Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng.

Phát biểu tại Hội nghị triển khai kế hoạch năm 2019 của Bộ TT&TT, đề cập đến vấn đề báo chí, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho rằng, sứ mạng của báo chí phải thể hiện dòng chảy chính của xã hội Việt Nam, tạo đồng thuận, niềm tin xã hội và khát vọng Việt Nam hùng cường. Một đất nước muốn vươn lên thì sức mạnh chính là sức mạnh tinh thần. Báo chí phải tạo ra sức mạnh tinh thần đó. Dù là đưa tin tiêu cực hay tích cực thì vẫn phải với mục tiêu khích lệ Việt Nam, làm cho Việt Nam mạnh lên, ổn định, chứ không phải làm xói mòn sức mạnh của đất nước.

Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho rằng, với sự xuất hiện của mạng xã hội, hàng chục triệu người có thể đưa tin thì cách làm báo và cách quản lý báo chí phải có sự thay đổi căn bản. Sứ mạng của báo chí thì không thay đổi nhưng công nghệ làm báo và công nghệ quản lý báo chí thì thay đổi mang tính cách mạng. Ngoài ra, cách mà chúng ta sống và ứng xử trên không gian mạng cũng còn rất mới mẻ. Sử dụng công nghệ để nhìn thấy toàn cảnh bức tranh thông tin trên không gian mạng, có khả năng phân tích, đánh giá và dự đoán xu thế của hàng trăm triệu thông tin, hoàn thiện hệ thống pháp luật để bảo vệ người dân, doanh nghiệp, bảo vệ nhà nước trên đó. Đây là những thách thức quản lý mà Bộ TT&TT phải vượt qua.

Bộ trưởng cũng nhấn mạnh, quản lý báo chí cái quan trọng nhất là phải đưa công nghệ vào, phải dùng công cụ để đo được, đếm được. Với số lượng báo chí và trang tin điện tử như hiện nay con người đọc, kiểm duyệt hết được. Nếu dùng trí tuệ nhân tạo đọc, dùng máy đọc thì những nội dung có vấn đề sẽ được phát hiện ra ngay. Muốn tạo nên một sự đồng thuận niềm tin thì phải đo được, đánh giá được nội dung nào tốt, nội dung nào vi phạm cả trên báo chí, trang tin điện tử và không gian mạng xã hội.

Theo báo cáo của Bộ TT&TT về thông tin điện tử, với số lượng hơn 1.500 trang thông tin điện tử tổng hợp đã được cấp phép và khoảng gần 1 triệu trang thông tin điện tử tổng hợp có tiếng Việt chưa được cấp phép, việc theo dõi thông tin cung cấp hàng ngày sẽ không thể hiệu quả nếu không có công cụ (phần mềm) lưu trữ, giám sát. Hiện chưa có công cụ theo dõi, giám sát hoạt động cung cấp thông tin của các trang thông tin điện tử tổng hợp có phép nói riêng và hoạt động cung cấp thông tin trên mạng nói chung.

Trung tâm giám sát không gian mạng quốc gia thuộc Cục An toàn thông tin.

Trận Việt Nam và Nhật Bản, vòng 1/4 Asian Cup 2019 sẽ diễn ra lúc 20h00 hôm nay.

Tại Vòng chung kết Asian Cup 2019 này, đội tuyển Việt Nam không được đánh giá quá cao khi rơi vào cùng bảng với tận 3 đội bóng Tây Á, trong đó Iran và Iraq rất mạnh, còn Yemen cũng ngang tài, ngang sức. Thế nhưng dù là trước bất kỳ đối thủ nào, đội bóng của HLV Park Hang-seo cũng luôn được khen ngợi bởi tinh thần chiến đấu kiên cường, lối chơi đầy hứng khởi, kỹ thuật và cống hiến.

Chúng ta có thể thua nhưng chưa khi nào bị chê là tiêu cực hay kém cỏi mà luôn khiến đối thủ phải nể phục. Lọt vào vòng 1/16 sau khi hạ gục Yemen 2-0 ở vòng bảng cùng phần thưởng cho sự fair-play, ĐT Việt Nam lại tiếp tục có một màn trình diễn ấn tượng và quật khởi nữa trước một đối thủ tưởng như ngoài tầm tay là Jordan. Không chỉ là đội đầu tiên chọc thủng lưới đội bóng Tây Á này, chúng ta còn chơi quá hay, dồn ép đối thủ và tạo được vô số cơ hội. Việc giành chiến thắng chung cuộc thông qua loạt luân lưu có thể xem là một lời khẳng định cho sự tiến bộ và sức mạnh thực sự của ĐT Việt Nam.

