Hoàng Quỳnh nhớ lại, quãng thời gian tuổi thơ có lẽ là giai đoạn hạnh phúc nhất bởi em được sống trong sự đủ đầy của cả bố và mẹ. Nhưng kể từ khi Quỳnh vào cấp 1, bố mẹ bắt đầu có sự rạn nứt. Đến khi Quỳnh học lớp 6, cả hai quyết định ly hôn. 

Mẹ đưa Quỳnh và em gái rời khỏi nhà ngay trong đêm. Đó cũng là lần cuối cùng em được sống trong ngôi nhà quen thuộc. Sau đó, bố của Quỳnh phải vào trại cai nghiện. Cuộc sống của 3 mẹ con cũng chật vật hơn trong một ngôi nhà đi thuê. Cả hai anh em được mẹ cho theo học trong một ngôi trường mới.

“Đó là quãng thời gian vô cùng khó khăn khi mẹ phải vật lộn, thay đổi rất nhiều công việc để cho hai anh em được đi học”.

Chông chênh khi bước vào giai đoạn dậy thì, Quỳnh từng bất lực phát khóc khi bị bạn bè trêu chọc, kỳ thị về ngoại hình và xu hướng tính dục nhưng không thể chia sẻ với ai.

“Các bạn đặt cho em rất nhiều biệt danh ám ảnh. Suốt thời gian dài, em bị tổn thương tinh thần, luôn cảm thấy chán ghét bản thân và mọi thứ xung quanh”, Quỳnh nhớ lại.

Lên cấp 3, mọi thứ cũng không mấy cải thiện khi em tiếp tục bị bạn bè bắt nạt, kỳ thị, cô lập. Không chỉ thông qua lời nói, nhiều người bạn thậm chí còn gửi hình ảnh cá nhân của Quỳnh vào trong nhóm lớp để đùa cợt, bình phẩm về dáng điệu, cử chỉ.

“Thời điểm này, mẹ em đã có gia đình mới, nhưng cũng vẫn khá khó khăn trong công việc và kinh tế. Việc học ở trường không mấy vui vẻ, nhưng em không muốn mang thêm ưu phiền về cho mẹ nên đã tự mình học cách đối mặt với nó”.

Nhiều đêm, Quỳnh khóc ướt gối vì cảm thấy tủi thân và đơn độc. Từ một học sinh có học lực Giỏi, năm cấp 3, Quỳnh tuột dốc. Giai đoạn khó khăn nhất, có hai nguồn động lực lớn đã thôi thúc Quỳnh tiến về phía trước.

“Là một đứa trẻ từng phải chịu nhiều tổn thương, em luôn tự nhắc nhở bản thân “Điều gì không đánh gục được ta sẽ khiến ta mạnh mẽ hơn”.

Ngoài ra, một nguồn động lực to lớn hơn cả chính là bà ngoại. “Em còn nhớ khi chụp ảnh kỷ niệm chia tay lớp mẫu giáo với áo, mũ cử nhân và tấm bằng đỏ, bà đã xem ảnh và nói: “Bà muốn thấy cháu tốt nghiệp đại học thật cơ”.

Thế nhưng căn bệnh ung thư quái ác đã cướp bà đi khi em còn đang ôn thi tốt nghiệp THPT. Vì thế, mỗi khi cảm thấy chênh vênh, em luôn tự nhủ “phải phấn đấu để tốt nghiệp đại học”.

Năm 2020, Quỳnh thi đỗ vào ngành Quản trị văn phòng, Trường ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn, ĐH Quốc gia Hà Nội. Nhưng trước ngày biết điểm thi, Quỳnh đưa ra quyết định sẽ rời khỏi gia đình của mẹ để chuyển về sống với ông nội.

“Em vẫn nhớ mãi buổi tối hôm ấy, khi nói với mẹ về quyết định này, hai mẹ con đã ôm nhau khóc. Mẹ động viên em, nói rằng: Hãy mạnh mẽ lên, không sao đâu”. 

Nhưng sau đó, vì nhiều lý do, hai mẹ con không còn cơ hội liên lạc với nhau nữa. Đến giờ, Quỳnh cũng không còn biết nhiều về tình hình của mẹ. Hàng loạt câu chuyện xảy đến buộc Quỳnh phải học cách mạnh mẽ, tự lập và cứng cáp hơn.

