Nỗ lực hồi sinh chữ Mường, chữ Thái ở xứ Thanh

Thanh Hóa có hơn 3,7 triệu người sinh sống với 7 dân tộc, trong đó có 6 dân tộc thiểu số chủ yếu là Mường, Thái, Mông, Dao, Thổ, Khơ Mú. Mỗi dân tộc đều có tiếng nói và chữ viết riêng. Nhưng số người biết viết, biết đọc các bộ chữ này ngày càng thưa, chủ yếu là các nghệ nhân cao tuổi, các nhà nghiên cứu và sưu tầm văn hóa. 

Đứng trước các nguy cơ mai một văn hóa truyền thống, nói chung, và chữ viết, nói riêng, những năm qua, Đảng và Nhà nước ta đã có nhiều chủ trương, chính sách nhằm nỗ lực bảo tồn và phát triển một nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.

Dân tộc Mường ở Thanh Hóa có khoảng 40 vạn người, sinh sống tập trung ở 11 huyện miền núi và 27 xã của các huyện miền xuôi. Người Mường có văn hóa truyền thống riêng độc đáo, phong phú và đa dạng như sử thi Đẻ đất đẻ nước, hát xường, Mo Mường, múa pồn pông, diễn xướng cồng chiêng… Để bảo tồn và phát triển kho tàng văn hóa đồ sộ ấy, người Mường cần có công cụ quan trọng là chữ viết. Về mặt ngôn ngữ, người Mường nằm trong nhóm Việt – Mường, có nhiều nét tương đồng với chữ quốc ngữ. Đây là một trong những thuận lợi để xây dựng bộ chữ viết và phổ cập nó trong cộng đồng dân tộc Mường.

Nhiều năm qua, các nhà nghiên cứu đã dành nhiều năm sưu tầm, khảo cứu, hệ thống hóa bộ chữ viết Mường. Cuối tháng 9, tỉnh Thanh Hóa đã tổ chức Hội thảo Bộ chữ Mường tỉnh Thanh Hóa, đề xuất bộ chữ Mường với 29 chữ cái, 136 vần, 14 nguyên âm, 9 phụ âm cuối và 6 thanh với hy vọng đưa chữ Mường vào cuộc sống hàng ngày của đồng bào. 

Người Thái là dân tộc thiểu số đông thứ 2 ở xứ Thanh với hơn 230.000 người, sống tập trung ở các huyện miền núi cao biên giới như Thường Xuân, Quan Hóa, Mường Lát… Chữ Thái có cấu tạo khá phức tạp, có nguồn gốc từ chữ Sankrit Ấn Độ. Mỗi ngành Thái và người Thái ở các địa phương lại có cách sử dụng khác nhau. Chính vì vậy, quá trình sưu tầm nghiên cứu, bảo tồn, phổ biến và giảng dạy chữ Thái cổ cũng gặp nhiều khó khăn. 

Bên  cạnh nỗ lực không ngừng nghỉ của các nhà nghiên cứu văn hóa, các cấp ủy chính quyền ngành giáo dục cũng quan tâm đến việc bảo tồn phát triển tiếng nói và chữ viết của người dân tộc thiểu số. Dù có nhiều trở ngại về giáo trình, giáo viên nhưng trường dân tộc nội trú trung học cơ sở huyện Thường Xuân đã đưa tiếng Thái vào giảng dạy như một môn tự chọn để các em không quên đi nguồn gốc của mình.

Có thể nói, tiếng nói và chữ viết là công cụ quan trọng để mỗi dân tộc bảo tồn và phát triển văn hóa truyền thống, là giá trị cần được trường tồn với thời gian, nhất là trong một thế giới phẳng như ngày nay. 

Đảng và Nhà nước ta luôn có quan điểm nhất quán và khẳng định, văn hóa nói chung, văn hóa dân tộc thiểu số nói riêng là một bộ phận quan trọng, là động lực của sự phát triển bởi “văn hóa là hồn cốt của Dân tộc, nói lên bản sắc của Dân tộc, Văn hóa còn thì Dân tộc còn”.

