Báo VietNamNet xin trân trọng giới thiệu hồi ức của nhà toán học Phan Thị Hà Dương về người bố đáng kính của mình.

GS. Phan Đình Diệu (1936 – 2018)

Tôi không còn nhớ bài thơ đầu tiên tôi được học là bài nào, có lẽ đó sẽ là một bài từ thời mẫu giáo, hay xa hơn nữa từ thời nhà trẻ, vì tôi, như tất cả bọn trẻ con thời ấy, đều đi nhà trẻ từ ngày một tuổi.

Tôi không còn nhớ lần đầu tiên tôi biết đọc là khi nào, có thể là trước khi đến trường, vì tôi, như tất cả bọn trẻ con muôn đời, thích tập đọc những bảng chỉ đường, những biển hiệu dọc phố.

Nhưng tôi nhớ, chẳng bao giờ tôi có thể quên, bài thơ đầu tiên mà tôi tự cầm sách đọc, đọc và yêu thích, đọc và ghi nhớ, đọc và mang theo suốt cuộc đời. Đó là "Buổi sơ khai".

Ngày ấy, tôi, con bé con 8 tuổi, mùa hè mặc váy trắng, nằm trên sàn nhà lát những viên gạch đỏ trong phòng ngoài một căn hộ nhỏ trên tầng 4 khu Giảng Võ. Bố tôi cầm một cuốn sách, hình như bìa màu trắng bạc, không có hình vẽ gì, chỉ một dòng chữ nhỏ: “Thơ Tagore”. Bố tôi đưa tôi và chỉ vào một bài thơ: ”Bài này hay lắm, con đọc đi".

Tôi đã đọc bài thơ trong những hình ảnh thiêng liêng về một nhà thơ râu tóc bạc phơ, hiền từ và đẹp như một vị thánh; về sự ngưỡng mộ sùng kính của những người đọc thơ, khi đến thăm ông lúc về đã đi giật lùi. Những câu chuyện bố kể như in vào đầu tôi, con bé con 8 tuổi, về sự linh thiêng và cao quý của Nhà Thơ.

Tôi đã đọc bài thơ, và ngay những dòng đầu đã thích chí cười với “mẹ ôm chặt bé vào lòng và trả lời nửa cười nửa khóc”. Tôi còn nhớ như in cảm giác sung sướng của đứa bé là tôi lúc ấy khi thấy hình ảnh vừa cười vừa khóc, khi cảm thấy mình hiểu được sự mâu thuẫn của hình ảnh vừa mừng vui, vừa ngộ nghĩnh, vừa xúc động.

Tôi còn nhớ tôi đã hỏi mẹ “ban thờ” là gì và khi mẹ trả lời tôi thấy thật hay biết bao khi trong thơ có những từ thật là lạ, và “ban thờ” là một điều gì đó cao xa hơn nhiều những từ mà tôi biết, “ban thờ” chứ không phải “bàn thờ”.

Tôi còn nhớ “và trong cả cuộc đời của mẹ mẹ nữa kia” đã gieo vào tôi ý niệm về một cái gì đó lồng vào nhau, mẹ của mẹ, mẹ của mẹ của mẹ, và xa nữa, xa xa nữa…

Tôi còn nhớ, mỗi lần tôi đọc bài thơ này cho bố mẹ, cho cả nhà nghe, đến đoạn “khi đương thời con gái”, thể nào mẹ tôi cũng đọc cùng tôi, và gương mặt mẹ bừng lên rạng rỡ.

Tôi đã đọc, tôi đã đọc nhiều lắm, tôi không biết vì sao mình lại thích bài thơ này đến vậy. Lúc nào tôi cũng đọc. Họp mặt khu tập thể, tôi đứng lên ghế đọc cho các cô các bác, các bà nghe. Ngày thi văn nghệ theo các khu nhà các phường, các huyện, tôi diện áo trắng juyp xanh xếp nếp đứng trên bục sân khấu đọc cho cả hội trường nghe. Khi ấy, bọn con trai lớp tôi, những cậu chàng lớp 8, khúc khích cười trêu lúc tôi đặt hai tay lên ngực và đọc “mẹ đã siết chặt con trên ngực mẹ”.

Tôi đã đọc những đêm ru con ngủ những ngày đầu làm mẹ. Dẫu rằng bài thơ trúc trắc nhường này nhưng với tôi nó vẫn êm dịu xiết bao. Khi ấy, mẹ tôi, giờ đây đã là mẹ của mẹ, có lẽ lại như ngày xưa nhẩm cùng tôi đoạn “khi đương thời con gái”.

Có thể là ngày bé tôi đã chỉ hiểu lơ mơ. Có thể là với thời gian, tôi đã thấm hiểu niềm hạnh phúc trong câu trả lời nửa cười nửa khóc. Có thể là đến bây giờ, khi tôi đã có hai con, tôi vẫn chưa hiểu hết bài thơ.

