Đề xuất thử nghiệm chính sách hậu kiểm để quản lý game online

Theo đại diện Cục Phát thanh, truyền hình và Thông tin điện tử (Bộ TT&TT) thời gian vừa qua, có hiện tượng là quảng cáo của nhiều doanh nghiệp trong nước bị đặt vào những nội dung bẩn, nội dung phản động, chống phá Đảng, Nhà nước trên các nền tảng xuyên biên giới, không chỉ gây ảnh hưởng đến uy tín của doanh nghiệp mà còn vi phạm pháp luật.

Không những thế, dòng tiền quảng cáo được các nền tảng xuyên biên giới chia sẻ cho các đối tượng sản xuất nội dung vi phạm pháp luật, qua đó tiếp tay cho hành vi chống phá Đảng, Nhà nước, phát tán tin giả, tin xấu độc trên môi trường mạng.

Chính phủ đã ban hành Nghị định 70 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 181 năm 2013 về hướng dẫn thi hành Luật Quảng cáo. Có hiệu lực từ tháng 9/2021, Nghị định này bổ sung quy định quản lý hoạt động cung cấp dịch vụ quảng cáo xuyên biên giới.

Từ sau khi Nghị định 70 có hiệu lực, Bộ TT&TT đã triển khai nhiều giải pháp để hướng tới xây dựng môi trường kinh doanh quảng cáo lành mạnh, an toàn, cạnh tranh bình đẳng giữa doanh nghiệp trong và ngoài nước.

Trao đổi tại cuộc họp báo ngày 5/5, ông Lê Quang Tự Do cho hay, việc xử phạt các đại lý quảng cáo lớn như WPP, MMS Việt Nam cũng truyền tới các doanh nghiệp quảng cáo, các nhãn hàng tại Việt Nam thông điệp về chủ trương của Bộ TT&TT trong việc chấn chỉnh hoạt động quảng cáo trên không gian mạng, đặc biệt là trên các nền tảng xuyên biên giới.

Cùng với những động thái chấn chỉnh các đơn vị có hành vi quảng cáo sai phạm, thời gian qua Bộ TT&TT cũng đã triển khai những giải pháp nhằm hướng lái dòng tiền quảng cáo của các doanh nghiệp trong nước đến những nơi có nội dung sạch, những nền tảng sạch.

Việc xây dựng và công bố danh sách nội dung “đã được xác thực” - Whitelist và nội dung “đen” (Blacklist) của Việt Nam là một trong những giải pháp mới của Bộ TT&TT để tăng cường công tác quản lý hoạt động quảng cáo trên Internet. Trong đó, Whitelist mới được Bộ TT&TT công bố vào trung tuần tháng 3/2023.

Trong chia sẻ với VietNamNethồi đầu tháng 4, Cục trưởng Cục Phát thanh, truyền hình và thông tin điện tử Lê Quang Tự Do cho biết, bước đầu ghi nhận phản hồi của khoảng 30 đại lý quảng cáo lớn cho thấy các đơn vị này đều rất quan tâm đến Whitelist, Blacklist quảng cáo trên mạng.

“Kiểm tra sơ bộ, các doanh nghiệp đều đã áp dụng Blacklist. Với Whitelist thì sẽ có độ trễ, bởi lẽ việc book quảng cáo phải có kế hoạch. Các đại lý quảng cáo cũng thông tin lại với chúng tôi là sẽ áp dụng trong thời gian tới”, ông Lê Quang Tự Do nói.

Chia sẻ với báo chí tại cuộc họp báo ngày 5/5, đại diện Bộ TT&TT khẳng định, hiện chúng ta đã có đủ cơ sở pháp lý để xử lý các công ty kinh doanh dịch vụ quảng cáo, cung cấp dịch vụ quảng cáo có sai phạm. Những công ty này dù to hay nhỏ, dù đặt trụ sở ở trong nước hay không đặt trụ sở tại Việt Nam, nếu vi phạm quy định tại Nghị định 70 năm 2021 thì chúng ta đều xử lý được.

