Thủ tục của quốc hội là hệ thống quy phạm hình thức điều chỉnh hoạt động của quốc hội và các chủ thể có liên quan. Ví dụ như trong câu chuyện của Thái Lan, mặc dù việc cả hai viện đều có quyền bầu Thủ tướng là điều rất khác biệt của Quốc hội nước này (trên thế giới, chỉ có hạ viện mới có thẩm quyền bầu thủ tướng), thì việc các Chủ tịch không tham gia bỏ phiếu lại hoàn toàn theo chuẩn mực quốc tế.

Người chủ tọa các phiên họp toàn thể của Quốc hội chính là Chủ tịch Quốc hội. Chính vì vậy, đã làm chủ tịch, thì không tham gia biểu quyết hoặc chỉ biểu quyết khi số phiếu bị chia đều 50 - 50% cho cả hai bên. Đây là một quy chuẩn mang tính thủ tục của quốc hội. Quy chuẩn này bắt nguồn từ triết lý "đã thổi còi, thì không đá bóng". Nếu người có quyền điều hành mà lại tham gia biểu quyết, tham gia tranh luận, tham gia chất vấn, thì chính kiến của người này sẽ áp đảo nghị trường.

Điều dễ nhận thấy là người này có thể dễ dàng chiếm diễn đàn hoàn toàn tùy thích, bày tỏ chính kiến hoàn toàn tùy thích và định hướng tranh luận hoàn toàn tùy thích. Quyền của các vị đại biểu, sự trung thực, khách quan và bất thiên vị của nghị trường sẽ bị ảnh hưởng nặng nề.

Thủ tục không chỉ bảo đảm cho công việc được tiến hành có trật tự mà còn giúp công việc được tiến hành hiệu quả. Lấy việc Quốc hội xử lý vấn đề uống rượu, bia khi lái xe tại Kỳ họp thứ VII lần này làm ví dụ, chúng ta sẽ thấy một số thủ tục cần được quan tâm.

Đầu tiên là thủ tục để xác định sự cần thiết và thứ tự ưu tiên. Hàng loạt vụ lái xe uống rượu, bia gây tai nạn xảy ra trước Kỳ họp đã làm cho vấn đề nói trên trở nên nóng bỏng. Tuy nhiên, đây có phải là vấn đề phải có phản ứng lập pháp ngay lập tức hay không? Phải có thủ tục mới xác định được. Thủ tục đó là một phiên thảo luận về tai nạn giao thông do việc lạm dụng rượu, bia gây ra.

Qua thảo luận, chúng ta sẽ nhận thấy pháp luật điều chỉnh hành vi lái xe sau khi uống rượu, bia đã được ban hành đầy đủ và nghiêm ngặt. Lái xe ô tô tuyệt đối không được uống rượu, bia; lái xe gắn máy và các phương tiện khác chỉ được uống ở mức pháp luật cho phép - nồng độ cồn trong máu chỉ được ở mức 0,05%.

Như vậy, nguyên nhân của tình trạng lạm dụng rượu, bia khi lái xe hoàn toàn không phải là do thiếu pháp luật. Không cần đầy đủ số liệu, chúng ta dễ dàng nhận biết nguyên nhân của tình trạng lạm dụng là do ý thức chấp hành pháp luật thấp, năng lực áp đặt sự tuân thủ pháp luật hạn chế.

Với hai nguyên nhân này thì ban hành thêm pháp luật rõ ràng sẽ không giải quyết được vấn đề. Giải pháp ở đây phải là tăng cường giáo dục và đẩy mạnh truyền thông cho công chúng, đồng thời nâng cao năng lực áp đặt sự tuân thủ cho cảnh sát.

Vấn đề thứ hai là thủ tục biểu quyết. Nếu các vị đại biểu Quốc hội cho rằng các quy định của pháp luật hiện hành là chưa đủ nghiêm khắc thì chính sách lập pháp phải đưa ra biểu quyết là: có cần siết chặt hơn các quy định bằng cách cấm tất cả lái xe (kể cả lái xe máy và các phương tiện giao thông khác) uống rượu, bia khi điều khiển phương tiện giao thông hay không? Nếu đa số đại biểu ủng hộ, chính sách lập pháp mới sẽ được thông qua. Nếu không, chính sách lập pháp hiện hành vẫn phát huy tác dụng.