“Khi bước vào giảng đường đại học, em đặt mục tiêu phải phấn đấu để tự viết nên cuộc đời mình. Trường ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn đã trở thành ngôi nhà thực sự, cho em nhiều tình yêu và kỷ niệm. Ngoài ra, thầy cô, bạn bè cũng luôn đồng hành, ủng hộ em trong mọi việc”, Quỳnh nói.

Năm nhất, Quỳnh được các bạn bầu làm cán bộ lớp. Điều này giúp Quỳnh bắt đầu mở lòng, bước ra khỏi vùng an toàn và dần lấy lại sự tự tin. Từ đó, Quỳnh trở nên chủ động, dám làm những điều lần đầu làm và tham gia những điều lần đầu tham gia.

Tại trường đại học, Quỳnh là Phó Chủ nhiệm câu lạc bộ học thuật và nghiên cứu khoa học, đồng thời là Trưởng ban Truyền thông của Liên chi đoàn.

Hoàng Quỳnh cũng có 5/6 kỳ giành học bổng khuyến khích học tập cùng các học bổng doanh nghiệp và có 2 lần giành giải Nhất nghiên cứu khoa học cấp trường. Mới đây, Quỳnh trở thành 1 trong 74 cá nhân đạt danh hiệu “Sinh viên 5 tốt” tiêu biểu cấp Trung ương.

“Đây là một trong những kết quả em tự hào nhất minh chứng cho sự nỗ lực của bản thân”, Quỳnh nói.

Thầy giáo Nguyễn Trung Đức, giảng viên Khoa Lưu trữ học và Quản trị văn phòng, Trường ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn ấn tượng về Quỳnh bởi sự thông minh, năng nổ, nhiệt tình không chỉ trong các hoạt động đoàn hội mà cả trong việc học tập. 

“Quỳnh là sinh viên học tốt, có thế mạnh trong nghiên cứu khoa học và đã đạt được nhiều thành tích, nhận khen thưởng ở các cấp. Ngoài ra, cậu học trò này có tư duy sáng tạo và khả năng phản biện tốt. Quỳnh rất hăng hái phát biểu ý kiến, khuấy động tinh thần học tập của các bạn khác trong mỗi tiết học”, thầy Đức nói.

Nhìn lại hành trình của mình, Quỳnh cho rằng không chỉ em mà bất cứ ai cũng không nên để nghịch cảnh định nghĩa bản thân.

“Mọi thứ sẽ tốt hơn nếu bản thân giữ được sự mạnh mẽ, lạc quan, tìm ra được năng lực nội tại và ngọn lửa để vực dậy. Cuối cùng, những điều tốt đẹp vẫn đang ở phía trước”, Quỳnh nói.

Lên cấp 2, nữ sinh vẫn giữ thành tích xuất sắc và đạt các giải học sinh giỏi. Trong khi bạn bè đồng trang lứa đang học lớp 5, 11 tuổi nữ sinh tốt nghiệp cấp 2. Năm 1991, tốt nghiệp cấp 3, Thiên Tây tham gia cuộc thi tuyển chọn vào lớp tài năng trẻ của Đại học Khoa học và Công nghệ Trung Quốc.

Vượt qua kỳ thi, nữ sinh trở thành tân sinh viên khoa Toán của trường ở tuổi 14. Bằng sự nỗ lực không ngừng, năm 1995, Thiên Tây tốt nghiệp đại học loại xuất sắc. Để tạo được dấu ấn, nữ sinh đặt mục tiêu ra nước ngoài lấy bằng thạc sĩ và tiến sĩ.

Tháng 8/1995, nhận được lời mời học thạc sĩ của 18 đại học danh tiếng thế giới, Thiên Tây quyết định đến Viện Công nghệ Massachusetts (MIT). Sau 2 năm cố gắng, Thiên Tây lấy được bằng thạc sĩ Toán học ứng dụng ở tuổi 20.

35 tuổi là giáo sư Harvard

Chưa hài lòng với thành tựu đạt được, Thiên Tây tiếp tục học tiến sĩ tại Đại học Harvard. Thay vì theo đuổi Toán học, nữ thạc sĩ lại chọn ngành Thống kê sinh học. Lựa chọn này khiến Thiên Tây gặp nhiều trở ngại nhưng quyết tâm không bỏ cuộc. 