Nhưng tôi luôn thầm cám ơn bố mẹ đã cho tôi đọc bài thơ này vào buổi sơ khai của cuộc sống tâm hồn. Để tôi, trong dấu ấn đầu tiên của tâm hồn mình, trong những bước tiếp theo và mãi mãi, luôn mơ màng rằng trong thơ có ẩn chứa những từ ngữ cao xa, những từ ngữ đa nghĩa, rằng trong thơ những cảm xúc trái ngược, những cảm xúc mâu thuẫn bỗng quyện lại hài hòa, rằng trong thơ điều gần gụi và cái vô cùng sát bên nhau đến thế. Và nếu như nhà thơ viết một bài thơ không chỉ bằng một phút giây tỏa sáng mà bằng một phút giây tỏa sáng cộng với cả cuộc đời mình; thì người đọc thơ đọc một bài thơ không chỉ bằng một đêm xuân khi hình như mưa lất phất bay mà bằng một đêm xuân mưa lất phất bay cộng với cả cuộc đời mình.

Buổi sơ khai

Bé hỏi mẹ:

“Mẹ ơi, con từ đâu đến vậy

Mẹ đã nhặt được con ở tận nơi nào ?”

Mẹ ôm chặt bé vào lòng, và trả lời

nửa cười nửa khóc:

“Con ơi con, con đã được giấu kín trong lòng mẹ

như chính những thèm khát ước mơ của nó.

Con ở trong con búp bê của những món đồ chơi tuổi nhỏ của mẹ.

Và mỗi buổi sáng khi mẹ lấy đất sét nặn ra

hình ảnh Chúa Đời của mẹ

thì mẹ đã nặn đi nặn lại con rồi

Con ở trên ban thờ nơi thờ vị thổ thần

Và khi thờ thần đó, đồng thời mẹ cũng thờ con

Con đã sống trong tất cả mọi niềm hy vọng, thương yêu trong đời mẹ

và trong cuộc đời của mẹ mẹ nữa kia

Con đã được nuôi dưỡng đời này qua đời khác

trong lòng của vị thần linh bất tử đã ngự trị ở nhà ta.

Khi đương thời con gái, trái tim mẹ nở xòe như một đóa hoa.

Con đã lượn quanh nó như một mùi hương phảng phất

Vẻ tươi mát nhẹ nhàng của con

Nở trên chân tay non trẻ của mẹ

như một ánh hồng

trên trời cao

trước buổi bình minh

Con là đứa con cưng của Thượng đế,

là anh em sinh đôi với ánh bình minh

Con đã theo dòng nước trôi xuống cuộc đời trần tục này

và cuối cùng con đã được đặt vào trong lòng mẹ

Khi mẹ ngây nhìn khuôn mặt của con

mẹ như bị ngập trong bao điều bí ẩn,

Và con, vốn là của chung của tất cả mọi người

đã trở thành của riêng của mẹ

Sợ mất con đi, mẹ đã siết chặt con trên ngực mẹ

Không hiểu sự diệu kỳ nào

Đã chiếm lĩnh cái kho vàng trên cõi thế

và đặt con vào đôi tay mảnh khảnh của mẹ đây ?”

(Thơ Tagore, Đào Xuân Quý dịch) 

Phần 2: Bài học sâu sắc mà GS Phan Đình Diệu dạy con gái

Phan Thị Hà Dương

GS Phan Đình Diệu: "Chiều dài nào cho đất nước?"

"Bởi tự rất xa nhìn cái gần mới thật" - Từ bờ Tây của Đại Tây Dương, GS Phan Đình Diệu đã "bao lần gọi tên đất nước" và canh cánh bên lòng câu hỏi "Liệu sẽ là chiều dài nào cho đất nước?".

Hùng Dũng được ekip bác sĩ giỏi nhất phẫu thuật

"Bác sỹ phẫu thuật cũng là người có kinh nghiệm từng mổ cho nhiều tuyển thủ nên có thể yên tâm. Chưa thể nói gì về quãng thời gian cần để hồi phục, lúc này chỉ cầu mong ca mổ thành công tốt đẹp. Dũng không cầm điện thoại, những lời hỏi thăm động viên của mọi người mình sẽ gửi cho bạn ấy", quản lý của Đỗ Hùng Dũng thông tin.

Trước đó, có mặt trên sân Thống Nhất, bầu Hiển cũng chỉ đạo CLB Hà Nội mời ekip bác sĩ giỏi nhất tiến hành phẫu thuật cho Đỗ Hùng Dũng. Theo kết luận ban đầu từ đội ngũ y tế, Hùng Dũng bị gãy 1/3 dưới xương cẳng chân phải. 

