Thông tin từ UBND quận Tây Hồ cho biết, nhà hát sẽ có tổng mức đầu tư khoảng 10.000 tỷ đồng. Công trình dự kiến được thực hiện theo hình thức xã hội hóa, dưới sự kiểm soát chặt chẽ của TP. Hà Nội trong suốt quá trình thiết kế cũng như thi công và vận hành.

Đặc biệt, dự án nhà hát được thiết kế bởi kiến trúc sư nổi tiếng người Ý Renzo Piano - “cây đại thụ” của ngành kiến trúc hiện đại với những tác phẩm làm thay đổi thế giới.

Nhà hát Opera Hà Nội nằm nổi trên mặt hồ Đầm Trị với kiến trúc mái vòm độc đáo lấy cảm hứng từ những con sóng Hồ Tây. Trên bề mặt mái vòm có phủ một lớp ceramic hiệu ứng ngọc trai, từ đó phản chiếu ánh sáng và sự chuyển động của không gian, thời gian với nhiều sắc thái khác nhau của màu trời và màu mặt nước. Vì vậy, vào mọi khoảnh khắc trong ngày như bình minh, hoàng hôn, hay buổi tối, mái vòm của nhà hát sẽ phản ánh các sắc thái màu khác biệt. 

Không chỉ có vỏ mái độc đáo bậc nhất thế giới, Nhà hát Opera Hà Nội còn được ứng dụng nhiều công nghệ và kỹ thuật thiết kế tân tiến. Toàn bộ tường của khán phòng chính được trang bị hệ thống các tấm acoustic có thể vận hành bằng cơ khí, nhằm đảm bảo độ phản xạ âm, hút âm và thời gian âm vang phù hợp với yêu cầu của từng chương trình nghệ thuật. Đây là hệ thống rất hiếm nhà hát nào trên thế giới có được.

Các không gian chức năng chính của nhà hát cũng được Kiến trúc sư Renzo Piano nghiên cứu kỹ lưỡng, với sảnh lớn, khán phòng opera, khán phòng đa năng, không gian phụ trợ…

Kiến trúc sư Renzo Piano từng chia sẻ với báo giới, “hòn đảo âm nhạc” này không chỉ là nơi biểu diễn nghệ thuật mà còn là điểm hẹn văn hóa, vui chơi, trải nghiệm thường xuyên của người dân và du khách. Kiến trúc sư Renzo Piano cho biết với Nhà hát Opera Hà Nội, ông mong muốn được góp phần xây dựng một nhà hát mang tính biểu tượng cho Việt Nam, và đưa nơi đây vào danh sách các nhà hát nổi tiếng nhất trên thế giới như tại Paris, Milan, Berlin, London, New York, Los Angeles… 

Với quy mô lớn và định hướng trở thành nơi tổ chức các chương trình nghệ thuật tầm cỡ thế giới, là điểm đến của những các nghệ sĩ lừng danh toàn cầu, Nhà hát Opera Hà Nội kỳ vọng góp phần đưa Việt Nam trở thành điểm đến opera hàng đầu thế giới. Đây sẽ là một công trình văn hoá có ý nghĩa quan trọng, góp phần nâng tầm vị thế thủ đô Hà Nội nói riêng và Việt Nam nói chung, đồng thời tạo điều kiện để người Việt Nam tiếp cận và thưởng thức các tinh hoa văn hoá nhân loại. 

Lệ Thanh

Nghĩa trang này ngăn cách với bên ngoài bằng bức tường bao quanh, cao 5m. Ban ngày, bà Hương mở cổng cho thân nhân người đã khuất vào thăm mộ. Ban đêm, bà đóng cổng lại để giữ yên bình cho gia đình mình và hàng ngàn phần mộ.

Ngoài cổng, cháu dâu bà Hương dựng bàn ghế bán nước uống, đồ ăn vặt cho người qua đường, thân nhân người mất đến thăm mộ. Ảnh: T.A.

