Sinh năm 1976, sự nghiệp cầu thủ bóng đáchuyên nghiệp của Kim Sang Sik bắt đầu tương đối muộn: ra mắt Seongnam Ilhwa Chunma khi đã bước qua tuổi 22.

Kể từ khi ra mắt, Kim Sang Sik hầu như luôn chiếm vị trí xuất phát trong đội hình Seongnam. Ông là nhân tố chính giúp đội bóng giành chức vô địch K-League năm 2001, kết thúc 6 năm trắng tay.

Kim xuất thân ở vị trí trung vệ, nhưng sự nghiệp của ông được biết đến nhiều hơn trong vai trò tiền vệ phòng ngự. Ông chỉ đá ở hàng thủ tùy theo hoàn cảnh nhất định.

Với lối đá mạnh mẽ, không ngại va chạm, Kim gắn với biệt danh "Viper" (rắn lục). Ông cũng có biệt danh khác là "Sikma", vì tính cách khá tinh nghịch.

Theo thời gian, Kim trưởng thành hơn về chiến thuật. Ông mang hình ảnh của một tiền vệ xuất sắc với phong cách cắt các đường chuyền của đối thủ rồi chuyển trạng thái nhờ trí thông minh.

Kim Sang Sik, với chiều cao 1,86 m, còn nổi bật về khả năng kiểm soát bóng trên không. Điều đó giúp đội nhà hiệu quả trong khâu phòng ngự từ xa.

Kim Hyeung Bum, cựu tuyển thủ Hàn Quốc có quan hệt tốt với Sang Sik, mô tả: "Tuy thể hiện sức mạnh như một người bình thường, nhưng anh ấy rất giỏi dự đoán tình huống, chặn đường bóng và ngay lập tức chuyển sang tấn công".

Năm 2003, Kim gia nhập Gwangju Sangmu như quá trình nhập ngũ. Ông trở lại Seongnam sau 2 năm vào giúp đội vô địch Hàn Quốc mùa 2006.

Khi nhiều người nghĩ Kim Sang Sik gắn bó với Seongnam đến cuối sự nghiệp, thì bước ngoặt xảy ra năm 2009. CLB thực hiện cuộc cách mạng mạnh mẽ, đưa Shin Tae Yong chưa có kinh nghiệm lên làm HLV.

Biến động này đẩy Kim sang Jeonbuk Hyundai Motors, dù Shin Tae Yong - HLV trưởng Indonesia hiện nay - không hề muốn.

Cho đến lúc đó, Jeonbuk Hyundai Motors không sánh được với Seongnam. Tuy vậy, ngay mùa đầu tiên, Kim giúp đội bóng vô địch Hàn Quốc lần đầu tiên trong lịch sử, sau 15 năm thành lập.

Sau 3 danh hiệu với Seongnam, thêm 2 chiến thắng khác cùng Jeonbuk, ông được công nhận như tiền vệ phòng ngự hay nhất lịch sử K-League.

Vô duyên với World Cup 2002

Chỉ sau một năm thi đấu chuyên nghiệp, Kim Sang Sik được gọi vào đội tuyển Hàn Quốc dự Asian Cup 2000. Ông là người ghi bàn ở phút 90, khởi đầu màn ngược dòng thắng Iran 2-1 trong trận tứ kết.

Trong khoảng thời gian này Kim Sang Sik làm việc trực tiếp với Park Hang Seo, trợ lý của HLV trưởng Huh Jung Moo.

Cùng với nhau, họ đưa Hàn Quốc giành hạng 3 châu Á 2000 sau nhiều năm khó khăn (không dự VCK 1992, thua ở tứ kết 1996).

Từ năm 2001, Guus Hiddink được chọn ngồi chiếc ghế HLV trưởng Hàn Quốc và Park Hang Seo được giữ lại trong đội ngũ trợ lý.

Thời điểm ấy, Kim gặp chấn thương và bỏ lỡ một số trận đấu. Mặc dù hồi phục và dự một số trận đấu tập, ông vẫn bị Hiddink gạt khỏi danh sách dự World Cup 2002.

Vắng mặt trong đội hình dự World Cup mà Hàn Quốc và Nhật Bản cùng đăng cai là nỗi thất vọng lớn với Kim. Hiddink giải thích rằng ông thấy Sang Sik thiếu động lực.

Sau triều đại Hiddink, Kim trở thành một trong những nhân tố chính của Hàn Quốc, dự World Cup 2006 cũng như giành hạng 3 Asian Cup 2007 - giải đấu mà tuyển Việt Namlà chủ nhà duy nhất trong 4 quốc gia đăng cai vượt qua vòng bảng (cùng Thái Lan, Malaysia và Indonesia).

