Với lực lượng ít ỏi của mình, ngày 28/7, ông chiếm được thị trấn Yartsevo (một trong những thị trấn đầu tiên của Liên Xô được giải phóng) từ tay quân Đức, trì hoãn cuộc tấn công của kẻ thù vào Moscow và giúp các đơn vị còn lại của hai TĐQ Xô-viết bị bao vây ở vùng lân cận Smolensk có thể thoát vây.

Trong giai đoạn khó khăn nhất của trận phòng thủ Moscow, TĐQ 16 của Rokossovsky bảo vệ thành công khu vực tây bắc thành phố khi đối mặt với những  cuộc tấn công dữ dội của kẻ thù vượt trội về binh lực. Đầu tháng 12/1941, bộ đội dưới quyền ông chặn đứng quân Đức và tham gia vào cuộc phản công quy mô lớn của Hồng quân, đẩy quân phát xít ra xa thành phố 100 - 150km.

Trong trận Stalingrad, Tư lệnh Phương diện quân (PDQ) Sông Đông Rokossovsky chỉ huy bộ đội tiến hành thành công chiến dịch Chiếc vòng, lần lượt tiêu diệt quân địch ở phía tây rồi phía nam vòng vây do Hồng quân giăng ra; tiếp đó, chia cắt quân địch còn lại làm hai mảng để xóa sổ từng mảng một, buộc TĐQ 6 Đức quốc xã do Thống chế Paulus chỉ huy phải đầu hàng.

Trong trận Vòng cung Kursk mùa hè năm 1943, Rokossovsky là Tư lệnh PDQ Trung tâm bảo vệ trận địa của Hồng quân. Ông đã tổ chức lực lượng phòng thủ ở phía bắc Kursk một cách khéo léo và không cho quân Đức bất kỳ cơ hội nào đột phá. Tiếp đó, ông chỉ huy cuộc phản kích ở khu vực phía tây Kursk dẫn đến thất bại hoàn toàn của quân Đức, rộng đường cho Hồng quân tiến vào Kiev.      

Sau này, Nguyên soái viết trong hồi ký: “Chúng tôi không cần phải sử dụng quân dự bị của đại bản doanh và tự xoay xở nhờ triển khai lực lượng của mình một cách chính xác, tập trung vào khu vực có mối đe dọa lớn nhất”.

Ngày 23/6/1944, Hồng quân mở chiến dịch Bagration-được xem là chiến dịch thành công nhất trong toàn bộ chiến tranh Vệ quốc. PDQ Trung tâm lúc này đã được đổi tên thành PDQ Belorussia 1 dưới quyền chỉ huy của Rokossovsky, tham gia chiến dịch với tư cách là lực lượng tấn công chính.

Chỉ trong hai tháng, Hồng quân tiến gần 600km về phía tây, giải phóng toàn bộ lãnh thổ Belarus, một phần Baltic và đông Ba Lan. Cụm TĐQ Trung tâm của Đức hoàn toàn bị nghiền nát, còn Cụm TĐQ Bắc với gần 30 vạn quân bị cô lập hoàn toàn, bị dồn vào mũi đất Courland sát biển và mất hết vai trò cho đến khi chiến tranh kết thúc. Nhờ những chiến công liên tiếp, ngày 29/6/1944, Konstantin Konstantinovich được phong Nguyên soái Liên Xô.

Tháng 11/1944, khi các lực lượng của PDQ Belorussia 1 ở gần hơn và đã sẵn sàng cho một cuộc tiến công nhanh chóng vào trung tâm nước Đức, Rokossovsky được chuyển sang làm Tư lệnh PDQ Belorussia 2;  Nguyên soái Zhukov thay ông làm tư lệnh PDQ Belorussia 1, là mũi chủ công tiến đánh Berlin.

Rokossovsky “chất vấn” Stalin tại sao lại bị điều chuyển chuyển từ hướng chính sang hướng phụ, Tổng tư lệnh Tối cao trả lời rằng Rokossovsky đã nhầm: Khu vực mà Rokossovsky được chuyển đến là một phần của khu vực tác chiến tổng thể phía tây trong đó lực lượng của ba PDQ (Belorussia 1, Belorussia 2 và Ukraine 1) sẽ hoạt động, và sự thành công của chiến dịch Berlin sẽ phụ thuộc vào sự phối hợp chặt chẽ của các PDQ này… “Nếu đồng chí và Konev (Tư lệnh PDQ Ukraine 1) không tiến lên được, Zhukov cũng sẽ không tiến lên được”. 