Đỗ Hùng Dũng và người thân của tiền vệ mong mỏi các ảnh hay video về pha bóng gãy chân không bị lan truyền thêm, vì xem lại những hình ảnh trên càng thêm xót xa.

Video Đỗ Hùng Dũng chấn thương:

S.N

Cập nhật tình hình chấn thương của Đỗ Hùng Dũng

Kết quả chụp X-quang của Đỗ Hùng Dũng cho thấy anh bị gãy cả xương chày và xương mác sau pha vào bóng ác ý của Ngô Hoàng Thịnh.

Để tạo cho học sinh tâm lý thoải mái, Sở GD-ĐT yêu cầu các phòng GD-ĐT tiếp tục chỉ đạo tới các trường tuyệt đối không giao bài tập cho học sinh trong thời gian nghỉ Tết Nguyên đán để học sinh được nghỉ ngơi thoải mái, cùng gia đình đón Tết cổ truyền đầm ấm, vui tươi và vui chơi giải trí lành mạnh, an toàn.

Bên cạnh đó, Sở cũng chỉ đạo tăng cường giáo dục học sinh về ý nghĩa của ngày Tết cổ truyền của dân tộc, từ đó thấy được trách nhiệm của bản thân đối với gia đình, xã hội. Giáo dục học sinh tinh thần yêu lao động, có ý thức giúp ông bà, cha mẹ trong việc chuẩn bị đón năm mới, góp phần tạo không khí vui tươi, đầm ấm trong mỗi gia đình, tiếp nối truyền thống tốt đẹp từ ngàn đời nay của dân tộc Việt Nam.

Ảnh minh họa: Thanh Hùng

Trước đó, ngày 3/2, UBND tỉnh Quảng Bình cũng đã có công văn về việc thông báo cho học sinh, sinh viên nghỉ học để phòng, chống dịch Covid-19.

Theo đó, UBND tỉnh quyết định cho học sinh mầm non, phổ thông, giáo dục thường xuyên toàn tỉnh; học viên các cơ sở giáo dục nghề nghiệp, sinh viên trường cao đẳng, đại học trên địa bàn nghỉ học từ ngày 4 đến hết ngày 21/2/2021 (từ ngày 23 tháng Chạp năm Canh Tý đến hết ngày 10 tháng Giêng năm Tân Sửu) để phòng, chống dịch Covid-19 và nghỉ Tết theo quy định.

UBND tỉnh cũng yêu cầu Giám đốc Sở GD-ĐT; hiệu trưởng các trường ĐH,CĐ; giám đốc các cơ sở giáo dục nghề nghiệp trên địa bàn yêu cầu giáo viên không giao bài tập cho học sinh, sinh viên trong thời gian nghỉ Tết, tạo điều kiện cho phụ huynh và học sinh, sinh viên sum họp gia đình, đón Tết cổ truyền đầm ấm, vui tươi, nghỉ ngơi và vui chơi giải trí lành mạnh, an toàn.

Sở GD-ĐT Bà Rịa – Vũng Tàu cũng đã có văn bản với thông điệp “Nghỉ tết không áp lực bài tập” được nhiều người ủng hộ.

Thanh Hùng

Yêu cầu không giao bài tập về nhà trong dịp Tết

Theo công văn của Sở GD-ĐT tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, trong những năm qua, không ít phụ huynh phàn nàn về số lượng bài tập mà thầy cô yêu cầu học sinh phải hoàn thành trong thời gian nghỉ Tết quá nhiều.

Đẩy mạnh công tác tuyên truyền phòng, chống dịch Covid-19, bằng nhiều kênh thông tin như: tin nhắn SMS, Zalo, Facebook, website, băng rôn, khẩu hiệu, áp phích…

Tuyên truyền, quán triệt cán bộ, giáo viên, giảng viên, nhân viên và người học thực hiện nghiêm túc việc khai báo y tế khi đi, đến các vùng có ca dương tính với virus SARS-CoV-2 (Hải Dương, Quảng Ninh, Bắc Ninh, Hà Nội…) hoặc có liên quan đến những địa điểm, trường hợp tiếp xúc với các bệnh nhân.

Sở GD-ĐT yêu cầu các đơn vị hạn chế tổ chức các sự kiện tập trung đông người không thật sự cần thiết; tạm dừng tất cả các hoạt động như văn nghệ, ngày hội văn hóa dân gian, các hoạt động trải nghiệm...

Học sinh Đà Nẵng đo thân nhiệt trong kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2020

Kiểm tra chặt chẽ hoạt động của căng - tin, bếp ăn bán trú; thực hiện nghiêm các quy định về vệ sinh an toàn thực phẩm, đặc biệt lưu ý nguồn gốc, hạn sử dụng của thực phẩm, nước uống…Đảm bảo cơ sở vật chất, trang thiết bị y tế, vệ sinh môi trường.