Tuy nhiên, Nhật Bản lại là một đối thủ hoàn toàn khác, mạnh hơn, đa dạng và bản lĩnh hơn rất nhiều so với Jordan. Họ đến Asian Cup 2019 với vị thế là một trong những đội mạnh nhất, là ứng cử viên nặng ký cho chức vô địch. Những gì họ đã thể hiện trong suốt vòng bảng cũng như cả ở trận đấu tại vòng 1/16 có thể chưa thật sự tưng bừng và ấn tượng như kỳ vọng nhưng thực tế họ lại cho thấy một hình ảnh rất khác: Thực dụng hơn, nguy hiểm và đáng sợ hơn thường lệ.

Xét về bản lĩnh, kinh nghiệm và sức mạnh, ngay cả một người rất lạc quan như HLV Park Hang-seo cũng phải thừa nhận rằng đối thủ trên tầm hẳn ĐT Việt Nam và đây sẽ là thử thách khó nhất của ông cùng các học trò. Thế nhưng điều đó không có nghĩa là ông chấp nhận thất bại. HLV người Hàn Quốc này đã tuyên bố trong cuộc họp báo trước trận rằng không đội bóng nào không có điểm yếu. Nhật Bản rất mạnh nhưng ông cũng đã hiểu được nhiều điều về đối thủ này và sẽ giúp ĐT Việt Nam khai thác triệt để điều đó để giành chiến thắng.

Nhu cầu đặt vé tàu xe, vé máy bay tăng cao dịp cận Tết - Ảnh: H.Đ

Cách Tết chục ngày, nếu đặt vé xe từ TP.HCM đi Đà Lạt vào quãng 28-30 Tết ở các nhà xe lớn chắc chắn không có vé. Vì đây là giai đoạn cao điểm về quê nghỉ Tết của nhiều người. Tương tự, thời điểm này đặt vé từ Đà Lạt về TP.HCM khoảng mùng 6-7 Tết cũng khó kiếm.

Do đó, nhiều người chuyển sang đặt vé xe qua mạng, sẽ có tổng hợp các nhà xe lớn nhỏ, được chọn giờ giấc và chỗ ngồi linh hoạt. Tuy nhiên, càng cận Tết khả năng đặt được vé càng thấp.

Đại diện VeXeRe (vexere.com) cho biết lượng vé đặt xe về Tết thường tăng rất sớm, một tháng trước Tết Âm lịch. Giai đoạn cao điểm nhất thường bắt đầu từ ngày 20 Âm lịch. Ở giai đoạn cao điểm nhất, lượng người truy cập website này tăng 3 lần so với ngày thường.

“Người dân nên có kế hoạch chủ động đặt vé sớm để lựa chọn được vé tốt và có hành trình về quê suôn sẻ hơn”, đại diện VeXeRe cho biết.

Payoo, nền tảng thanh toán cho rất nhiều dịch vụ như điện, nước, vé xe, vé máy bay, ví điện tử,... cho biết nhu cầu thanh toán online cận Tết tăng nhẹ.

Cách đăng ký: Soạn tin nhắn DV VD89 gửi 1544.

- Đối tượng: Dành cho thuê bao Vinaphone hoà mạng mới từ ngày 21/9/2017.

- Cước phí gói VD89: 89.000 đồng/tháng.

- Thời gian sử dụng: 30 ngày kể từ ngày đăng ký thành công.

Sau khi đăng ký thành công gói cước VD89, hãy khởi động lại điện thoại để hệ thống bắt đầu tính khuyến mãi.

Viettel: Gói cước V90 (60GB/tháng)

VD90 là gói cước tích hợp 2 trong 1 vừa được Viettel ra mắt nhằm tiết kiệm chi phí sử dụng 3G/4G. Với 2GB dữ liệu mỗi ngày, gói cước này sẽ phù hợp với những người có nhu cầu sử dụng Internet nhiều, không thường xuyên có wifi.