Stalin cũng chấp thuận đề nghị bất thường của Rokossovsky, cho các đơn vị do ông chỉ huy tiến hành cùng lúc 2 cuộc tấn công, đánh tan các đơn vị rất mạnh của Đức ở Đông Phổ và Pomerania, đồng thời hạ gục TĐQ 3 thiết giáp của Đức, ngăn chặn lực lượng này tham gia phòng thủ Berlin, tạo điều kiện cho cánh trái của PDQ Belorussia 1 phát triển tiến vào làm chủ Berlin. PDQ Belorussia 2 đã giải phóng Đông Phổ, bắc Ba Lan và hội quân cùng lực lượng quân Anh trên sông Elber. 

Chiến tranh kết thúc, Rokossovsky đảm nhiệm vị trí Tư lệnh các lực lượng Xô-viết ở Ba Lan. Tháng 10/1949, ông được Chính phủ Ba Lan phong quân hàm Nguyên soái CHND Ba Lan và đảm nhận chức vụ Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Ba Lan. Sau khi trở về Liên Xô vào năm 1956, Rokossovsky lần lượt giữ chức Thứ trưởng Quốc phòng, Tư lệnh Quân khu Ngoại Kavkaz, Tổng thanh tra Bộ Quốc phòng và nghỉ hưu tháng 4/1962. 

Konstantin Konstantinovich mất ngày 3/8/1968, thọ 74 tuổi. Ông được mai táng ở chân tường Điện Kremlin bên cạnh các nguyên soái Hồng quân khác.

Nguyên Phong

Nguyên soái Zhukov từng đánh giá về người chiến hữu Rokossovsky rằng: “Tôi không tưởng tượng có thể có một vị tướng tài năng toàn diện, hiệu quả và chăm chỉ hơn”.

Khi phát xít Đức mở chiến dịch Barbarossa tấn công Liên Xô vào tháng 6/1941, Rokossovsky là Tư lệnh Tập đoàn quân (TĐQ) 16 đóng ở Smolensk, một trong những hướng tấn công chủ yếu của quân Đức. Ngay lúc đó, Rokossovsky đã chứng tỏ mình là một chỉ huy quân sự tài năng và kiên quyết.

Với lực lượng ít ỏi của mình, ngày 28/7, ông chiếm được thị trấn Yartsevo (một trong những thị trấn đầu tiên của Liên Xô được giải phóng) từ tay quân Đức, trì hoãn cuộc tấn công của kẻ thù vào Moscow và giúp các đơn vị còn lại của hai TĐQ Xô-viết bị bao vây ở vùng lân cận Smolensk có thể thoát vây.

Trong giai đoạn khó khăn nhất của trận phòng thủ Moscow, TĐQ 16 của Rokossovsky bảo vệ thành công khu vực tây bắc thành phố khi đối mặt với những  cuộc tấn công dữ dội của kẻ thù vượt trội về binh lực. Đầu tháng 12/1941, bộ đội dưới quyền ông chặn đứng quân Đức và tham gia vào cuộc phản công quy mô lớn của Hồng quân, đẩy quân phát xít ra xa thành phố 100 - 150km.

Trong trận Stalingrad, Tư lệnh Phương diện quân (PDQ) Sông Đông Rokossovsky chỉ huy bộ đội tiến hành thành công chiến dịch Chiếc vòng, lần lượt tiêu diệt quân địch ở phía tây rồi phía nam vòng vây do Hồng quân giăng ra; tiếp đó, chia cắt quân địch còn lại làm hai mảng để xóa sổ từng mảng một, buộc TĐQ 6 Đức quốc xã do Thống chế Paulus chỉ huy phải đầu hàng.

Trong trận Vòng cung Kursk mùa hè năm 1943, Rokossovsky là Tư lệnh PDQ Trung tâm bảo vệ trận địa của Hồng quân. Ông đã tổ chức lực lượng phòng thủ ở phía bắc Kursk một cách khéo léo và không cho quân Đức bất kỳ cơ hội nào đột phá. Tiếp đó, ông chỉ huy cuộc phản kích ở khu vực phía tây Kursk dẫn đến thất bại hoàn toàn của quân Đức, rộng đường cho Hồng quân tiến vào Kiev.      

