Nhận định, soi kèo U19 Serbia vs U19 Bỉ, 23h00 ngày 22/3: Điểm tựa sân nhà

Ông Đạo kêu gọi mọi người hãy chạy bằng trái tim ấm áp, nhiệt huyết và sự tự hào để cùng nhau tạo nên những giá trị thiết thực cho học sinh, sinh viên người dân tộc thiểu số. Đã có 2.498 giảng viên và sinh viên Trường ĐH Tôn Đức Thắng tham gia chạy liên tục trên nền tảng ứng dụng. Ngoài ra, hơn 2.000 giảng viên, viên chức, người lao động và sinh viên chạy trực tiếp cuối tuần qua.

Trường ĐH Tôn Đức Thắng công nhận chứng chỉ tiếng Anh Aptis

GS Nguyễn Văn Tuấn, viện Garvan, Úc

Có lẽ đa số những ai làm khoa học đều biết rằng Y khoa là cách dịch từ chữ Medicine trong tiếng Anh. Sức khoẻ là dịch từ Health trong tiếng Anh. Trong thời gian gần đây, với sự phát triển của khoa học, khái niệm Health trong đào tạo được mở rộng thành Health Sciences hay Khoa học Sức khoẻ. Khoa học Sức khoẻ có thể bao gồm các chuyên ngành như điều dưỡng (nursing), y tế công cộng (public health), dinh dưỡng học, vật lí trị liệu (physiotherapy), thính học (audiology), âm ngữ trị liệu (speech pathology), y học hạt nhân (nuclear medicine), v.v. Các chuyên ngành này có khi còn được gọi chung bằng thuật ngữ allied health.

Một số đại học không có khoa y, nhưng có phân khoa chuyên đào tạo như điều dưỡng, y tế công cộng, và vật lí trị liệu. Tên của phân khoa đó được gọi là Health hay Health Science. Chẳng hạn như Đại học Công nghệ Sydney có phân khoa chủ yếu đào tạo điều dưỡng và y tế công cộng, và Đại học đặt tên là "Faculty of Health". Đa số (không phải tất cả) các đại học Mĩ và Úc thường dùng danh từ Health hay phổ biến hơn là Health Sciences để đặt tên phân khoa đào tạo các chuyên viên không phải là bác sĩ vốn chi được đào tạo bởi khoa y.

Do đó, cần phải phân biệt chữ medicine và health sciences. Medicine hay Y Khoa là chuyên ngành đặt nặng việc chẩn đoán, điều trị, và chăm sóc cho cá nhân bệnh nhân, dựa trên cơ sở những hiểu biết về sinh học. Các chuyên ngành khác như điều dưỡng, vật lí trị liệu và dược học cũng nhắm đến bệnh nhân nhưng trong vai trò hỗ trợ y khoa. Các chuyên ngành như y tế công cộng thì nhắm đến việc phòng ngừa bệnh tật ở qui mô cộng đồng dựa vào các thành tựu y khoa và các khoa học bổ trợ. Khái niệm "Health Sciences" hay "Khoa học Sức khoẻ" thương không bao gồm y khoa.

Do đó, tôi cho rằng ý tưởng dùng khoa danh "Khoa học Sức khoẻ" để bao gồm các chuyên ngành đào tạo nha khoa, dược khoa, y tế công cộng, điều dưỡng, v.v. là lí tưởng, nhưng làm lu mờ chuyên ngành y khoa. Y khoa là trung tâm và trọng tâm của khoa học sức khoẻ. Các chuyên ngành ngoài y khoa hoặc phục vụ cho hoặc bổ trợ y khoa. Đó chính là lí do các đại học phương Tây hay đặt tên "Medicine and Health Sciences" hay "Health and Medical Sciences" (Y khoa và Khoa học Sức khoẻ). Người ta không loại bỏ chữ "Medicine" hay "Medical" trong khoa danh khi phân khoa có chương trình đào tạo bác sĩ.

Có quan điểm bất thành văn nhưng phổ biến trong giới đại học là y khoa là một phân khoa "vương giả." Do đó, các đại học Mĩ thường đặt tên theo công thức "Tên Đại học + School of Medicine" (ví dụ như Harvard Medical School, Yale School of Medicine, UCSD School of Medicine, UNSW Medicine, Sydney Medical School, v.v.)

