chức trên toàn cầu. Tất cả những đặc thù này giúp Australia trở thành một điểm đến được lựa chọn của người học và nghiên cứu” – bà Joanna Wood khẳng định.

Xếp hạng đại học luôn là chủ đề gây tranh cãi

Từng có 4 năm làm việc cho tổ chức xếp hạng QS ở London, ông John Molony - giám đốc phát triển quốc tế ĐH Deakin (Australia) - đã chia sẻ với các trường đại học Việt Nam kinh nghiệm của Australia trong việc điều hành, quản lý các trường đại học và các chiến lược cần thực hiện để đáp ứng các tiêu chí đánh giá của hệ thống xếp hạng trường đại học thế giới.

Ông Molony khẳng định xếp hạng đại học luôn là một chủ đề gây tranh cãi. Ông trích lời của nhà thống kê học vĩ đại người Anh George E.P.BOX: “Thực tế tất cả các mô hình đánh giá đều không đúng, nhưng một số cũng có những điểm hữu dụng”.

3 tổ chức xếp hạng toàn cầu nổi trội mà ông Molony đưa ra gồm có: ARWU với ARWU Academic Ranking of World Universities (hay được quen gọi là Bảng xếp hạng Thượng Hải), QS với QS World University Rankings và THE với THE World University Rankings.

Ông John Molony - giám đốc phát triển quốc tế ĐH Deakin, Australia. Ông hiện đang là thành viên Ủy ban cố vấn bảng xếp hạng QS.

Với các trường đại học Úc, bảng xếp hạng QS và THE phổ biến hơn cả. Theo ông, bảng xếp hạng Thượng Hải tập trung nhiều vào nghiên cứu, và gây ra nhiều chỉ trích cũng như tranh cãi hơn so với QS và THE. “Trong khi QS sẽ sử dụng các dữ liệu được cung cấp, thì bảng xếp hạng Thượng Hải chỉ sử dụng những thông tin tìm được trên mạng”– thành viên của Ủy ban cố vấn bảng xếp hạng QS cho hay.

“Phương pháp xếp hạng của Thượng Hải tập trung nhiều vào nghiên cứu, vào số lượng giải Nobel, giải Field. Xếp hạng của THE tập trung vào giảng dạy nhiều hơn là nghiên cứu. Bảng xếp hạng QS có 50% là thông tin có được từ các giảng viên, nhà tuyển dụng. Đối tượng phỏng vấn của QS cởi mở hơn, tất cả giảng viên đều có thể tham gia. Trong khi THE chủ yếu lấy ý kiến từ các giảng viên kỳ cựu”.

Theo ông, các trường đại học Việt Nam có thể đủ điều kiện để tham gia các bảng xếp hạng theo ngành, vùng và độ tuổi của trường. “Với QS, trường có thể lấy ý kiến của giảng viên qua hệ thống trả lời mở. Đây là cơ hội để tăng vị trí của mình. Điều này là không thể với bảng xếp hạng của Thượng Hải hay THE”.

Làm gì để cải thiện xếp hạng?

Hiện nay chưa có trường đại học Việt Nam nào nằm trong bảng xếp hạng toàn cầu của ARWU, QS hay THE. Trong Bảng xếp hạng QS châu Á 2017, ĐHQG Hà Nội và ĐHQG TP.HCM lần lượt giữ vị trí 139 và 142.

Trong bảng xếp hạng theo ngành của QS năm 2017 cũng đã có mặt 2 trường đại học Việt Nam với ngành Ngôn ngữ học của ĐHQG Hà Nội và ngành Ngôn ngữ hiện đại của ĐHQG TP.HCM.

Có 6 tiêu chí mà các bảng xếp hạng sẽ đánh giá, được ông Molony đưa ra, gồm có: danh tiếng của đội ngũ chuyên môn, danh tiếng của nhà tuyển dụng, tỷ lệ sinh viên/ khoa, trích dẫn của từng khoa, tỷ lệ quốc tế hóa của khoa và tỷ lệ sinh viên quốc tế.

