Ngại nói về bản thân nhưng khi được hỏi về nghệ thuật cho tới sân khấu thì Vạn Nguyễn nói một cách say mê và trau chuốt tỉ mẩn như những đêm diễn của mình vậy.

Đạo diễn Vạn Nguyễn

Nhiều chương trình không có nghĩa khán giả Hà thành dễ tính hơn

Hiện tại sân khấu ca nhạc phía Bắc rất nở rộ, bằng chứng là tuần nào cũng có show lớn diễn ra. Theo anh, thị hiếu Hà Nội đã “dễ tính” hơn xưa?

Xét từ góc độ nhu cầu thưởng thức, có thể nói người Hà Nội mang đặc trưng của cư dân đô thị tại một nơi là thủ phủ văn hóa trên một ngàn năm qua. Vì vậy tìm hiểu và thưởng thức nghệ thuật là nhu cầu hằng trong đời sống tinh thần, nó rất mạnh mẽ và phong phú, nên người Hà Thành có một tình yêu khá đặc biệt với những chương trình biểu diễn nghệ thuật nói chung và các chương trình ca nhạc nói riêng. 

Trong bối cảnh từ những năm 2015, 2016 trở lại đây, sự nở rộ của các liveshow âm nhạc tại các trung tâm biểu diễn lớn tại Hà Nội như Cung Hữu Nghị, Nhà Hát Lớn, Trung tâm Hội nghị Quốc gia hay Nhà hát Âu Cơ là một minh chứng thuyết phục cho nhu cầu thưởng thức nghệ thuật của người dân Thủ Đô ngày càng phong phú. Tuy nhiên điều này không có nghĩa là người dân Hà Thành đã dễ tính hơn xưa.

Chỉ những liveshow nghệ thuật với sự đầu tư nghiêm túc, gu âm nhạc tinh tế và sự dàn dựng tốt, ca sĩ được mời là những giọng ca thành danh đúng với dòng nhạc đó thì mới “cháy vé”, khách đến chật rạp, còn những chương trình làm theo “phong trào” của những công ty chưa thực sự chuyên nghiệp, format chương trình không đúng thị hiếu thì vẫn còn nhiều show diễn thừa vé, trống ghế... 

Đó là sự chọn lọc rất tinh tế từ phía khán giả. Điều này càng làm cho các nhà tổ chức qua mỗi chương trình đều phải nhìn lại và có sự đánh giá, rút kinh nghiệm nghiêm khắc cho các show diễn sau.

Anh cũng là gương mặt được các nghệ sĩ tên tuổi đặt hàng làm show.

So với mặt bằng TP.HCM thì có thể chưa bằng, nhưng nhiều đơn vị phía Bắc đã đầu tư cho âm nhạc và bối cảnh sân khấu. Có thể nói tới sự kiện lên ngôi của những “sân khấu tiền tỉ”, “đêm nhạc kim cương”. Là đạo diễn chuyên nghiệp anh nhìn nhận thế nào về điều này?

Không thể phủ nhận rằng mặt bằng chung của sân khấu ca nhạc thời gian gần đây đẹp hơn lên rất nhiều so với trước. Một số nhà tổ chức đã rất quan tâm tới sự đầu tư cho phần “nhìn” thay cho chỉ chú trọng phần “nghe” như trước đây. 

Có câu là “xem ca nhạc” chứ không chỉ đơn thuần là đi “nghe ca nhạc”, điều này có nghĩa là ngoài nhu cầu thưởng thức giọng ca, bản phối hay với một chất lượng âm thanh tốt, sân khấu hiện nay đã chiếm một vị trí rất quan trọng trong thưởng thức nghệ thuật của khán giả. 

Tất nhiên không phải đơn vị nào cũng tập trung đầu tư cho sân khấu, điều này cũng là dễ hiểu vì một thực tế là đầu tư cho hạng mục này sẽ không có giới hạn, dao động từ một hai trăm triệu cho đến vải tỉ tùy thuộc vào các thiết bị kỹ thuật, các bối cảnh dàn dựng và những vật liệu sử dụng. 

Do sự tốn kém kinh phí nên những chương trình có doanh thu không cao sẽ rất khó để đáp ứng điều này, dẫn đến có chương trình công phu, hoành tráng đến từng tiết mục (đôi khi còn cầu kỳ quá tới rườm rà), nhưng cũng có nhiều chương trình chỉ duy nhất một bối cảnh đó và ca sĩ cứ theo thứ tự giới thiệu của MC ra hát đều đặn đến hết. 

