Khi bắt đầu trồng cây trên sân thượng, chị Nga phải tự mày mò phương pháp trồng. Trước kia, chị thấy một người bạn trồng cây, thường dùng chuối chôn dưới đất cho cây tốt, vì chuối chứa nhiều kali. Lúc đó, chị đã nghĩ sao không xay chuối, trộn với trứng, ủ hoai rồi bón cho cây. "Tôi đã thành công với phương pháp trồng cây theo hướng hữu cơ là dùng "rác thải" làm phân. Bây giờ, không cây nào có thể làm khó được tôi", chị Nga chia sẻ.

Nhờ áp dụng phương pháp trên, giờ đây, vườn cây của chị Nga quanh năm xanh mướt, quả lúc la lúc lỉu trên cành.

Ngoài dùng trứng, sữa, chuối, đậu tương... ủ cho hoai để làm phân, chị cũng sử dụng đạm cá, cám gạo, phân bò trộn với dung dịch bồ hòn, ủ hoai bón cho cây, giúp cây tránh được sâu rệp.

Chị Nga cũng dùng vi sinh nhân khối, trichodema, trấu hun, vỏ lạc, bánh dầu ủ đất để trồng cây. Đối với việc bón phân phải tùy từng loại cây, từng giai đoạn phù hợp, để cây trái luôn trĩu cành.

Trên sân thượng, chị Nga trồng cây thanh long ruột đỏ được hơn một năm. Hiện cây đã bắt đầu ra hoa.

Cây ổi trái trĩu cành nhờ được bón phân hữu cơ do chị Nga tự làm. Trái chín ăn giòn, ngọt.

Từ khi hai con đi du học nước ngoài, trong nhà chỉ có hai vợ chồng, nên đa phần, chị Nga trồng cây ăn trái là nhiều.

Cây cóc trái trĩu cành.

Chị Nga cho biết, việc trồng cây trên sân thượng không phải ai cũng thành công. Đối với chị, ngoài sử dụng đúng phương pháp trồng còn phải có niềm yêu cây thực sự.

Hằng ngày, cứ rảnh là chị lên sân thượng theo dõi và để ý từng ngóc ngách của cây xem chúng có bị sâu, rệp tấn công hay không.

Những hôm đi bán hàng về nhà đã 12h đêm, chị vẫn lên vườn thăm từng cây, kiểm tra từng chiếc lá.

Vợ chồng chị Nga thích ăn cải Kale xoắn, chùm ngây, củ cải Hàn Quốc nên trong vườn lúc nào cũng trồng. Cứ hết lứa này, chị lại tự ươm cây để trồng thay thế lứa cũ.

Trái dưa bở căng mọng.

Cây cải Kale xoăn chị Nga trồng được hơn hai năm, cây lúc nào cũng mập, lá xanh tốt.

Cây sung Mỹ.

Chị Nga chia sẻ, tất cả các loại cây trong vườn sân thượng, sau khi thu hoạch sẽ được bấm tỉa nhánh, vặt hết lá già để cây nuôi nhánh mới.

Thời gian qua, chị Nga thường chia sẻ hình ảnh vườn cây và kỹ thuật trồng cây lên các hội, nhóm trên mạng. Nhiều người tìm đến hỏi bí quyết, chị Nga luôn nhiệt tình hướng dẫn.

Tú Anh 

Ảnh: Nhân vật cung cấp

9X Đà Lạt mời khách lạ về khu vườn 7.000m2, cùng sống và trồng cây

Thảo Nguyên muốn mời người khác về cùng làm vườn, thu hoạch sản phẩm. Khách sẽ được ăn ở miễn phí, còn chủ có người bầu bạn khi làm vườn.

Chị Võ Thị Nga (quê huyện Quỳ Châu, Nghệ An) hiện là chủ cửa hàng bán phụ tùng xe máy và cửa hàng bán túi xách ở quận Gò Vấp, TP.HCM. Sáu năm trước, sau khi xây xong căn nhà ở quận Gò Vấp, chị tận dụng sân thượng rộng 40m2 để làm vườn.

