Cảnh đổ nát sau vụ nổ rung chuyển cảng Beirut chiều 4/8. Ảnh: CNN

Cảnh sát đã bắt giữ nhiều thành viên ban quản lý cảng, trong khi nhà chức trách xúc tiến điều tra nguyên nhân sự cố, đặc biệt là các nghi vấn lô hàng amoni nitrat không được bảo quản đúng cách và an toàn tại kho. Nguồn gốc của lô hàng cũng là điều đang thu hút sự chú ý của đông đảo dư luận.

Báo RT trích dẫn tuyên bố của Hội đồng quốc phòng tối cao Lebanon xác nhận, toàn bộ số amoni nitrat nói trên là lô hàng tịch thu từ tàu nước ngoài MV Rhosus. Tàu này đến cảng Beirut vào tháng 9/2013, do gặp trục trặc kỹ thuật trên đường đến Mozambique và cuối cùng đã bị cấm tiếp tục cuộc hành trình đó. Kết quả tìm hiểu kỹ lưỡng hơn về lịch sử con tàu hé lộ phương tiện này thực sự từng là "thảm họa trôi nổi trên biển".

Con tàu bê bối

Theo chuyên trang theo dõi hoạt động hàng hải MarineTraffic, tàu MV Rhosus được chế tạo năm 1986 và đã trải qua nhiều đời chủ. Tàu được sang nhượng cho Teto Shipping, một công ty đăng ký hoạt động ở quần đảo Marshall và thuộc sở hữu của Igor Grechushkin, doanh nhân gốc Nga định cư tại Cyprus vào năm 2012, tức là chỉ khoảng một năm trước khi bị nhà chức trách Lebanon bắt giữ tại cảng Beirut. Bản thân Teto Shipping cũng được thành lập cùng năm và MV Rhosus dường như là tàu duy nhất của công ty này.

Tàu MV Rhosus khi còn hoạt động trên biển. Ảnh: MarineTraffic

Tàu MV Rhosus treo cờ Moldova khi hoạt động và có thủy thủ đoàn gồm chủ yếu là người Nga và Ukraina. Những thông điệp họ để lại trên các diễn đàn bằng tiếng Nga từ năm 2012 hé lộ điều kiện làm việc ác mộng ngay từ khi họ mới được nhận vào làm trên tàu. Các vấn đề về cơ sở vật chất tồi tàn, mức lương cực thấp và thu nhập bị giữ lại liên tục được đề cập đến trong các tin chia sẻ, chủ yếu nhằm cảnh báo cho các đồng nghiệp cân nhắc khi ký hợp đồng với công ty.

"Những ai làm việc trên tàu MV Rhosus cần được phong danh hiệu anh hùng", một thủy thủ viết. Một đồng nghiệp của anh chia sẻ thêm, tàu không hề có kho lạnh để lưu trữ thực phẩm và ngay cả cabin dành cho chủ tàu cũng không có buồng vệ sinh khép kín.

Báo RT đã liên lạc với một cựu nhân viên của công ty Teto Shipping, người từng phục vụ trên tàu MV Rhosus và những lời kể của nhân chứng này trùng khớp với các thông điệp do thủy thủ đoàn chia sẻ trên mạng.

Ảnh: RT

Semyon Nikolenko, người được thuê đảm nhiệm vai trò kỹ sư điện cho thủy thủ đoàn MV Rhosus năm 2012 nói, cả con tàu và cách quản lý của công ty điều hành đều "không tốt". Nikolenko cáo buộc doanh nhân Grechushkin là người "ranh mãnh" và không giữ lời hứa.

Đáng báo động hơn, con tàu gặp rất nhiều vấn đề kỹ thuật, kể cả hệ thống radar bị trục trặc và sự cố với động cơ chính. Tàu thường xuyên bị kiểm tra ở các cảng của châu Âu, liên tục bị phê phán và bắt giữ vì không đảm bảo an toàn vận hành.

