Tóc Tiên biến hóa nhiều hình tượng trong MV.

Cụ thể, tên sản phẩm 906090là số 3 vòng (90 - 60 - 90) thường được lấy làm chuẩn mực cho một thân hình hoàn hảo của người phụ nữ. Ba con số này từng ám ảnh Tóc Tiên cũng như không ít người về một "vẻ đẹp đúng chuẩn". 

Khi sáng tác 906090, Mew Amazing tin rằng quan niệm về vẻ đẹp chuẩn mực trở thành áp lực đè nặng lên người phụ nữ. Những người hài lòng với hình thể đặc trưng của mình có thể phải chịu những lời chê bai, thậm chí miệt thị và giễu cợt. 

"Những quy chuẩn vô hình mà xã hội đặt lên người phụ nữ trước nhất là một hình thể đẹp, sâu xa hơn là về đạo đức, lối sống, hành xử và thậm chí là tư duy sống,... có thể là xiềng xích khiến họ thấy bức bối, mệt mỏi, không thể là chính mình", nhạc sĩ cho hay.

Vì vậy, Mew Amazing viết bài hát có phần châm chọc những chuẩn mực, thước đo thành công mà xã hội đặt ra cho con người, đặc biệt là phụ nữ.

Tóc Tiên nói thêm ca khúc 906090bắt nguồn từ những trải nghiệm cá nhân của cô. Có giai đoạn, ca sĩ gần như bước lên cân mỗi ngày, không ngừng stress vì không thể đạt được số cân nặng, số đo hoàn hảo. 

"Với 906090, tôi muốn bảo toàn cái tôi của mình. Tôi tin MV tạo được sự đồng cảm đối với người trẻ, đặc biệt là với những ai đang cảm thấy lạc lối, bức bối bởi những thước đo, chuẩn mực vô hình đè nặng lên mình", ca sĩ trải lòng. 

Bài hát 906090cũng đánh dấu việc Tóc Tiên rời khỏi vùng an toàn là ballad và EDM, đi sâu vào việc thể hiện quan điểm cá nhân bằng âm nhạc. Màu sắc hip hop của 906090khác lạ so với phần lớn sản phẩm trước đây của cô, chưa kể ca sĩ còn tự đọc rap song ngữ Việt - Anh.

Trích đoạn MV '906090'

Vấn đề này đã được nêu lên trong toạ đàm về khái niệm "Liberal Art" (giáo dục khai phóng) diễn ra chiều 16/10 tại Hà Nội.

Phát biểu mở đầu, bà Đàm Bích Thủy, Chủ tịch ĐH Fulbright Việt Nam (FUV) nhìn nhận, Liberal Artlà hệ thống giáo dục giúp con người trở thành những con người tự do, làm được những gì mình mong muốn. 

Toạ đàm về "giáo dục khai phóng" tại giảng đường Nguỵ Như Kon Tum (ĐHQG Hà Nội). Ảnh: Lê Văn

"Như vậy, vấn đề không phải là học môn gì mà là học như thế nào. Đây cũng là đặc trưng quan trọng nhất của giáo dục khai phóng. Điều này giúp các em có thể học liên tục trong cuộc đời thay vì dừng lại ở việc học một số môn các em phải chọn lúc vào trường".

Bà Thủy có một người bạn là nha sĩ với công việc ổn định, thu nhập cao nhưng luôn đau đáu về ước mơ trở thành kiến trúc sư từ thời trẻ mà anh không đạt được vì đã lựa chọn nghề nghiệp theo tiếng gọi của cha mẹ.

“Khi 17-18 tuổi, nhiều em chưa biết mình thích gì. Vì vậy, bắt phải lựa chọn nghề nghiệp thì rất nhiều em sau này sẽ cảm thấy nuối tiếc. Giáo dục phải giúp các em sau này không phải nói những điều “giá như” như thế trong vòng 10-15 năm sau” – bà Thủy chia sẻ.

GS Randall Woods, Trường Nghệ thuật và Khoa học Fulbright, ĐH Arkansas cho biết, ở ngay tại Mỹ, vẫn có những tranh cãi lớn về giá trị của giáo dục khai phóng.

