Cha mẹ xưa dù không thể cho con quá nhiều về vật chất nhưng những niềm vui nhỏ bé trong cuộc sống mà cha mẹ tạo ra mỗi ngày lại khiến cuộc sống mỗi người trở nên hạnh phúc hơn. Những niềm vui đôi khi chỉ là một chiếc bánh ngon do mẹ nấu hoặc một món đồ chơi do tự tay cha làm,… nhưng với con cái lại là cả thế giới.

Niềm vui bình dị của mọi người trong gia đình cũng có thể đơn giản chỉ là được ngồi xem phim cùng nhau. Sinh nhật của những đứa trẻ cũng không có gì lạ mắt, chỉ có rất nhiều trẻ em, một chiếc bánh tự làm, nước ngọt và cùng nhau chơi các trò chơi,… nhưng lại mang đến tiếng cười ngập tràn.

Dành nhiều thời gian cho con cái

Các bậc phụ huynh đang sống trong một cuộc đời đầy bận rộn và phải đau đầu mới cân bằng được thời gian cho con cái, công việc và cả trách nhiệm cuộc sống. Ai cũng muốn kiếm nhiều tiền hơn để cho con có một cuộc sống thoải mái, nhưng những thứ như thời gian chơi, đọc sách hay đơn giản là ở bên con mới là điều quan trọng trong việc phát triển mối quan hệ giữa cha mẹ và con cái.

Trước đây, việc dành thời gian cho con cái luôn được các bậc phụ huynh ưu tiên hàng đầu. Họ không bao giờ bỏ qua bữa tối gia đình. Đó là khoảng thời gian ấm cúng để cả gia đình cùng nói về những việc trong ngày, về nhu cầu và cảm xúc của bản thân.

Cho con cái được trải nghiệm thất bại và thất vọng

Cha mẹ luôn mong muốn những điều tốt nhất cho con cái mình. Nhưng điều này không có nghĩa cha mẹ luôn bảo vệ chúng bằng cách nhảy vào giúp đỡ và giải quyết mọi khó khăn để làm cho cuộc sống của trẻ trở nên dễ dàng hơn.

Cha mẹ ngày xưa đã làm rất tốt việc dạy con biết tự đứng lên sau mỗi lần vấp ngã. Họ cho con trẻ được thất bại và phải đối mặt với những hậu quả từ hành động của bản thân vì đây là cơ hội để chúng phát triển và học hỏi.

Tin tưởng con cái

Thế hệ trước, những đứa trẻ có thể tự mình đi bộ đến trường, đi chơi với bạn bè cho đến khi trời tối, trèo tường, leo cây,… Cha mẹ ngày xưa luôn dạy con trở thành một người độc lập và cho chúng thấy được sự tự do vì họ tin tưởng vào khả năng của trẻ để đưa ra một quyết định tốt nhất.

Điều này thực sự quan trọng đối với cha mẹ thời hiện đại để chuẩn bị cho con trẻ trong tương lai. Quá bảo vệ và quá cảnh giác có thể biến đứa trẻ trở thành một người kém trách nhiệm và trưởng thành.

Dạy con về giá trị của tiền bạc

Ngày nay, nhiều thanh thiếu niên vẫn chưa phân biệt được giữa mong muốn và nhu cầu. Trong khi, cha mẹ thế hệ trước đã làm rất tốt trong việc dạy trẻ về tầm quan trọng của tiền và việc chi tiêu có trách nhiệm.

Bằng cách chỉ cho trẻ ngay từ khi còn nhỏ về những khó khăn để kiếm được tiền, phụ huynh sẽ giúp trẻ có một thói quen tài chính lành mạnh suốt đời.

Khuyến khích con cái khám phá bên ngoài

Cha mẹ thế hệ trước luôn ưu tiên việc cho con cái tự do chơi bên ngoài. Họ luôn biết rằng thiên nhiên rất có lợi cho trẻ và họ không muốn con trẻ bỏ lỡ cơ hội tiếp xúc với những đứa trẻ khác. Do vậy, họ luôn tạo ra môi trường để phát triển khả năng sáng tạo của trẻ theo cách tự nhiên nhất có thể.