Giải đáp băn khoăn của báo chí, ông Lê Quang Tự Do cho biết thêm, hiện chúng ta chưa có cơ sở pháp lý đồng bộ để xử lý các nền tảng xuyên biên giới chưa có tư cách pháp nhân tại Việt Nam.

Gần đây, Bộ TT&TT đã tham mưu Chính phủ ban hành Nghị định 71 sửa đổi, bổ sung Nghị định 06 năm 2016 về quản lý và sử dụng dịch vụ phát thanh, truyền hình. Theo đó, lần đầu tiên chúng ta có quy định chế tài để xử lý các OTT, các nhà cung cấp xuyên biên giới về phát thanh, truyền hình không có giấy phép hoạt động phát thanh, truyền hình tại Việt Nam.

Với các nền tảng xuyên biên giới cung cấp dịch vụ truyền hình trả tiền, Cục Phát thanh, truyền hình và Thông tin điện tử đều yêu cầu phải đăng ký giấy phép hoạt động kinh doanh dịch vụ truyền hình trả tiền nếu như muốn cung cấp dịch vụ này tại Việt Nam.

Trong lĩnh vực mạng xã hội và cung cấp các dịch vụ nội dung khác, hiện nay chưa có quy định để xử lý các nền tảng xuyên biên giới.

“Bộ TT&TT đang nghiên cứu để tham mưu với Chính phủ nhằm dần dần hoàn thiện các quy định pháp luật này”, ông Lê Quang Tự Do cho hay.

Với chủ đề “An toàn dữ liệu: Bảo vệ tài nguyên số quốc gia”, sự kiện hướng tới mục tiêu trở thành diễn đàn uy tín giúp các nhà hoạch định chính sách và chiến lược, các chuyên gia đầu ngành, các nhà cung cấp giải pháp hàng đầu trong và ngoài nước gặp gỡ, trao đổi và thảo luận về những xu hướng mới trong lĩnh vực an toàn thông tin, đồng thời đề xuất những chiến lược, giải pháp phòng ngừa và ứng phó với những rủi ro tiềm ẩn trong không gian mạng hiện nay.

Sự kiện thu hút hơn 800 đại biểu cấp cao phụ trách công nghệ thông tin, an toàn thông tin đến từ khối Chính phủ, Tài chính – Ngân hàng, Bảo hiểm, Viễn thông, Bán lẻ & Thương mại điện tử, Vận tải – Logistics, Năng lượng, Sản xuất…

Phát biểu chào mừng Hội thảo, ông Dương Anh Đức, Phó Chủ tịch TP.HCM kỳ vọng sự kiện sẽ là nơi trao đổi kinh nghiệm, giải quyết vấn đề bảo đảm an toàn, an ninh thông tin mà bộ, ngành, địa phương và các thành phố đang rất quan tâm hiện nay. Ông Dương Anh Đức cho biết, TP.HCM đang đẩy mạnh chuyển đổi số và xây dựng đô thị thông minh, trong đó việc hình thành các kho dữ liệu dùng chung, việc chia sẻ và khai thác dữ liệu là vấn đề thuộc nhiệm vụ hàng đầu của thành phố. Song song với đó, việc bảo đảm an toàn, an ninh thông tin là cực kỳ quan trọng và thiết yếu. Bên cạnh ban hành các chính sách, thành phố cũng thường xuyên phối hợp với các bên liên quan tổ chức diễn tập thực chiến về an toàn thông tin nhằm nâng cao năng lực, kỹ năng phát hiện và xử lý sự cố, nâng cao nhận thức cho cán bộ, công chức…

