Trong ngày cưới, lúc đưa dâu vào nhà làm lễ gia tiên, chị vừa bước vào bậc tam cấp trước cửa chính, chị chồng đã nhanh chân kéo tay chị đi về phía cửa hông. Cảm giác hồi hộp của cô dâu mới khiến chị không đủ bình tĩnh để định hình chuyện gì đang xảy ra mà cứ đi theo chị chồng trong vô thức. Vào nhà rồi chị mới biết mình vừa bước vào nhà chồng bằng lối cửa sau. Nhìn ánh mắt buồn trĩu nặng của ba mẹ và họ hàng nhà gái, chị bật khóc nức nở. Còn người nhà trai nhìn chị khác lạ, thoáng chút nghi ngờ. Ngay trong đêm tân hôn, vợ chồng chị đã cãi nhau, chị trách anh sao không can ngăn không giải thích để mọi người hiểu mà để chị gái hành động kỳ cục đến vậy.

Sáng hôm sau, mẹ chồng đi chợ đã nghe người làng bàn tán nói mát: “Được mấy tháng rồi” “Nhà bà tốt phước nên được cả trâu lẫn nghé” nên cáu gắt bực bội. Không khí gia đình nặng nề. Chưa được ba hôm, vợ chồng chị đã trở lại thành phố. Dù chị muốn giải thích nhưng chị nghĩ, trước sau gì mọi người sẽ hiểu.

Cưới được hai tuần thì chị có dấu hiệu mang thai. Chị nửa mừng nửa lo bởi có con sớm quá lại khiến mọi người nghi ngờ tin đồn là thật. Nhưng chồng động viên chị: “Sao khờ khạo quá, mang thai đủ tháng đủ ngày mới sinh mà”.

Chị còn nhớ, lúc anh thông báo tin vui cho gia đình, chị đã nhìn thấy cái nhếch môi của chị chồng. Mẹ chồng chị bảo: “Có con sớm là mừng, may hôm cưới chị mày nhanh chân chứ không khéo lại mang họa cho cả nhà”. Chị nghe mà ấm ức trong bụng nhưng chẳng biết giải thích gì. Chị nhủ thầm trong bụng rồi khi đứa bé ra đời, chị sẽ được minh oan.

Nào ngờ, cơ địa chị yếu lại chạy xe máy đi làm xa nên bác sĩ bảo nguy cơ sinh non rất cao. Dù rất giữ gìn nhưng chưa đầy 8 tháng chị đã sinh con. Chị biết, có thanh minh kiểu gì thì nhà chồng chị ở quê vẫn không thể nào hiểu nổi, chị đành ngậm ngùi chấp nhận những lời nói bóng nói gió…

Con chị lớn lên khỏe mạnh, cả nhà nội rất quý và có lẽ đã quên chuyện cũ. Nhưng đối với chị, nỗi ám ảnh “cửa sau” vẫn còn nguyên vẹn.

Từ ngày cưới, chị và chị chồng không nói với nhau một lời nào…

Hôm nay đọc bài của bạn, tôi thấy giống câu chuyện của bạn tôi quá. Tôi xin kể chuyện của chị bạn tôi với hoàn cảnh tương tự để các bạn cho chị ấy một lời khuyên.

Chị ấy tên Lan (tên nhân vật đã thay đổi). Chị ấy có hoàn cảnh gia đình khá phức tạp. Mẹ chị mất khi chị học cấp 3. Sau đó bố chị ấy đi lấy vợ mới và ở nhà người vợ đó.

Chị trượt 1 năm đại học nhưng quyết đi làm công nhân ở thành phố Hồ Chí Minh để năm sau thi tiếp. Ngoài thời gian đi làm, chị tự học tiếng Anh và gặp anh - một người đàn ông Ấn Độ trên mạng. Trong suốt thời gian chị ôn thi, anh đã giúp chị học thi khối D, đặc biệt là môn Tiếng Anh.

