Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Việt Nam và Cơ quan phát triển thương mại Hoa Kỳ (USTDA) đã phối hợp tổ chức hội thảo hợp tác phát triển về đô thị thông minh giữa Việt Nam - Hoa Kỳ trong 2 ngày 21 - 22/6.

Hà Nội đang phải đối mặt với những thách thức mới nảy sinh trong đó dân số đông và phân bố dân cư không đồng đều giữa nội/ngoại thành, ô nhiễm môi trường, đào tạo nhân lực, giao thông, xử lý phương tiện cá nhân, năng lượng tái tạo, an ninh an toàn mạng.

Để phát triển bền vững và hướng đến thành phố thông minh, Hà Nội xác định việc ứng dụng KHCN đặc biệt là CNTT trong các lĩnh vực. Trong đó, CNTT& TT với hệ thống IoT trong các ứng dụng, mạng viễn thông, điện thoại di động, Big Data và hệ thống phân tích, sử dụng trí tuệ nhân tạo dược ứng dụng và làm cho công việc xây dựng, quản lý, phát triển thành phố trở nên hiệu quả hơn, thông minh hơn để cung cấp được các dịch vụ tiện ích cho người dân, doanh nghiệp.

Theo Chủ tịch Hà Nội Nguyễn Đức Chung, Hà Nội đặt ra nhiều mục tiêu trong việc xây dựng thành phố thông minh để phát triển thành phố bền vững khi mật độ dân cư và tỷ lệ đô thị hóa đang ngày càng gia tăng nhanh chóng.

Ông Chung cho hay, việc phát triển chính quyền điện tử được xác định làm nòng cốt để xây dựng thành phố thông minh tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp khi giao tiếp với cơ quan chính quyền, từng bước nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân trên cơ sở lựa chọn những lĩnh vực thiết yếu nhất cần được cải thiện như: môi trường, y tế, giáo dục, giao thông, an ninh an toàn,…

Xây dựng nền móng cơ sở hạ tầng cho thành phố thông minh với trung tâm giám sát và điều hành trung tâm kết nối đến hạ tầng viễn thông, IoT, tiếp nhận và xử lý các luồng thông tin các lĩnh vực của đời sống xã hội của thành phố thông minh. Hình thành hệ thống thông tin và cơ sở dữ liệu lớn, tích hợp khai thác và cung cấp thông tin hỗ trợ cho những quyết sách kịp thời, chính xác.

Đồng thời, hình thành khu chuyển giao KHCN tập trung, xây dựng vườn ươm doanh nghiệp khởi nghiệp cũng như tăng cường công tác đào tạo nguồn nhân lực CNTT chất lượng cao cho phát triển thành phố thông minh.

Các ông lớn trong năm nay cũng có những bước đi mạnh mẽ nhằm chuẩn bị cho tương lai mới, nơi các xe hơi truyền thống sẽ nhường chỗ cho dịch vụ thuê xe đi nhờ.

General Motors đầu tư 500 triệu USD vào Lyft (dịch vụ tương tự như Uber), và mua lại Sidecar. Volkswagen đổ 300 triệu USD vào Gett, trong khi Toyota cam kết đầu tư số tiền không được tiết lộ cho Uber, BMW, Fiat Chrysler, Daimler. Vì thế, kế hoạch này của Tesla không có quá nhiều bất ngờ.

Động thái này giáng mạnh vào hoạt động của Uber, khi công ty này cũng đang phát triển xe tự lái nhưng chưa công bố mô hình kinh doanh mà họ sẽ triển khai cho nó.

Đó là một trong những vấn đề được Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, Trưởng Ban chỉ đạo liên ngành hội nhập quốc tế về kinh tế đưa ra khi chủ trì phiên họp đánh giá công tác hội nhập kinh tế trong thời gian qua, định hướng triển khai các nhiệm vụ trong thời gian tới vừa diễn ra.

Trước khi tham dự phiên họp này, Phó Thủ tướng cho biết đã "đặt hàng" Tổng cục Thống kê về số liệu thương mại, xuất nhập khẩu hàng hóa giữa Việt Nam và các nước ASEAN. Đây là một trong những cơ sở để đánh giá lại kết quả tham gia Cộng đồng AEC nói riêng và hội nhập kinh tế quốc tế nói chung của Việt Nam.