Giọng chậm rãi, bà Hương kể về lý do gia đình bà được cất nhà ngay giữa nghĩa trang. ‘Đất nghĩa trang này do hai hội Kiến An và Ngọc Lữ hùn tiền với nhau mua từ năm 1969, giá 1,9 triệu đồng. Sau đó, họ đưa người thân mất đến chôn. Họ sợ người mất lạnh lẽo nên muốn có ai đó vào xây nhà ở cho có người ra vào. Vợ chồng tôi được chọn vì hay đến nhổ cỏ, lau rửa các phần mộ. Tôi ở đây từ năm 1969 đến giờ’.

Sống giữa không gian âm u của người chết nhưng 50 năm qua, cả gia đình bà Hương thấy như đang sống giữa khu dân cư sầm uất. Bà quan niệm, sống bên người chết cũng như sống bên người sống. Đã là hàng xóm của nhau, mình sống sạch sẽ, không quậy phá thì không ai làm gì được mình.

‘Nhà tôi cũng có điện nước sạch để dùng. Các ngày lễ Tết, bạn bè, người thân của tôi và các con đến nhà chơi. Khi nhà có tiệc, tôi cũng thuê rạp về dựng làm nơi đãi khách’, cụ bà sinh năm 1940 nói.

Căn nhà cấp bốn của bà Hương được bao phủ bởi cây xanh, tứ phía là mộ người mất. Ảnh: T.A.

Chỉ riêng phần nước rửa mộ là hơi khó cho bà một chút. Do đất ở nghĩa trang thấp hơn, bà phải xin đặt giếng khoan ở một nhà trong khu dân cư, dùng 4-5 bình lớn chứa nước. 3-4 ngày bà bơm nước một lần.

‘Lau rửa mộ hơi tốn nước, tôi dùng nước giếng khoan cho tiết kiệm. Khoan giếng ở ngay đây không được’, bà Hương giải thích.

Cụ bà cho biết, trước đây, nghĩa địa này không có tường bao quanh như bây giờ. Các con nghiện vào hút chích thường xuyên, những người vô gia cư, hành nghề trộm cắp, cướp giật hay vào nghĩa trang trải chiếu, đắp chăn nằm ngủ. Cả nhà bà chỉ biết bảo nhau, vô tình gặp họ thì nên vô nhà đóng cửa lại hoặc vờ như không biết gì. Khi họ rời đi thì ra thu dọn kim tiêm, rác thải, lau chùi mộ rồi thắp hương xin lỗi người mất.

‘Mấy người đó họ hung hăng, không kiểm soát được tính khí, tốt nhất mình đừng làm họ giận’, cụ bà có thâm niên 50 năm làm nghề trông mộ nói.

Bà Hương cho biết, bà sẽ sống ở nghĩa trang này đến khi nó giải tỏa, vì nơi đây đã gắn bó với cả tuổi thanh xuân của bà. Ảnh: T.A.

Bà cho biết, vợ chồng bà có bốn người con. Có ba người làm giáo viên, sau khi lập gia đình họ ra ngoài mua nhà ở. Anh Đặng Hùng Anh là con cả, bỏ học giữa chừng, công việc không ổn định. Khi lấy vợ, sinh con, anh xây nhà sát nhà mẹ ở.

Hiện cả gia đình bà Hương có 8 người, gồm bà, vợ chồng con trai, vợ chồng cháu trai và ba cháu nội sống trong hai căn nhà cấp bốn giữa nghĩa trang. Ngoài mưu sinh bằng các nghề buôn bán, phục vụ quán ăn, thợ hồ… cả 8 người họ thay phiên nhau trông giữ nghĩa trang.

Ngôi nhà là nơi sinh hoạt chung của bà Hương và gia đình con trai. Đây cũng là nơi tiếp khách của gia đình bà. Ảnh: T.A.