Cách biểu quyết theo hai phương án: 1. "Cấm điều khiển phương tiện giao thông mà trong máu hoặc khí thở có nồng độ cồn vượt mức quy định của pháp luật về an toàn giao thông"; 2. "Cấm điều khiển phương tiện giao thông mà trong máu hoặc khí thở có nồng độ cồn" trong đa số các trường hợp sẽ dẫn đến một sự bế tắc, vì khả năng chia đôi phiếu theo cách biểu quyết này là rất cao.

Nghịch lý của cách biểu quyết này nằm ở chỗ: có thể nói rằng 98,35% đại biểu chống lại việc uống rượu, bia khi điều khiển phương tiện giao thông (48,76% đại biểu ủng hộ phương án 1, và 49,59% đại biểu ủng hộ phương án 2). Thế nhưng, không một chính sách lập pháp nào giúp khống chế việc uống rượu, bia khi điều khiển phương tiện giao thông có thể được thông qua.

Và nghịch lý đáng ngạc nhiên hơn, là 1,75% đại biểu không thể hiện chính kiến hoặc chống lại chính sách cấm uống rượu, bia khi điều khiển phương tiện giao thông lại giành phần thắng.

Rất may, về mặt thủ tục, giá trị pháp lý của việc biểu quyết lựa chọn chính sách tại phiên họp toàn thể chưa được quy định. Quốc hội đã không đưa chính sách khống chế việc uống rượu, bia khi điều khiển phương tiện giao thông vào dự Luật phòng, chống tác hại của rượu, bia. Quyết định này của Quốc hội đã giúp tránh được sự chồng chéo giữa Luật An toàn giao thông với Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia. Sau đó, nó giúp tránh tình trạng bị đánh lạc hướng khỏi những vấn đề cần được tập trung thảo luận để hạn chế tình trạng lạm dụng rượu, bia tràn lan hiện nay.

Ví dụ trên cho thấy thủ tục quan trọng như thế nào cho việc vận hành thể chế. Thủ tục của Quốc hội chính là công nghệ vận hành thể chế của Quốc hội. Trong quá trình hội nhập với thế giới, nghiên cứu và vận dụng các quy chuẩn về thủ tục của các nghị viện trên thế giới rất quan trọng để nâng cao hiệu quả hoạt động của Quốc hội nước ta.

Nguyễn Sĩ Dũng

Chị Hạ cho biết, trong tình huống trên, chị đã hành xử theo phương pháp “3 bước chạm đến trái tim con” gồm: Thấu hiểu – Đồng hành – Dẫn dắt của thạc sĩ Khoa học Giáo dục, chuyên gia tâm lý Nguyễn Thị Lanh.

Đồng tình với cách giải quyết của chị Hà, chuyên gia Nguyễn Thị Lanh cho biết, từ việc thấu hiểu con, chị Hà đã được con coi như một người bạn, cởi mở trò chuyện những khúc mắc trong lòng. Tiếp đó, chị đã đồng hành, dẫn dắt để con tự thay đổi suy nghĩ.

Thạc sĩ Lanh nhận định, không phải cha mẹ nào cũng biết cách giao tiếp, kết nối với con như chị Hà. Hiện nay nhiều người chú trọng đến việc tạo mọi điều kiện vật chất để con được sống sung sướng, ăn uống đầy đủ, học hành đến nơi đến chốn. Tuy nhiên, họ lại chưa biết cách giao tiếp với con dẫn đến bất đồng ý kiến, luôn có khoảng cách giữa cha mẹ và con cái.

Hầu hết cha mẹ có xu hướng muốn con làm theo ý mình mà bỏ qua hai bước thấu hiểu và đồng hành. Điều này khiến con cảm thấy cha mẹ áp đặt, không hiểu mình, không muốn chia sẻ với cha mẹ bất cứ điều gì.