"Trồng cây trên sân thượng không đơn giản, đòi hỏi người trồng phải có sự kiên trì, chịu khó. May mắn, tôi xuất thân là con nhà nông. Từ năm 10 tuổi, tôi đã làm vườn, làm rẫy nên biết khá nhiều kiến thức trồng trọt", chị Nga chia sẻ. 

Khi bắt đầu trồng cây trên sân thượng, chị Nga phải tự mày mò phương pháp trồng. Trước kia, chị thấy một người bạn trồng cây, thường dùng chuối chôn dưới đất cho cây tốt, vì chuối chứa nhiều kali. Lúc đó, chị đã nghĩ sao không xay chuối, trộn với trứng, ủ hoai rồi bón cho cây. "Tôi đã thành công với phương pháp trồng cây theo hướng hữu cơ là dùng "rác thải" làm phân. Bây giờ, không cây nào có thể làm khó được tôi", chị Nga chia sẻ.

Nhờ áp dụng phương pháp trên, giờ đây, vườn cây của chị Nga quanh năm xanh mướt, quả lúc la lúc lỉu trên cành.

Ngoài dùng trứng, sữa, chuối, đậu tương... ủ cho hoai để làm phân, chị cũng sử dụng đạm cá, cám gạo, phân bò trộn với dung dịch bồ hòn, ủ hoai bón cho cây, giúp cây tránh được sâu rệp.

Chị Nga cũng dùng vi sinh nhân khối, trichodema, trấu hun, vỏ lạc, bánh dầu ủ đất để trồng cây. Đối với việc bón phân phải tùy từng loại cây, từng giai đoạn phù hợp, để cây trái luôn trĩu cành.

Trên sân thượng, chị Nga trồng cây thanh long ruột đỏ được hơn một năm. Hiện cây đã bắt đầu ra hoa.

Cây ổi trái trĩu cành nhờ được bón phân hữu cơ do chị Nga tự làm. Trái chín ăn giòn, ngọt.

Từ khi hai con đi du học nước ngoài, trong nhà chỉ có hai vợ chồng, nên đa phần, chị Nga trồng cây ăn trái là nhiều.

Cây cóc trái trĩu cành.

Chị Nga cho biết, việc trồng cây trên sân thượng không phải ai cũng thành công. Đối với chị, ngoài sử dụng đúng phương pháp trồng còn phải có niềm yêu cây thực sự.

Hằng ngày, cứ rảnh là chị lên sân thượng theo dõi và để ý từng ngóc ngách của cây xem chúng có bị sâu, rệp tấn công hay không.

Những hôm đi bán hàng về nhà đã 12h đêm, chị vẫn lên vườn thăm từng cây, kiểm tra từng chiếc lá.

Vợ chồng chị Nga thích ăn cải Kale xoắn, chùm ngây, củ cải Hàn Quốc nên trong vườn lúc nào cũng trồng. Cứ hết lứa này, chị lại tự ươm cây để trồng thay thế lứa cũ.

Trái dưa bở căng mọng.

Cây cải Kale xoăn chị Nga trồng được hơn hai năm, cây lúc nào cũng mập, lá xanh tốt.

Cây sung Mỹ.

Chị Nga chia sẻ, tất cả các loại cây trong vườn sân thượng, sau khi thu hoạch sẽ được bấm tỉa nhánh, vặt hết lá già để cây nuôi nhánh mới.

Thời gian qua, chị Nga thường chia sẻ hình ảnh vườn cây và kỹ thuật trồng cây lên các hội, nhóm trên mạng. Nhiều người tìm đến hỏi bí quyết, chị Nga luôn nhiệt tình hướng dẫn.

Tú Anh 

Ảnh: Nhân vật cung cấp

9X Đà Lạt mời khách lạ về khu vườn 7.000m2, cùng sống và trồng cây

Thảo Nguyên muốn mời người khác về cùng làm vườn, thu hoạch sản phẩm. Khách sẽ được ăn ở miễn phí, còn chủ có người bầu bạn khi làm vườn.

 - Tham gia chương trình Giải mã kỳ tài, lần đầu tiên anh em nghệ sĩ xiếc Giang Quốc Cơ và Giang Quốc Nghiệp công bố sự thật về những chấn thương trước những người thân trong gia đình.