Ở tuổi 20, nữ thạc sĩ nhận Giải Robert Reedvì những thành tựu trong lĩnh vực nghiên cứu thống kê. 2 năm sau, Thiên Tây vinh dự nhận giải thưởng của Hiệp hội Thống kê sinh học Mỹ. Nhận các giải thưởng danh giá là minh chứng lựa chọn của Thiên Tây đúng đắn khi chuyển ngành.

22 tuổi, Thiên Tây nhận được bằng tiến sĩ của Đại học Harvard. Tốt nghiệp tiến sĩ năm 1999, Thiên Tây trở thành nhà nghiên cứu tại Viện Sinh học của Đại học Washington (Mỹ). Năm 2002, nữ tiến sĩ được mời làm giảng viên tại Đại học Harvard. Ở tuổi 28, Thiên Tây trở thành phó giáo sư trẻ nhất Khoa Thống kê sinh học của trường. 

Năm 2012, Thiên Tây được bổ nhiệm thành giáo sư Tin học Y sinh (Biomedical Informatics) Trường Y Harvard ở tuổi 35. Hiện tại, Thiên Tây là giáo sư Dữ liệu Dân số và Chuyển dịch Dịch tễ học (Professor of Population and Translational Data Sciences) của Trường Y tế công Harvard T.H. Chan. 

Ngoài ra, nữ giáo sư còn là Giám đốc Trung tâm Dữ liệu Dân số và Phân tích Sức khỏe (CDP) và Giám đốc Chương trình Nghiên cứu Sức khỏe Cộng đồng (CHR) tại Đại học Harvard. 

Với hướng nghiên cứu tập trung phát triển và áp dụng các phương pháp thống kê nhằm giải quyết các vấn đề sức khỏe cộng đồng như: Dịch tễ học của bệnh truyền nhiễm và mãn tính; Hiệu quả can thiệp y tế; Bất bình đẳng về sức khỏe... Nữ giáo sư đã xuất bản hơn 200 bài báo khoa học trên các tạp chí uy tín.

Những đóng góp trong lĩnh vực Dữ liệu Dịch tễ học giúp nữ giáo sư nhận được giải thưởng danh giá như: Giải MERLN(Medical Education Research and Learning Network) của Viện Y tế quốc gia Mỹ (NIH); Giải Gilbargvề Nghiên cứu Sức khỏe Cộng đồng; Giải Edward J. Lambert về Dịch tễ học.

Nữ giáo sư hiện là chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực Dữ liệu Dịch tễ học ở Mỹ. Đồng thời, Thiên Tây còn là thành viên của nhiều tổ chức như: Hiệp hội Thống kê Mỹ (ASA); Hiệp hội Dịch tễ học Mỹ (AEA); Hiệp hội Y học Dự phòng Mỹ (APHA).

Khi cuộc sống ổn định, nữ giáo sư trẻ từng trăn trở việc về nước cống hiến. Tuy nhiên, sau nhiều đắn đo Thiên Tây vẫn lựa chọn ở lại Mỹ vì sự nghiệp đang phát triển và đã quen với môi trường sống. Dù ở nước ngoài, nhưng nữ giáo sư vẫn hướng về quê hương bằng cách thành lập quỹ học bổng hỗ trợ cho trẻ em nghèo được đến trường.

Đối với thạc sĩ các ngành, chuyên ngành đào tạo phù hợp với lĩnh vực công tác của vị trí việc làm cần thu hút, bác sĩ chuyên khoa cấp I, bác sĩ nội trú, dược sĩ chuyên khoa cấp I không quá 40 tuổi. Đối với những người đã tốt nghiệp đại học các ngành, chuyên ngành đào tạo phù hợp với lĩnh vực công tác của vị trí việc làm cần thu hút không quá 35 tuổi.

Các đối tượng trên được hỗ trợ tiền hàng tháng bằng 80% mức lương hiện hưởng cộng phụ cấp chức vụ lãnh đạo, phụ cấp thâm niên vượt khung (nếu có). Thời gian hưởng không quá 5 năm và mức hỗ trợ tiền một lần, đối với giáo sư 500 triệu đồng/người, phó giáo sư 400 triệu đồng/người; tiến sĩ, bác sĩ chuyên khoa cấp II, dược sĩ chuyên khoa cấp II là 250 triệu đồng/người.

