Bệnh nhân đột quỵ điều trị tại Bệnh viện Bạch Mai 

Kết quả chụp cộng hưởng từ sọ não phát hiện hình ảnh nhồi máu não cấp vùng bao trong, chẩn đoán đột quỵ nhồi máu não, tuy nhiên bệnh nhân đã hết chỉ định dùng thuốc tiêu sợi huyết. Anh Nam sau đó được điều trị nội khoa và tập phục hồi chức năng.

PGS.TS Mai Duy Tôn, Giám đốc Trung tâm Đột quỵ, Bệnh viện Bạch Mai cho biết, trường hợp bệnh nhân nói trên đã có dấu hiệu cảnh báo trước gọi là Hội chứng cảnh báo trong nhưng không được phát hiện sớm.

Trên thực tế, khoảng 30% ca đột quỵ có dấu hiệu cảnh báo trước là các cơn thiếu máu não thoáng qua lặp đi lặp lại với dấu hiệu liệt vận động nửa người đơn thuần.

Đây chính là dấu hiệu chỉ điểm nguy cơ cao gây đột quỵ. Do vậy, bệnh nhân cần được phát hiện sớm để có kế hoạch điều trị dự phòng tốt.

Cơn thiếu máu não thoáng qua thường xảy ra đột ngột trong khoảng thời gian ngắn từ 2-20 phút sau đó tự hết nên tạo cảm giác chủ quan cho bệnh nhân, đặc biệt là người trẻ.

Hầu hết các trường hợp vào viện vì cơn thiếu máu não thoáng qua đều do cục máu đông. Cục máu đông có thể do xơ vữa động mạch, rối loạn nhịp tim… Cục máu đông làm tắc nghẽn dòng máu tới một phần não bộ, từ đó ảnh hưởng đến các phần cơ thể được kiểm soát bởi vùng não bị tổn thương. Sau khi cục máu tan, các triệu chứng sẽ biến mất.

Trong đó khoảng 50% bệnh nhân có cơn thiếu máu não thoáng qua thường bị yếu nửa người, trên 30% bị giảm cảm giác nửa người, còn lại thường nói khó, mù mắt thoáng quá, chóng mặt.

Theo các nghiên cứu, những người bị cơn thiếu máu não thoáng qua 1 lần có nguy cơ bị đột quỵ cao gấp 9 lần những người chưa bị lần nào. 

Ngay khi phát hiện có cơn thiếu máu não thoáng qua, bệnh nhân cần đi khám ngay để điều trị dự phòng đột quỵ, khi đó bác sĩ có thể thể chỉ định dùng thuốc chống kết tập tiểu cầu, kiểm soát huyết áp, thuốc hạ lipid máu, điều trị loạn nhịp…

Trong các nguyên nhân gây đột quỵ, rượu bia và thuốc lá được xem là một trong 3 tác nhân chính. Bản chất đột quỵ là do các cơn tăng huyết áp, vữa xơ động mạch não và mảng vữa xơ bị nứt, gây cục máu đông, gây tắc động mạch não... Đột quỵ còn là biến chứng từ các rối loạn trung khu sinh tồn trong não.

Khi uống rượu, hệ hô hấp, nhịp tim, tri giác, điều hòa điện giải máu đều thay đổi, huyết áp tăng. Khi nhịp tim nhanh, khó thở… uống rượu vào sẽ làm tăng nguy cơ đột quỵ gấp 5 lần.

Một nghiên cứu thực hiện trong 4 năm trên 500.000 người Trung Quốc đã chỉ ra, những người đàn ông uống 4 ly rượu hoặc bia mỗi ngày có nguy cơ đột quỵ cao hơn 38% so với người bình thường. Nguy cơ mắc bệnh đột quỵ tăng dần từ thấp đến cao, tùy theo số lượng thức uống có cồn được nạp vào cơ thể hàng ngày nhiều hay ít.

Minh Anh

Bác sĩ Bạch Mai giật mình cách cứa tai chữa đột quỵ

Phát hiện bố bị đột quỵ, người con trai luống cuống dùng dao cứa tai bố để nặn máu rồi dùng kim chích đầu ngón tay.  

Tiến sĩ, bác sĩ Lê Thị Thu Hà, Trưởng phòng Sử dụng chất và y học hành vi, Viện Sức khỏe tâm thần, cho biết, nếu trẻ hút thuốc lá điện tử khi 10-15 tuổi, não chưa hoàn thiện, khó kiểm soát cảm xúc. Vùng não tổn thương sẽ khiến người hút khó từ chối các chất gây nghiện khác. Nhiều học sinh lớp 4-5 đã hút thuốc lá điện tử.

Tiến sĩ Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai, cho hay đơn vị này từng tiếp nhận những bệnh nhân ngộ độc thuốc lá điện tử khi chỉ mới học cấp 2, vào viện cấp cứu trong tình trạng sùi bọt mép, kích thích vật vã, rối loạn tâm thần, co giật, hôn mê, tổn thương não, tổn thương tim, suy tim cấp...

Thạc sĩ, bác sĩ Trần Đăng Xoay, khoa Điều trị tích cực Nội khoa, Bệnh viện Nhi Trung ương, trẻ em là đối tượng nguy cơ cao dễ bị ngộ độc do uống hoặc nuốt dung dịch sử dụng thuốc lá điện tử.

Bác sĩ Xoay dẫn thông tin từ Viện Khoa học hình sự Bộ Công an, gần đây tội phạm ma tuý đã chế tạo những chất ma tuý mới chưa có trong danh mục cấm đựng trong dung dịch thuốc lá điện tử, dùng dụng cụ thuốc lá điện tử để sử dụng trái phép.

