Chị Hương (Gia Lâm, Hà Nội) tâm sự: Hai vợ chồng vừa mới gom góp tiềnbạc cùng ông bà xây lại nhà nên chẳng còn đồng nào trong túi. Thế nhưngvì đã trót đồng ý với cậu con trai là thi học kỳ được 10 điểm sẽthưởng cho món đồ chơi mà nó đang ao ước bấy lâu. Trước sự mè nheo,“nhắc nhở” liên tục của con, dù chưa đến kỳ lĩnh lương, chị cũng ngậmngùi hỏi vay mẹ chồng một triệu để đưa con đi sắm đồ chơi.

Điều chị Hương lo lắng, có khi ra cửa hàng đồ chơi, chúng lại đòi muathêm cái này, cái khác nữa. Nếu mình không được đáp ứng bọn trẻ khóclóc ầm ĩ, không chịu về...

Ảnh minh họa

Góp ý với chị không nên chiều quá, nhưng chị bảo: "Kiếm tiền vất vả thậtđấy nhưng mình kiếm tiền cũng chỉ để lo cho con thôi. Nên cái gì conthích mà mình đáp ứng được thì sẵn lòng, kể cả đi vay."

Ngoài hứa thưởng đồ chơi khi con được điểm cao, chị còn liên tụcdùng vật chất để dụ con ăn cơm, uống sữa, học bài. Chị kể, nếu con ănhết bát cơm sẽ được mua một hộp thẻ bài pokemon, ăn thêm bát nữa sẽđược mua thêm một hộp. Nếu tự uống hết sữa không cần mẹ bón thì sẽđược thưởng một gói bimbim, hoặc cho mượn điện thoại iphone để chơi tròchơi… Cái gì cũng vậy, muốn bọn trẻ ngoan ngoãn, nghe lời thì chị sẽđồng ý mua cho con những gì chúng thích, mặc kệ là đắt hay rẻ.

Một trường hợp chiều con không kém là chuyện của chị Hân (quê HảiPhòng). Hai vợ chồng chị mới chỉ có một cậu con trai đang học mẫugiáo. Dù công việc không ổn định, thu nhập chính của cả nhà do chồnglà giáo viên tiểu học lo liệu. Nhưng cách chị "đầu tư" cho con khiến mọingười tròn mắt. Quần áo, giày dép, sữa, kem đánh răng, dầu gội, sữatắm... cho con đều phải chọn loại đắt tiền. Thậm chí quần áo con dùngmùa trước đến mùa sau dù còn vừa thì chị vẫn “thanh lý” để sắm cáimới.

Chị quan niệm, thà mình nhịn ăn, nhịn mặc nhưng nhất định không đểcon thua kém bạn bè. Không chỉ thế, chị còn đặc biệt chiều con vôđiều kiện. Con mè nheo không thích đi học, chị liền cho nghỉ. Đồ chơi làđiện thoại của chị, nếu muốn gọi điện thoại chị cũng phải nhẹ nhàng “mượn”- nếu không cậu ấm sẽ lăn ra khóc lóc ăn vạ không ai dỗ được.

Chồng chị góp ý không nên chiều con đến sinh hư như thế nhưng chịkhông quan tâm. Thỉnh thoảng chồng quát mắng con thì chị liền mặt nặng mày nhẹ.Nên đến khi muốn rèn con vào khuôn khổ thì thằng bé lăn ra khóc vì không đúng ý.

Hàng xóm của tôi có cậu con trai lớn đã học đại học. Nhưng cậu chưabao giờ nấu cho bố mẹ một bữa cơm nào, ăn xong cái là lảng đi chơi.Thậm chí cơm nước xong xuôi, dọn sẵn ra nhưng gọi mãi mà con cũngchẳng xuống ăn vì còn bận... ngủ nướng.