 - Tham gia chương trình Giải mã kỳ tài, lần đầu tiên anh em nghệ sĩ xiếc Giang Quốc Cơ và Giang Quốc Nghiệp công bố sự thật về những chấn thương trước những người thân trong gia đình.

Khi tôi và đồng nghiệp thảo luận về những bất cập của thị trường bảo hiểm ở Việt Nam, một số vụ việc được nêu lại như hiện tượng khách gửi tiết kiệm tại một ngân hàng lại biến thành mua bảo hiểm, mà Cục Quản lý giám sát bảo hiểm (Bộ Tài chính) vừa chuyển đơn tố cáo của công dân sang Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu.

Hai câu chuyện có một số điểm chung. Thứ nhất là khách hàng đều cho biết họ bị tư vấn sai lệch hoặc không đầy đủ. Những khách hàng "gửi tiết kiệm thành mua bảo hiểm" nói họ không có nhu cầu mua bảo hiểm nhân thọ. Còn diễn viên Ngọc Lan thừa nhận không đọc kỹ hợp đồng, tin vào người tư vấn, nên hiểu sai về lợi ích của hợp đồng bảo hiểm mình ký. Tiếp đó, khi sự việc diễn ra, người mua bảo hiểm đối mặt với rất nhiều chỉ trích, liên quan tới việc không đọc kỹ hợp đồng.

Có nhiều khía cạnh cần bàn, nhưng dưới góc nhìn chuyên ngành kinh tế, tài chính, tôi thấy nổi lên ba vấn đề chính.

Đầu tiên, khách hàng sử dụng sản phẩm tài chính cần đọc kỹ hợp đồng. Không nên tin tưởng hoàn toàn vào bất kỳ ai, dù tư vấn viên là người thân. Như tôi từng đề cập trong bài "Ai trả tiền trái phiếu?", lòng tin và sự nể nang dễ khiến người mua tự đưa chân vào tình thế nguy hiểm. Còn nhân viên tư vấn vì áp lực doanh số và sự cám dỗ của khoản hoa hồng, sẽ bất chấp mà tiến hành giao dịch. Khi có khúc mắc, khách hàng trách nhân viên tư vấn sai lệch, còn nhân viên trách khách hàng không đọc kỹ hợp đồng.

Vấn đề thứ hai là ai sẽ bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng sản phẩm tài chính trong những trường hợp này? Ở Anh, nơi tôi đang sống, nếu tôi nghĩ tôi bị ngân hàng hay tổ chức bảo hiểm bán cho sản phẩm không phù hợp, tôi có thể báo lên cơ quan bảo vệ người tiêu dùng tài chính gọi là Financial Ombudsman.Họ sẽ làm trung gian đánh giá đúng, sai. Nếu họ kết luận tôi bị bán sai sản phẩm tài chính, thì công ty bảo hiểm cần có hành động để xử lý tình huống.

Ngoài ra, người tiêu dùng có thể khởi kiện công ty. Một trong những vụ kiện lớn nhất diễn ra khi hàng triệu người Anh bị bán cho các hợp đồng bảo hiểm thanh toán (PPI) mà họ không cần trong giai đoạn 1990-2010. Kết quả là các ngân hàng và công ty bảo hiểm liên quan phải bồi thường nhiều tỷ bảng Anh. Hiện nay, mỗi năm, một vài công ty bảo hiểm và ngân hàng vẫn phải trích lập hàng chục triệu đến trăm triệu bảng Anh để dự phòng cho các nghĩa vụ phát sinh liên quan sai sót trong thập kỷ trước.

Bồi thường khách hàng là một chuyện, hàng năm cơ quan quản lý vẫn điều tra lại trách nhiệm của công ty và bất kỳ sự thiếu sót do cơ chế quản lý nội bộ nào gây ra sẽ tiếp tục bị phạt nhiều triệu bảng. Chế tài nặng như vậy giúp giảm thiểu các hành vi bán cho khách những sản phẩm họ không cần đến.

Hai vấn đề nêu trên liên quan trách nhiệm của khách hàng và cơ chế pháp lý bảo vệ khách hàng. Còn một mảnh ghép quan trọng khác là đạo đức nghề nghiệp và trách nhiệm của người tư vấn hay "người bán" sản phẩm.