'Căn cước tính' có khi khá quan trọng trong cách đặt tên. Bởi vì chữ 'Health' được nhiều người trong ngành y sinh và sức khoẻ hiểu là tương đồng với điều dưỡng hay các chuyên ngành ngoài y khoa (medicine), nên ở một số trường tôi biết có vài chuyên ngành (như dược và y khoa) đòi tách ra khỏi phân khoa có tên Health hay Health Sciences để giữ cái căn cước tính dược khoa và y khoa.

Bởi vậy, tôi thấy cái danh "Đại học Sức khoẻ" là không đúng về khoa học tính, bởi vì 'sức khoẻ' là một trạng thái chứ không phải là một khoa học. Còn "Đại học Khoa học Sức khoẻ" thì tốt hơn, nhưng sẽ làm lu mờ chương trình đào tạo y khoa vốn là trọng tâm của khoa học sức khoẻ. Do đó, cần phải nghĩ đến một cái tên bao hàm cả trọng tâm và các chương trình đào tạo bổ trợ.

Tôi đề nghị nếu đổi tên thì có thể xem xét hai tên như "Đại học Y khoa và Khoa học Sức khoẻ TPHCM". Còn tiếng Anh có thể nghĩ đến "University of Medicine and Health Sciences at Ho Chi Minh City" hay "University of Heath and Medical Sciences at Ho Chi Minh City." Tôi dề nghị dù danh xưng mới là gì thì cũng cần phải giữ chữ "Y" hay "Y khoa" (Medicine hay Medical Science). Tôi nghĩ cách đặt tên như vậy sẽ không làm lu mờ y khoa mà còn mang tính hội nhập quốc tế.

GS Nguyễn Văn Tuấn

Bộ trưởng Y tế đề nghị sớm đổi tên ĐH Y dược thành ĐH Sức khỏe

- Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến cho rằng đổi tên Trường ĐH Y dược TP.HCM thành ĐH Sức khỏe để không tụt hậu so với Lào, Campuchia.

Maria Montessori sinh ngày 31/8/1870 ở Chiaravalle, Ý. Năm 1907, bà điều hành trường Casa dei Bambini. Đến năm 1925, hơn 1.000 ngôi trường Montessori được mở ở Mỹ.

Năm 1940, phong trào giáo dục Montessori phai mờ, nhưng lại được hồi sinh vào những năm 1960. Trong suốt thế chiến thứ 2, Montessori phát triển phong trào Giáo dục vì Hòa bình ở Ấn Độ và nhận 2 đề cử cho giải Nobel Hòa Bình.

Maria Montessori (1870-1952)

Tuổi thơ

Montessori sinh ra trong một gia đình trung lưu, cha mẹ có học vấn. Thời kỳ đó, nước Ý vẫn giữ những giá trị bảo thủ về vai trò của người phụ nữ. Từ khi còn nhỏ, bà luôn có xu hướng phá vỡ những giới hạn giới tính bị cấm đoán. Sau khi gia đình bà chuyển tới Rome, lúc đó bà 14 tuổi, đã tham gia các lớp học ở một học viện công nghệ dành cho nam sinh, nơi mà bà đã phát triển khả năng toán học và niềm đam mê các môn khoa học, đặc biệt là sinh học.

Trước sự phản đối của cha nhưng nhận được sự ủng hộ của mẹ, bà tốt nghiệp xuất sắc Trường Y của ĐH Rome vào năm 1896. Bà trở thành bác sĩ nữ đầu tiên ở Ý.

Nghiên cứu về giáo dục sớm

Là một bác sĩ, Montessori chọn lĩnh vực chuyên sâu là khoa nhi và khoa tâm thần học. Trong khi giảng dạy ở trường y khoa, bà được điều trị cho nhiều đứa trẻ nghèo và thuộc tầng lớp lao động – những bệnh nhân được khám bệnh miễn phí ở đó. Trong suốt thời gian này, bà quan sát thấy rằng trí thông minh bên trong hiện hữu ở những đứa trẻ thuộc mọi tầng lớp xã hội.

Năm 1900, bà trở thành giám đốc của Trường Orthophrenic dành cho những đứa trẻ khuyết tật thể chất. Ở đây, bà bắt đầu nghiên cứu sâu hơn về giáo dục sớm. Bà đọc những nghiên cứu của các bác sĩ người Pháp thế kỷ 18, 19 như  Jean-Marc-Gaspard Itard, Édouard Séguin – những người đã thử nghiệm về khả năng của trẻ khuyết tật.