“Thấu hiểu – Đồng hành – Dẫn dắt là trình tự 3 bước để cha mẹ chạm đến trái tim con. Chỉ khi thực hiện đúng và đủ, cha mẹ mới có thể phá vỡ “hàng rào phòng vệ”, bước được vào thế giới của con và kiến tạo mối quan hệ hòa hợp”, nữ chuyên gia nói.

Theo nữ chuyên gia, thấu hiểu tức là cha mẹ phải hiểu được các nhu cầu, mong muốn và cảm xúc của con, khiến trẻ có cảm giác an toàn, được là chính mình khi ở bên cha mẹ. Để làm được điều này, cha mẹ cần nói ngôn ngữ của con, lắng nghe con với sự tôn trọng. Thay vì mắng mỏ, chỉ trích, so sánh, cha mẹ cần trở thành bạn của con bằng cách đồng ý với con dù con đúng hay sai để con tin cậy cha mẹ, tiếp đó mới phân tích đúng sai cho con hiểu.

Sau khi nhận được sự tin tưởng của con, cha mẹ sẽ đến được bước tiếp theo là đồng hành. Đó là dành thời gian trò chuyện, chơi cùng với con, cùng xây cho con những ước mơ, cùng con vượt qua những lúc khó khăn để con cảm thấy an toàn vì luôn có cha mẹ hiện diện bên cạnh. 

Thạc sĩ Lanh cho rằng, khi cha mẹ đã thấu hiểu, đồng hành với con thì việc dẫn dắt con sẽ không có gì khó khăn. Cha mẹ có thể hỏi về mục tiêu của con trong năm nay, lớn lên con muốn trở thành ai, con cần làm gì để hiện thực hóa mong ước… Từ đó, giúp con có mục tiêu để theo đuổi, cài đặt vào tư duy của con những điều tốt đẹp về tương lai.

“Thấu hiểu, đồng hành rồi mới dẫn dắt con sẽ tạo nên một gia đình bình an, hạnh phúc, mối quan hệ giữa cha mẹ và con cái hòa hợp, không nảy sinh những mâu thuẫn, xung đột không đáng có”, nữ chuyên gia tâm lý cho biết.

Để hôn nhân hạnh phúc, đàn ông cần 3 thứ, phụ nữ muốn 3 điều

(Chiếc Hyundai i10 bị cháy trơ khung trên cao tốc Pháp Vân - Cầu Giẽ vào ngày 29/12/2022 - Video do nhân vật cung cấp)

Cụ thể, ngày 29/12/2022, khi đang lái chiếc xe trên chở người nhà từ Hà Nội về quê trên cao tốc Pháp Vân - Cầu Giẽ, anh Sơn phát hiện có khói dưới nắp ca-pô. Ngay lập tức, anh đỗ xe vào làn khẩn cấp rồi cùng người nhà di chuyển đồ đạc thiết yếu ra ngoài, đồng thời lấy nước để dập lửa. Tuy vậy, do ngọn lửa bốc quá nhanh, anh Sơn đành bất lực đứng nhìn chiếc xế cưng của mình cháy rụi đến trơ khung.

Liên hệ với nhà cung cấp bảo hiểm vật chất ô tô là Công ty Bảo hiểm Hàng không Thăng Long (VNI Thăng Long), anh Sơn được nhân viên hướng dẫn quay chụp lại chiếc xe bị cháy để tiện cho việc giải quyết bảo hiểm sau này.

Tuy nhiên, quá trình ghi nhận tai nạn không có nhân viên nào của VNI đến hiện trường.

"Lúc này rất bối rối, tôi gọi bên cảnh sát phòng cháy chữa cháy nhưng vẫn không cứu được chiếc xe. Sau đó tôi tự phải tự thuê cứu hộ kéo "xác xe" về trụ sở Công an huyện Phú Xuyên để điều tra nguyên nhân. Bảo hiểm VNI Thăng Long hoàn toàn không hỗ trợ gì trong quá trình khắc phục hậu quả", anh Sơn nói.