Dấu ấn huấn luyện

Sự nghiệp cầu thủ của Kim Sang Sik khép lại năm 2013. Ở thời điểm đó, ông bị truyền thông và người hâm mộ gọi là "ông vua thẻ" vì nhiều pha phạm lỗi không đáng có.

Kim sang Pháp học bằng HLV trong thời gian ngắn. Ông trở lại Jeonbuk để đóng vai trò trợ lý. Trên cương vị mới (chỉ dẫn vài trận khi HLV trưởng bị cấm chỉ đạo), ông có 6 lần khác vô địch K-League.

Đóng góp của Kim trong mùa 2020 thực sự quan trọng. Ông hỗ trợ về nhiều mặt cho HLV Jose Morais, nhất là khía cạnh tâm lý, giúp Jeonbuk vô địch K-League 4 mùa liên tiếp,

Chính từ ảnh hưởng đó, khi hợp đồng với Morais hết hạn tháng 12/2020, Kim Sang Sik được chọn làm thuyền trưởng Jeonbuk.

Trong mùa giải 2021, Kim giúp Jeonbuk vô địch K-League. Ông mang đến sự cân bằng trong lối chơi phòng ngự, đồng thời khi cần sẽ tấn công áp đảo với 71 bàn thắng sau 38 vòng đấu.

Thành tích này giúp Kim nhận các giải thưởng HLV xuất sắc nhất mùa 2021, của K-League cũng như LĐBĐ Hàn Quốc.

Bên cạnh đó, Kim Sang Sik trở thành người đầu tiên trong lịch sử Jeonbuk vô địch K-League với tư cách cầu thủ, trợ lý và HLV. Toàn bộ giải đấu Hàn Quốc cũng chỉ có 3 người nâng cúp với tư cách cầu thủ và HLV.

Kim là HLV thứ 6 trong lịch sử, và là người Hàn Quốc đầu tiên kể từ 1987 vô địch K-League ngay trong mùa giải đầu tiên huấn luyện.

Jeonbuk lỡ danh hiệu K-League năm 2022, nhưng giành FA Cup. Năm 2023, ông chủ động từ chức khi CLB khủng hoảng vì nhiều lý do.

Kim Sang Sik yêu thích lối đá 4-2-3-1. Khi tấn công, Jeonbuk của ông linh hoạt giữa 4-3-3 và 4-1-4-1 thiên về kiểm soát bóng và khống chế trung lộ.

Dù vậy, ông cũng có thể xây dựng lối chơi 3-4-3 hay 3-5-2 khi cần phòng ngự với 3 trung vệ, theo phong cách mà Park Hang Seo rất thành công cùng bóng đá Việt Nam.

Từ K-League đến bóng đá Việt Nam là sự khác biệt lớn. Nhưng sự nghiệp của Kim Sang Sik thực sự đáng ngưỡng mộ.

VFF chốt thời điểm công bố HLV trưởng tuyển Việt Nam

Trước đó cùng ngày, kênh truyền hình al-Masirah do Houthi điều hành đã dẫn lời phát ngôn viên nhóm vũ trang Houthi cho hay, nhóm này đã phóng 23 tên lửa đạn đạo và tên lửa hành trình cùng 1 UAV để tấn công 3 tàu khu trục của Hải quân Mỹ đang làm nhiệm vụ "hỗ trợ cho Israel". Theo Houthi, cả 3 tàu Mỹ đều bị tấn công trực tiếp. Ngoài ra, nhóm vũ trang còn tấn công bằng tên lửa, và UAV đồng thời vào các mục tiêu ở Israel.

“Các hoạt động này sẽ không dừng lại cho đến khi xung đột ở Dải Gaza và Lebanon chấm dứt", phát ngôn viên Houthi nhấn mạnh. 

Kể từ tháng 10/2023, Houthi đã tấn công các tàu bị cáo buộc có liên quan tới Israel, khi chúng di chuyển qua Biển Đỏ và vịnh Aden. Theo Houthi, hành động này nhằm thể hiện tình đoàn kết với người Palestine, giữa lúc giao tranh giữa quân đội Israel và Phong trào Hồi giáo Hamas bùng nổ ở Dải Gaza.