Lo ngại Việt Nam thành vùng trũng tiêu thụ hàng hóa trong khu vực

Theo đó, Phó Thủ tướng đã cung cấp số liệu về tình hình xuất nhập khẩu giữa Việt Nam và khối ASEAN sau khi cộng đồng kinh tế ASEAN (AEC) bắt đầu được thực hiện từ đầu năm 2016 tới nay. Số liệu được cập nhật tới tháng 7/2016 cho biết, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hai chiều giữa Việt Nam và các nước ASEAN là 22,8 tỷ USD, giảm 8,3% so với cùng kỳ năm trước.

Cụ thể, xuất khẩu của Việt Nam sang các nước ASEAN là 9,582 tỷ USD, giảm 12,3%, nhập khẩu từ ASEAN sang Việt Nam là 13,215 tỷ USD, giảm 5,1%. Cân đối thương mại hai bên thì Việt Nam nhập 3,633 tỷ USD trong 7 tháng đầu nam nay từ các nước ASEAN còn lại, trong đó nhập siêu lớn nhất là từ Malaysia, Singapore và Thái Lan. Việt Nam chỉ thặng dự với Lào, Campuchia, Myanma khoảng vài chục triệu USD.

Trước thực trạng này, Phó Thủ tướng đặt câu hỏi: "Số liệu tôi nêu như thế là nhất thời hay xu hướng, cần đề xuất giải pháp thế nào để có kiến nghị về mặt chính sách?" và chỉ ra rằng Việt Nam đang đứng trước nguy cơ, rủi ro là trở thành vũng trũng tiêu thụ hàng hóa trong khu vực.

Phó Thủ tướng dẫn chứng cụ thể: "Trong lĩnh vực ô tô, Thái Lan đang nổi lên soán ngôi đầu từ Hàn Quốc, Trung Quốc về xuất khẩu ô tô sang Việt Nam". Từ đó, ông Huệ yêu cầu các thành viên Ban chỉ đạo nêu ý kiến cần phải làm gì để không bị rơi vào vùng trũng tiêu thụ hàng hóa từ các nước ASEAN.

Theo ông Trần Quốc Khánh, Thứ trưởng Bộ Công Thương, Trưởng đoàn đàm phán Chính phủ về kinh tế và thương mại quốc tế những thỏa thuận trong khuôn khổ các thị trường ASEAN hay ASEAN+ không mang lại lợi ích rõ rệt cho Việt Nam vì phần lớn các đối tác có cơ cấu kinh tế trùng lặp, cạnh tranh với Việt Nam.

Hàng hóa kém cạnh tranh, người lao động kém năng lực: Đáng lo?

Trong khi đó, các doanh nghiệp Việt Nam thì chưa biết nắm bắt cơ hội trong hội nhập, khi tập quán làm ăn của doanh nghiệp xuất khẩu chủ yếu là bán hàng tại cầu cảng, không quan tâm đến việc cắt giảm thuế thị trường trong nước, phó mặc cho thương nhân làm trung gian. Ông Khánh cũng nêu việc kinh doanh dựa theo quan hệ nhiều hơn đã không khuyến khích doanh nghiệp đầu tư ra nước ngoài.

Sự thiếu chuẩn bị của các doanh nghiệp khi tham gia vào hội nhập đang đang ra nhiều lo ngại cho các thành viên trong Ban chỉ đạo. Một khảo sát vừa được Tổng cục Thống kê về mức độ sẵn sàng tham gia hội nhập quốc tế của DN trong ngành công nghiệp chế biến, chế tạo tại Việt Nam cho thấy, mặc dù có tới 94,5% doanh nghiệp nói có biết đến một hoặc nhiều hiệp định thương mại Việt Nam.