Khách "tố" bảo hiểm định giá không có căn cứ

Để giải quyết bồi thường, Bảo hiểm VNI Thăng Long đã "yêu cầu" anh Sơn phải tự liên hệ với cơ quan công an để hoàn thiện các loại hồ sơ.

Đến ngày 27/4/2023, tức 4 tháng sau, anh Sơn mới nhận được thông báo của VNI Thăng Long về việc duyệt phương án bồi thường cho chiếc Hyundai Grand i10 bị cháy. Tuy nhiên, mức bồi thường của hãng bảo hiểm này đưa ra chỉ hơn 143,9 triệu đồng, trong đó, giá trị xe tại thời điểm tổn thất là 170 triệu đồng, trừ các loại tổn thất theo quy tắc bảo hiểm hơn 25,5 triệu và khấu trừ theo vụ 500 nghìn đồng.

Con số này thấp hơn hẳn so với giá trị tài sản là 190 triệu đồng do Hội đồng định giá tài sản huyện Phú Xuyên kết luận.

"Xe của tôi cháy vào thời điểm cận Tết, khi đó thị trường xe rất sôi động. Các xe Hyundai Grand i10 tương tự của tôi có giá 220-230 triệu đồng nhưng họ tự duyệt giá trị 170 triệu theo giá rao của một số trang bán xe vào tháng 4/2023 là không thể chấp nhận được", anh Sơn nói.

Cho rằng mức bồi thường trên là quá ít so với giá trị của chiếc xe và một số hạng mục mà VNI Thăng Long đưa ra không có căn cứ, gây bất lợi cho khách hàng, ngày 5/5/2023, anh Sơn tiếp tục gửi văn bản đề nghị nhà cung cấp bảo hiểm ô tô xem xét lại phương án đền bù.

Trong đó, chủ xe này đề nghị phía bảo hiểm định giá giá trị của xe ở thời điểm tổn thất là 210 triệu đồng chứ không phải 170 triệu đồng như phía VNI đơn phương đưa ra. Tuy vậy, ngày 8/5, VNI Thăng Long có văn bản phúc đáp giữ nguyên quan điểm về phương án bồi thường.

"Giá trị xe ghi trong hợp đồng bảo hiểm mà hai bên ký kết vào tháng 4/2022 là 270 triệu đồng. Không có lý gì chỉ sau vài tháng, đã bị bảo hiểm VNI "đánh tụt" 100 triệu đồng giá trị xe, chỉ còn 170 triệu đồng", anh Đinh Minh Thái Sơn bức xúc.

Ngoài ra, bộ phận khấu trừ mà phía VNI tính là bộ dây điện mới có giá tới hơn 25,5 triệu, trong khi bộ phận này nếu hàng bãi chỉ khoảng 5-7 triệu đồng.

"Đối với cả chiếc xe, bảo hiểm VNI cố tình định giá thật thấp. Nhưng bộ phận khấu trừ nguyên nhân gây cháy là bộ dây điện thì họ định giá cao quá đáng, theo giá bộ dây điện mới, cao tới hơn 15% giá trị. Thế này thì đúng là khách thiệt đơn thiệt kép", anh Sơn bức xúc.

Do chưa tìm được tiếng nói chung giữa khách hàng và phía bảo hiểm nên đến nay, dù sự việc đã xảy ra gần 8 tháng nhưng anh Sơn vẫn chưa thể nhận được tiền hỗ trợ từ phía VNI, gây khó khăn nhất định trong cuộc sống cũng như công việc.

"Hàng tháng tôi phải về quê đưa mẹ lên khám ở bệnh viện Bạch Mai. Vợ lại vừa có thêm em bé nên nhu cầu di chuyển bằng ô tô là rất lớn. Từ khi xe của tôi bị như vậy, gia đình gặp rất nhiều khó khăn, bất tiện vì thường xuyên phải thuê xe. Tôi rất tin tưởng và thiện chí hợp tác để giải quyết với VNI nhưng có vẻ như, hãng bảo hiểm đang "câu giờ", đồng thời áp đặt phương án theo hướng bất lợi cho khách hàng", chủ xe chia sẻ thêm.

Phía VNI nói gì?