Theo lời Nikolenko, công ty Teto Shipping thường tìm cách giải quyết mọi vấn đề với các nhà quản lý cảng thông qua hối lộ, thay vì sửa chữa triệt để các thiếu sót. Ngay trước khi đến Beirut, tàu MV Rhosus từng bị bắt giữ 2 tuần ở Seville, Tây Ban Nha, nơi nhà chức trách buộc công ty chủ quản phải lắp đặt một máy phát điện dự phòng do chỉ có một trong các hệ thống điện của tàu còn hoạt động được. Nikolenko làm tổng cộng 7 tháng trên MV Rhosus, rồi xin nghỉ việc trước khi tàu đến cảng Beirut.

Hành trình tồi tệ

Năm 2013, MV Rhosus nhận 2.750 tấn amoni nitrat ở cảng Batumi của Grudia và dự kiến chuyển toàn bộ lô hàng tới Mozambique. Tuy nhiên, sau khi các quan chức thuộc Hội đồng quản lý cảng quốc gia Lebanon, thành viên Tổ chức Hàng hải quốc tế (IMO) phát hiện các vấn đề kỹ thuật, tàu đã bị cấm rời khỏi cảng Beirut.

Vào thời điểm đó, thủy thủ đoàn đã bị cắt giảm quy mô đến mức tối thiểu do "tính chất nguy hiểm" của hàng hóa trên tàu. Một bản tóm tắt pháp lý năm 2015 do công ty luật Baroudi & Các cộng sự của Lebanon soạn thảo cho thấy, con tàu sau đó gần như đã bị cả chủ sở hữu người Nga (doanh nhân tuyên bố phá sản) và các chủ hàng bỏ rơi.

Thuyền trưởng và 4 thành viên khác của thủy thủ đoàn bị bắt giam tại Beirut và phải trải qua 11 tháng ở đó trước khi họ được phép trở về quê hương. Thuyền trưởng Boris Prokoshev đã đệ đơn kiện chủ tàu vào năm 2014, trong đó ông tố cáo rằng bản thân và các thủy thủ đã bị bỏ rơi ở Beirut mà không có lương và thức ăn.

Theo ông Prokoshev, tàu bị nhà chức trách Lebanon bắt giữ vì không trả phí neo đậu tại cảng. Ông tin động thái này là vô ích khi không ai đứng ra nhận hàng hay tàu nữa.

Công ty luật Baroudi & Các cộng sự cho biết thêm, toàn bộ lô hàng hóa chất nguy hiểm đã được di dời lên một nhà kho tại cảng và vẫn ở đó suốt 6 năm qua. Còn về số phận MV Rhosus, theo trang Marinetraffic, tàu có thể đã bị chìm rất lâu trước khi vụ nổ chiều 4/8 xảy ra do đã bị thủng trên thân từ trước đó.

Các tài liệu do CNN thu thập được hé lộ, Badri Daher, Giám đốc Hải quan Lebanon và người tiền nhiệm Chafic Merhi đã nhiều lần gửi cảnh báo đến chính phủ về "mối đe dọa cực điểm" từ việc lưu trữ tại cảng Beirut lô hàng amoni nitrat lớn thu giữ từ tàu MV Rhosus. Song, các đề xuất giải quyết của họ không được chấp nhận.

Nhà chức trách Lebanon vẫn đang gấp rút điều tra sự việc. Tuy nhiên, các nguồn thạo tin cho hay, tia lửa hàn trong quá trình sửa chữa nhà kho nhiều khả năng là thủ phạm gây cháy số hóa chất, dẫn đến vụ nổ kinh hoàng.

Tuấn Anh 

Thảm cảnh kinh hoàng sau vụ nổ rung chuyển thủ đô Lebanon

Hội Chữ thập đỏ Lebanon cho biết, hiện đã có ít nhất 100 người chết và hơn 4.000 người khác bị thương sau các vụ nổ rung chuyển thủ đô Beirut chiều 4/8.

CĐV Việt Nam và "bóng ma" hooligan Malaysia

Tuyển Việt Nam đấu Malaysia: Người Mã đá rắn, "mượn" oai trọng tài?