Những ưu đãi nhận được khi đăng ký gói cước VD90 của Viettel:

- Miễn phí tất cả cuộc gọi dưới 20 phút (không giới hạn số lượng cuộc gọi)

- Miễn phí 50 phút gọi ngoại mạng.

- Tặng 2GB data tốc độ cao mỗi ngày khi truy cập 3G/4G.

V90 hiện là gói cước hấp dẫn nhất về data của Viettel.

Cách đăng ký: Liên hệ với tổng đài và hệ thống CSKH của Viettel

- Đối tượng: Gói cước V90 chủ yếu được bán kèm với thuê bao mới, còn đối với các thuê bao cũ thì chỉ một lượng nhỏ nhận được tin nhắn chào mời của Viettel thì mới có thể đăng ký.

- Cước phí gói VD90: 90.000 đồng/tháng.

- Thời gian sử dụng: 30 ngày kể từ ngày đăng ký thành công.

Vietnamobile: Gói cước Siêu thánh SIM

Siêu thánh SIM là gói cước giá rẻ chuyên về data của nhà mạng Vietnamobile. Tuy vậy, người dùng cần lưu ý bởi vùng phủ sóng của Vietnamobile hẹp hơn so với các nhà mạng lớn như Viettel và VinaPhone. Bạn có thể sử dụng tốt Siêu thánh SIM ở thành phố lớn và các vùng đồng bằng. Sóng của Vietnamobile thường không được tốt tại các khu vưc vùng núi.

Siêu thánh SIM là gói cước dữ liệu khá hấp dẫn. Tuy nhiên người dùng cần lưu ý bởi vùng phủ sóng của Vietnamobile không được rộng như các nhà mạng lớn.

Những ưu đãi nhận được khi đăng ký gói cước Siêu thánh SIM của Vietnamobile:

- Miễn phí hoàn toàn dữ liệu.

- Miễn phí thoại và SMS nội mạng.

- Thoại ngoại mạng với giá 550đ/phút.

Cách đăng ký: Nguời dùng Vietnamobile có thể gọi tới tổng đài của nhà mạng này để được chuyển sang gói cước Siêu thánh SIM. Với người dùng mới, bạn có thể đến các điểm giao dịch của Vietnamobile để mua SIM với giá 60.000 đồng.

- Cước phí gói Siêu thánh SIM: 40.000 đồng/tháng.

- Thời gian sử dụng: 30 ngày kể từ ngày đăng ký thành công.

Trọng Đạt

Tiến sĩ Sarah Logan là chuyên gia về an ninh mạng thuộc Đại học New South Wales. Lĩnh vực nghiên cứu của bà bao gồm chống khủng bố trên không gian mạng, an ninh mạng và tác động của Internet đối với chính trị quốc tế. Bà lấy bằng tiến sĩ tại Đại học Quốc gia Australia (ANU) với luận án so sánh các chính sách chống chủ nghĩa cực đoan tại Anh và Mỹ. Trước khi trở thành học giả, bà làm việc tại Văn phòng Đánh giá Quốc gia Australia.

Tháng 12/2018, Ủy ban châu Âu (EC) công bố kế hoạch hành động nhằm chống lại tình trạng bóp méo thông tin. Đức là nước đi đầu ở Liên minh Châu Âu (EU) trong cuộc chiến chống tin giả.

Ở châu Á, Singapore và Malaysia đang nhen nhóm ra quy định về nội dung xấu lan truyền trên mạng xã hội. Campuchia, Pakistan, Hàn Quốc hay Indonesia đều ban hành những điều luật nhằm minh bạch hóa quảng cáo trên mạng xã hội.

Việc ngăn chặn tin giả, tin sai tràn lan trên mạng xã hội như Facebook bằng luật là cần thiết, nhưng nhiều nước trên thế giới cũng đang vất vả để có được một đạo luật phù hợp. Thậm chí khi đã được thông qua, đạo luật này cũng vấp phải những tranh cãi nảy lửa.