Phát biểu khai mạc sự kiện ông Trần Đăng Khoa, Phó Cục trưởng phụ trách Cục An toàn Thông tin, Bộ TT&TT cho biết, hiện nhiều chuyên gia đã có nhận định ví von rằng dữ liệu là một loại tài nguyên nào đó, nhưng dù là cách ví von nào thì đều khẳng định rõ dữ liệu chính là tài nguyên số quốc gia và là nguyên liệu đầu vào của nền kinh tế số. Trong kỷ nguyên số, mọi doanh nghiệp đều sẽ kinh doanh dữ liệu với lượng dữ liệu được tạo ra trong năm 2023 gấp khoảng 60 lần năm 2010. Dữ liệu số sẽ là mỏ vàng để các quốc gia, tổ chức, các doanh nghiệp khai thác tận dụng để đón đầu xu hướng và vượt lên một cách hợp pháp. Chính vì vậy, bảo vệ an toàn dữ liệu, an toàn thông tin cá nhân chính là bảo vệ nguồn tài nguyên vô cùng quý giá của mỗi quốc gia, mỗi tổ chức, mỗi doanh nghiệp. 

Theo ông Trần Đăng Khoa, thực trạng quốc tế cho thấy tình hình mất an toàn dữ liệu, mất an toàn thông tin cá nhân khá nghiêm trọng. Thực tế đã có những tổ chức, những doanh nghiệp cung cấp dịch vụ nền tảng số bị lộ lọt thông tin của hàng triệu, thậm chí hàng trăm triệu người dùng. Người dùng cũng thường xuyên bị làm phiền, bị lừa đảo thông qua các hình thức như thư điện tử, tin nhắn, gọi điện thoại. 

Tại Việt Nam, năm 2023 được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ xác định là Năm dữ liệu số quốc gia với mục tiêu 100% bộ, ngành, địa phương xây dựng các cơ sở dữ liệu và mở dữ liệu để kết nối, chia sẻ. Để làm được việc này, vấn đề bảo đảm an toàn thông tin cần được đặt lên hàng đầu. Nguyên tắc là chỉ thực hiện kết nối chia sẻ khi đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật, đáp ứng các quy định của pháp luật về an toàn thông tin. 

Để đảm bảo an toàn thông tin, dữ liệu cá nhân cũng như của các doanh nghiệp, tổ chức, Bộ TT&TT cũng đưa ra khuyến nghị với ba nguyên tắc: Nguyên tắc đầu tiên là Security First, tức là nếu như một hệ thống không an toàn thì không đưa vào sử dụng; Nguyên tắc thứ hai là Security by default, tức là an toàn an ninh mạng phải được quan tâm ngay từ đầu, từ thiết kế xây dựng và đưa vào vận hành hệ thống thông tin; Nguyên tắc thứ ba là các hệ thống thông tin thử nghiệm mà sử dụng thông tin dữ liệu thật thì cần phải bảo đảm an toàn thông tin như hệ thống thông tin đang vận hành thật để không xảy ra nguy cơ rủi ro mất an toàn thông tin cá nhân, mất an toàn dữ liệu cá nhân.

Trong tháng 6/2023, Bộ TT&TT cũng sẽ triển khai chiến dịch nâng cao nhận thức của toàn xã hội để bảo đảm an toàn thông tin. Bộ TT&TT sẽ huy động toàn thể hệ thống chính trị, các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp cùng đồng hành. 

Ông Trần Đăng Khoa cho rằng, trách nhiệm về bảo đảm an toàn dữ liệu phải xuất phát từ mỗi cá nhân, mỗi tổ chức, mỗi ngành, mỗi lĩnh vực. Đối với mỗi cá nhân cần nhận thức được thông tin dữ liệu cá nhân của mình là một loại tài sản, trong một số trường hợp là tài sản quý giá và tài sản đó phải được bảo vệ cẩn thận, tránh chia sẻ dễ dãi các thông tin này cho bên thứ ba không đảm bảo.

Mỗi cá nhân phải tự trang bị cho mình các kỹ năng số để bảo vệ mình trên không gian mạng và không thể cung cấp thông tin tuỳ tiện, đặc biệt là trên các mạng xã hội, trên các nền tảng, trên không gian mạng... Bởi các thông tin cung cấp như vậy nếu không chú trọng vấn đề an toàn thông tin, bảo vệ thông tin, một lúc nào đó nó sẽ chính là con dao hai lưỡi chống lại chính mình. 

Lê Mỹ - Nguyễn Huế