Malaysia tổn thất nặng vẫn tuyên bố thắng Việt Nam tại Bukit Jalil

Khắc tinh khi tái đấu với Việt Nam...

Trong 10 năm trở lại đây, cả hai đội đã chạm trán nhau 10 lần. Và tỉ số đối đầu hiện đang rất cách biệt khi tuyển Việt Nam 7 lần chiến thắng, trong khi Malaysia chỉ có 2 và hoà 1.

Dù thất bại nhiều hơn, nhưng ở các trận quan trọng trước tuyển Việt Nam thì Malaysia thực sự lại vượt trội. Và đáng kể nhất vẫn nằm ở trận bán kết lượt về AFF Cup năm 2014 khi chiến thắng tuyển Việt Nam với tỉ số 4-2 để vào chung kết dù đã thua 1-2 ở lượt đi.

Malaysia từng khiến Việt Nam đau đớn ở nhiều trận đấu quan trọng

Tại cấp độ U23 cũng không khác hơn là mấy khi Malaysia thường là bại tướng của các cầu thủ trẻ Việt Nam. Tuy nhiên, cũng ở các giải đấu này U23 Malaysia cũng đã từng “xát muối” vào lòng người hâm mộ lẫn U23 Việt Nam bằng những chiến thắng thắng vô cùng quan trọng.

Cụ thể nhất vẫn là trận chung kết SEA Games 2009, khi đánh bại đoàn quân của HLV Calisto ở trận chung kết với tỉ số 1-0 dù đã từng thất bại 1-3 tại vòng đấu bảng trong một thế trận mà U23 Việt Nam vượt trội.

Hoặc ở SEA Games 27 sau đó, U23 Việt Nam cũng đã bị loại bởi chính U23 Malaysia trong trận đấu cuối cùng vòng bảng với tỉ số 1-2 dù cũng đã chơi tốt hơn.

... và hơn thế nữa

Malaysia không chỉ là khắc tinh của bóng đá Việt Nam trong những trận đấu quan trọng, đội bóng này cũng luôn biết cách xát muối vào lòng người hâm mộ nhiều đối thủ khác trong khu vực bằng một tinh thần thực sự bất khuất.

Trận bán kết lượt về với Thái Lan tại AFF Cup 2018 mới đây là một ví dụ điển hình nhất cho điều này, bất chấp Malaysia đã để các nhà ĐKVĐ cầm hoà với tỉ số 0-0 ở chảo lửa Bukit Jalil. 

Chức vô địch AFF Cup lần đầu tiên vào năm 2010 của Malaysia cũng đến từ một cuộc lật đổ

Cũng ở AFF Cup, vào năm 2010 tuyển Malaysia đã có trận thua tủi hổ trước Indonesia tại vòng bảng khi thất bại với tỉ số đậm 1-5. Và những tưởng điều đó sẽ lặp lại ở trận chung kết khi lượt đi tiếp tục thua 1-2 tại chảo lửa Bung Karrno.

Tuy nhiên, trở về sân nhà Malaysia đã khiến Indonesia choáng váng bằng chiến thắng 3-0 để lần đầu tiên vô địch AFF Cup một cách khó tin, nhưng cũng lại rất đáng ngưỡng mộ.

Đây không phải lần đầu tiên Malaysia vượt qua đội bóng xứ vạn đảo ở một trận chung kết, khi tại SEA Games 2011 được tổ chức ở Indonesia đã đánh bại đội chủ nhà trên chấm 11m sau khi bị dẫn trước trong giờ đấu chính thức.

Cần phải nhớ rằng, đây là một trận đấu mà Malaysia đã phải chơi trên chảo lửa Bung Karno với gần 100 khán giả là đủ thấy bản lĩnh của đội bóng có biệt danh “Harimau” là như thế nào.

Nói những điều kể trên để nhắc nhở thầy trò HLV Park Hang Seo rằng với Malaysia khi bóng chưa ngừng lăn mọi chuyện đều có thể xảy ra, bởi đội bóng này sở hữu một tinh thần và bản lĩnh vô cùng mạnh mẽ nhất là ở các trận tái đấu hay quan trọng.