Chị Nguyễn Thị Thanh Vân, con dâu bà Hương cho biết, hiện nghĩa trang đã có tường bao nên công việc ‘bảo vệ’ người chết của cả nhà khá nhẹ nhàng. Các ngày thường, người nào ở nhà, có thân nhân người mất đến thì ‘tiếp’. Dịp Tết Nguyên đán, Tết Thanh minh cả gia đình chị tập trung dọn mộ, hương khói cho người mất.

‘Ngày mới về nhà mẹ làm dâu, tôi khá sợ, ban đêm không dám ra ngoài. Còn bây giờ, giữa 12 giờ đêm, ra ngoài một mình, tôi thấy bình thường’, chị Vân nói.

Bà Hương cho biết, tới đây, nghĩa trang Kiến An - Ngọc Lữ sẽ phải giải tỏa, hai căn nhà của mẹ con bà cũng phải đập bỏ.  ‘Vừa rồi, bên địa chính phường họ đến đo đất. Họ nói, khi nghĩa trang này giải tỏa, mẹ con tôi sẽ được đền bù. Đến khi nào chính quyền có kế hoạch di dời thì tính. Còn bây giờ, mẹ con tôi vẫn phải làm hết trách nhiệm với những người đã khuất đang nằm trong đây’, cụ bà nói.

Chị Thanh Vân - con dâu bà Hương cho biết, chị đã có hơn 30 năm sống cùng nhà chồng ở nghĩa trang. Ảnh: T.A.

Ông Phạm Văn Lành, Chủ tịch UBND phường Bình Trưng Đông cho biết, nghĩa trang Kiến An - Ngọc Lữ là một trong bốn nghĩa trang lớn của phường. Tới đây, nghĩa trang này sẽ được giải tỏa để xây dựng các công trình công ích.

Ông Lành cũng cho biết, trước đây, nghĩa trang này thường có các tệ nạn xã hội như: người nghiện vào hút chích, những người làm việc nhạy cảm vào ẩn nấp. Khoảng 3-4 năm nay, các tệ nạn đã không còn nữa, một phần do gia đình bà Hương xây tường bao quanh, một phần phường có các chốt chặn để giám sát, theo dõi, xử phạt các đối tượng nên các tệ nạn giảm hẳn.

Chuyện lạ ở khu đất vàng triệu đô Sài Gòn, dân khốn khổ vì mùi tử thi

 Vào dịp Thanh minh, việc bốc mộ diễn ra liên tục, mùi tử thi xộc vào nhà, bà Hà không ăn nổi cơm.  

Tuổi thơ của tôi và những người sinh ra, lớn lên ở nông thôn, hẳn đều mang trong mình những kỷ niệm với những điều giản dị. Ngày ấy khi cuộc sống còn khó khăn, thức ăn ở các vùng nông thôn chủ yếu là các loại rau củ, hoa trái nhà tự trồng được.

Mảnh vườn của ông bà nội tôi, tuy nhỏ thôi mà mùa nào thức nấy, nào rau muống, rau ngót, mồng tơi, rau dền, rồi bí bầu… Tôi đặc biệt ấn tượng với giàn mướp nhỏ xinh, vừa cho quả ăn vừa che bóng mát cho góc sân nhà nội. Dưới giàn mướp hoa vàng chúng tôi có bao nhiêu kỷ niệm vui. Ngày nào chúng tôi cũng tíu tít chuyện trò, khi thì nhổ tóc sâu cho bà, khi xem bà têm trầu, bà ngồi chải và vấn tóc, màu tóc trắng như cước…

Giống mướp bà trồng là mướp hương quả nhỏ nhưng khi nấu hương mướp rất thơm. Mỗi mùa hè đến khi mướp bắt đầu trổ hoa vàng và đậu những quả đầu tiên là lúc bà nội sẽ chiêu đãi cho các cháu những bữa canh cua nấu mướp ngọt ngào, thơm mát.

Canh cua là món ăn quen thuộc của người dân quê tôi trong suốt những ngày hè nắng nóng.