Sau này, Nguyên soái viết trong hồi ký: “Chúng tôi không cần phải sử dụng quân dự bị của đại bản doanh và tự xoay xở nhờ triển khai lực lượng của mình một cách chính xác, tập trung vào khu vực có mối đe dọa lớn nhất”.

Ngày 23/6/1944, Hồng quân mở chiến dịch Bagration-được xem là chiến dịch thành công nhất trong toàn bộ chiến tranh Vệ quốc. PDQ Trung tâm lúc này đã được đổi tên thành PDQ Belorussia 1 dưới quyền chỉ huy của Rokossovsky, tham gia chiến dịch với tư cách là lực lượng tấn công chính.

Chỉ trong hai tháng, Hồng quân tiến gần 600km về phía tây, giải phóng toàn bộ lãnh thổ Belarus, một phần Baltic và đông Ba Lan. Cụm TĐQ Trung tâm của Đức hoàn toàn bị nghiền nát, còn Cụm TĐQ Bắc với gần 30 vạn quân bị cô lập hoàn toàn, bị dồn vào mũi đất Courland sát biển và mất hết vai trò cho đến khi chiến tranh kết thúc. Nhờ những chiến công liên tiếp, ngày 29/6/1944, Konstantin Konstantinovich được phong Nguyên soái Liên Xô.

Tháng 11/1944, khi các lực lượng của PDQ Belorussia 1 ở gần hơn và đã sẵn sàng cho một cuộc tiến công nhanh chóng vào trung tâm nước Đức, Rokossovsky được chuyển sang làm Tư lệnh PDQ Belorussia 2;  Nguyên soái Zhukov thay ông làm tư lệnh PDQ Belorussia 1, là mũi chủ công tiến đánh Berlin.

Rokossovsky “chất vấn” Stalin tại sao lại bị điều chuyển chuyển từ hướng chính sang hướng phụ, Tổng tư lệnh Tối cao trả lời rằng Rokossovsky đã nhầm: Khu vực mà Rokossovsky được chuyển đến là một phần của khu vực tác chiến tổng thể phía tây trong đó lực lượng của ba PDQ (Belorussia 1, Belorussia 2 và Ukraine 1) sẽ hoạt động, và sự thành công của chiến dịch Berlin sẽ phụ thuộc vào sự phối hợp chặt chẽ của các PDQ này… “Nếu đồng chí và Konev (Tư lệnh PDQ Ukraine 1) không tiến lên được, Zhukov cũng sẽ không tiến lên được”. 

Stalin cũng chấp thuận đề nghị bất thường của Rokossovsky, cho các đơn vị do ông chỉ huy tiến hành cùng lúc 2 cuộc tấn công, đánh tan các đơn vị rất mạnh của Đức ở Đông Phổ và Pomerania, đồng thời hạ gục TĐQ 3 thiết giáp của Đức, ngăn chặn lực lượng này tham gia phòng thủ Berlin, tạo điều kiện cho cánh trái của PDQ Belorussia 1 phát triển tiến vào làm chủ Berlin. PDQ Belorussia 2 đã giải phóng Đông Phổ, bắc Ba Lan và hội quân cùng lực lượng quân Anh trên sông Elber. 

Chiến tranh kết thúc, Rokossovsky đảm nhiệm vị trí Tư lệnh các lực lượng Xô-viết ở Ba Lan. Tháng 10/1949, ông được Chính phủ Ba Lan phong quân hàm Nguyên soái CHND Ba Lan và đảm nhận chức vụ Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Ba Lan. Sau khi trở về Liên Xô vào năm 1956, Rokossovsky lần lượt giữ chức Thứ trưởng Quốc phòng, Tư lệnh Quân khu Ngoại Kavkaz, Tổng thanh tra Bộ Quốc phòng và nghỉ hưu tháng 4/1962. 

Konstantin Konstantinovich mất ngày 3/8/1968, thọ 74 tuổi. Ông được mai táng ở chân tường Điện Kremlin bên cạnh các nguyên soái Hồng quân khác.

Nguyên Phong

Tổ chức từ thiện giả

Hamas từ lâu đã liên kết với rất nhiều quỹ từ thiện hoạt động dưới vỏ bọc hỗ trợ người dân đang gặp khó khăn ở Dải Gaza. Trên thực tế, vẫn có một số quỹ thực sự giúp người dân Palestine tiếp cận với dịch vụ y tế và hàng hóa thiết yếu, nhưng phần lớn đều là bình phong cho các hoạt động quân sự của Hamas.