Ngôn ngữ của đồng bào dân tộc thiểu số

Hiện nay, 27/53 dân tộc thiểu số có bộ chữ viết riêng, như Tày, Thái, Hoa, Khmer, Nùng, Mông, Gia-rai, Ê-đê, Ba-na, Xơ-đăng, Chăm, Cơ-ho, Mnông... và đang được bảo tồn. Một số ngôn ngữ được sử dụng trên Đài Tiếng nói Việt Nam, Đài Truyền hình Việt Nam, các đài phát thanh và truyền hình địa phương, và được sử dụng để in các tác phẩm văn nghệ truyền thống, các sáng tác mới... 

Bên cạnh đó, việc tổ chức dạy, học ngôn ngữ dân tộc thiểu số cũng được triển khai ở các trường học vùng đồng bào dân tộc thiểu số trên cả nước. Hiện nay, cả nước đã có 30 tỉnh triển khai với 700 trường học tiếng dân tộc thiểu số; phát hành 8 chương trình tiếng dân tộc (Chăm, Khmer, Gia-rai, Ba-na, Ê-đê, Mông, Mnông, Thái) và 6 bộ sách giáo khoa tiếng dân tộc thiểu số (Chăm, Khmer, Gia-rai, Ba-na, Ê-đê, Mông). 

Nhiều địa phương đã khảo sát, thống kê, sưu tầm tiếng nói, chữ viết, thư tịch cổ của các dân tộc; biên soạn, xuất bản sách tiếng dân tộc thiểu số. Thanh Hóa là một trong những tỉnh tích cực trong công tác bảo tồn này. 

Nỗ lực hồi sinh chữ Mường, chữ Thái ở xứ Thanh

Thanh Hóa có hơn 3,7 triệu người sinh sống với 7 dân tộc, trong đó có 6 dân tộc thiểu số chủ yếu là Mường, Thái, Mông, Dao, Thổ, Khơ Mú. Mỗi dân tộc đều có tiếng nói và chữ viết riêng. Nhưng số người biết viết, biết đọc các bộ chữ này ngày càng thưa, chủ yếu là các nghệ nhân cao tuổi, các nhà nghiên cứu và sưu tầm văn hóa. 

Đứng trước các nguy cơ mai một văn hóa truyền thống, nói chung, và chữ viết, nói riêng, những năm qua, Đảng và Nhà nước ta đã có nhiều chủ trương, chính sách nhằm nỗ lực bảo tồn và phát triển một nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.

Dân tộc Mường ở Thanh Hóa có khoảng 40 vạn người, sinh sống tập trung ở 11 huyện miền núi và 27 xã của các huyện miền xuôi. Người Mường có văn hóa truyền thống riêng độc đáo, phong phú và đa dạng như sử thi Đẻ đất đẻ nước, hát xường, Mo Mường, múa pồn pông, diễn xướng cồng chiêng… Để bảo tồn và phát triển kho tàng văn hóa đồ sộ ấy, người Mường cần có công cụ quan trọng là chữ viết. Về mặt ngôn ngữ, người Mường nằm trong nhóm Việt – Mường, có nhiều nét tương đồng với chữ quốc ngữ. Đây là một trong những thuận lợi để xây dựng bộ chữ viết và phổ cập nó trong cộng đồng dân tộc Mường.

Nhiều năm qua, các nhà nghiên cứu đã dành nhiều năm sưu tầm, khảo cứu, hệ thống hóa bộ chữ viết Mường. Cuối tháng 9, tỉnh Thanh Hóa đã tổ chức Hội thảo Bộ chữ Mường tỉnh Thanh Hóa, đề xuất bộ chữ Mường với 29 chữ cái, 136 vần, 14 nguyên âm, 9 phụ âm cuối và 6 thanh với hy vọng đưa chữ Mường vào cuộc sống hàng ngày của đồng bào. 