Cách những người bán bảo hiểm nặng lời với Ngọc Lan cho thấy chất lượng và đạo đức của một bộ phận người tư vấn bảo hiểm nói riêng và tư vấn tài chính nói chung. Thái độ mỉa mai hay sử dụng ngôn từ chỉ trích nặng nề khách hàng là điều cấm kỵ.

Bảo hiểm là sản phẩm tài chính có nhiều thuật ngữ, khái niệm không gần gũi với người ngoài ngành. Ngay cả nhiều chuyên gia tài chính và pháp luật không chuyên mảng bảo hiểm cũng gặp khó. Vì vậy, sản phẩm này cần đội ngũ tư vấn chuyên biệt. Việc đẩy hết trách nhiệm cho khách hàng không phù hợp cả về tình và lý.

Tìm hiểu kỹ về hình thức bancassurance - phân phối các sản phẩm bảo hiểm qua ngân hàng ở Việt Nam, tôi nhận thấy một bộ phận nhân viên tư vấn sản phẩm tài chính đang hoạt động như đội ngũ bán hàng: tập trung "chốt deal", không am hiểu sản phẩm và không đầu tư vào chất lượng tư vấn cho khách. Chính vì vậy, những câu chuyện như của diễn viên Ngọc Lan, hay tình trạng gửi tiết kiệm thành mua bảo hiểm hay mua trái phiếu cứ thế diễn ra. Trách nhiệm chăm sóc khách hàng của các tổ chức trung gian bán hàng và doanh nghiệp bán sản phẩm chưa được thể hiện rõ ràng.

Sau mỗi vụ việc, các tổ chức vẫn khẳng định chỉ là "con sâu làm rầu nồi canh". Nhưng khi liên tiếp nhiều trường hợp tương tự xảy ra, nó trở thành lời cảnh báo có hệ thống về dịch vụ tư vấn và bán sản phẩm tài chính. Các tổ chức cung cấp hay trung gian bán hàng không thể phủi sạch trách nhiệm.

Hồ Quốc Tuấn

Sự việc chưa rõ đúng sai, Ngọc Lan đã nhận hàng loạt chỉ trích, phổ biến nhất là nhận định cho rằng cô "thiếu hiểu biết", từ nhiều người trong giới kinh doanh bảo hiểm.

Khi tôi và đồng nghiệp thảo luận về những bất cập của thị trường bảo hiểm ở Việt Nam, một số vụ việc được nêu lại như hiện tượng khách gửi tiết kiệm tại một ngân hàng lại biến thành mua bảo hiểm, mà Cục Quản lý giám sát bảo hiểm (Bộ Tài chính) vừa chuyển đơn tố cáo của công dân sang Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu.

Hai câu chuyện có một số điểm chung. Thứ nhất là khách hàng đều cho biết họ bị tư vấn sai lệch hoặc không đầy đủ. Những khách hàng "gửi tiết kiệm thành mua bảo hiểm" nói họ không có nhu cầu mua bảo hiểm nhân thọ. Còn diễn viên Ngọc Lan thừa nhận không đọc kỹ hợp đồng, tin vào người tư vấn, nên hiểu sai về lợi ích của hợp đồng bảo hiểm mình ký. Tiếp đó, khi sự việc diễn ra, người mua bảo hiểm đối mặt với rất nhiều chỉ trích, liên quan tới việc không đọc kỹ hợp đồng.

Có nhiều khía cạnh cần bàn, nhưng dưới góc nhìn chuyên ngành kinh tế, tài chính, tôi thấy nổi lên ba vấn đề chính.

Đầu tiên, khách hàng sử dụng sản phẩm tài chính cần đọc kỹ hợp đồng. Không nên tin tưởng hoàn toàn vào bất kỳ ai, dù tư vấn viên là người thân. Như tôi từng đề cập trong bài "Ai trả tiền trái phiếu?", lòng tin và sự nể nang dễ khiến người mua tự đưa chân vào tình thế nguy hiểm. Còn nhân viên tư vấn vì áp lực doanh số và sự cám dỗ của khoản hoa hồng, sẽ bất chấp mà tiến hành giao dịch. Khi có khúc mắc, khách hàng trách nhân viên tư vấn sai lệch, còn nhân viên trách khách hàng không đọc kỹ hợp đồng.