Để con làm việc vặt trong nhà

Những đứa trẻ xưa khi còn nhỏ đã làm được rất nhiều việc lặt vặt trong nhà. Cha mẹ luôn nhắc chúng hiểu rằng, làm việc nhà có nghĩa là con đã thực sự lớn và biết quan tâm tới mọi người trong gia đình. Vì vậy, chúng có thể hoàn thành tốt những công việc đơn giản như rửa chén, dọn bàn, lau nhà vệ sinh, dọn giường. Những điều này sẽ giúp trẻ nhỏ phát triển toàn diện, trở nên độc lập và biết chăm sóc mọi người xung quanh hơn.

Trường Giang (Theo Brightside)

9 câu nói nhẹ nhàng của cha mẹ khiến trẻ nghe lời răm rắp

Những lời nói yêu thương có thể mang lại cho trẻ cảm xúc tích cực, trong khi những lời nói tiêu cực, quát tháo hay cằn nhằn có thể chạm vào lòng tự trọng của trẻ.

Nối dài “cơn ác mộng” mã độc mã hóa dữ liệu

Sự cố tấn công mạng vào hệ thống VNDIRECT, công ty nằm trong top 3 trên thị trường chứng khoán Việt, xảy ra sáng ngày 24/3 đến nay đã cơ bản được khắc phục. Hiện dữ liệu đã được giải mã và hệ thống tra cứu My Account đã hoạt động trở lại.

VNDIRECT đã thông tin sự cố ngày 24/3 được thực hiện bởi nhóm tấn công chuyên nghiệp, khiến toàn bộ dữ liệu công ty bị mã hóa. Tấn công mã độc mã hóa dữ liệu - ransomware những năm qua luôn là nỗi ám ảnh của các doanh nghiệp, tổ chức trên toàn cầu, bởi hậu quả nặng nề mà nó có thể gây ra. Các chuyên gia còn ví von ransomware là “cơn ác mộng”, “bóng ma” trên không gian mạng.

Theo lộ trình VNDIRECT thông báo tới khách hàng và đối tác, các hệ thống, sản phẩm cùng những tiện ích khác sẽ tiếp tục được đơn vị vận hành từng bước mở lại. Đơn vị này dự định kiểm tra thông luồng với các sở giao dịch chứng khoán trong ngày 28/3.

Dẫu vậy, từ phân tích của các chuyên gia an toàn thông tin, có thể thấy chuỗi ngày vất vả của đội ngũ công nghệ VNDIRECT cùng các chuyên gia rà quét lỗ hổng, khắc phục triệt để sự cố vẫn còn dài. Ransomware là hình thức tấn công mạng không mới nhưng rất phức tạp, đòi hỏi phải có nhiều thời gian mới có thể làm sạch các dữ liệu, khôi phục hoàn toàn hệ thống, đưa các hoạt động bình thường trở lại.

“Để khắc phục triệt để một sự cố tấn công ransomware, đôi khi đơn vị vận hành còn phải thay đổi cả kiến trúc hệ thống, đặc biệt là hệ thống dự phòng. Vì thế, với sự cố VNDIRECT đang gặp phải, chúng tôi cho rằng cần thêm nhiều thời gian, thậm chí là hàng tháng để hệ thống phục hồi hoàn toàn”, Giám đốc Kỹ thuật Công ty NCS Vũ Ngọc Sơn nêu quan điểm.

Ông Nguyễn Minh Hải, Giám đốc kỹ thuật của Fortinet Việt Nam cho hay, tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của cuộc tấn công, khả năng chuẩn bị trước và hiệu quả của kế hoạch ứng phó, thời gian cần thiết để phục hồi hệ thống sau một cuộc tấn công ransomware có thể dao động rất lớn, có thể từ vài giờ cho đến vài tuần để khôi phục hoàn toàn, nhất là với trường hợp cần khôi phục một lượng lớn dữ liệu.