Người Thái là dân tộc thiểu số đông thứ 2 ở xứ Thanh với hơn 230.000 người, sống tập trung ở các huyện miền núi cao biên giới như Thường Xuân, Quan Hóa, Mường Lát… Chữ Thái có cấu tạo khá phức tạp, có nguồn gốc từ chữ Sankrit Ấn Độ. Mỗi ngành Thái và người Thái ở các địa phương lại có cách sử dụng khác nhau. Chính vì vậy, quá trình sưu tầm nghiên cứu, bảo tồn, phổ biến và giảng dạy chữ Thái cổ cũng gặp nhiều khó khăn. 

Bên  cạnh nỗ lực không ngừng nghỉ của các nhà nghiên cứu văn hóa, các cấp ủy chính quyền ngành giáo dục cũng quan tâm đến việc bảo tồn phát triển tiếng nói và chữ viết của người dân tộc thiểu số. Dù có nhiều trở ngại về giáo trình, giáo viên nhưng trường dân tộc nội trú trung học cơ sở huyện Thường Xuân đã đưa tiếng Thái vào giảng dạy như một môn tự chọn để các em không quên đi nguồn gốc của mình.

Có thể nói, tiếng nói và chữ viết là công cụ quan trọng để mỗi dân tộc bảo tồn và phát triển văn hóa truyền thống, là giá trị cần được trường tồn với thời gian, nhất là trong một thế giới phẳng như ngày nay. 

Tóm tắt:

-Hà Nội đã phê duyệt nhiệm vụ, tổ chức triển khai lập các quy hoạch phân khu đô thị có liên quan làm cơ sở pháp lý để lập quy hoạch chi tiết theo quy định.

- UBND TP Hà Nội đề xuất Thủ tướng Chính phủ chấp thuận phân chia thành 8 dự án thành phần phát triển đô thị và thành lập Ban quản lý Khu vực phát triển đô thị để triển khai thực hiện.

Sáng 5/3, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng có buổi làm việc với TP. Hà Nội về phát triển kinh tế-xã hội năm 2015 và quy hoạch, cơ chế đầu tư trục Nhật Tân-Nội Bài.

Về quy hoạch chi tiết hai bên tuyến đường Nhật Tân-Nội Bài, ông Nguyễn Thế Thảo - Chủ tịch UBND TP. Hà Nội cho biết, Hà Nội đã phê duyệt nhiệm vụ, tổ chức triển khai lập các quy hoạch phân khu đô thị có liên quan làm cơ sở pháp lý để lập quy hoạch chi tiết theo quy định.

Phương án quy hoạch hai bên tuyến đã được tổ chức thi tuyển quốc tế; lấy ý kiến cộng đồng và các cơ quan liên quan theo quy định; báo cáo xin ý kiến và tiếp thu chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Đến nay, hồ sơ quy hoạch chi tiết do Viện Quy hoạch xây dựng Hà Nội phối hợp với Công ty TNHH Motor N.A Việt Nam tổ chức lập, cơ bản được hoàn thành, đã lắp đặt mô hình để xem xét, thẩm định, phê duyệt.

Nội dung chính của đồ án quy hoạch gồm: Ranh giới và quy mô; quy hoạch sử dụng đất với chiều dài gần 12km, diện tích khoảng 2.000 ha (chia làm 4 đoạn); tổ chức không gian và hệ thống hạ tầng kỹ thuật…

Để huy động các nguồn lực, đẩy nhanh tiến độ đầu tư đồng bộ đô thị, đáp ứng yêu cầu thực tiễn và phát huy hiệu quả đầu tư, TP. Hà Nội đã đề xuất cơ chế đặc thù đầu tư các dự án trong quy hoạch hai bên tuyến đường Nhật Tân-Nội Bài.

Theo đó, trên cơ sở quy hoạch phân khu được duyệt và quy hoạch chi tiết đã báo cáo, UBND TP Hà Nội đề xuất Thủ tướng Chính phủ chấp thuận phân chia thành 8 dự án thành phần phát triển đô thị và thành lập Ban quản lý Khu vực phát triển đô thị để triển khai thực hiện.