Vào năm 2003, Bộ Tài chính Mỹ đã liệt 5 quỹ từ thiện khác nhau (tới từ Anh, Thụy Sĩ, Áo, Lebanon và Pháp) vào danh sách tổ chức khủng bố vì ủng hộ Hamas. Tới năm 2009, Bộ Tư pháp Mỹ kết án lãnh đạo quỹ từ thiện Tổ chức Cứu trợ và Phát triển Đất Thánh (HLF) vì có liên quan tới Hamas.

Sự hỗ trợ từ Iran

Ông Matthew Levitt, cựu chuyên gia tình báo của FBI cho biết, ngoài khoản tiền kiếm được từ các quỹ từ thiện giả, sự hỗ trợ từ Iran là nguồn thu chính của Hamas. Mỗi năm, Hamas nhận từ Iran khoảng 70-100 triệu USD.

"Với Iran, việc hỗ trợ Hamas cho phép họ gia tăng tầm ảnh hưởng ở Trung Đông mà không phải trực tiếp xung đột với Israel", ông Levitt nói.

Trước đó, chính quyền Israel từng cáo buộc Iran cung cấp cho Hamas khoảng 100 triệu USD mỗi năm. Vào năm 2021, Bộ Ngoại giao Mỹ cũng thông tin về việc Hamas được tài trợ vũ khí bởi Iran và một số quốc gia Vùng Vịnh.

Thu thuế, đầu tư và buôn lậu

Theo ông Levitt, khả năng kiếm tiền từ các hoạt động ở Dải Gaza của Hamas đã gia tăng đáng kể trong vài năm trở lại đây. Lực lượng này kiểm soát "bất kỳ thứ gì vượt qua biên giới của họ" và đánh thuế chúng.

"Hamas đánh thuế mọi thứ, từ những đường hầm dùng để buôn lậu hàng từ Ai Cập, cho tới khoản tiền dùng để trả lương cho nhân viên chính quyền Gaza", ông Levitt nói.

Tiền thuế đã trở thành nguồn thu lớn nhất trong thời gian gần đây của Hamas, vượt qua cả số tiền hỗ trợ từ Iran. Vào năm 2021, Hamas kiếm được khoảng 12 triệu USD mỗi tháng từ hàng hóa của Ai Cập nhập khẩu vào Gaza. Lực lượng này sau đó dùng tiền thuế để đầu tư vào các dự án bất động sản và khai thác mỏ ở Trung Đông và châu Phi.

Rửa tiền và tiền ảo

Để lưu thông dòng tiền của mình, Hamas chủ yếu dựa vào các hoạt động rửa tiền thương mại và giao dịch tiền kỹ thuật số. Phương án này giúp cho các hoạt động của Hamas khó bị theo dõi và không bị nghi ngờ. "So với 100 USD, số lương thực cùng giá trị có thể tiến vào Dải Gaza mà ít bị để ý hơn", ông Levitt cho biết.

Sau khi Hamas bất ngờ tấn công Israel vào ngày 7/10, chính phủ Mỹ đã cam kết viện trợ nhân đạo 100 triệu USD cho người dân Palestine. Tuy vậy, tờ Wall Street Journal cho rằng phần lớn số tiền này sẽ rơi vào tay Hamas, do tổ chức này kiểm soát tất cả hoạt động ở Dải Gaza.

"Rất khó kiểm soát dòng tiền viện trợ nhân đạo, Hamas có thể sử dụng chúng cho mục đích quân sự thay vì cung cấp nhu yếu phẩm cho người dân", ông Alex Zerden, cựu quan chức Bộ Tài chính Mỹ nói.

Những điều cần biết về Hamas

Theo Insider, tham gia vào một cuộc xung đột quân sự tiêu tốn rất nhiều tiền của. Tuy vậy, lực lượng Hamas vẫn tìm ra cách để đối đầu với Israel - quốc gia nhận gần 4 tỷ USD viện trợ quân sự mỗi năm từ Mỹ.

