SVB là ngân hàng thương mại hoạt động trên toàn nước Mỹ, có vài chi nhánh ở nước ngoài (Israel, Đan Mạch, Đức, Trung Quốc...), được thành lập năm 1983, với mục đích chuyên cho vay các doanh nghiệp công nghệ, sức khỏe, khởi nghiệp (startups)..., và phương châm hoạt động là "đối tác tài chính của nền kinh tế đổi mới sáng tạo".

Với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ trên nền tảng đổi mới sáng tạo, lượng tiền gửi tại ngân hàng này tăng nhanh, từ 60 tỷ USD vào quý 1/2020 lên đến 175 tỷ USD cuối năm 2022. Tổng tài sản của SVB cuối năm 2022 là 212 tỷ USD (bằng một nửa quy mô nền kinh tế Việt Nam).

Sự cố diễn ra rất nhanh, điển hình của trường hợp phá sản ngân hàng do mất thanh khoản.

Sự việc bắt đầu bùng nổ ngày 8/3 khi Tập đoàn Tài chính SVB - công ty mẹ của SVB - thông báo lỗ 1,8 tỷ USD sau khi phải bán các khoản chứng khoán trị giá 21 tỷ USD và dự kiến phát hành thêm 2,25 tỷ USD cổ phiếu mới để tăng năng lực tài chính, bù đắp các khoản lỗ. Sự việc không đến mức tồi tệ nếu như hôm đó, Tổ chức xếp hạng tín nhiệm không đánh tụt hạng SVB, dẫn đến giá cổ phiếu giảm 60% ngày 9/3, cùng với việc một số Quỹ đầu tư mạo hiểm lớn khuyến nghị các doanh nghiệp trong danh mục đầu tư của các Quỹ này rút tiền khỏi SVB. Ngay trong 9/3, khách hàng ồ ạt rút tiền (khoảng 42 tỷ USD tính đến cuối ngày), bất chấp các cuộc điện thoại hay phát ngôn trấn an của lãnh đạo SVB. Sang sáng 10/3, cổ phiếu SVB tiếp tục mất giá thêm 60% và bị buộc rơi vào trạng thái chấm dứt giao dịch.

Điều này đã khiến Cơ quan Bảo hiểm tiền gửi Liên bang (FDIC) ra quyết định chấm dứt hoạt động của SVB ngay trong phiên giao dịch 10/3 và thông báo khách hàng có bảo hiểm tiền gửi (chỉ chiếm khoảng 13% trong tổng lượng tiền gửi 175 tỷ USD) sẽ được chi trả bồi thường trực tuyến trong ngày 13. Các trường hợp còn lại sẽ được tạm ứng một phần tiền đền bù cho khoản tiền gửi của họ vào tuần tới. Các khoản tiền vay vẫn thực hiện thanh toán bình thường theo hợp đồng. Doanh nghiệp và cá nhân không có bảo hiểm tiền gửi cho phần tiền vượt hạn mức của FDIC có thể mất một lượng tiền đáng kể nếu việc thanh lý tài sản không diễn ra suôn sẻ.

Có bốn nguyên nhân chính dẫn đến việc SVB phá sản. Một là, mô hình hoạt động có vấn đề. SVB tập trung quá nhiều vào một số ít lĩnh vực, đó là công nghệ, đổi mới sáng tạo, dịch vụ sức khỏe trong khi đây là những lĩnh vực rủi ro, có nhiều biến động nhanh khi nền kinh tế có sự điều chỉnh, suy giảm tăng trưởng từ đầu 2022 đến nay.

Hai là,hoạt động thiếu bền vững. Chức năng chính của một ngân hàng thương mại là huy động vốn (phần lớn là từ tiền gửi dân cư, thường chiếm khoảng 60-65%, còn lại là tiền gửi tổ chức, doanh nghiệp) để cho vay (hầu hết các lĩnh vực, ngành nghề). Trong khi đó, SVB chủ yếu nhận tiền gửi từ doanh nghiệp công nghệ, từ các quỹ đầu tư mạo hiểm. Những nguồn vốn này không ổn định, nên khi cần, các doanh nghiệp, quỹ đầu tư rút ra để thanh toán nghĩa vụ đáo hạn. Lượng tiền gửi này thường ít được mua bảo hiểm tiền gửi (do đa số là của tổ chức, không phải của cá nhân), và khi được bồi thường cũng khá khiêm tốn (tối đa 250.000 USD theo luật hiện hành của Mỹ) so với lượng tiền gửi của mỗi khách hàng (lên đến hàng triệu USD). Đây cũng là lý do chỉ khoảng 13% lượng tiền gửi của ngân hàng này là có bảo hiểm.