Mỹ và các đồng minh sau đó đã thành lập liên minh hải quân quốc tế, đồng thời triển khai tàu chiến đến Trung Đông để ngăn chặn các cuộc tấn công của Houthi. Tuy nhiên, các cuộc không kích của phương Tây và Israel vào Yemen trong năm nay dường như vẫn không thể khiến Houthi nao núng.

Sau những diễn biến leo thang căng thẳng gần đây giữa nhóm vũ trang Hezbollah ở Lebanon và quân đội Israel, Houthis đã thêm vào danh sách các yêu cầu để dừng tấn công là Israel phải chấm dứt hành động không kích vào Lebanon.

Theo Bộ Y tế Lebanon, tính tới ngày 27/9, hơn 1.300 người ở nước này đã thiệt mạng trong các cuộc ném bom của Israel.

Israel công khai gói viện trợ quân sự trị giá 8,7 tỷ USD của Mỹ

Ảnh: historydaily.org

Lina chào đời trong một gia đình nghèo, sinh sống tại một ngôi làng nhỏ thuộc tỉnh Castrovirreyna ở vùng núi Andes, Peru năm 1933. Lúc Lina mới 5 tuổi, người mẹ phát hiện thấy bụng con gái mình phát triển to bất thường. Lina cũng thường xuyên than đau bụng.

Cha mẹ đã đưa Lina tới bệnh viện địa phương thăm khám. Ban đầu, ai cũng nghĩ cô bé có thể mọc u trong ổ bụng. Tuy nhiên, gia đình sốc nặng khi các bác sĩ thông báo cô con gái nhỏ của họ đã mang bầu tới tháng thứ 7.

Để chắc chắn không nhầm lẫn, bác sĩ Gerardo Lozada ở bệnh viện tỉnh Castrovirreyna thậm chí đã đưa Lina tới thủ đô Lima để các chuyên gia khác có thể kiểm tra lại và xác thực chuyện cô bé có mang bầu hay không. Các kết quả thăm khám sau đó đã xác nhận chẩn đoán của ông Lozada là chính xác.

Ảnh chụp Lina mang bầu lúc 5 tuổi. Ảnh: historydaily.org

Báo chí đương đại đặc biệt chú ý đến trường hợp của cô bé Lina 5 tuổi lúc đó. Ngoài việc dự đoán về chuyến đi của Lina tới các cơ sở khoa học của Mỹ, số phát hành ngày 16/4/1939 của tờ San Antonio Light ở bang Texas, Mỹ còn cho biết, một hiệp hội sản khoa/hộ sinh của Peru đã yêu cầu chuyển cô bé về một bệnh viện phụ sản quốc gia.

Tờ La Crónica của Peru đưa tin, một hãng sản xuất phim Bắc Mỹ đã cử đại diện tới gặp gia đình Lina và đề xuất trao 5.000 USD cho họ để được quyền làm phim về cô bé. Song, cha mẹ của Lina đã từ chối.

Cũng theo tờ báo này, bác sĩ Lozada đã ghi hình Lina để làm tư liệu khoa học, rồi cho chiếu những đoạn phim quay được trong một buổi làm việc ngày 21/4/1939 tại Viện Y học quốc gia Peru. Không may, trong một chuyến thăm sau đó tới ngôi làng xa xôi của Lina, một số túi đựng phim của bác sĩ Lozada đã bị rơi xuống sông lúc ông đang băng qua "một cây cầu vô cùng nguyên thủy".

Ảnh: historydaily.org

Một tháng rưỡi sau kết quả chẩn đoán đầu tiên, vào ngày 14/5/1939, Lina hạ sinh một cậu con trai bằng phương pháp đẻ mổ do xương chậu quá bé. Vào thời điểm đó, cô bé mới 5 năm, 7 tháng và 21 ngày tuổi, trở thành trường hợp trẻ nhất sinh con từng được ghi nhận trong lịch sử y học thế giới.

Lina cùng con trai chụp ảnh lưu niệm với bác sĩ Gerardo Lozada, người trực tiếp điều trị cho mình. Ảnh: historydaily.org

Khi tiến hành mổ đẻ cho Lina, các bác sĩ kinh ngạc phát hiện cô bé đã có các cơ quan sinh dục phát triển hoàn thiện do dậy thì sớm. Trường hợp của Lina đã được bác sĩ Edmundo Escomel dẫn chứng cụ thể trong một báo cáo đăng tải trên tạp chí y khoa La Presse Médicale, bao gồm các chi tiết nêu rằng cô bé có kinh nguyệt từ lúc 8 tháng tuổi, trái ngược với một báo cáo trước đó cho rằng sản phụ nhí có kinh nguyệt đều đặn kể từ khi 3 tuổi.

