Deep Springs College là một trong những cơ sở giáo dục đại học nhỏ nhất tại Mỹ với số lượng sinh viên chỉ giới hạn ở mức 26 và khoảng 30 nhân viên. Sinh viên không phải nộp học phí cũng như tiền ăn ở.

Để vào Deep Springs, thí sinh phải nộp một số bài luận, điểm thi tiêu chuẩn và có một chuyến tham quan thực tế trường. Các chủ đề bài luận khá "bất thường". Một trong những đề bài năm 2018 là: "Có điều gì bạn không muốn biết không? Tại sao?".

Mặc dù trường cung cấp bằng cao đẳng nhưng hầu hết sinh viên sẽ hoàn thành 2 năm học ở đây và chuyển tiếp vào các trường cao đẳng, đại học 4 năm khác.

Deep Springs College nhận được từ 180-250 hồ sơ đăng ký/năm và mỗi sinh viên trúng tuyển sẽ nhận được học bổng toàn phần trị giá 50.000 USD.

Trường cao đẳng này được ông trùm điện lực Mỹ thế kỷ 20 thành lập vào năm 1917. Ông Lucien L. Nunn (1853-1925) có một ý tưởng giáo dục rõ ràng, đó là phục vụ nhân sinh.

Bởi vậy, trong khi các trường đại học khác thường tự hào về việc ươm mầm trí tuệ tương lai, thì tại Deep Springs, việc "nuôi dưỡng" đất đai cũng quan trọng không kém. Một ngày điển hình của sinh viên có thể bắt đầu từ việc đi dự hội thảo và kết thúc bằng việc chăn gia súc trong những trang phục cao bồi nước Mỹ.

Điều này phản ánh 3 trụ cột của Deep Springs: Học thuật - Lao động - Tự quản. Mục đích là phát triển ở sinh viên khả năng tự lập, tự quản và quản lý.

Sinh viên phải dành 20 giờ mỗi tuần để chăm sóc trang trại, nuôi gà và vắt sữa bò. Họ cũng nấu ăn, dọn dẹp và bảo trì các phương tiện cộng đồng.

Trường điều hành một trang trại chăn nuôi gia súc hữu cơ đạt chứng nhận USDA và trang trại cỏ rộng 150 mẫu Anh (hơn 60ha). 

Khoảng 200 con bò thịt được chăn thả khắp thung lũng và trên núi. Với sự giám sát của người quản lý trang trại, sinh viên làm nhiều việc, từ chăn gia súc, đánh móng cho ngựa cho đến chăm sóc bê con mới sinh.

Hơn 10 con ngựa được nuôi để làm việc và phục vụ giải trí ở trang trại. Sinh viên được đào tạo cưỡi ngựa, thậm chí nhiều em coi cưỡi ngựa là thú tiêu khiển hàng ngày.

Tại trang trại cỏ, sinh viên tưới tiêu, thu hoạch và trồng cỏ tại các cánh đồng định kỳ. Người quản lý trang trại đào tạo sinh viên vận hành và sửa chữa thiết bị tưới tiêu cũng như lái máy kéo và máy thu hoạch. Trường có một đội xe tải, máy kéo và nông cụ được nhân viên và sinh viên bảo trì tại chỗ.

Ngoài cánh đồng cỏ và gia súc, lợn, gà thịt và gà đẻ được nuôi để tiêu thụ trực tiếp tại trường. Một chuồng bò sữa cung cấp thức uống. Những vườn rau và vườn cây ăn quả với các nhà kính khiến hoạt động trồng trọt vẫn tiếp diễn kể cả vào mùa đông khắc nghiệt.

"Một điểm chung của sinh viên Deep Springs College là hầu như tất cả các em đến đây để tìm kiếm thứ gì đó khác biệt và độc đáo. Các em thực sự đang tìm kiếm một tầng ý nghĩa sâu sắc hơn của cuộc sống", Tim Gipson, quản lý trang trại của Deep Springs, chia sẻ. 

Ngoài ra, một điểm độc đáo nữa là kể từ khi Deep Springs được thành lập, chương trình giảng dạy được xây dựng theo mô hình hoàn toàn tự quản, nghĩa là một nhóm nhỏ sinh viên cùng nhau quyết định họ sẽ theo học lớp nào.

Bảo Huy

Nữ phi công Heather ‘Lucky’ Penney.

Tờ Washington Post ghi lại, vào khoảng gần trưa buổi sáng thứ Ba gây chấn động địa cầu cách đây 15 năm, Trung úy Heather ‘Lucky’ Penney có mặt trên đường băng tại Căn cứ không quân Andrew và sẵn sàng cất cánh.