Ba là, khả năng phân tích, dự báo và quản lý rủi ro có vấn đề. Nguồn gốc sự kiện phá sản của SVB được nhìn nhận là do hoạt động kinh doanh, chủ yếu là kinh doanh trái phiếu, thua lỗ. Theo đó, trong năm 2020-2022, với lượng tiền gửi của khách hàng tăng mạnh, SVB đã mang đi đầu tư trái phiếu chính phủ, trái phiếu doanh nghiệp và cổ phiếu được thế chấp bằng các khoản vay mua nhà với hy vọng lãi suất còn ở mức thấp lâu dài. Tuy nhiên, với việc Fed tăng lãi suất nhanh để đối phó với lạm phát từ đầu 2022, giá trị những khoản đầu tư này giảm mạnh, bị chiết khấu nhiều hơn và gây thua lỗ. Theo báo cáo thường niên cuối 2022, SVB đang nắm giữ hơn 90 tỷ USD trái phiếu, tuy không phải định giá lại thường niên nhưng theo ước tính thì giá trị chỉ còn khoảng 76 tỷ USD và khoản lỗ chưa ghi nhận là 15 tỷ USD. Việc dùng nhiều vốn ngắn hạn (từ tiền gửi của khách hàng) để đầu tư dài hạn cũng cho thấy rủi ro chênh lệch kỳ hạn, rủi ro thanh khoản lớn như thế nào.

Đồng thời, việc lãi suất tăng nhanh khiến dòng tiền đầu tư vào các công ty công nghệ và startups giảm dần, khiến họ phải sử dụng tiền gửi tại SVB để trang trải chi phí gia tăng. SVB buộc phải bán các trái phiếu này để có tiền chi trả, nhưng càng bán, càng lỗ, phải lên phương án phát hành thêm cổ phiếu để bù đắp. Nhu cầu huy động vốn cổ phiếu tăng bất thường gây lo ngại cho các quỹ đầu tư mạo hiểm, các doanh nghiệp gửi tiền, và họ đã đồng loạt rút tiền.

Bốn là, khâu truyền thông và xử lý rủi ro thanh khoản không tốt, dẫn đến không những không thuyết phục được khách hàng giữ lại tiền mà còn gây thêm bất an, khiến họ càng rút tiền nhanh, còn nhà đầu tư thì xả bán cổ phiếu, khiến giá cổ phiếu tụt không phanh.

Ngoài ra, việc một số quỹ đầu tư lớn khuyến nghị khách rút tiền và Tổ chức định hạng tín nhiệm Moody’s hạ tín nhiệm SVB cũng đổ dầu vào lửa.

SVB phá sản có ít nhất bốn tác động chính. Thứ nhất, với người gửi tiền của SVB: những khách hàng có bảo hiểm tiền gửi, sẽ sớm nhận bồi thường tối đa 250.000 USD từ 13/3; những khoản không có bảo hiểm tiền gửi sẽ phải chờ FDIC bán tài sản và trả lại sau (một dự báo cho biết, khả năng cao sẽ lấy lại được khoảng 80-85%). Tuy nhiên, nhiều khách hàng là công ty công nghệ sẽ không có tiền trả lương nhân viên trong khi chờ đợi, đây là điều mà các cơ quan chức năng Mỹ đang tính đến khả năng "giải cứu" bằng cách hỗ trợ số tiền lương này. Khó khăn về dòng tiền, sa thải nhân viên trong ngắn và trung hạn mà lĩnh vực này gặp phải càng lớn hơn. Đây cũng là vấn đề đặt ra đối với nền kinh tế Mỹ năm 2023.

Thứ hai, với thị trường tài chính Mỹ,việc đóng cửa SVB có thể sẽ khó gây ra hậu quả lan truyền trên thị trường tài chính khi đã được can thiệp sớm từ FDIC và do SVB là ngân hàng đặc thù, với nhóm khách hàng ngách, hoạt động chủ yếu trong nước Mỹ (ngoài một vài chi nhánh tại Anh, Đức, Đan Mạch, Israel...). Nhưng một số ngân hàng có quy mô nhỏ, có mô hình hoạt động tương tự đã và đang chịu ảnh hưởng với giá cổ phiếu giảm, khách hàng rút tiền, chất lượng tín dụng có vấn đề hơn... đang là vấn đề mà các cơ quan chức năng của Mỹ quan tâm xử lý. Sự cố này cũng có thể sẽ khiến Fed xem xét và điều chỉnh nhẹ kế hoạch điều hành lãi suất thời gian tới.