Còn theo GS.TS. Furuta Motoo, Hiệu trưởng Trường ĐH Việt Nhật (VJU), ngay cả ở Nhật, nhiều lãnh đạo cũng nghi ngờ giá trị của đường lối giáo dục này.

GS Futura Motoo

“Đánh giá hiệu quả của nó không phải dễ dàng. Những nhân viên có chuyên ngành hẹp sẽ được đánh giá cao hơn những người được đào tạo cơ bản. Tuy nhiên, 10 năm sau, khi đã trở thành một lãnh đạo chủ chốt trong công ty thì người có tầm nhìn rộng của giáo dục khai phóng sẽ mang lại nhiều giá trị hơn” – ông Furuta nói.

Bà Đàm Bích Thủy đưa ví dụ về Mark Zuckerburg, người sáng lập mạng xã hội Facebook như một điển hình:

"Anh học chuyên ngành tâm lý ở ĐH Harvard chứ không phải là khoa học máy tính. Mark luôn nói môn tâm lý đã giúp cho mình nhiều hơn là khoa học máy tính. Nếu không nhận biết được cách hành xử của người tiêu dùng tại thời điểm đó thì cậu ấy sẽ không thể tạo ra được Facebook như hiện nay”.

Ngô Thùy Ngọc Tú, cựu SV ĐH Stanford (Hoa Kỳ) - nói rằng, những lớp học đầu tiên của Liberal Art mà cô được học trong trường không phải là triết học hay lịch sử như nhiều người nghĩ mà là về ý nghĩa cuộc sống, cái chết. Khi học những chủ đề đó, SV buộc phải đọc rất nhiều sách về khoa học tự nhiên, sách y học, sinh học và cả những sách về triết học, nhân văn...

Việt Nam: Đã bỏ lỡ giáo dục khai phóng

Dù thừa nhận giá trị của giáo dục khai phóng, song các chuyên gia cũng nhìn nhận, việc thúc đẩy giáo dục khai phóng ở Việt Nam vẫn có thể gặp nhiều thách thức.

GS.TS. Furuta Motoo, người có nhiều năm gắn bó với Việt Nam nhận định, các trường đại học ở Việt Nam đang nghiêng về đào tạo chuyên ngành hẹp để nhanh chóng tìm được việc làm mà không hướng tới trang bị cho sinh viên một tầm nhìn rộng để có thể thích ứng với thời đại "đi biển không có la bàn" hiện nay.

Ông Furuta cũng nhắc lại, vào đầu thập niên 90 tại Việt Nam đã xây dựng trường đại học đại cương dạy những kiến thức cơ bản cho sinh viên trước khi chuyển sang đào tạo chuyên ngành là đã bắt đầu đi theo triết lý giáo dục khai phóng. Tuy nhiên, mô hình này không duy trì được lâu.

GS Lâm Quang Thiệp, nguyên Vụ trưởng Vụ GD ĐH, “tác giả” của đại học đại cương ở Việt Nam nhớ lại:

Trước năm 1986, giáo dục ĐH của Việt Nam đi theo mô hình của Liên Xô, nghĩa là đào tạo những chuyên ngành rất hẹp. Kể cả các môn cơ bản, cơ sở trong chương trình của họ cũng chỉ phục vụ mục đích đào tạo nghề.

Khi đổi mới, Việt Nam tham khảo mô hình của Mỹ, phân chia thành 2 phần: Giáo dục đại cương và giáo dục chuyên nghiệp. Tuy nhiên, việc đưa giáo dục đại cương vào Việt Nam gặp rất nhiều khó khăn vì ngay cả những người đầu ngành lúc đó cũng đều được đào tạo tại Liên Xô nên không chấp nhận giáo dục đại cương.

GS Lâm Quang Thiệp: "Việt Nam đã bỏ lỡ cơ hội giáo dục khai phóng"

Cho rằng, VN đã "bỏ lỡ cơ hội của giáo dục khai phóng", GS Thiệp nói: "Đến đầu thế kỷ 21, tinh thần giáo dục khai phóng đang bắt đầu trỗi dậy trên cả thế giới và Việt Nam. Hiện nay, vòng đời công nghệ ngắn nên chỉ theo học một chuyên môn hẹp thì rất dễ thất nghiệp".