Đề nghị Thủ tướng cho phép lựa chọn nhà đầu tư có năng lực, kinh nghiệm, khả năng ứng vốn giải phóng mặt bằng, xây dựng hạ tầng khung, có năng lực xây dựng và vận hành quản lý khai thác sau đầu tư. Đề nghị Chính phủ cho phép huy động từ nguồn vốn vay ưu đãi, ODA, vốn nhàn rỗi tại kho bạc cho đầu tư hạ tầng (trường hợp thiếu sau khi cân đối nguồn vốn).

Bên cạnh đó, UBND Thành phố đề nghị Chính phủ xem xét, quyết định cho phép áp dụng xác định giá sàn quyền sử dụng đất sát giá thị trường trên cơ sở quy hoạch xây dựng chi tiết được duyệt trước khi Thành phố tiến hành lựa chọn nhà đầu tư…

Về quy hoạch, cơ chế đầu tư trục Nhật Tân-Nội Bài

Về cơ chế chính sách đặc thù và quản lý đầu tư phát triển hai bên đường Nhật Tân, Thủ tướng nhấn mạnh phải chủ động thu hồi đất. Nhà nước đứng ra thu hồi đất, thực hiện tốt chính sách đền bù, tái định cư, tinh thần là tái định cư tại chỗ. Trách nhiệm của Chính phủ cùng các Bộ, ngành chức năng và TP Hà Nội phải tính toán được nguồn vốn dự kiến phục vụ giải phóng mặt bằng khoảng 11.000 tỷ đồng; tiếp đó tiến tới xây dựng hạ tầng theo nguyên tắc đa dạng nguồn vốn (nguồn ODA, vốn ngân sách Nhà nước, vốn hỗ trợ, nguồn của địa phương, nguồn BOT).

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng nêu rõ, khi có mặt bằng, có hạ tầng, việc thu hút đầu tư phải đa dạng (đấu thầu, chào thầu, lựa chọn nhà thầu…), đồng thời phải xác định rõ và phải tùy theo dự án.

Về giá đất, Thủ tướng nhấn mạnh, nguyên tắc là giá thị trường, tính theo mục đích sử dụng, nhưng cũng cần linh hoạt, tùy dự án.

Theo Chinhphu.vn

Để huy động các nguồn lực, đẩy nhanh tiến độ đầu tư đồng bộ đô thị, đáp ứng yêu cầu thực tiễn và phát huy hiệu quả đầu tư, TP. Hà Nội đã đề xuất cơ chế đặc thù đầu tư các dự án trong quy hoạch hai bên tuyến đường Nhật Tân-Nội Bài.

Tóm tắt:

-Hà Nội đã phê duyệt nhiệm vụ, tổ chức triển khai lập các quy hoạch phân khu đô thị có liên quan làm cơ sở pháp lý để lập quy hoạch chi tiết theo quy định.

- UBND TP Hà Nội đề xuất Thủ tướng Chính phủ chấp thuận phân chia thành 8 dự án thành phần phát triển đô thị và thành lập Ban quản lý Khu vực phát triển đô thị để triển khai thực hiện.

Sáng 5/3, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng có buổi làm việc với TP. Hà Nội về phát triển kinh tế-xã hội năm 2015 và quy hoạch, cơ chế đầu tư trục Nhật Tân-Nội Bài.

Về quy hoạch chi tiết hai bên tuyến đường Nhật Tân-Nội Bài, ông Nguyễn Thế Thảo - Chủ tịch UBND TP. Hà Nội cho biết, Hà Nội đã phê duyệt nhiệm vụ, tổ chức triển khai lập các quy hoạch phân khu đô thị có liên quan làm cơ sở pháp lý để lập quy hoạch chi tiết theo quy định.

Phương án quy hoạch hai bên tuyến đã được tổ chức thi tuyển quốc tế; lấy ý kiến cộng đồng và các cơ quan liên quan theo quy định; báo cáo xin ý kiến và tiếp thu chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Đến nay, hồ sơ quy hoạch chi tiết do Viện Quy hoạch xây dựng Hà Nội phối hợp với Công ty TNHH Motor N.A Việt Nam tổ chức lập, cơ bản được hoàn thành, đã lắp đặt mô hình để xem xét, thẩm định, phê duyệt.