Trao đổi với PV VietNamNet, ông Trần Thanh Lâm - Phó Giám đốc Ban Giám định bồi thường, Tổng Công ty Bảo hiểm Hàng không VNI cho biết, việc định giá tài sản chiếc xe Hyundai Grand i10 của anh Sơn bị cháy ở mức 170 triệu đồng được phía VNI căn cứ vào giá thị trường.

"Đây là chiếc xe đời 2014, số sàn, bản base và đã chạy dịch vụ. Trên các trang thương mại điện tử, những chiếc xe tương tự được bán với giá khoảng 170 triệu, chúng tôi đã căn cứ vào đó để định giá xe", ông Lâm nói.

Ông Lâm cũng cung cấp cho PV một số bản chụp mẫu Hyundai Grand i10 tương tự được đăng trên các trang để đối chứng, giá bán dao động từ 168-175 triệu đồng.

Tuy nhiên, hầu hết những mẩu tin này được rao bán vào thời điểm tháng 4/2023 chứ không phải tại thời điểm xảy ra tổn thất là tháng 12/2022.

Khi được hỏi là vì sao khi ký hợp đồng với khách hàng vào tháng 4/2022, phía VNI lại để giá trị xe là 270 triệu, trong khi chỉ sau đó 8 tháng, chiếc xe lại được VNI định giá 170 triệu, đại diện VNI cho biết, giá trị đầu tiên ghi trong hợp đồng là 270 triệu là do khai báo của chủ xe chứ không phải thoả thuận giữa 2 bên. 

"Giá trị khai báo đó chỉ được áp dụng xem xét đối với trường hợp tổn thất bộ phận, còn đối với trường hợp tổn thất toàn bộ như chiếc xe Hyundai i10 bị cháy này thì được định giá lại giá trị xe ngay tại thời điểm trước khi xảy ra tổn thất", đại diện VNI nói.

Về bộ phận khấu trừ là hệ thống dây diện có giá trị tới hơn 25,5 triệu, ông Lâm cho biết: "Cuộn dây điện là nguyên nhân gây cháy có giá trị theo báo giá chính hãng là 34,1 triệu đồng. Theo quy định của công ty, xe hoạt động 6-10 năm sẽ tính khấu hao linh kiện ở mức 25%, nên giá trị còn lại của cuộn dây điện là khoảng 25,5 triệu đồng và khoản này không được bồi thường".

PV đặt câu hỏi "vì sao chiếc ô tô được VNI định giá theo giá thị trường là xe chạy dịch vụ, còn bộ phận loại trừ lại được định giá theo báo giá mới của hãng có khấu trừ theo quy định riêng chỉ là 25% liệu có bất hợp lý?".

Ông Lâm cho rằng, việc khấu trừ này vẫn có thể được xem xét lại theo đề nghị của khách hàng và có thể trừ theo tỷ lệ khấu hao của cả chiếc xe. Ví dụ xe ô tô có giá trị bằng 50% giá trị lúc lăn bánh thì bộ phận gây cháy cũng được khấu trừ đúng theo mức này.

"Chúng tôi chưa được phía khách hàng cung cấp thông tin là Hội đồng định giá tài sản của huyện Phú Xuyên định giá chiếc xe của anh Sơn là 190 triệu. Khi đã được biết rồi, VNI có thể lấy đó làm căn cứ để trình phương án xem xét bồi thường cho anh Sơn. Chúng tôi rất muốn được làm việc trực tiếp với khách hàng hoặc người đại diện để cùng đưa ra phương án hài hoà nhất ", Phó Giám đốc Ban Giám định bồi thường VNI nói.

(VietNamNet sẽ tiếp tục thông tin về vụ việc)

Bạn có góc nhìn nào về nội dung trên? Hãy để lại ý kiến dưới phần bình luận. Mời bạn đọc cộng tác, gửi tin bài về Ban Ô tô xe máy theo email: otoxemay@vietnamnet.vn. Các nội dung phù hợp sẽ được đăng tải. Xin cảm ơn!

Hoàng Hiệp

Từ vụ bán xe Honda City bị tua km: Mua danh ba vạn, bán danh ba đồng