Đối với thạc sĩ các ngành, chuyên ngành đào tạo phù hợp với lĩnh vực công tác của vị trí việc làm cần thu hút, bác sĩ chuyên khoa cấp I, bác sĩ nội trú, dược sĩ chuyên khoa cấp I là 150 triệu đồng/người; đại học các ngành, chuyên ngành đào tạo phù hợp với lĩnh vực công tác của vị trí việc làm cần thu hút 80 triệu đồng/người.

Những người này còn được hỗ trợ giải quyết cho thuê, thuê mua, mua nhà ở xã hội hoặc thuê nhà ở công vụ trên cơ sở quy định của pháp luật có liên quan.

Văn bản cũng quy định về mức tiền thưởng thành tích học tập, công tác. Theo đó, cán bộ, công chức, viên chức được Nhà nước phong học hàm giáo sư được thưởng 150 triệu đồng, phó giáo sư 100 triệu đồng...

Ở tuổi 14, những bài báo về máy tính của Khản Khản được đưa vàoPhần mềm phổ biếnđể sử dụng. Ngay cả Popular Softwarecũng công nhận, điều này khẳng định những thứ anh viết ra là đúng. Sau đó, Khản Khản dành nhiều thời gian để nghiên cứu máy tính với hy vọng tạo ra con đường riêng. 

Trong khi bạn bè đang học từng bước, Khản Khản lại có niềm đam mê đặc biệt với khoa học máy tính. Bước sang tuổi 15, Khản Khản đăng ký làm người điều hành diễn đàn BBS để mở rộng kiến ​​thức. Ngoài ra, anh còn cùng bạn bè đến Bắc Kinh tham gia các cuộc thi máy tính và giành giải vô địch.

Nhận thấy tài năng của con trai, bố mẹ Khản Khản ủng hộ nhưng vẫn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc học. Thời điểm đó, Khản Khản tập trung nghiên cứu máy tính, nên điểm kiểm tra trên lớp kém không đủ điều kiện thi đại học.

Khi biết tin bố mẹ khuyên Khản Khản: "Việc học rất quan trọng, con hãy cất máy tính và không sử dụng cho đến khi đỗ đại học". Sau nhiều lần thuyết phục, bố mẹ không thay đổi được ý định của Khản Khản, nên phải làm thủ tục cho anh bỏ học ở tuổi 17.

Bỏ học để khởi nghiệp, 23 tuổi khối tài sản 200 tỷ

Rời ghế nhà trường, Khản Khản có chứng chỉ máy tính của Microsoft và Cisco. Do đó, anh tìm được việc làm tại một trang web địa phương với mức lương 3.600 NDT/tháng (hơn 12 triệu đồng). So với thu nhập trung bình, lương Khản Khản được trả ở tuổi 17 tương đối cao. Có được điều này là nhờ vào sự thông thạo công nghệ máy tính của anh.

Về sau công việc lặp lại hàng ngày, Khản Khản mất đi niềm vui ban đầu khi học máy tính. Anh nhận ra: "Làm việc bán thời gian luôn theo nhịp sống của người khác, anh giống cỗ máy không nhận ra giá trị bản thân".

Sau nhiều năm tích lũy kinh nghiệm, ở tuổi 21, anh tìm ra hướng kinh doanh. Năm 2004, Khản Khản khởi nghiệp thành lập công ty Majoy, tập trung vào trò chơi kỹ thuật số ngoại tuyến. Lúc này, trò chơi ngoại tuyến chưa xuất hiện nhiều, nên ngay khi ra mắt nó được giới trẻ yêu thích.

Ngành công nghiệp game ở Trung Quốc lúc đó thay đổi nhanh chóng nhưng Khản Khản vẫn duy trì được lợi nhuận trong vài năm. Ở tuổi 23, anh trở thành tỷ phú trẻ với khối tài sản 60 triệu NDT (200 tỷ đồng). 