Tay của Penney đặt trên điều khiển chiếc máy bay chiến đấu F-16, và cô nhận được lệnh: hạ gục chiếc máy bay Flight 93 của hãng hàng không United Airlines. Đó là ngày 11/9, khi mà chiếc máy bay thứ tư bị không tặc khống chế có vẻ như sẽ lao thẳng xuống Washington. Penney là một trong hai phi công chiến đấu đầu tiên có mặt sáng hôm đó, nhận được lệnh phải chặn đứng chiếc Flight 93.

Khi lao thẳng lên bầu trời xanh thăm thẳm, thứ duy nhất mà Penney không mang theo trên chiếc F-16 là đạn dược. Tên lửa cũng không có. Thậm chí, cô không có bất kỳ thứ gì khác có thể nhắm bắn vào chiếc máy bay đang bị cướp.

Cô chỉ có độc nhất chiếc F-16. Và đó là toàn bộ kế hoạch tác chiến.

Bởi vì vụ tấn công bất ngờ xảy ra với diễn tiến quá nhanh so với thời gian máy bay kịp nạp vũ khí, nên Penney và sĩ quan chỉ huy của cô tính đến việc lao thẳng vào chiếc Boeing 757.

“Chúng tôi đã không thể bắn hạ nó (chiếc Boeing 757 số hiệu Flight 93). Chúng tôi định đâm thẳng vào máy bay. Về cơ bản thì tôi sẽ là một phi công cảm tử” – Penney nhớ lại nhiệm vụ của cô hôm đó.

Nhiều năm sau vụ khủng bố rúng động toàn cầu, Penney – một trong số những nữ phi công chiến đấu lứa đầu tiên của Mỹ - không trả lời bất kỳ phỏng vấn nào về những gì cô đã trải qua hôm 11/9/2001. Trong đó có cả việc cô đã hộ tống chiếc Không lực Một của Tổng thống về Washington trên không phận bị siết chặt nghiêm ngặt sau vụ tấn công.

Nhưng 10 năm sau, Penney nhớ lại một trong những câu chuyện ít người biết nhất về buổi sáng định mệnh: đó là phương án tác chiến đầu tiên của quân đội Mỹ nhằm đáp trả những kẻ tấn công, trên thực tế lại là một nhiệm vụ cảm tử.

“Chúng tôi phải bảo vệ không phận bằng mọi giá” – Penney kể lại chuyện này vào tuần trước, trong văn phòng của cô tại hãng Lockheed Martin, nơi cô đang làm giám đốc cho chương trình siêu chiến đấu cơ F-35.

Sau hàng ngàn giờ bay, tham gia nhiều sứ mệnh khác nhau trên thế giới, nhưng chưa có lần nào có thể sánh với nhiệm vụ khẩn cấp mà Penney được giao ngày 11/9 – thực hiện chuyến bay một chiều để gây ra một vụ nổ giữa trời.

Lớn lên trong mùi khói xăng máy bay, Penney được truyền cảm hứng về những chiếc máy bay chiến đấu từ bố - một cựu quân nhân.

Đáng ra, cô đã trở thành một giáo viên. Cô có bằng lái máy bay khi đang học đại học. Khi Quốc hội Mỹ mở lối cho phụ nữ tham gia đội máy bay chiến đấu, Penney lập tức ghi danh trong tốp đầu.

“Tôi ký đơn đăng ký ngay lập tức. Tôi muốn trở thành phi công chiến đấu như bố” – Penney chia sẻ. Sau đó, Penney trở thành nữ phi công đầu tiên lái F-16 trong Phi đội Chiến đấu 121 của Vệ binh Quốc gia trên không của thủ đô Washington.

Buổi sáng thứ Ba ngày 11/9, Penney cùng đồng đội mới hoàn tất khóa tập huấn bay chiến đấu kéo dài hai tuần tại Nevada. Họ ngồi quanh bàn nghe báo cáo, nhận được thông tin một chiếc máy bay đã đâm vào tòa tháp đôi của Trung tâm Thương mại Thế giới ở New York. Khi một chiếc khác tiếp tục xuất hiện và tấn công, họ hiểu rằng chiến tranh đang xảy ra.

Nhưng mọi sự ngạc nhiên vẫn chưa dừng ở đó. Trong những giờ đầu tiên bối rối cực độ, không có mệnh lệnh nào rõ ràng được ban ra. Tất cả mọi thứ đều chưa sẵn sàng. Các máy bay vẫn đang nạp đạn giả từ đợt tập huấn.