5 năm yêu nhau, họ tổ chức một đám cưới như trong cổ tích. Lúc ấy, anh cũng đã tuyên bố không cần của hồi môn của gia đình chị (Ảnh minh họa)

Rồi chị cũng đỗ Đại học Đà Nẵng tại chính quê hương mình. Trong 5 năm yêu nhau, ngoài thường xuyên chat qua mạng, anh còn qua Việt Nam thăm chị 3 lần và hỗ trợ chị học xong đại học. Sau đó, họ tổ chức một đám cưới như trong cổ tích. Lúc ấy, anh cũng đã tuyên bố không cần của hồi môn của gia đình chị.

Bố mẹ anh vốn là quan chức cấp cao tại Tòa Án bang. Dù họ không mấy hài lòng về cuộc hôn nhân này nhưng cũng không phản đối với chuyện đời tư của con trai. Nhiều người Việt Nam sống tại Ấn Độ đều ngưỡng mộ chuyện tình của anh chị. Bởi anh và chị lúc nào cũng xuất hiện khăng khít đầy tình cảm trong mỗi dịp Tết Cộng Đồng tại Đại Sứ Quán.

Vợ chồng chị đã có một con trai và đến nay chị đã ở đất nước Ấn này 7 năm tròn. Cuộc sống tưởng như trôi êm đềm hạnh phúc, thì một đêm chị gọi điện cho tôi (với tư cách là đồng hương, đồng nghiệp trong 1 năm tại Ấn Độ. Và lúc đó tôi cũng đang ở Ấn Độ).

Chị khóc tức tưởi và nói trong sợ sệt :"Em ơi, chồng chị đang cố đánh chết chị. Nó bóp cổ và đè gối vào mặt chị. Lần này lần thứ 2 rồi em à". Tôi không tin vào tai mình và cố trấn tĩnh chị (chồng chị lúc này đã ra ngoài chứ không còn trong nhà nữa).

Rồi chị kể cho tôi nghe về cuộc sống sau cánh cửa phòng ngủ mà chị phải hứng chịu. Tuy không kéo dài tận 6 năm như tác giả bài viết trên, nhưng chị cũng đã có 3 năm chịu đựng những trận đánh đạp tàn nhẫn của chồng khi một thân một mình tại đất nước xa lạ này.

Năm ngoái khi tôi còn cùng công tác với chị, chị có kể bên nhà chồng bắt đầu nhắc tới của hồi môn vì thấy chị làm lương cao tại Ấn (Ở Delhi, chị kiếm tiền ngang với chồng mình). Chồng chị lúc này cũng bắt đầu hùa theo bố mẹ chồng và đòi hỏi chị điều này. Nhưng chị cãi lại và không nghe vì vấn đề này trước đó gia đình chồng và chồng chị đã tuyên bố không cần của hồi môn. Và cái chị nhận được là những cái tát trời giáng.

Từ đó trở đi, những cơn thịnh nộ của chồng chị bắt đầu. Thậm chí chị dọn cơm mà có lỡ va chạm vào chân chồng, hắn cũng giật lên thon thót và phản ứng dữ dội như chị bị bệnh lây truyền.

Rồi chị phát hiện, chị chưa có giấy đăng ký kết hôn mà chỉ có visa dài hạn. Chị lại tự bỏ tiền túi ra làm đăng ký và hộ chiếu mới chính thức có quyền của công dân. Những lần sau đó, hắn trở về nhà và chỉ nói một câu duy nhất: "Tôi muốn li dị". Hắn coi chị như con ở mặc dù cái nhà đang cư trú được chi trả dưới mức lương của cả hai vợ chồng. Hắn đánh đấm, đạp chị xuống dưới nếu chị mon men khơi gợi tình cảm ban đầu.