Chỉ hy vọng, sau những gì đã thể hiện ở AFF Cup 2018 lần này, tuyển Việt Nam sẽ không cho Malaysia một cơ hội giống như ở trận đấu tại vòng bảng...

Mai Anh

Từ chuyện Quang Hải “được yêu”, đến bài học Công Phượng!

Cái tên Quang Hải bỗng nở rộ trên phương tiện truyền thông với hàng loạt giải thưởng, bình chọn đang chờ đợi. Nghe thì vui, những bỗng lo và lại nhớ tới câu chuyện của Công Phượng...

Cách đây gần 4 năm, vào tháng 3/2016, các lãnh đạo EU đã ký một thỏa thuận với Thổ Nhĩ Kỳ nhằm chấm dứt cuộc khủng hoảng tị nạn. Cụ thể, họ nhất trí trả cho Ankara 6 tỷ Euro và thúc đẩy các cuộc đàm phán về việc Thổ Nhĩ Kỳ xin gia nhập liên minh để đổi lấy việc nước này ra tay ngăn chặn dòng người di cư tràn vào châu Âu như một năm trước đó.

Theo báo Guardian, thỏa thuận thực sự phát huy hiệu quả. Suốt 3 năm sau đó, số lượng người tị nạn đến các các đảo của Hy Lạp từ điểm trung chuyển Thổ Nhĩ Kỳ đã giảm xuống đáng kể, từ mức đỉnh điểm 7.000 người/ngày xuống còn vài trăm người/ngày. Song, các con số này lại có xu hướng tăng trở lại vào năm 2019.

Khi bị sa lầy trong cuộc khủng hoảng ở Idlib mà không được phương Tây ứng cứu, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan đã tuyên bố sẽ mở các cánh cửa chốt chặn đường đến châu Âu. Ngay sau quyết định bật đèn xanh của Ankara hôm 28/2, nhiều người tị nạn từ Syria đã hối hả vượt qua biên giới Thổ Nhĩ Kỳ, tiến về phía các vùng duyên hải và khu vực biên giới giáp Hy Lạp, Bulgaria.

Các động thái của Thổ Nhĩ Kỳ được tin sẽ làm lộ "gót Asin" của EU khi liên minh không thể thống nhất về một chính sách nhập cư chung suốt thời gian qua.

Các quan chức ở Brussels quả quyết, EU hiện ở vị thế mạnh hơn nhiều so với năm 2015, khi một triệu người nước ngoài bất chấp nguy hiểm đi thuyền lênh đênh trên biển hoặc chui qua các hàng rào thép gai để có thể đặt chân sang đất châu Âu. Một báo cáo của Ủy ban châu Âu hồi thang 10/2019 viết, EU hiện có "các hệ thống mạnh mẽ hơn để kiểm soát biên giới và có thể nhanh chóng mang tới sự hỗ trợ về tài chính và hoạt động cần thiết cho những nước thành viên chịu áp lực". EU đang thiết lập một lực lượng bảo vệ bờ biển và biên giới châu Âu, với mục tiêu là 10.000 nhân sự tham gia vào năm 2027.

Các quan chức EU cho rằng, họ đã thực hiện đúng những mặc cả với Tổng thống Erdogan. EU đã giải ngân gần như toàn bộ 6 tỷ Euro đã hứa dành cho những người tị nạn Syria ở Thổ Nhĩ Kỳ, mặc dù chỉ có 3,2 tỷ Euro trong số này được chi cho các dự án, bao gồm cả xây dựng các trường học và trung tâm y tế.

Song, chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ nói số tiền đó không đủ. Ankara tuyên bố đã phải chi số tiền tương đương gần 27 tỷ Euro để giúp 3,6 triệu người tị nạn Syria đang cư trú trong lãnh thổ của họ. Thổ Nhĩ Kỳ hiện cũng đang là nơi trú chân cho 360.000 người nước ngoài khác chạy trốn sự đàn áp và chiến tranh, chủ yếu đến từ Afghanistan, Iraq và Iran.