Không thể tin Facebook

Trong khi đó, có nên phó mặc cho Facebook tự thực hiện được chuyện này hay không cũng là một dấu hỏi lớn. Facebook và các ông lớn mạng xã hội khác có thực sự cảm thấy trách nhiệm đối với cuộc chiến chống tin giả hay chỉ tung ra một vài công cụ trong ngắn hạn để phục vụ mục đích PR?

Mạng xã hội tự đề ra luật ngăn chặn tin giả vì cảm thấy có trách nhiệm hay đó chỉ là chiêu trò PR?

Trong lúc chưa tìm ra được một giải pháp thống nhất, những hậu quả từ tin giả, tin sai vẫn còn tràn lan ở nhiều nơi trên thế giới.

Việc đưa ra luật điều chỉnh về nội dung chưa bao giờ là điều dễ dàng, nhất là khi nội dung trên mạng xã hội tràn lan và không theo một chuẩn mực nào như hiện nay.

Vài năm trước, ông chủ Facebook Mark Zuckerberg còn tự tin khẳng định đại đa số tin trên Facebook là “thật”. Thế nhưng, chỉ một thời gian ngắn sau, Zuckerberg lại cam kết: “Facebook đang làm hết sức để ngăn chặn vấn nạn tin giả”.

Để cho thấy nỗ lực của mình, mạng xã hội với 1,7 tỷ người dùng này sau đó đưa ra công cụ đo lường để “đánh giá độ tin cậy” và “xếp hạng tín nhiệm” cho người dùng; đồng thời tuyên bố đang hợp tác với tổ chức độc lập để đẩy mạnh việc xác tín nội dung lan truyền trên trang.

Không chỉ Facebook, các trang mạng xã hội và ứng dụng nhắn tin khác cũng tích cực tự đưa ra những biện pháp để ngăn chặn sự phát tán của tin giả, tin sai sự thật.

Twitter tung ra bot để giúp xử lý các tài khoản tự động, tài khoản trùng lặp. Google gỡ bỏ tính năng nguồn có thẩm quyền (authoritative sources). WhatsApp hạn chế chuyển tiếp tin nhắn. Tuy vậy một số ứng dụng như LINE, WeChat và Weibo lại để người dùng tự khám phá cách hạn chế thông tin sai sự thật.

Những nỗ lực này liệu có mang lại hiệu quả?

Một nghiên cứu của Đại học Stanford cho rằng, một mặt nào đó, công cụ của Facebook có kết quả khả quan, còn của Twitter thì chưa thấy rõ.

Tuy vậy, nếu phân tích kỹ, những điều chỉnh nhằm “hạn chế tin giả, tin sai sự thật” từ phía Facebook đơn giản chỉ là thêm trí tuệ nhân tạo, thêm các đoạn mã, hay vá lỗi trong ngắn hạn mà thôi.

Cả hai đối tác kiểm chứng thông tin của Facebook ở Philippines (một trong những quốc gia có lượng người dùng cao nhất Đông Nam Á) than phiền công cụ mạng xã hội này cung cấp mang tính định kiến và cho kết quả không chính xác. Bản thân Facebook cũng chật vật tìm kiếm đối tác để cung cấp tiện ích này cho khu vực châu Á, ngoài Philippines, Ấn Độ và Indonesia.

Sunday Times, trang báo lớn và uy tín nhất của Anh, nhận định việc truyền đi thông điệp “đang làm tất cả để chống tin giả” hay tung ra những công cụ trong ngắn hạn chỉ nhằm phục vụ mục đích truyền thông của Facebook mà thôi. Mạng xã hội này chưa bao giờ xem lại một cách nghiêm túc cách thức kinh doanh và mô hình vận hành của mình.

Tháng 11/2018, Hạ nghị sĩ Mỹ David Cicilline cũng từng nêu rõ quan điểm trên Twitter: “Không thể tin tưởng vào việc Facebook tự lập ra các điều luật để đối phó với tin giả”.

Trong bối cảnh đó, câu hỏi đặt ra ở thời điểm này là: Mạng xã hội tự đề ra luật ngăn chặn tin giả vì cảm thấy có trách nhiệm hay đó chỉ là chiêu trò PR?

Các nước siết chặt quản lý

Trong cuộc chiến tin giả, điều khó khăn hơn cả là đưa ra phán xét: Chính xác tin giả là gì?