Điều đó có nghĩa là không máy bay nào được trang bị vũ khí để sẵn sàng chiến đấu và không có hệ thống nào sẵn có để điều máy bay tới Washington. Trước ngày hôm đó, tất cả mọi con mắt vẫn chỉ tìm kiếm các máy bay và tên lửa từ các đường bay quen thuộc, với mối đe dọa từ những năm Chiến tranh Lạnh. Không ai hình dung được nguy cơ lại xuất hiện ngay trên đất Mỹ.

Khi chiếc máy bay thứ ba đâm vào Lầu Năm Góc, tất cả mọi người đều hiểu rằng còn có thể có chiếc thứ tư, hoặc nhiều hơn thế. Máy bay chiến đấu Mỹ có thể được nạp đạn trong vòng 1 giờ, nhưng ngay lúc đó phải có ai đó bay lên trời, dù có vũ khí hay không.

Đại tá Marc Sasseville ra lệnh: “Lucky, cô đi với tôi”. Sasseville nói ông sẽ nhằm trúng buồng lái. Còn ‘Lucky’ Penney nhận phần đuôi chiếc Flight 93.

Sasseville thừa nhận, các phi công không hề được huấn luyện để hạ gục máy bay dân sự. Ông vẫn kịp tính toán xem tấn công vào điểm nào trên máy bay là thích hợp nhất. “Nếu bạn chỉ đâm vào động cơ, máy bay vẫn có thể liệng trên trời và nó vẫn có thể tiến đến mục tiêu. Tôi nghĩ ngay đến buồng lái và cánh”.

Điều làm Penney lo sợ lại là việc đâm trượt mục tiêu nếu cô tìm cách nhảy ra khỏi máy bay. Với Penney, nỗi lo đâm trượt còn đáng sợ hơn cả việc hy sinh.

Nhưng cả Penney và Sasseville đều không phải chết. Penney không phải hạ gục chiếc máy bay dân sự chở đầy trẻ nhỏ, các nhân viên bán hàng và bạn gái của họ. Các hành khách trên chuyến bay Flight 93 đã tự làm việc đó.

Vài giờ trước khi Penney biết rằng chiếc Flight 93 đã đâm xuống Pennsylvania, các con tin trên máy bay đã nổi dậy, chống lại không tặc và sẵn sàng làm bất kỳ điều gì họ cần phải làm, y như hai phi công của đội Vệ binh Quốc gia.

“Những người hùng thực thụ chính là các hành khách trên chuyến bay Flight 93, những người sẵn sàng hy sinh mạng sống của mình. Còn tôi chỉ tình cờ là một nhân chứng lịch sử mà thôi” – Penney nói.

Penney và Sasseville đã canh gác bầu trời suốt ngày hôm đó, hộ tống Tổng thống George Bush, bảo vệ các thành phố.

Lê Thu

Người hùng và chiếc khăn đỏ trong thảm kịch 11/9

Trong những giờ phút đen tối nhất lịch sử nước Mỹ ngày 11/9/2001, mộtngười đàn ông bí ẩn đã bất chấp tính mạng của mình, cứu giúp những ngườianh không hề quen biết.

Sau khi sa thải Jurgen Klinsmann, LĐBĐ Hàn Quốc (KFA) cân nhắc rất kỹ giữa hai ứng viên Hwang Sun-hong và Park Hang Seo.

Ông Hwang và thầy Park đều nhận được nhiều ủng hộ. Sau cùng, KFA lựa chọn cựu tiền đạo 55 tuổi và hiện đang đảm nhận vai trò thuyền trưởng U23 Hàn Quốc.

KFA chịu nhiều chỉ trích từ dư luận, đặc biệt là chủ tịch Chung Mong-gyu sau khi không thành công ở Asian Cup 2023, cùng với những bê bối ngoài sân cỏ.

Vì thế, Chủ tịch Chung lựa chọn Hwang Sun-hong làm HLV tạm thời, với nhiệm vụ dẫn Hàn Quốc đấu 2 trận gặp Thái Lan ở vòng loại World Cup 2026/Asian Cup 2027 vào tháng sau (21, 26/3), như một giải pháp an toàn.

Park Hang Seođược đánh giá cao nhờ sự hiểu biết về đối thủ Thái Lan. Ông cũng nổi bật trong vai trò ngoại giao giữa Việt Nam và Hàn Quốc.

Mặc dù vậy, thành công của thầy Park chủ yếu gắn với bóng đá Việt Nam ở khu vực Đông Nam Á, một phần nào đó là châu Á (thành tích tứ kết Asian Cup 2019, á quân U23 châu lục 2018).

Được đánh giá cao về khả năng quản trị, nhưng điểm trừ của Park Hang Seo là không có nhiều thời gian làm việc với những cầu thủ mang tầm quốc tế.