EU thậm chí đạt ít tiến bộ hơn nhiều trong việc trao đổi người. Trọng tâm của thỏa thuận EU - Thổ Nhĩ Kỳ là đề nghị "một đổi một": một người tị nạn Syria trên các đảo Hy Lạp sẽ được trả lại cho Thổ Nhĩ Kỳ, trong khi một người tị nạn Syria khác ở Thổ Nhĩ Kỳ sẽ được cấp nơi trú ẩn ở châu Âu. Chính quyền Hy Lạp, vốn đang oằn mình chống đỡ sau nhiều năm cắt giảm các chi tiêu công, đã tìm cách đưa 1.908 người xin tị nạn trở lại Thổ Nhĩ Kỳ, một chính sách bị chỉ trích rộng rãi do nhiều ý kiến cáo buộc Thổ Nhĩ Kỳ không hẳn là quốc gia an toàn.

EU đồng ý tiếp nhận khoảng 25.000 người Syria đã tị nạn ở Thổ Nhĩ Kỳ, nhưng số lượng này quá thấp so với mức tối đa 72.000 người trong thỏa thuận ban đầu và mức 108.000 người mà các tổ chức cứu trợ quốc tế cho là đóng góp công bằng của một số quốc gia giàu nhất thế giới. (EU thống kê rằng, liên minh đã giúp bố trí nơi ăn, chốn ở cho tổng cộng 63.000 người tị nạn đến từ Trung Đông và châu Phi kể từ năm 2015).

Khi EU tuyên bố cuộc khủng hoảng nhập cư đã chấm dứt, các đảo của Hy Lạp trở thành nơi chứa những người di cư trong các trại tị nạn có điều kiện vệ sinh tồi tệ như Moria trên đảo Lesbos hay Vathy trên đảo Samos. Tháng 10 năm ngoái, cơ sở Vathy phải tiếp nhận số người tị nạn cao gấp 8 lần so với thiết kế. Họ phải sống trong các lán trại có bồn vệ sinh và vòi hoa sen bị gãy hỏng, nước uống không đủ và chuột thì chạy thành đàn trên các đống rác.

Khi vấn đề nhập cư lại nổi lên trên các mặt báo, trò chơi đổ lỗi bắt đầu. Các quan chức ở Brussels phàn nàn rằng, nhà chức trách Hy Lạp dường như không có khả năng chi tiền để cải thiện điều kiện sống cho những người tị nạn. Ngược lại, chính phủ Hy Lạp cáo buộc phần còn lại của EU đã phớt lờ tình trạng khẩn cấp nhân đạo hàng ngày của họ.

Bị phân tâm vì việc Anh rời EU (Brexit), quá trình gấp rút lựa chọn các nhà quản lý mới của liên minh cũng như phê chuẩn ngân sách hoạt động dài hạn, các lãnh đạo EU không dừng lại để giải quyết xong xuôi vấn đề khủng hoảng nhập cư. Các chính phủ đã không thể nhất trí về một hệ thống tị nạn mới giúp giảm bớt gánh nặng cho những quốc gia chịu sức ép lớn nhất như Hy Lạp, Italia hay Tây Ban Nha.

Trước cuộc bầu cử châu Âu năm 2019, một loạt các quy định về tị nạn của châu Âu - tổng cộng 7 đạo luật - đã bị hoãn triển khai do sự chia rẽ sâu sắc về một hệ thống thường trực nhằm chia sẻ gánh nặng hỗ trợ người tị nạn.

Chủ tịch mới của Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen vẫn chưa công bố bà dự tính giải quyết vấn đề trên như thế nào. 4 năm kể từ sau khi ký kết thỏa thuận với Thổ Nhĩ Kỳ, lỗ hổng của EU về hệ thống tị nạn vẫn chưa thể lấp đầy và tình trạng có thể trở nên nghiêm trọng hơn khi cuộc khủng hoảng ở Syria leo thang ngoài tầm kiểm soát.

Tuấn Anh