Vấn đề thứ hai là ai sẽ bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng sản phẩm tài chính trong những trường hợp này? Ở Anh, nơi tôi đang sống, nếu tôi nghĩ tôi bị ngân hàng hay tổ chức bảo hiểm bán cho sản phẩm không phù hợp, tôi có thể báo lên cơ quan bảo vệ người tiêu dùng tài chính gọi là Financial Ombudsman.Họ sẽ làm trung gian đánh giá đúng, sai. Nếu họ kết luận tôi bị bán sai sản phẩm tài chính, thì công ty bảo hiểm cần có hành động để xử lý tình huống.

Ngoài ra, người tiêu dùng có thể khởi kiện công ty. Một trong những vụ kiện lớn nhất diễn ra khi hàng triệu người Anh bị bán cho các hợp đồng bảo hiểm thanh toán (PPI) mà họ không cần trong giai đoạn 1990-2010. Kết quả là các ngân hàng và công ty bảo hiểm liên quan phải bồi thường nhiều tỷ bảng Anh. Hiện nay, mỗi năm, một vài công ty bảo hiểm và ngân hàng vẫn phải trích lập hàng chục triệu đến trăm triệu bảng Anh để dự phòng cho các nghĩa vụ phát sinh liên quan sai sót trong thập kỷ trước.

Bồi thường khách hàng là một chuyện, hàng năm cơ quan quản lý vẫn điều tra lại trách nhiệm của công ty và bất kỳ sự thiếu sót do cơ chế quản lý nội bộ nào gây ra sẽ tiếp tục bị phạt nhiều triệu bảng. Chế tài nặng như vậy giúp giảm thiểu các hành vi bán cho khách những sản phẩm họ không cần đến.

Hai vấn đề nêu trên liên quan trách nhiệm của khách hàng và cơ chế pháp lý bảo vệ khách hàng. Còn một mảnh ghép quan trọng khác là đạo đức nghề nghiệp và trách nhiệm của người tư vấn hay "người bán" sản phẩm.

Cách những người bán bảo hiểm nặng lời với Ngọc Lan cho thấy chất lượng và đạo đức của một bộ phận người tư vấn bảo hiểm nói riêng và tư vấn tài chính nói chung. Thái độ mỉa mai hay sử dụng ngôn từ chỉ trích nặng nề khách hàng là điều cấm kỵ.

Bảo hiểm là sản phẩm tài chính có nhiều thuật ngữ, khái niệm không gần gũi với người ngoài ngành. Ngay cả nhiều chuyên gia tài chính và pháp luật không chuyên mảng bảo hiểm cũng gặp khó. Vì vậy, sản phẩm này cần đội ngũ tư vấn chuyên biệt. Việc đẩy hết trách nhiệm cho khách hàng không phù hợp cả về tình và lý.

Tìm hiểu kỹ về hình thức bancassurance - phân phối các sản phẩm bảo hiểm qua ngân hàng ở Việt Nam, tôi nhận thấy một bộ phận nhân viên tư vấn sản phẩm tài chính đang hoạt động như đội ngũ bán hàng: tập trung "chốt deal", không am hiểu sản phẩm và không đầu tư vào chất lượng tư vấn cho khách. Chính vì vậy, những câu chuyện như của diễn viên Ngọc Lan, hay tình trạng gửi tiết kiệm thành mua bảo hiểm hay mua trái phiếu cứ thế diễn ra. Trách nhiệm chăm sóc khách hàng của các tổ chức trung gian bán hàng và doanh nghiệp bán sản phẩm chưa được thể hiện rõ ràng.

Sau mỗi vụ việc, các tổ chức vẫn khẳng định chỉ là "con sâu làm rầu nồi canh". Nhưng khi liên tiếp nhiều trường hợp tương tự xảy ra, nó trở thành lời cảnh báo có hệ thống về dịch vụ tư vấn và bán sản phẩm tài chính. Các tổ chức cung cấp hay trung gian bán hàng không thể phủi sạch trách nhiệm.

Hồ Quốc Tuấn