Nội dung chính của đồ án quy hoạch gồm: Ranh giới và quy mô; quy hoạch sử dụng đất với chiều dài gần 12km, diện tích khoảng 2.000 ha (chia làm 4 đoạn); tổ chức không gian và hệ thống hạ tầng kỹ thuật…

Để huy động các nguồn lực, đẩy nhanh tiến độ đầu tư đồng bộ đô thị, đáp ứng yêu cầu thực tiễn và phát huy hiệu quả đầu tư, TP. Hà Nội đã đề xuất cơ chế đặc thù đầu tư các dự án trong quy hoạch hai bên tuyến đường Nhật Tân-Nội Bài.

Theo đó, trên cơ sở quy hoạch phân khu được duyệt và quy hoạch chi tiết đã báo cáo, UBND TP Hà Nội đề xuất Thủ tướng Chính phủ chấp thuận phân chia thành 8 dự án thành phần phát triển đô thị và thành lập Ban quản lý Khu vực phát triển đô thị để triển khai thực hiện.

Đề nghị Thủ tướng cho phép lựa chọn nhà đầu tư có năng lực, kinh nghiệm, khả năng ứng vốn giải phóng mặt bằng, xây dựng hạ tầng khung, có năng lực xây dựng và vận hành quản lý khai thác sau đầu tư. Đề nghị Chính phủ cho phép huy động từ nguồn vốn vay ưu đãi, ODA, vốn nhàn rỗi tại kho bạc cho đầu tư hạ tầng (trường hợp thiếu sau khi cân đối nguồn vốn).

Bên cạnh đó, UBND Thành phố đề nghị Chính phủ xem xét, quyết định cho phép áp dụng xác định giá sàn quyền sử dụng đất sát giá thị trường trên cơ sở quy hoạch xây dựng chi tiết được duyệt trước khi Thành phố tiến hành lựa chọn nhà đầu tư…

Về quy hoạch, cơ chế đầu tư trục Nhật Tân-Nội Bài

Về cơ chế chính sách đặc thù và quản lý đầu tư phát triển hai bên đường Nhật Tân, Thủ tướng nhấn mạnh phải chủ động thu hồi đất. Nhà nước đứng ra thu hồi đất, thực hiện tốt chính sách đền bù, tái định cư, tinh thần là tái định cư tại chỗ. Trách nhiệm của Chính phủ cùng các Bộ, ngành chức năng và TP Hà Nội phải tính toán được nguồn vốn dự kiến phục vụ giải phóng mặt bằng khoảng 11.000 tỷ đồng; tiếp đó tiến tới xây dựng hạ tầng theo nguyên tắc đa dạng nguồn vốn (nguồn ODA, vốn ngân sách Nhà nước, vốn hỗ trợ, nguồn của địa phương, nguồn BOT).

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng nêu rõ, khi có mặt bằng, có hạ tầng, việc thu hút đầu tư phải đa dạng (đấu thầu, chào thầu, lựa chọn nhà thầu…), đồng thời phải xác định rõ và phải tùy theo dự án.

Về giá đất, Thủ tướng nhấn mạnh, nguyên tắc là giá thị trường, tính theo mục đích sử dụng, nhưng cũng cần linh hoạt, tùy dự án.

Theo Chinhphu.vn

VietNamNet TV

Nước sông dâng cao bất thường, đập Tam Hiệp hứng lũ kỷ lục

Trung Quốc đã phải có biện pháp ứng phó khẩn cấp sau khi nước trong hồ chứa của đập Tam Hiệp dâng cao đến mức kỷ lục vì trận lũ thứ 5 trên sông Dương Tử trong năm nay.

Altash được ví von là đập Tam Hiệp của Tân Cương, với quy mô không hề thua kém phiên bản gốc.

VietNamNet TV

Nước sông dâng cao bất thường, đập Tam Hiệp hứng lũ kỷ lục

Trung Quốc đã phải có biện pháp ứng phó khẩn cấp sau khi nước trong hồ chứa của đập Tam Hiệp dâng cao đến mức kỷ lục vì trận lũ thứ 5 trên sông Dương Tử trong năm nay.