Khản Khản trở nên nổi tiếng vì còn trẻ và đầy triển vọng, đồng thời giành được danh hiệu 'Tứ đại gia IT Bắc Kinh' cùng với Lý Tưởng, Đới Chí Khang và Cao Nhiên. Họ có điểm chung đều đến từ Bắc Kinh, yêu thích công nghệ và mới ngoài 20, trong đó người trẻ nhất là Khản Khản.

Ở tuổi 23, Khản Khản vừa giàu có vừa nổi tiếng. Khi chia sẻ trên CCTVcâu chuyện truyền cảm hứng của bản thân, CEO trẻ cho rằng, thành công là nhờ tài năng nhưng lại bỏ qua tầm quan trọng của việc quản lý và đổi mới.

Không lâu sau, công ty của anh rơi vào khủng hoảng, mâu thuẫn nội bộ gia tăng. Năm 2009, khi mâu thuẫn đỉnh điểm, Khản Khản từ chức Giám đốc điều hành và để lại dòng chữ: 'Tôi đã nghỉ việc'. Hành động này của anh khiến công ty tan rã. 

Rơi vào phá sản ở tuổi 35

Sau sự cố này, anh suy nghĩ về được, mất trên con đường khởi nghiệp và những việc cần làm tiếp theo. Kể từ đó, hành trình khởi nghiệp của anh bắt đầu vòng mới. Anh tập trung vào dự án kinh doanh APP giao thông thời gian thực. 

Đây là ứng dụng có nhiều triển vọng trong thị trường. Tuy nhiên, khi đưa vào thử nghiệm, anh nhận thấy APP giao thông thời gian thực phức tạp, nếu không cẩn thận sẽ đi sai hướng. Sau nhiều đắn đo Khản Khản từ bỏ dự án này.

Sự thành công trong dự án kinh doanh đầu tiên của Khản Khản nhờ vào việc nắm bắt rõ tâm lý của người tiêu dùng. Nhưng trong dự án tiếp theo, do anh chưa hiểu về lĩnh vực kinh doanh nên thất bại.

Trải qua 2 lần thất bại, Khản Khản bộc bạch: "Tính cách của tôi không phù hợp với công việc kinh doanh. Tôi không phải là người có khả năng quản lý". Tuy nhiên, Khản Khản không chán nản vẫn tìm kiếm con đường kinh doanh tốt hơn. 

Lần này, anh chọn thể thao điện tử và gia nhập công ty GTV. Năm 2013, ngành thể thao điện tử ở Trung Quốc nhận được sự quan tâm giới trẻ với những trò chơi tương tác mới lạ, thú vị, kéo theo làn sóng lợi nhuận.

Anh tập trung vào thị trường thể thao điện tử, với tầm nhìn và chiến lược đưa ra Khản Khản khuếch đại lợi thế của công ty tăng gấp 4 lần lợi nhuận ròng. Một lần nữa, Khản Khản là tâm điểm truyền thông và được mọi người săn đón.

Có được kinh nghiệm trong lĩnh vực thể thao điện tử, năm 2015, Khản Khản quyết định nghỉ việc ở GTV để thành lập công ty Wanjia E-sports. Chính dự án kinh doanh này đẩy anh vào ngõ cụt. Thể thao điện tử là ngành cần nhiều tiền đầu tư, số vốn ban đầu nhanh chóng cạn kiệt, Khản Khản bất lực. 

Để giải quyết vấn đề tài chính, anh đặt hy vọng vào lãi ròng. Nhưng Wanjia E-Sports không thể chờ đợi nguồn vốn thời gian dài. Cuối cùng, năm 2017, Khản Khản phải tuyên bố phá sản do đứt gãy chuỗi vốn. Anh ôm khoản nợ hàng chục triệu nhân dân tệ.

Khản Khản bỏ học để khởi nghiệp vào năm 2000 và trở thành tỷ phú trẻ ở tuổi 23. Sau 12 năm, anh trắng tay và nợ nần chồng chất. Thất bại này đập tan mọi niềm tự hào của anh. Để giữ được công ty Wanjia E-Sports, anh gác lại lòng tự trọng đi tìm nhà đầu tư khắp nơi nhưng không có kết quả.

Cuối cùng, anh chọn cách rời bỏ cuộc sống vào ngày 24/1/2018. Việc ra đi của một thiên tài công nghệ ở tuổi 35 để lại tiếc nuối cho nhiều người.