Tổ chức đo thân nhiệt, sát khuẩn tay đầu mỗi buổi học; thường xuyên đeo khẩu trang, giữ khoảng cách, không tập trung đông người; thường xuyên tổng dọn vệ sinh trường, lớp.

Bên cạnh đó, các trường học phải duy trì nề nếp dạy học, tuyệt đối không lơ là trong thời điểm trước và sau Tết Nguyên đán, đặc biệt đối với học sinh lớp 9, lớp 12.

Thủ trưởng các đơn vị, trường học chủ động xây dựng kế hoạch và chuẩn bị tâm thế, phương án sẵn sàng tổ chức dạy học trực tuyến nếu tình hình dịch Covid-19 diễn biến phức tạp…

Diệu Thuỳ

Cách ly đoàn giáo viên và học sinh 666 người trở về từ ổ dịch

Đoàn cán bộ, giáo viên và học sinh của Trường THPT Hiền Đa (huyện Cẩm Khê, Phú Thọ) vừa đi trải nghiệm tại TP Chí Linh (Hải Dương) đang phải cách ly tại nơi cư trú để phòng, chống dịch Covid-19.

Uống nước ép dứa

Bromelain là loại enzyme thường có trong quả dứa có thể hoạt động như chất tiêu nhầy. Người bị ho có thể uống nước ép dứa để giảm triệu chứng. Người bị ho nặng có thể trao đổi với bác sĩ về việc bổ sung chất bromelain. Người bệnh nên lưu ý bromelain có thể tương tác bất lợi với một số loại thuốc bao gồm thuốc kháng sinh.

Ngậm kẹo trị ho

Ngậm kẹo ho có thể ngăn chặn cơn ho, làm ẩm cổ họng khô, ngứa. Kẹo ho làm từ chiết xuất cây cơm cháy hoặc tinh dầu bạc hà có thể giúp ích. Menthol là hợp chất có trong bạc hà, với tác dụng làm thông thoáng đường thở.

Thay đổi chế độ ăn uống

Trào ngược axit là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây ho khan. Bệnh khiến axit dạ dày chảy ngược về thực quản hoặc ống nối cổ họng với dạ dày. Một số loại thực phẩm và đồ uống có thể gây trào ngược axit như rượu bia, caffeine, chocolate, cam quýt, thực phẩm nhiều chất béo hoặc chiên. Tránh các món ăn này có thể phòng tránh ho.

Sử dụng các loại thảo mộc

Một số loại thảo mộc có thể cải thiện triệu chứng cảm lạnh. Một số bằng chứng cho thấy hợp chất trong rễ gừng giúp thư giãn các cơ ở đường hô hấp, từ đó giảm ho. Cây xạ hương có tác dụng giảm ho nếu kết hợp với cây thường xuân.

Dùng mật ong

Mật ong góp phần ức chế cơn ho, có tác dụng như chất kháng khuẩn, hỗ trợ tiêu diệt vi khuẩn và virus gây bệnh. Người bệnh ngậm một thìa mật ong hoặc pha vào trà ấm để làm dịu cổ họng khô, ngứa. Cha mẹ không cho trẻ dưới một tuổi dùng mật ong.

Uống trà ấm

Trà ấm và các chất lỏng nóng khác như súp có tác dụng làm dịu cơn đau họng. Nhấm nháp trà trong ngày góp phần ngăn chặn cơn ho.

Máy tạo độ ẩm

Máy tạo độ ẩm hỗ trợ tăng độ ẩm cho không khí hữu ích cho người bị ho khan, đau họng. Người bị ho cũng có thể nhỏ vài giọt tinh dầu vào máy tạo độ ẩm, lưu ý vệ sinh máy theo hướng dẫn của nhà sản xuất.

Dùng men vi sinh

Probiotic là vi khuẩn tốt hỗ trợ tăng hệ thống miễn dịch, rút ngắn thời gian ho. Dùng men vi sinh dưới dạng thực phẩm bổ sung hoặc ăn thực phẩm giàu men vi sinh như kim chi, dưa cải muối chua cũng hữu ích.

Súc miệng bằng nước muối

Súc miệng bằng nước muối có tác dụng giảm ho và đau họng. Nước muối làm loãng chất nhầy giúp ho dễ hơn. Trộn 1/2 thìa cà phê muối vào một cốc nước, sau đó súc miệng rồi nhổ ra.

Uống đủ nước

Duy trì đủ nước giúp ngăn ngừa nhiễm trùng và làm loãng chất nhầy, ho dễ hơn. Cũng giống như uống trà hoặc ăn súp, nước làm dịu cổ họng khô và ngứa.

Lê Nguyễn (Theo Health)