Những lúc bà chuẩn bị nấu canh, chúng tôi sẽ giúp bà hái thêm hoa với nụ để nấu cùng, quả mướp thì gọt vỏ, bổ đôi, thái vát thành miếng vừa ăn. Cua có khi là mẹ mua ở chợ về, nhưng đa phần là cua do chúng tôi bắt được ở ngoài đồng. Thích nhất là cảm giác ăn bát canh cua đồng mát ngọt có một chút công sức của mình. '

Cua, cá ngày đó thường rất sẵn, bởi hầu hết đồng ruộng còn nguyên sơ, không bị thuốc trừ sâu hay phân hóa học như bây giờ.

Kỷ niệm tuổi thơ mò cua bắt ốc của chúng tôi là những ngày đi bắt cua ngoài đồng, thường là vào các dịp nghỉ hè. Cua đồng sống ở trong hang. Đi dọc bờ ruộng, cứ chỗ nào thấy cái lỗ nhỏ như cổ tay có đất đùn ra là trong đó có cua.

Ông nội làm cho chúng tôi cái móc sắt, để cho vào hang móc cua chứ thò tay bắt thì rất dễ bị cua cắp. Chỉ một loáng là chúng tôi được một mẻ cua đồng. 

Tôi khoái nhất là lúc nhìn bà đổ cua ra một cái xoong hoặc chậu. Tôi sẽ được giao nhiệm vụ dùng một cái que, khuấy theo chiều kim đồng hồ một lúc cho cua quay chong chóng, chúng mệt sẽ không cắp được nữa. Sau đó bà xé cua, các cháu vây quanh nhể gạch.

Bà tôi nấu canh cua rất khéo. Bà rửa sạch cua, lột mai, bóc yếm, cho vào cối giã nhuyễn, cho nước vào, lấy tay bóp bã cua tan ra trong nước, lọc bã cua, giã lại lần nữa lọc kĩ để nước cua không còn lẫn bã cua.

Nước cua bắc lên bếp đun vừa lửa cho tới khi thịt cua chín nổi lên thì bà cho nụ hoa với mướp vào cùng, bà bảo đun lửa to cho mướp chín mà vẫn giữ được màu xanh, ăn mới ngon. Sau đó bà phi hành mỡ cho thơm, đổ gạch cua vào xào cho chín rồi đổ ra bát. Gạch sẽ cho vào công đoạn cuối cùng khi múc canh ra bát.

Nhìn bát canh cua với sắc xanh của mướp, màu vàng của gạch cua, hương mướp tỏa ra khắp nhà, thật hấp dẫn. Canh cua mà ăn cùng với món cà pháo muối nữa thì ngon tuyệt. Thường thì lúc nào bà cũng sẵn vại cà muối.

Trong bữa ăn bà kể cho chúng tôi nghe những câu chuyện không đầu không cuối về xóm làng, về mùa vụ, về làm ăn không khí đầm ấm vui vẻ.

Cua có thể nấu với nhiều loại rau khác nữa, từ rau ngót, mồng tơi, rau đay hay nấu riêu canh chua… nhưng tôi vẫn thích nhất vị cua nấu mướp hương của bà, nó mang một hương vị riêng rất riêng. Nó không chỉ là món ăn yêu thích, quen thuộc thời thơ ấu, còn là thứ hương nhắc về những ngày hồn nhiên tuổi nhỏ, nhắc về góc vườn xưa thân thuộc nhà ông bà nội, về sự chăm chút của bà dành cho cháu con.

Sau này lớn lên đi xa, dẫu được ăn bao nhiêu món ngon nhưng cái vị mát ngọt của bát canh bà nấu năm nào còn ấn tượng mãi, nhớ mãi. Mỗi lần được trở lại quê nhà được ăn lại món ăn gần gũi thân thương, ân tình biết mấy. Bát canh ngọt mát tình bà và những mùa hè của tuổi thơ tôi.

Hồng Thắm

Bún đỏ, gỏi cà đắng: Có nơi nào ăn ngon như Buôn Ma Thuột