"Hamas có 2 thành phần chính, dịch vụ xã hội và quân sự. Phía dịch vụ xã hội rất thành công trong việc gây quỹ, rồi số tiền này được chuyển sang mục đích quân sự. Ngân sách hoạt động của tổ chức này rơi vào khoảng 300 triệu USD", ông Victor Asal, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Chính sách (Ấn Độ) cho biết.

Tổ chức từ thiện giả

Hamas từ lâu đã liên kết với rất nhiều quỹ từ thiện hoạt động dưới vỏ bọc hỗ trợ người dân đang gặp khó khăn ở Dải Gaza. Trên thực tế, vẫn có một số quỹ thực sự giúp người dân Palestine tiếp cận với dịch vụ y tế và hàng hóa thiết yếu, nhưng phần lớn đều là bình phong cho các hoạt động quân sự của Hamas.

Vào năm 2003, Bộ Tài chính Mỹ đã liệt 5 quỹ từ thiện khác nhau (tới từ Anh, Thụy Sĩ, Áo, Lebanon và Pháp) vào danh sách tổ chức khủng bố vì ủng hộ Hamas. Tới năm 2009, Bộ Tư pháp Mỹ kết án lãnh đạo quỹ từ thiện Tổ chức Cứu trợ và Phát triển Đất Thánh (HLF) vì có liên quan tới Hamas.

Sự hỗ trợ từ Iran

Ông Matthew Levitt, cựu chuyên gia tình báo của FBI cho biết, ngoài khoản tiền kiếm được từ các quỹ từ thiện giả, sự hỗ trợ từ Iran là nguồn thu chính của Hamas. Mỗi năm, Hamas nhận từ Iran khoảng 70-100 triệu USD.

"Với Iran, việc hỗ trợ Hamas cho phép họ gia tăng tầm ảnh hưởng ở Trung Đông mà không phải trực tiếp xung đột với Israel", ông Levitt nói.

Trước đó, chính quyền Israel từng cáo buộc Iran cung cấp cho Hamas khoảng 100 triệu USD mỗi năm. Vào năm 2021, Bộ Ngoại giao Mỹ cũng thông tin về việc Hamas được tài trợ vũ khí bởi Iran và một số quốc gia Vùng Vịnh.

Thu thuế, đầu tư và buôn lậu

Theo ông Levitt, khả năng kiếm tiền từ các hoạt động ở Dải Gaza của Hamas đã gia tăng đáng kể trong vài năm trở lại đây. Lực lượng này kiểm soát "bất kỳ thứ gì vượt qua biên giới của họ" và đánh thuế chúng.

"Hamas đánh thuế mọi thứ, từ những đường hầm dùng để buôn lậu hàng từ Ai Cập, cho tới khoản tiền dùng để trả lương cho nhân viên chính quyền Gaza", ông Levitt nói.

Tiền thuế đã trở thành nguồn thu lớn nhất trong thời gian gần đây của Hamas, vượt qua cả số tiền hỗ trợ từ Iran. Vào năm 2021, Hamas kiếm được khoảng 12 triệu USD mỗi tháng từ hàng hóa của Ai Cập nhập khẩu vào Gaza. Lực lượng này sau đó dùng tiền thuế để đầu tư vào các dự án bất động sản và khai thác mỏ ở Trung Đông và châu Phi.

Rửa tiền và tiền ảo

Để lưu thông dòng tiền của mình, Hamas chủ yếu dựa vào các hoạt động rửa tiền thương mại và giao dịch tiền kỹ thuật số. Phương án này giúp cho các hoạt động của Hamas khó bị theo dõi và không bị nghi ngờ. "So với 100 USD, số lương thực cùng giá trị có thể tiến vào Dải Gaza mà ít bị để ý hơn", ông Levitt cho biết.

Sau khi Hamas bất ngờ tấn công Israel vào ngày 7/10, chính phủ Mỹ đã cam kết viện trợ nhân đạo 100 triệu USD cho người dân Palestine. Tuy vậy, tờ Wall Street Journal cho rằng phần lớn số tiền này sẽ rơi vào tay Hamas, do tổ chức này kiểm soát tất cả hoạt động ở Dải Gaza.

"Rất khó kiểm soát dòng tiền viện trợ nhân đạo, Hamas có thể sử dụng chúng cho mục đích quân sự thay vì cung cấp nhu yếu phẩm cho người dân", ông Alex Zerden, cựu quan chức Bộ Tài chính Mỹ nói.

Những điều cần biết về Hamas