TS Đàm Quang Minh, Hiệu trưởng ĐH Thành Tây thì hào hứng đề xuất thành lập một nhóm trường ủng hộ tinh thần giáo dục khai phóng để tạo nên những “minh chứng” cho giá trị của đường lối giáo dục này.

“Dự báo cho thấy, trong tương lai gần, hơn 50% nghề nghiệp hiện tại sẽ biến mất hoặc thay đổi rất mạnh. Vì vậy, phụ huynh cũng phải tính toán rằng, con em chúng ta ra trường không phải để làm việc ngay sau khi tốt nghiệp mà còn làm việc lâu dài về sau” – ông Minh nói.

Cần những người thầy khai phóng

Tại toạ đàm, cũng có ý kiến cho rằng "giáo dục đại cương 2 giai đoạn" trong lịch sử giáo dục đại học Việt Nam không phải là "giáo dục khai phóng".

TS Giáp Văn Dương cho rằng giai đoạn “giáo dục đại cương” thực ra vẫn chưa phải “giáo dục khai phóng” là đề cao quyền được lựa chọn của các sinh viên đối với nhiều môn học. 

Là lứa đầu tiên học chương trình giáo dục đại cương 2 năm, anh Dương nhìn nhận việc chia giai đoạn chỉ  là đơn giản cắt một cách cơ học 5 năm thành 2 năm đại cương, 3 năm chuyên sâu. Mọi thứ vẫn như vậy, các môn vẫn như vậy thì việc tách ra không có ý nghĩa gì cả. “Kiểu gì cũng phải học tất cả các môn như vậy mới được ra trường”. 

GS Phạm Quang Minh. Ảnh: Tiến Tuấn

Còn GS Phạm Quang Minh, Hiệu trưởng Trường ĐH KHXH-NV (ĐHQGHN) cũng thừa nhận, các trường ĐH Việt Nam hiện đang quá chú trọng đào tạo chuyên ngành hẹp và đây là sai lầm.

“Đào tạo ngành lịch sử thì 4 năm chỉ học lịch sử, đào tạo toán học thì cả 4 năm chỉ học toán. Bốn năm chỉ học một thứ thì sinh viên ra trường ngơ ngác là phải” – ông Minh nói.

Ông Minh quan niệm không nhất thiết phải xây dựng một đại học Liberal Artmà quan trọng nhất là thiết kế lại chương trình đào tạo. Chẳng hạn một sinh viên ngành lịch sử thì thay vì học 120 tín chỉ chỉ có lịch sử chỉ cần học 70 tín chỉ, còn lại học những môn học khác từ kinh tế, nghệ thuật, thậm chí là thống kê…

Tuy nhiên, ông Minh cũng thừa nhận thực hiện điều này không dễ:

“Ngay cả ở Trường ĐH KHXH-NV chúng tôi khi đề xuất sinh viên lịch sử chỉ cần học 70 tín chỉ để dành thời gian cho những môn học khác thì đã nổ ra một cuộc tranh cãi dữ dội”.

Bà Đàm Bích Thuỷ

Lắng nghe các diễn giả trao đổi trong gần 2 giờ, TS Giáp Văn Dương đứng dậy góp bình luận: Cái khó của giáo dục khai phóng là những người thầy, bởi không có những “người thầy khai phóng” sẽ không có giáo dục khai phóng.

Trả lời câu hỏi chuẩn bị giảng viên thế nào, bà Đàm Bích Thủy cho biết, các ứng viên sẽ phải tham gia một bài thi là bài giảng thực, trước sinh viên thật và sinh viên sẽ là những người đánh giá và lựa chọn.

“Nếu chúng ta không coi sinh viên là trung tâm mà chỉ biết tới người thầy thì tôi tin rằng chúng ta sẽ không có được tinh thần của giáo dục khai phóng” - bà Thuỷ cho hay.