Đó là một thực tiễn của sân khấu ca nhạc hiện nay, mỗi nhà tổ chức đều có lí do riêng để lựa chọn kiểu xây dựng sân khấu của mình. Tuy nhiên trên tinh thần chúng ta đều thấy một cách tổng quan là đẹp hơn, công phu hơn và thẩm mỹ hơn trên bình diện chung so với trước.

Sân khấu lạm dụng công nghệ

Những mảng miếng mà các đạo diễn thường đưa liệu có giống nhau khi sân khấu đôi khi bị trùng nhau về ý tưởng? Đặc biệt sự xuất hiện của những màn hình led đôi khi làm mất sự tập trung của khán giả trên sân khấu khi ca sĩ đang hát live?

Đạo diễn Vạn Nguyễn và ca sĩ Tùng Dương.

Có một yếu tố mà nhiều đạo diễn hoặc các nhà tổ chức hay ưu tiên sử dụng hiện nay trong dàn dựng sân khấu là màn hình điện tử - Led. Đây là một sản phẩm của khoa học kỹ thuật trong ứng dụng ở lĩnh vực nghệ thuật. Nó có một ưu thế đặc biệt là trình diễn được mọi khung hình - Visual - theo ý đồ của người dàn dựng, từ ngọn núi, mặt biển, dòng sông cho đến tòa nhà chọc trời, những cơn giông tố hay cánh rừng cuối chiều, hoàng hôn lá vàng hay đêm mưa tuyết trắng... tất cả đều thể hiện được với độ nét ngày càng cao.

Bên cạnh đó, xã NTM kiểu mẫu phải đạt yêu cầu thu nhập bình quân đầu người/năm của xã tối thiểu cao gấp 1,8 lần so với thu nhập bình quân đầu người/năm của cấp tỉnh trong năm đánh giá (hoặc cao gấp 1,5 - 2 lần so với mức đạt chuẩn). Các xã này cũng có từ 90% số lao động nông thôn được bồi dưỡng, tập huấn, chuyển giao và áp dụng khoa học công nghệ vào sản xuất...

Đối với huyện NTM kiểu mẫu phải đạt đủ 9 tiêu chí theo Quyết định số 558, ngày 5/4/2016 của Thủ tướng Chính phủ; có 100% số xã trong huyện đạt NTM kiểu mẫu; hạ tầng kinh tế - xã hội đồng bộ, hiện đại. Thu nhập bình quân trên địa bàn nông thôn của huyện phải cao gấp 1,5 lần mức đạt chuẩn của vùng...

Cần phù hợp thực tiễn

Tại hội thảo, nhiều ý kiến cho rằng, nếu xây dựng NTM kiểu mẫu thì cần phải có những tiêu chí chất lượng vượt bậc. Trong đó việc nâng cao đời sống kinh tế và hưởng thụ tinh thần của người dân phải là một tiêu chí bắt buộc; thu nhập bình quân đầu người, trình độ dân trí của xã, huyện NTM kiểu mẫu phải cao hơn so với những đơn vị đạt NTM. Đa số các đại biểu đồng tình với phương án nên xây dựng các mô hình kiểu mẫu tại các huyện, xã xây dựng NTM kiểu mẫu.

Ghi nhận ý kiến tại hội thảo, Thứ trưởng Bộ NN và PTNT Trần Thanh Nam nhấn mạnh việc xây dựng các tiêu chí NTM kiểu mẫu phải toàn diện, sát với tình hình thực tế, thể hiện được sự nổi bật và phù hợp với đặc thù của mỗi vùng miền.

Các xã cần phấn đấu thực hiện theo Quyết định số 1980/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về Bộ tiêu chí quốc gia về xã NTM giai đoạn 2016-2020; Đồng thời có những giải pháp nâng cao chất lượng các tiêu chí, đặc biệt là 5 nhóm lĩnh vực: hạ tầng kinh tế - xã hội; phát triển sản xuất, nâng cao đời sống nhân dân; giáo dục - y tế - văn hóa; cảnh quan - môi trường; quốc phòng - an ninh - hành chính công.

Các tỉnh, thành phố tự lựa chọn, đánh giá các tiêu chí và công nhận xã NTM kiểu mới. Cần quan tâm đến chất lượng môi trường sống cho người dân bằng việc nâng cao thu nhập cho người dân, chỉ tiêu chất lượng cuộc sống và đảm bảo an ninh trật tự… Xây dựng NTM kiểu mẫu cũng phải nhận được sự đồng thuận cao và đạt được sự hài lòng của người dân...

M.M - Lan Hương (tổng hợp)