Lina bên cậu con trai nhỏ của mình. Ảnh: historydaily.org

Cậu bé Gerardo ban đầu tưởng Lina là chị gái. Ảnh: historydaily.org

Lúc chào đời, con trai của Lina nặng 2,7kg. Gia đình đặt tên cho cậu bé là Gerardo, theo tên của vị bác sĩ đã đỡ đẻ cho cô. Gerardo được nuôi lớn với niềm tin rằng Lina là chị gái ruột. Mãi tới năm 10 tuổi, cậu mới biết sự thật gây sốc rằng, Lina thực tế là mẹ đẻ của mình.

Ảnh: historydaily.org

Lina chưa bao giờ tiết lộ về cha của đứa trẻ cũng như tình huống dẫn đến việc mình dính bầu. Dù cha của Lina từng bị bắt giữ vì nghi ngờ lạm dụng tình dục trẻ em, nhưng sau đó ông được trả tự do vì cảnh sát thiếu bằng chứng buộc tội. Cho đến tận ngày nay, cha đẻ của Gerardo vẫn còn là một bí ẩn.

Gerardo (trái) chụp ảnh cùng mẹ Lina khi trưởng thành. Ảnh: historydaily.org

Con trai của Lina lớn lên khỏe mạnh. Gerardo qua đời năm 1979, ở tuổi 40.

Lina năm 1969, khi cô đang làm việc ở thủ đô Lima. Ảnh: historydaily.org

Về Lina, thời trẻ, bà làm thư ký tại một trung tâm y tế của bác sĩ Lozada ở thủ đô Lima. Ông Lozada đã giúp Lina học hành và chăm con trai tới tận khi học trung học.

Ảnh cưới của Lina và chồng. Ảnh: historydaily.org

Lina về sau kết hôn với Raúl Jurado và sinh con trai thứ hai vào năm 1972. Đến năm 2002, vợ chồng họ vẫn cư trú tại một quận nghèo ở Lima. Vào thời điểm ấy, Lina đã từ chối trả lời phỏng vấn của Reuters. Suốt nhiều năm trước đó, bà cũng luôn tìm cách lảng tránh giới truyền thông.

Mặc dù câu chuyện về Melina từng được đồn đoán chỉ là sản phẩm bịa đặt, nhưng nhiều bác sĩ đã lên tiếng xác thực trường hợp kỳ lạ này dựa vào các kết quả sinh thiết, ảnh chụp X-quang bộ xương thai nhi trong tử cung và những bức ảnh về bà mẹ nhí do chính các bác sĩ điều trị chụp.

Theo Trung tâm Y tế Mayo (Mỹ), thông thường, quá trình dậy thì bắt đầu xảy ra ở bé gái quanh độ tuổi 11 và ở bé trai lúc 12 tuổi. Nếu quá trình dậy thì xảy ra trước lúc 8 tuổi ở bé gái và 9 tuổi ở bé trai, những trường hợp đó sẽ được coi là dậy thì sớm.

Hiện, các chuyên gia vẫn chưa biết chính xác nguyên nhân gây dậy thì sớm. Song, trong một số trường hợp hiếm gặp, các chứng bệnh khác, bao gồm một số bệnh nhiễm trùng, rối loạn hoóc môn, khối u, bất thường ở não hay tổn thương, có thể làm khởi phát hiện tượng dậy thì sớm.

Đáng chú ý, quá trình dậy thì sớm có thể bị ngưng trệ và trẻ em có thể được cho dùng thuốc để trì hoãn những tiến triển của hiện tượng này. Một khi bé gái đã có kỳ kinh đầu tiên, em có thể dính bầu và sinh con.

Các chuyên gia khuyến cáo, cha mẹ nên để ý đến những dấu hiệu cảnh báo hiện tượng dậy thì sớm ở trẻ, chẳng hạn như với bé gái là ngực phát triển, xuất hiện kỳ kinh nguyệt lần đầu tiên, trong khi ở con trai là tinh hoàn và dương vật lớn hơn cũng như xảy ra hiện tượng "vỡ giọng". Bên cạnh đó, các dấu hiệu khác cũng cho thấy các bé bị dậy thì sớm là mọc lông ở nách và cơ quan sinh dục, lớn nhanh khác thường, mọc mụn và có mùi cơ thể như người trưởng thành.

Đến tận ngày nay, y học thế giới chưa từng ghi nhận một trường hợp nào khác dậy thì sớm và sinh con dưới 6 tuổi như Lina.

Tuấn Anh