Sau cánh cửa phòng ngủ, chị phải chịu đựng những trận đánh đạp tàn nhẫn của chồng khi một thân một mình tại đất nước xa lạ này (Ảnh minh họa)

Thời gian hắn vắng nhà nhiều hơn và tất nhiên ý muốn li dị của hắn càng cao hơn. Chị nhỏ bé lắm, còn hắn thì to cao lực lưỡng. Mỗi lần hắn đè và đánh chị thì chị lại xin nghỉ làm. Sau 2 năm sức chịu đựng của chị cũng không còn nữa. Chị thuê luật sư và đưa ra đề nghị: "Nếu anh muốn li dị thì để nhà lại cho con và tôi vì tôi có quyền nuôi con nhỏ dưới 5 tuổi".

Hắn đi biệt 3 tuần và trở về nói một câu trắng trợn: "Thôi, tao vì con. Chúng ta cứ ở với nhau như thế nhưng không còn là vợ chồng nữa". Chị đã chấp nhận với thỏa thuận này.

Tôi không hiểu sao chị lại chấp nhận với thỏa thuận ấy của chồng? Chị đang cố gắng điều gì? Song tôi chắc chắn họ ở như vậy mà không li dị sẽ có những thảm kịch khác xảy ra. Và tôi không mong đợi chị gọi tôi để thông báo "lại bị đánh" vào đêm khuya nữa... Tôi nên làm gì để giúp người bạn của mình lúc này? Xin hãy cho tôi và chị bạn tôi lời khuyên cấp thiết.

Gia đình hạnh phúc của nhà sử học Dương Trung Quốc. Ảnh: Nhân vật cung cấp.

Điều đáng nói là dù công việc xã hội, ông vẫn có những bí quyết riêng để giữ gìn hạnh phúc gia đình và dạy bảo hai cô con gái thành người. Trong cuộc trò chuyện với phóng viên, ông chia sẻ: “Bí quyết dạy con của tôi không có gì cao sang. Nó đơn giản là duy trì bữa cơm hàng ngày đầy đủ các thành viên”. Một điều tưởng chừng rất đỗi giản dị, song đã biến mất ở rất nhiều gia đình vì áp lực công việc và cuộc sống trong xã hội hiện đại.

Dạy từ điều nhỏ để con hiểu giá trị việc lớn

Mở đầu câu chuyện với chúng tôi, nhà sử học Dương Trung Quốc cho biết, cuộc sống gia đình ông cũng bình dị như bao gia đình khác. Khác chăng chỉ là, ông có rất ít thời gian dành cho vợ, con. Xưa nay, mọi việc trong nhà đều do vợ ông- bà Thu Hằng, là một người con gái Hà Nội xinh đẹp, đảm đang vun vén. Còn ông, ông tự nhận mình chỉ dạy các con cách ứng xử và đạo lý truyền thống đáng quý của người Hà Nội nói riêng và người Việt Nam nói chung.

Ông cũng khẳng định: “Cuộc đời tôi và cả gia đình tôi luôn chịu ảnh hưởng từ những nét văn hóa Hà Nội xưa. Nhiều người từng hỏi tôi: “Liệu có chán những bữa cơm gia đình dân dã, đời thường sau khi đã thưởng thức quá đủ thứ sơn hào, hải vị? Tôi lập tức trả lời: “Họ đã nhầm”. Tiệc tùng bốn phương nhưng với tôi, không có đâu ngon bằng cơm nhà. Tôi luôn ghi nhớ các món ăn của những người phụ nữ đặc biệt của đời mình. Nhất là các món tủ do mẹ tôi nấu, như khoai sọ rán chênh cùng thịt ngan ướp húng lìu đun xấp nước, giả bào ngư làm từ dạ dày cổ hũ thái miếng, ướp ván hầm với gà rán, hạt sen nấm hương. Chè ướp hoa sen và cốm sấy là những món ruột mà mẹ tôi truyền lại cho con dâu. Cốm sấy cầm trên tay phải nhẹ, xanh mới đạt tiêu chuẩn. Vợ tôi là một người con gái sinh ra và lớn lên tại phố “Hàng”. Vì vậy, bà ấy may mắn giữ được nhiều nét văn hóa Hà Nội xưa. Mùa nào thức ấy, bà đều nấu những món ngon và hợp ý tôi. Tôi vẫn được vợ đánh giá là “dễ nuôi”. Món “ruột” của tôi đơn giản là ruốc, các món rau và cà bung. Có lẽ ký ức về bữa cơm gia đình và những món ngon Hà Nội do mẹ nấu đã trở thành một phần tất yếu trong cuộc sống của tôi sau này. Thế nên dù công việc bận rộn, tôi vẫn luôn cố gắng duy trì những bữa cơm tối của gia đình”.