Tuy nhiên, đối với từng hiệp định thì số lượng doanh nghiệp không biết đến khá nhiều, đơn cử như với Cộng đồng kinh tế ASEAN có tới 16,2% không biết; Hiệp định TPP có gần 17%; Hiệp định thương mại tự do Việt Nam – Nhật Bản là 33,2%; Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Liên minh châu Âu là 35,9%; Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Hàn Quốc là 37,3%.

Không những thiếu chuẩn bị trong hội nhập khiến hàng hóa Việt Nam kém sức cạnh tranh, mà lao động Việt Nam cũng có nhiều hạn chế. Theo đại diện Bộ Lao động Thương binh và Xã hội, Cộng đồng AEC cho phép 12 ngành nghề lao động được dịch chuyển tự do trong nội khối.

Tuy nhiên, nếu như các nước chuẩn bị khá tốt, có nhiều ưu thế hơn hẳn lao động Việt Nam về ngoại ngữ, kiến thức, kỹ năng, công nghiệp, tính chủ động và sẵn sàng di chuyển thì lao động Việt Nam không có tính chủ động này và chưa tận dụng được cơ hội.

Trước thực trạng trên, Phó Thủ tướng cho rằng trong thời gian tới cần xây dựng báo cáo riêng về các hiệp định; soạn cẩm nang tích hợp các FTA; phối hợp cơ quan truyền thông để thông tin; kiện toàn thành viên Ban chỉ đạo liên ngành về Hội nhập, các chuyên gia tư vấn… để hỗ trợ doanh nghiệp.

Khi mà bạn cho rằng đã hiểu về Amazon, công ty này lại tiếp tục tiến lên và thay đổi mọi thứ. Cuối tuần trước, Amazon khiến thị trường bán lẻ rúng động với tin tức đồng ý mua lại Whole Foods với giá 13,7 tỷ USD. Thương vụ ngay lập tức xáo trộn ngành siêu thị và biến công ty thương mại điện tử (TMĐT) trở thành gã khổng lồ bán hàng truyền thống.

Đối với những người không quen thuộc, vụ mua sắm tiền tỷ này có thể khiến họ “rớt hàm” vì sốc, song với những ai đã làm tại Amazon hay theo dõi công ty trong các năm qua, họ sẽ ít bất ngờ hơn, bởi đó là phong cách thường thấy của Jeff Bezos, nhà sáng lập kiêm CEO.

Hai thập kỷ qua, Bezos chứng minh tham vọng không có giới hạn của mình. Được thành lập với mục đích bán sách trên mạng, Amazon đã mở rộng sang các lĩnh vực phần cứng, dịch vụ đám mây, chương trình truyền hình và thường đi trước đối thủ vài năm.

Nadia Shouraboura, cựu giám đốc Amazon, người nghỉ việc năm 2012, đánh giá: “Jeff điên rồ như một con cáo. Ông ấy có tầm nhìn và dự định vô cùng rõ ràng”.

Về cơ bản, Bezos muốn thay đổi toàn bộ ngành bán lẻ, nhưng từng lĩnh vực một. Nó bắt đầu từ sách nhưng Amazon cũng bán dòng quần áo riêng, thử nghiệm với đặt khách sạn, chuyển phát thực phẩm qua Amazon Fresh. Với thương vụ mua Whole Foods, gã khổng lồ TMĐT có tiềm năng giành được thị phần lớn hơn trên thị trường 600 tỷ USD doanh thu chỉ riêng tại Mỹ.

“Khách hàng không muốn phải lê các giỏ đựng đồ lớn dọc siêu thị mà họ muốn thích thú lựa chọn thịt và rau chất lượng. Nhờ kết hợp những trải nghiệm mua sắm truyền thống tốt nhất với sự hiệu quả của công nghệ, siêu thị sẽ thay đổi”, Shouraboura, người từng nằm trong ban lãnh đạo cao cấp của Bezos và giám sát chuỗi cung ứng toàn cầu Amazon, nói.

Amazon cũng có thể sử dụng hệ thống cửa hàng để bán thêm thuê bao Prime. Khi đột nhiên sở hữu hơn 500 cửa hàng truyền thống, Amazon sẽ tận dụng để phát triển quan hệ với khách hàng mới và sẵn có.