Ở tuổi 28, bà bắt đầu đấu tranh cho lý thuyết gây tranh cãi của mình, trong đó nói rằng việc thiếu sự ủng hộ những đứa trẻ khuyết tật về mặt thể chất và tâm thần là nguyên nhân dẫn tới sự phạm tội của chúng. Ý niệm về cải cách xã hội đã trở thành mối quan tâm trong suốt cuộc đời Maria.

Năm 1901, Montessori bắt đầu nghiên cứu về triết lý giáo dục và nhân học, giảng dạy cho các sinh viên.

Bà đưa vào môi trường của trẻ nhiều hoạt động khác nhau cùng với các chất liệu khác nhưng đều là những thứ liên quan tới trẻ. Điều mà bà nhận thấy, là những đứa trẻ được đặt trong môi trường mà các hoạt động được thiết kế để ủng hộ sự phát triển tự nhiên của chúng đã có khả năng tự học.

Thành công của Montessori với những đứa trẻ khuyết tật đã thúc đẩy mong muốn được thử nghiệm những phương pháp giảng dạy của mình đối với những đứa trẻ “bình thường”. Năm 1907, Chính phủ Ý đã trao cho bà cơ hội đó.

Bà được giao chăm sóc 60 đứa trẻ tới từ các khu ổ chuột, từ 1 đến 6 tuổi. Ngôi trường Casa dei Bambini cho phép bà tạo một môi trường học tập đã được chuẩn bị mà bà tin rằng có lợi cho việc học tập và khám phá sáng tạo của trẻ. Các giáo viên ở đây được khuyến khích đứng lại phía sau và “dõi theo trẻ”, để cho sở thích thiên bẩm của trẻ được lộ phát.

Đến năm 1909, Tiến sĩ Montessori tổ chức khóa học đầu tiên để đưa cách tiếp cận mới của mình đến với khoảng 100 học viên. Những ghi chép của bà trong giai đoạn này chính là những tư liệu để cuốn sách đầu tiên của bà được xuất bản trong cùng năm đó ở Ý. Năm 1912, cuốn sách được dịch ra ở Mỹ với cái tên “Phương pháp Montessori” (The Montessori Method), và sau đó được dịch ra 20 ngôn ngữ khác.

Sau đó là thời kỳ mà phương pháp Montessori được phổ biến rộng rãi. Các hiệp hội, chương trình đào tạo, các trường Montessori vươn ra khắp thế giới. Tiến sĩ Montessori cũng đi khắp nơi để nói chuyện và giảng dạy phương pháp của bà, nhiều nhất là ở Mỹ, sau đó là Anh và các nước châu Âu.

Di sản

Theo bà, dấu hiệu tuyệt vời nhất cho sự thành công của một giáo viên là có thể nói rằng, "bọn trẻ hoạt động như thể tôi không tồn tại"

Theo thời gian, Montessori tinh chỉnh phương pháp của bà qua những thử nghiệm và cả sai sót. Những bài viết của bà đã giúp làm lan rộng ý thức hệ của bà trên khắp châu Âu và Mỹ. Đến năm 1925, đã có hơn 1.000 ngôi trường Montessori được mở ở Mỹ.

Sau đó, do sự nổi lên của chủ nghĩa phát xít ở châu Âu, các trường Montessori bị Đức Quốc xã đóng cửa. Những cuốn sách, hình vẽ đều bị đốt cháy.

Đến năm 1940, phong trào Montessori nhạt phai dần, chỉ một vài trường còn sót lại. Khi Thế chiến thứ hai bắt đầu, bà buộc phải chạy trốn sang Ấn Độ, ở đây bà đã phát triển một chương trình có tên là Giáo dục vì Hòa Bình. Chương trình này giúp bà có được 2 đề cử giải Nobel Hòa Bình.

Bà qua đời vào năm 1952, ở Noordwijk aan Zee, Hà Lan. Sự hồi sinh của các trường Montessori được thấy vào những năm 1960 dưới sự dẫn dắt của Tiến sĩ Nancy McCormick Rambusch. Ngày nay, phương pháp giáo dục của Montessori vẫn đang tiếp tục “dõi theo những đứa trẻ” trên khắp toàn cầu.

Nguyễn Thảo(dịch)

Người thầy thành lập ngôi trường đầu tiên trong lịch sử nhân loại

Ông cũng là người viết những tác phẩm triết học có ảnh hưởng lớn tới hệ tư tưởng phương Tây.