Câu chuyện này tuy buồn song cũng chưa bi thương như chuyện mà tôi đượckể lại. Gia đình chị Ly (Hải Phòng) có hai con nhưng khi đứa lớn xa nhà đi họcđại học thì đứa bé mới bắt đầu vào lớp 1 nên tất cả tình cảm yêu thương, chămsóc hai vợ chồng chị đều dành hết cho con trai út ít. Không phải làm bất cứ việcgì ngoài việc học, không bao giờ bị bố mẹ la mắng dù phạm lỗi, nói gì bố mẹ cũngtin tưởng, muốn mua bất cứ thứ gì cũng được đáp ứng… cứ như vậy cậu lớn lên vàkhông coi bố mẹ ra gì. Khi muốn biết con đi đâu, làm gì, học tập thế nào, anhchị liền nhận được câu trả lời: "Sao bố mẹ hỏi nhiều thế"- hoặc "biếtrồi, khổ lắm nói mãi."

Con lên Hà Nội ôn thi đại học và ở cùng với người quen, chị không yên tâm,ngày nào cũng gọi điện hỏi thăm nhưng cậu không muốn nói chuyện, cũng chẳng baogiờ chủ động gọi điện hỏi thăm bố mẹ một câu. Hôm cậu thi đại học, dù không khỏenhưng chị vẫn bắt xe từ Hải Phòng lên xem con thi cử thế nào. Đáp lại sự quantâm của mẹ là câu nói: Mẹ lên đây làm gì? Và bỏ luôn cả bữa ăn trưa cùng mẹ đểđi chơi với bạn.

Quyên Đỗ

Tuổi thọ trung bình ở nước ta tăng nhanh, đạt 73,6 tuổi vào năm 2021 (nam là 71 tuổi, nữ 76 tuổi) và cao hơn mức trung bình trong khu vực Đông Nam Á. Tuy nhiên, số năm sống khỏe mạnh chỉ đạt 64 tuổi. Chỉ số phát triển con người của Việt Nam tăng qua các năm, đứng thứ 117/189, nhưng Bộ Y tế nhận định chỉ số này chưa cao, chậm cải thiện.

Nước ta cũng chưa có giải pháp đồng bộ phát huy lợi thế của thời kỳ “dân số vàng” và thích ứng với già hóa dân số, dù là quốc gia có tốc độ già hóa thuộc top nhanh nhất thế giới.

“Tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh tăng nhanh, đã ở mức nghiêm trọng”, ông Tú cho hay. Mức thông thường của tỷ số này là 104-106 bé trai/100 bé gái.  Trong khi đó, năm 2022, tỷ số này ở nước ta là 113,7 (không đạt mục tiêu đề ra là 111,4). Thậm chí, một số địa phương có tỷ số giới tính khi sinh ở mức rất cao như Nghệ An (116,6), Sơn La (117)…

Việt Nam đang là quốc gia có tỷ số giới tính khi sinh cao thứ 3 ở khu vực châu Á, sau Trung Quốc và Ấn Độ. Một báo cáo năm 2020 cho thấy 24 tỉnh/thành có tỷ số này dưới 109; 18 địa phương có tỷ số từ 109-112; 21 tỉnh còn lại có tỷ số trên 112.

Tổng cục Dân số chỉ ra nhiều nguyên nhân của việc chưa đạt kế hoạch. Trong đó, mất cân bằng giới tính khi sinh theo hướng thừa nam thiếu nữ tăng nhanh, đã ở mức nghiêm trọng và ngày càng lan rộng, cả thành thị và nông thôn.

Bên cạnh đó, tâm lý ưa thích con trai và mong có con trai trong gia đình quy mô nhỏ; lạm dụng khoa học - công nghệ; thực thi các quy định pháp luật chưa nghiêm đã làm trầm trọng hơn tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh.

Tổng cục Thống kê dự báo đến năm 2034, nếu tỷ số giới tính khi sinh của Việt Nam không giảm, nước ta sẽ “dư thừa” 1,5 triệu nam giới lứa tuổi 15-49; đến năm 2059 con số này là 2,5 triệu.