Ông Hwang dẫn dắt U23 Hàn Quốc bảo vệ thành công HCV Asiad 2022 (diễn ra năm 2023 tại Hàng Châu, vì ảnh hưởng Covid-19; danh hiệu thứ 3 liên tiếp của đội). Ở cương vị tương tự, thầy Park "chỉ" giành HCĐ năm 2002, sự kiện đánh dấu cột mốc lần đầu tiên Asian Games giới hạn độ tuổi 23 (+3).

Ngoài 2 trận gặp Thái Lan, trong vai trò tạm quyền, Hwang có nhiệm vụ tạo tính kế thừa giữa đội U23 mà ông đang dẫn dắt và ĐTQG Hàn Quốc hướng đến World Cup 2026.

Rối loạn vì Klinsmann

Có 2 yếu tố khác giúp Hwang Sun-hong được chủ tịch Chung Mong-gyu đánh giá cao hơn trong cuộc đua với Park Hang Seo: vị trí huyền thoại trong lịch sử tuyển Hàn Quốc, bên cạnh mối quan hệ với Lee Kang-in.

Trong sự nghiệp cầu thủ, Hwang có 103 trận quốc tế, ghi 50 bàn. Ông đứng thứ 2 danh sách những cây làm bàn xuất sắc nhất lịch sử "Taegeuk Warriors", chỉ sau huyền thoại Cha Bum-kun (58), có nhiều hơn 6 bàn so với người xếp thứ 3 là Son Heung-min.

Rõ ràng, cựu tiền đạo 55 tuổi - thành viên Hàn Quốcvào bán kết World Cup 2002, với Park Hang Seo làm trợ lý cho Guus Hiddink - có tiếng nói và hiểu biết hơn trong phòng thay đồ.

Mối quan hệ giữa Hwang với Lee Kang-in là điều mà thầy Park không có. Họ có thời gian không ngắn làm việc cùng nhau, trong đó bao gồm hành trình giành HCV Asiad gần nhất.

Lee Kang-in được ví là "Messi Hàn Quốc", được nuông chiều từ các cấp độ trẻ đến ĐTQG. Cầu thủ sinh năm 2001 được cả nước chú ý từ khi mới 6 tuổi, thông qua chương trình truyền hình thực tế về bóng đá.

Sang châu Âu khi mới 10 tuổi, Lee ghi dấu ấn từ Valencia - CLB đào tạo anh rồi cho ra mắt chuyên nghiệp, cho đến Mallorca và hiện tại là PSG.

Việc gã nhà giàu PSG chiêu mộ để thay thế cho thế hệ Messi và Neymar, cũng như khoảng thời gian làm việc cùng Klinsmann, khiến Lee càng thêm mắc bệnh ngôi sao.

Klinsmann là thất bại nặng nề của KFA trong thời gian tại vị kéo dài 1 năm. Trong nửa năm đầu từ khi ký hợp đồng, ông chỉ có 67 ngày xuất hiện tại Hàn Quốc và phần lớn thời gian "mất tích" giữa nhiều tranh cãi.

Cựu tiền đạo người Đức phá vỡ truyền thống các HLV nước ngoài làm việc ở Seoul, tiếp xúc với văn hóa cũng như ẩm thực Hàn Quốc. Ông xem bóng đá qua tivi, hoặc theo dõi các trận đấu ở Mỹ thay vì tìm kiếm cầu thủ tại K-League.

Khi bị đặt câu hỏi về vấn đề này, trong lúc nghỉ ngơi ở Los Angeles, Klinsmann giải thích rằng đây là bóng đá hiện đại và bản thân ông có "cách làm việc khác biệt".

Sự khác biệt mà Klinsmann nhắc đến chỉ khiến người hâm mộ thất vọng. Ông không có nhiều thời gian làm việc nên không thể nâng chất lượng bóng đá, đồng thời mất khả năng kiểm soát phòng thay đồ.

Hàn Quốc vào bán kết Asian Cup 2023 nhưng xuyên suốt hành trình ở Qatar là những kết quả thất vọng, đặc biệt là "màn kịch" hòa 3-3 với Malaysia. Người hâm mộ rất tức giận với hình ảnh ông mỉm cười khi đối thủ gỡ hòa.

Hwang Sun-hong chiến thắng Park Hang Seo trong cuộc đua trở thành "lính cứu hỏa" cho tuyển Hàn Quốc. Thời gian rất ít và ông phải ngay lập tức gỡ những rắc rối mà Klinsmann tạo ra.

Ba lý do HLV Park Hang Seo dễ dẫn dắt tuyển Hàn Quốc đấu Thái Lan