Thứ ba, đối với thị trường tài chính toàn cầu và Việt Nam:sự việc có tác động nhưng không nhiều, chỉ số chứng khoán toàn cầu đã và đang giảm nhẹ, còn biến động trong ngắn hạn. Tuy nhiên, việc huy động vốn của các công ty công nghệ, startups toàn cầu sẽ khó khăn hơn và bị đánh giá rủi ro hơn, nên có thể sẽ phải trả lãi suất cao hơn.

Thứ tư, sự cố SVB có thể gây ảnh hưởng về tâm lý cho người gửi tiền, nhà đầu tư... khiến họ trở nên thận trọng hơn, đa dạng hóa hơn, điều này cũng có điểm tích cực là thị trường trở nên an toàn, lành mạnh hơn và bớt bong bóng hơn. Mặc dù vậy, tác động như thế nào sẽ còn phụ thuộc vào quyết sách, hành động và giải pháp của của giới chức Mỹ thời gian tới.

Bài học kinh nghiệm ở đây là gì?

Một là, các tổ chức tài chính, ngân hàng cần quan tâm đến cả hai vế trong hoạt động: tăng trưởng trong kiểm soát được rủi ro, trong đó cần đa dạng hóa và quản lý các loại rủi ro chính, và cần phát triển bền vững.

Hai là,thị trường tài chính vốn rất nhạy cảm, hiệu ứng tâm lý đám đông mạnh, vì vậy minh bạch, kỷ luật thị trường cùng với nâng cao hiểu biết của người dân, doanh nghiệp về dịch vụ tài chính, và hiệu quả truyền thông là rất quan trọng.

Ba là, dù tính thị trường ở đây là cao, vai trò, năng lực và hiệu quả của các cơ quan giám sát cũng quan trọng không kém. Với trường hợp SVB, rõ ràng, cơ quan giám sát ngân hàng của bang này chưa có những cảnh báo kịp thời.

Bốn là, mỗi quốc gia cần có một màng lưới an toàn tài chính, trong đó cần quan tâm đến rủi ro hệ thống, rủi ro liên thông giữa ngân hàng, chứng khoán, bất động sản và nền kinh tế thực, cần có sẵn cơ chế xử lý khủng hoảng để có thể phản ứng nhanh, bài bản, hiệu quả, trong đó các cơ quan thanh tra - giám sát cần độc lập hơn, vai trò bảo hiểm tiền gửi cũng cần rõ nét hơn.

Cấn Văn Lực

- Quận Bình Thạnh (phường 1, 2, 3, 15, 17, 19, 21, 22, 24, 25)

- Quận Tân Bình (phường 1, 3, 4, 5, 12)

- Quận Phú Nhuận (phường 1, 2, 3, 4, 5, 7, 9)

- TP Thủ Đức (phường Linh Xuân, Linh Trung, Linh Chiểu, Trường Thọ, Linh Đông, An Khánh, An Lợi Đông, An Phú, An Khánh, Bình Trưng Đông, Bình Trưng Tây, Cát Lái, Thạnh Mỹ Lợi, Thảo Điền, Thủ Thiêm, Phước Long B, Long Bình, Trường Thạnh, Long Phước, Long Trường, Phú Hữu).

Từ 30/8, thành phố dần mở rộng phạm vi và khung giờ hoạt động của shipper nhưng phải được kiểm soát chặt chẽ bằng xét nghiệm. Tuy nhiên, trên thực tế, việc triển khai xét nghiệm cho đội ngũ này thời gian qua vẫn còn nhiều bất cập.

Việc chuyển từ xét nghiệm miễn phí tại các cơ sở y tế sang xét nghiệm cho thu phí khiến nhiều shipper gặp khó khăn khi mức phí cao so với thu nhập. Những điểm xét nghiệm lấy phí thấp lại thường xuyên rơi vào tình trạng quá tải, đông người. Không ít shipper phải chạy hàng chục kilomet để được xét nghiệm.

Nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho công tác xét nghiệm của shipper, tiến tới quản lý bằng công nghệ, trong ngày đầu tiên của chương trình “Thành phố Thủ Đức xanh”, 15 điểm xét nghiệm miễn phí dành cho shipper đã được triển khai tại TP. Thủ Đức. Thời gian xét nghiệm diễn ra từ 6h - 18h hằng ngày.

X

Đáng chú ý, việc tầm soát được tiến hành thông qua website: http://vietnamkhoemanh.vn hay https://vnkm.yte.gov.vn, phần mềm quản lý xét nghiệm kết hợp phân tích báo cáo của Cục Công nghệ Thông tin (Bộ Y tế).

Theo đó, người giao hàng công nghệ của bất kỳ hãng nào đều có thể tự đăng ký xét nghiệm trên điện thoại di động, tự lựa chọn khung giờ và địa điểm phù hợp, tránh tình trạng tập trung đông cùng một chỗ.

Hoàn tất đăng ký, hệ thống sẽ thông báo chính xác thời gian xét nghiệm, cung cấp mã QR Code, hướng dẫn đăng ký xét nghiệm và khai báo y tế. Shipper chỉ cần căn cứ vào thời gian này để đến test Covid-19 mà không phải chờ đợi lâu.

Đại diện BTC chương trình cho biết, trong buổi sáng đầu tiên, các điểm xét nghiệm đều thông thoáng, không có tình trạng hàng người “rồng rắn” xếp hàng chờ tới lượt, đảm bảo các quy định về mặt giãn cách, giúp công tác tổ chức diễn ra suôn sẻ.

Khi đến xét nghiệm, shipper chỉ cần quét mã QR Code để đối chiếu với nhân viên y tế, rút ngắn thời gian làm thủ tục. Toàn bộ thông tin cũng được tự động cập nhật, hạn chế sai sót và giảm tải công việc nhập liệu, từ đó, giản lược đáng kể quy trình xét nghiệm, tiết kiệm thời gian và nhân lực y tế.

Một lợi thế của việc tầm soát Covid-19 cho shipper thông qua ứng dụng đó chính là sự thuận tiện, nhanh chóng. Shipper là đối tượng xài smartphone thường xuyên cộng với giao diện ứng dụng trực quan, thân thiện nên thao tác dễ dàng.

“Ngày ngày dùng điện thoại để nhận đơn đặt hàng, kiếm thu nhập, cánh tài xế chúng tôi ủng hộ việc ứng dụng công nghệ trong xét nghiệm như này. Toàn bộ quy trình chỉ diễn ra rất ngắn, sau đó chúng tôi có thể đi làm ngay. Tôi rất mong thành phố nhân rộng việc thực hiện xét nghiệm bằng công nghệ ra nhiều địa điểm hơn”, chú Cao Văn Từ - một shipper địa phương chia sẻ.

Sau khi lấy mẫu xét nghiệm, hệ thống sẽ gửi kết quả thông qua số điện thoại, email đăng ký hoặc website hệ thống. Kết thúc đợt xét nghiệm, mỗi shipper sẽ có một “giấy thông hành số” là mã QR Code chứng nhận kết quả xét nghiệm Covid-19 âm tính để có thể đi làm ngay mà không phải chờ đợi lâu.

Shipper là lực lượng được TP.HCM bổ sung vào nhóm đối tượng được ra đường sớm trong thời gian siết chặt giãn cách xã hội. Những người vận chuyển này đóng vai trò quan trọng chuỗi cung ứng, cung cấp thực phẩm và các nhu yếu phẩm đến tận tay người dân.

Việc triển khai xét nghiệm Covid-19 miễn phí cho shipper, kết hợp với ứng dụng công nghệ được xem là giải pháp tối ưu để đội ngũ này có thể yên tâm hoạt động, đảm bảo lưu thông hàng hoá, đáp ứng nhu cầu mua bán của người dân.

Hoàn thành ngày xét nghiệm miễn phí đầu tiên trong chương trình “Thành phố Thủ Đức xanh”, đại diện BTC cho biết, có gần 2.000 lượt shipper đã đăng ký xét nghiệm. Trong ngày 25/9, số lượt shipper đăng ký xét nghiệm đã tăng lên gần 3.000 lượt.

Doãn Phong

Mới đây, Sở Công an Đường sắt Hải Khẩu, Sở Cảnh sát ga Tam Á (Hải Nam, Trung Quốc) đã tiếp nhận một trường hợp có hành vi khiếm nhã trên chuyến tàu Z202.