Ông Molony đưa ra 3 đề xuất để cải thiện vị trí xếp hạng: cải thiện độ nhận diện của trường, sắp xếp dữ liệu, xây dựng tiềm lực nghiên cứu.

Để cải thiện độ nhận diện, các trường nên năng động trong việc trao đổi, đối thoại với các tổ chức xếp hạng lớn; quảng cáo – đẩy mạnh danh tiếng trường thông qua việc giới thiệu thế mạnh nghiên cứu trong xếp hạng THE; đề cử các giảng viên và nhà tuyển dụng toàn cầu cho khảo sát của QS.

Trường cần sắp xếp dữ liệu về tỷ lệ sinh viên/ khoa, trích dẫn của mỗi khoa, tỷ lệ quốc tế hóa của khoa, tỷ lệ sinh viên quốc tế.

Hội thảo Xếp hạng và quản trị đại học diễn ra sáng ngày 26/10 tại Hà Nội.

Về vấn đề xây dựng tiềm lực nghiên cứu, trường cần tiếp tục cải thiện nghiên cứu và tăng chất lượng các bài báo, bài nghiên cứu; tránh xuất bản dưới tên một tác giả, nền đồng xuất bản cùng với các giảng viên từ các trường khác và các quốc gia khác; tuyển dụng các nghiên cứu viên HI-CI; nuôi dưỡng các nghiên cứu viên có tiềm năng trong tương lai. Đây là những mục tiêu mà ông Molony thừa nhận là khó thực hiện.

Ngoài ra, ông cho rằng các trường luôn phải sẵn sàng trước các thay đổi về phương pháp xếp hạng và những cơ hội do sự thay đổi mang lại.

Nguyễn Thảo

Sau khi tiếp quản công ty, Musk đã “trảm” ít nhất 4 lãnh đạo cấp cao Twitter, gồm cả CEO Parag Agrawal và Vijaya Gadde, những người đứng đằng sau quyết định khoá tài khoản ông Trump và cấm quảng cáo chính trị trên nền tảng.

Twitter cấm ông Trump vào tháng 1/2021, sau sự kiện những người ủng hộ cựu Tổng thống tấn công vào đồi Capitol, nơi đang diễn ra phiên họp chung của Quốc hội Mỹ thông qua kết quả thắng cử của tân Tổng thống Joe Biden.

Cá nhân ông Trump sẽ phải điều trần trước một ủy ban của Hạ viện vào tháng tới liên quan đến vụ bạo động nêu trên.

Về phía “Chim xanh”, NBC News đưa tin một nhân viên công ty đã khai rằng mạng xã hội này đã không tích cực ngăn chặn vụ bạo loạn ngày 6/1 xảy ra. Theo lời khai, các cá nhân sử dụng Twitter đã có âm mưu bạo lực và công ty hoàn toàn nắm được thông tin.

Elon Musk và D. Trump có mối quan hệ tương đối tốt đẹp, khi CEO Tesla từng phục vụ trong Ban cố vấn kinh tế của Nhà Trắng và Hội đồng sáng kiến việc làm sản xuất trong đầu nhiệm kỳ của ông Trump, trước khi từ chức do Mỹ rút khỏi Hiệp định khí hậu Paris.

Năm 2020, Trump ca ngợi Musk là “một trong những thiên tài vĩ đại” tại Diễn đàn Kinh tế thế giới Davos, Thuỵ Sĩ. Tiếp đến ngày 28/10, Trump một lần nữa bày tỏ sự ủng hộ quyết định thâu tóm nền tảng truyền thông xã hội Twitter.

Cựu Tổng thống Mỹ từng khẳng định sẽ không quay lại sử dụng nền tảng này sau khi bị chặn tài khoản, nhưng điều đó có thể thay đổi khi giờ đây công ty đang được điều hành bởi Musk.

Thế Vinh(Theo CNBC)