Các chất ma tuý mới bao gồm: 1eP-LDS, 2-FMA, 3-FEA, 3-MMC, MDMB-4en-PINACA, ADB-BUTINACA, 4F-MDMB-BUTICA, 4F-ABUTINACA. Các chất ma tuý này khi sử dụng sẽ gây ảo giác, có thể gây co giật, hôn mê, thậm chí tử vong đối với người sử dụng và những người xung quanh không may uống nhầm.

"Thành phần thuốc lá điện tử có chứa nicotine, là một chất gây nghiện, có thể tác động xấu đến phát triển não bộ của trẻ em, ảnh hưởng đến phụ nữ mang thai và sự phát triển của thai nhi", bác sĩ Xoay cho biết.

Trẻ em không may nuốt, uống, hoặc hấp phụ lượng lớn nicotine có thể bị ngộ độc với các biểu hiện nôn ói, nhịp tim nhanh, tăng tiết nước bọt, đau bụng, da tái nhợt, vã mồ hôi, tăng huyết áp, thở nhanh, mất kiểm soát cơ thể, mất cân bằng không thể đi lại, run tay, co giật.

Trường hợp nặng có thể gây nhịp tim chậm, tụt huyết áp, rối loạn nhịp tim, sốc, hôn mê, thậm chí tử vong.

"Chúng ta cần cẩn trọng cả với những sản phẩm bao bì ghi không chứa nicotine nhưng thực chất chúng vẫn có", bác sĩ Xoay lưu ý. Ngoài ra trong thuốc lá điện tử còn chứa các chất hoá học phụ gia như methyl salicylate, glycerin, hay propylence glycol. Đây là các hoá chất có thể gây ung thư hoặc tổn thương phổi.

Trong một số tình huống ít gặp hơn, pin của thuốc lá điện tử có thể cháy nổ và gây bỏng cho người sử dụng.

Thuốc lá điện tử được sản xuất với rất nhiều hình dạng và kích cỡ, hoặc chúng được sản xuất giống thuốc lá thông thường, xì gà, hoặc ống hút, hoặc gần giống vật dụng hàng ngày gây tò mò và hấp dẫn người sử dụng như đồ chơi, thỏi son, USB... 

Từ các vụ tai nạn gây ra gần đây cho trẻ em liên quan đến thuốc lá điện tử, đặc biệt là ngộ độc các chất ma tuý mới, các bác sĩ khuyến cáo các bậc cha mẹ chú ý hơn nữa đến việc chăm sóc con trẻ, không cho trẻ tiếp xúc gần cũng như sử dụng các chế phẩm liên quan đến thuốc lá điện tử.

Giải mã gene là việc dùng DNA (Deoxyribonucleic Acid) có trong các tế bào của cơ thể con người để xác định những gì liên quan đến di truyền như tiềm năng, thể chất, dinh dưỡng, nguy cơ bệnh trong mỗi người. Không chỉ là tìm hiểu về huyết thống, giải mã gen cho chúng ta cái nhìn toàn diện về những cơ chế ẩn sâu bên trong cơ thể. 

Sau khi thực hiện giải mã gene tại Genetica, dữ liệu gene sẽ được mã hoá, lưu trữ, bảo mật và quản trị trên hệ thống của Gene Friend Network. 

Người dùng có thể kiểm tra GeneNFT bằng cách truy cập ứng dụng Genetica, vào Genetica Wallet (Ví Genetica), mở tab GeneNFT. Sau đó, họ sẽ nhìn thấy chứng nhận GeneNFT và có thể kiểm tra NFT token trực tiếp trên mạng Blockchain.

Theo Tiến sĩ Cao Anh Tuấn - nhà đồng sáng lập kiêm Giám đốc điều hành của Genetica: “GeneNFT là một loại tài sản kỹ thuật số, đại diện cho dữ liệu gene của một cá nhân”. 

“Bộ gene của mỗi người là duy nhất, vì vậy GeneNFT của mỗi người cũng chỉ có một. GeneNFT có vai trò như một chứng chỉ đảm bảo bạn thực sự sở hữu bộ gene độc nhất của chính mình”, Tiến sĩ Cao Anh Tuấn chia sẻ. 

Với việc nắm giữ GeneNFT, người xét nghiệm gene hoàn toàn tự quyết định về việc có chia sẻ dữ liệu di truyền của bản thân cho bên thứ ba hay không. Đây chính là lời giải cho câu chuyện minh bạch trong việc sử dụng dữ liệu gene vốn gây nhiều tranh cãi trong cộng đồng khoa học trước đó.

Dù được xem như một loại tài sản, GeneNFT không ra đời với mục đích buôn bán để thu lại lợi ích kinh tế. Thay vào đó, người sở hữu có thể đồng ý cấp quyền truy cập dữ liệu gene của mình cho các nghiên cứu y học, dược phẩm hoặc bào chế thuốc… vì sự phát triển của nền y học Việt Nam và khu vực. 

“Trong trường hợp này, các tổ chức nghiên cứu thường sẵn lòng tài trợ một khoản chi phí nhỏ cho quyền truy cập phân tích dữ liệu di truyền”, ông Tuấn cho biết thêm.

Bắt đầu hoạt động và mở văn phòng tại Việt Nam năm 2018, Genetica hiện cung cấp bốn nhóm dịch vụ giải mã gene cho người Việt. 

Startup này cũng đang sở hữu CLIA, CAP - những chứng chỉ nghiêm ngặt bậc nhất tại Mỹ cho các phòng thí nghiệm về xét nghiệm gene. Kết quả báo cáo được thẩm định bởi đội ngũ khoa học thuộc các trường đại học hàng đầu tại Mỹ như Harvard, Stanford, California San Francisco, Cornell.

Trọng Đạt