Theo thông tin cung cấp, ngày 30/9, vợ chồng cô Lin (bút danh) đến Tam Á bằng tàu hỏa. Vào lúc 6h sáng ngày 1/10, khi đang ngủ trên giường tầng 2, cô Lin cảm thấy có gì đó di chuyển trên miệng. Cô tỉnh dậy thì phát hiện một người đàn ông lạ đang hôn mình.

“Ông đang làm gì?”, cô Lin hoảng sợ hét lên. Chồng cô Lin ngủ ở giường tầng dưới nghe tiếng vợ liền bật dậy. Ngay lập tức, ông gọi cảnh sát.

Khi cảnh sát xuất hiện, sự việc đã được làm rõ. Người đàn ông tên Li (39 tuổi) nói rằng, anh không biết hành vi của mình sẽ gây hại cho vợ chồng cô Lin. Anh cũng không nghĩ đến hậu quả pháp lý khi thực hiện hành động đó. “Tôi chỉ thấy rằng cô ấy rất đẹp nên bày tỏ sự ngưỡng mộ. Tôi cũng không biết cô ấy đã có gia đình hay chưa?”, Li cố giải thích.

Phía cảnh sát đã xác minh được việc Li quấy rối tình dục người khác nên tiến hành tạm giữ hành chính đối với Li trong 5 ngày theo quy định của pháp luật.

Hiện, Li rất hối hận. Anh cũng đã viết một bức thư bày tỏ sự hối tiếc với hành động nông nổi của mình.

Linh Giang(Theo Sohu)

Người mẹ 32 năm nhặt rác ở ga tàu chờ con trai mất tích

32 năm qua, ngày nào bà Dư cũng đợi con ở nhà ga phía Bắc. Bà hi vọng, ngày nào đó, con trai có thể nhớ lại nơi này từ trong ký ức để trở về tìm bà giữa dòng người hối hả ngược xuôi.  

Để đáp ứng nhu cầu của người dân về quê đón Tết Ất Tỵ 2025, ngành đường sắt tổ chức chạy thêm 11 chuyến tàu từ Sài Gòn đến Quảng Ngãi, Hà Nội và ngược lại, cung cấp thêm 5.000 chỗ.

Cụ thể, từ ga Sài Gòn đến ga Hà Nội chạy thêm các tàu SE12 ngày 17-18/1/2025; tàu TN6 ngày 18-19/1/2025; tàu SE24 ngày 17/1/2025. Từ ga Hà Nội đến Sài Gòn chạy thêm tàu SE11 ngày 18-19/1/2025; tàu TN5 ngày 20-21/1/2025; tàu SE23 ngày 15/2/2025. Từ Sài Gòn đến Quảng Ngãi chạy thêm tàu SE26 ngày 19/1/2025.

Với các tàu khu đoạn, tuyến Hà Nội - Vinh (Nghệ An) mở bán vé tàu NA1/NA2 từ ngày 1/1/2025 đến 16/2/2025. Tuyến Hà Nội - Lào Cai chạy thường xuyên đôi tàu SP3/SP4 và SP7/SP8 từ ngày 1/1/2025 đến 28/2/2025.

Để đảm bảo quyền lợi của hành khách trong việc mua vé, đi tàu trong dịp Tết Ất Tỵ 2025, ngành Đường sắt lưu ý khách hàng nên mua vé qua website bán vé chính thức như: www.dsvn.vn; www.vetau.com.vn; www.vetauonline.vn hoặc đến trực tiếp nhà ga, các cửa vé, các đại lý bán vé.

Ngành đường sắt sẽ tổ chức kiểm soát vé tàu và giấy tờ tùy thân của hành khách tại cửa vào ga và cửa toa tàu. Hành khách có thông tin cá nhân trùng khớp với thông tin trên vé tàu mới được vào ga đi tàu.

Để kiểm tra vé tàu hỏa, hành khách truy cập vào website: www.dsvn.vn, mục "kiểm tra vé"; sau đó nhập đầy đủ các thông tin trên vé tàu vào như mã vé, mác tàu, ga đi, ga đến, ngày đi, số giấy tờ và ấn "kiểm tra vé".

Nếu hiển thị "vé điện tử của bạn hoàn toàn hợp lệ", hành khách sử dụng vé để đi tàu bình thường; nếu hiển thị "không tìm thấy vé điện tử phù hợp" khách liên hệ nhà ga hoặc tổng đài 1900 0109 (ga Hà Nội), 1900 1520 (ga Sài Gòn) để được hỗ trợ.