Dư thừa nam giới tức là sẽ ngày càng có nhiều nam giới khó kiếm được vợ, từ đó làm gia tăng nạn buôn người và bạo lực đối với phụ nữ và trẻ em gái. Điều này sẽ dẫn đến những hệ lụy khó lường về mặt xã hội, kinh tế, thậm chí cả an ninh chính trị, ảnh hưởng đến sự phát triển bền vững của đất nước.

Một thách thức khác của công tác dân số là mức sinh có sự chênh lệch đáng kể giữa các vùng. Theo số liệu của Tổng cục Thống kê năm 2022, tổng tỷ suất sinh (số con trung bình của một phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ) là 2,01 con. Tuy nhiên, thực tế, những nơi có điều kiện kinh tế khó khăn vẫn sinh nhiều con trong khi vùng kinh tế phát triển, có điều kiện chăm sóc, nuôi dưỡng tốt lại sinh ít con.

Trong khi TP.HCM, Đồng Tháp, Bà Rịa - Vũng Tàu... mức sinh chưa đến 1,4 con/phụ nữ thì tại Hà Tĩnh, Nghệ An, mỗi phụ nữ lại sinh gần gấp đôi.

Đáng chú ý, trong nhóm 21 tỉnh/thành có mức sinh thấp, mức sinh chưa có xu hướng tăng, thậm chí một nửa số tỉnh còn tiếp tục giảm, số còn lại mức sinh có xu hướng chững lại. Nhiều tỉnh đang ở mức sinh cao đã giảm về mức sinh thay thế.

Chỉ 1,5% dân số Việt Nam tham gia hiến máu

Trong sáng nay (26/6), các thí sinh tham gia thi môn Vật lý thuộc tổ hợp Khoa học tự nhiên.

Bài tổ hợp Khoa học tự nhiên gồm 3 môn là Vật lý, Hóa học, Sinh học.

Thời gian làm bài tổ hợp Khoa học tự nhiên kéo dài 50 phút/ môn, bắt đầu từ 7h35 và kết thúc lúc 10h25.

Một trong những thay đổi của công tác tổ chức thi THPT quốc gia năm nay là giao quyền chấm thi trắc nghiệm cho các trường đại học. Những địa phương "dính" bê bối thi cử năm 2018 thậm chí còn có tới 6 đơn vị tham gia.

Ông Trần Đình Lý, Phó Hiệu trưởng, Trường ĐH Nông lâm TP.HCM, cho rằng bảng phân công chấm thi năm nay có thể thấy Bộ GD-ĐT đã chọn trường có kinh nghiệm để chấm trắc nghiệm nên xã hội có thể yên tâm. Dù có áp lực nhưng "vì nhiệm vụ quốc gia" nên sẽ cố gắng hoàn thành tốt nhất.

"Chấm trắc nghiệm phải tuân thủ quy trình nghiêm ngặt và sự giám sát chặt chẽ 24/24, có camera giám sát nên độ tin cậy rất cao" - ông Lý nói.

Ông Phạm Thái Sơn, Giám đốc tuyển sinh, Trường ĐH Công nghiệp thực phẩm TP.HCM phân tích chấm thi là công đoạn rất tốn kém, nhưng để trường ĐH chấm trắc nghiệm là cần thiết trong thời điểm này. Để xảy ra gian lận như năm ngoái là do những người tham gia trong quá trình đó cấu kết lại để vi phạm.

Ông Sơn khẳng định giao cho trường đại học chủ trì sẽ khách quan và được tin tưởng bởi: Thứ nhất, nhân sự tham gia chấm hoàn toàn không bị ảnh hưởng hoặc có cơ hội câu kết.

Thứ hai, kết quả chấm thi không có tác động đến các trường nên không có áp lực về kết quả. Thứ ba, do các trường đại học cần kết quả chính xác phục vụ cho công tác xét tuyển nên sẽ cần kết quả chặt chẽ hơn.

Ban Giáo dục