Lê Văn

Nghệ sĩ Hoài Linh có mặt ở lễ tang Chí Tài. Danh hài nổi tiếng và nghệ sĩ Việt Hương là người đại diện lo tang lễ ở Việt Nam cho nghệ sĩ Chí Tài.

Khi Hoài Linh vừa có mặt và tiến vào nhà tang lễ, rất đông phóng viên ảnh và những người có mặt bên ngoài đã vây lấy anh.

Danh hài Chí Tài và Hoài Linh chính là "cặp bài trùng" của sân khấu hài và làng điện ảnh Việt Nam. Họ đã hợp tác với nhau từ năm 1997 và tiếp tục gắn bó 23 năm. Hơn 20 năm, Chí Tài và Hoài Linh giữ tình bạn đẹp đáng ngưỡng mộ. Trên sân khấu, sự kết hợp của hai nghệ sĩ trong các vở diễn mang đến cho khán giả những tiếng cười sảng khoái, ý nghĩa.

Hoài Linh chia sẻ với truyền thông trong tang lễ của danh hài Chí Tài.

Chí Tài từng kể con đường anh trở thành diễn viên hài, trong đó nhấn mạnh vai trò của Hoài Linh. Anh nói mình bắt đầu cộng tác đầu tiên là với Hoài Linh và đây là người bạn anh rất trân trọng tài năng. 

'Mười lăm năm trước, vào thời điểm tôi tách khỏi Vân Sơn, hai bầu show ở Cali đã gợi ý tôi hợp cùng Chí Tài. Nhìn thấy cái duyên 'trầm' ở anh ấy có thể tung hứng cùng cái duyên 'bổng' của mình nên tôi đồng ý. Sự kết hợp này đã nâng cánh cho cả hai chúng tôi thăng hoa trên con đường nghệ thuật. Đều đáng quý nhất là suốt chừng ấy thời gian, hai chúng tôi chưa từng có một mâu thuẫn nào xảy ra', nghệ sĩ Hoài Linh từng chia sẻ.

Việt Hương đội khăn tang tới lễ viếng của danh hài Chí Tài.

Cùng với danh hài Hoài Linh, nghệ sĩ Việt Hương là một trong những người đầu tiên nhận được thông tin danh hài Chí Tài qua đời. Trong những ngày qua cả hai đồng nghiệp thân thiết tập trung lo cho tang lễ của đàn anh.

“Dù đau lòng nhưng tôi cố gắng giữ tinh thần bình tĩnh để cùng mọi người lo chu toàn tang lễ người anh trai mình”, nữ nghệ sĩ nói. Việc không cho phép mọi người tác nghiệp, quay chụp trong nhà tang lễ vì chúng tôi muốn giữ lại hình ảnh riêng tư và thiêng liêng cho nghệ sĩ đến viếng và cả anh Chí Tài.

Ngoài Hoài Linh, Chí Tài còn có tình bạn hơn một thập kỷ với Việt Hương. Cả hai diễn ăn ý trên sân khấu. Với Việt Hương, Chí Tài là một người anh, người bạn tri kỷ mà cô khó kiếm được ở thế gian này.

Trong nhiều năm gần đây, khi thị trường gameshow nở rộ, Chí Tài và Việt Hương tiếp tục cùng nhau tham gia nhiều gameshow truyền hình và phối hợp vô cùng duyên dáng, như một cặp bài trùng. Khi nghe tin người anh thân thiết của mình đột ngột qua đời, Việt Hương đã khóc ngất vì đau xót.

Ban Giải trí

Ảnh: Phạm Văn Hòa
Clip: Minh Tuyền

Đám tang Chí Tài: Trường Giang, Nhã Phương đến sớm chờ viếng

Sáng 12/12, các nghệ sĩ Vũ Thanh, Hữu Nghĩa, Tấn Beo và nhiều bạn bè đồng nghiệp của danh hài Chí Tài đã đến viếng và tiễn biệt anh trước khi quan tài được đưa tới sân bay Tân Sơn Nhất để sang Mỹ.

• Nguyễn Thảo