Nói thêm về bữa cơm gia đình, nhà sử học Dương Trung Quốc say sưa: “Theo tôi, bữa cơm trong gia đình không chỉ đơn giản là chuyện ăn uống, nạp thêm năng lượng mà còn là một hoạt động rất thiêng liêng. Đó là khoảng thời gian các thành viên trong gia đình quây quần bên nhau. Đối với nếp sống xưa, những lúc gặp gỡ nhau tại nhà là chuyện bình thường. Nhưng khi xã hội thay đổi, phân công lao động thay đổi thì bữa cơm trở thành thời điểm quan trọng gắn kết mối quan hệ gia đình. Mâm cơm gia đình thể hiện được sự khéo léo, đảm đang của người phụ nữ và trách nhiệm của người đàn ông. Trong những dịp ấy, tôi thường chỉ cho các con phép tắc ứng xử của các thế hệ, tính kiên nhẫn và cách sắp xếp cuộc sống. Còn vợ tôi thì bảo cho các con gái những mẹo nhỏ trong nữ công gia chánh, khuyến khích và tán thưởng những nhận xét chính xác của các con. Trong bữa ăn đơn giản, những lời mời ăn cơm, cách dành miếng ngon cho con trẻ hay người già cũng là biểu hiện ứng xử có văn hóa và sự quan tâm của các thành viên trong gia đình dành cho nhau. Vì thế, ý nghĩa của nó còn cao hơn cả những hoạt động bình thường khác trong cuộc sống. Tôi thường dạy các con những điều nhỏ nhặt như thế bên mâm cơm gia đình. Trẻ con đôi khi cũng có những sai lầm rất đáng trách. Tuy nhiên, tôi tuyệt đối không trách mắng các con trong bữa cơm. Điều đó thường được đưa ra khi cả nhà ngồi vào bàn uống trà. Lúc ấy, tôi mới phân tích cho các con điều đúng sai và để chúng tự rút ra những bài học cho chính mình”.

Nhà sử học Dương Trung Quốc nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì bữa cơm gia đình với sự giáo dục con cái. Ảnh: Nhân vật cung cấp

Không để đặt lên bàn cân giá trị gia đình

Nói chuyện xã hội rồi lại trở về chuyện gia đình, ông đúc kết: “Với gia đình tôi, có lẽ do đã gắn bó, quây quần với bữa cơm gia đình từ những ngày tháng đầu tiên chung sống, chúng tôi vẫn luôn duy trì thói quen này. Hiện nay, hai cô con gái của tôi đã lớn và ra ở riêng nên bữa cơm phần lớn là dành cho tôi và bà xã. Tuy nhiên, chúng tôi vẫn duy trì bữa cơm chung của đại gia đình (bao gồm cả gia đình hai con gái và các cháu) vào những ngày cuối tuần, những dịp lễ các thành viên có thể tụ tập đông đủ. Khi đó, chúng tôi trao đổi những vấn đề trong cuộc sống, kể cho nhau nghe những điều thú vị. Cũng có khi, mọi người trong gia đình đưa ra những khúc mắc để tìm câu giải đáp hoặc cùng nhau ôn lại kỷ niệm xưa cũ. Các con cùng các cháu của tôi, qua những bữa cơm, luôn giữ được những nét ứng xử văn hóa. Còn tôi, nhìn vợ và các con gái trong căn bếp nhỏ, chế biến những món ăn thì luôn cảm thấy xúc động. Nếp nhà luôn được xây dựng từ những gì bình dị và đơn sơ nhất”.

(Theo Lan Chinh - Gia đình & Xã hội)