“Một phần của quá trình phục hồi này bao gồm việc đảm bảo rằng mã độc mã hóa dữ liệu đã được loại bỏ hoàn toàn khỏi mạng và rằng không có cửa hậu - backdoor nào bị bỏ lại có thể cho phép kẻ tấn công truy cập trở lại”, ông Nguyễn Minh Hải thông tin.

Các chuyên gia cũng nhận định rằng, ngoài tác dụng là “hồi chuông cảnh tỉnh” với đơn vị chủ quản, vận hành các hệ thống thông tin quan trọng tại Việt Nam, sự cố tấn công mạng vào VNDIRECT cũng một lần nữa cho thấy mức độ nguy hiểm của ransomware.

Cách đây hơn 6 năm, WannaCry cùng các biến thể của mã độc mã hóa dữ liệu này đã khiến nhiều doanh nghiệp, tổ chức “lao đao”, khi chúng lây lan nhanh vào hơn 300.000 máy tính tại gần 100 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới, trong đó có Việt Nam.

Những năm gần đây, các doanh nghiệp vẫn luôn thường trực mối lo bị tấn công ransomware. Năm ngoái, không gian mạng Việt Nam ghi nhận nhiều vụ tấn công ransomware gây hậu quả nghiêm trọng; trong đó, có những vụ hacker không chỉ mã hóa dữ liệu để đòi tiền chuộc, mà còn bán dữ liệu cho bên thứ ba để tối đa số tiền thu được. Theo thống kê của NCS, năm 2023 có tới 83.000 máy tính, máy chủ tại Việt Nam ghi nhận bị tấn công ransomware.

Những ‘con đường’ thâm nhập hệ thống phổ biến

Đội ngũ công nghệ của VNDIRECT đang cùng các chuyên gia an toàn thông tin triển khai các giải pháp nhằm khôi phục hoàn toàn, đồng thời đảm bảo an toàn cho hệ thống. Nguyên nhân sự cố và ‘con đường’ mà hacker đã dùng để thâm nhập hệ thống vẫn đang được điều tra.

Theo ông Ngô Tuấn Anh, CEO Công ty An ninh mạng thông minh SCS, để tấn công mã hóa dữ liệu, hacker thường chọn thâm nhập vào máy chủ chứa dữ liệu quan trọng và mã hoá dữ liệu. Có 2 cách thường được hacker sử dụng để thâm nhập hệ thống các đơn vị, đó là trực tiếp qua lỗ hổng, điểm yếu của hệ thống máy chủ; hoặc chọn “đi vòng” qua máy tính quản trị viên và từ đó chiếm quyền điều khiển hệ thống.

Trao đổi với VietNamNet, ông Vũ Thế Hải, Trưởng phòng Giám sát an toàn thông tin, Công ty VSEC cũng chỉ ra một số khả năng để hacker thâm nhập từ đó cài mã độc vào hệ thống: Khai thác lỗ hổng tồn tại trên hệ thống để chiếm quyền điều khiển, cài mã độc; gửi email đính kèm tệp chứa mã độc để lừa người dùng trong hệ thống mở, kích hoạt mã độc; đăng nhập vào hệ thống từ mật khẩu bị lộ lọt hoặc mật khẩu yếu của người dùng hệ thống.

Chuyên gia Vũ Ngọc Sơn phân tích, với tấn công ransomware, hacker thường vào hệ thống qua một số con đường như dò mật khẩu, khai thác lỗ hổng hệ thống, với chủ yếu là lỗ hổng zero-day (lỗ hổng nhà sản xuất chưa có bản vá - PV).

"Các công ty tài chính thường sẽ phải đáp ứng các tiêu chuẩn theo quy định nên khả năng dò mật khẩu gần như không xảy ra. Khả năng cao hơn cả là tấn công qua lỗ hổng zero-day. Theo đó, hacker gửi từ xa các đoạn dữ liệu gây lỗi khiến cho phần mềm khi xử lý sẽ rơi vào tình trạng không kiểm soát.

Kế tiếp, hacker chạy mã thực thi từ xa và chiếm quyền điều khiển máy chủ dịch vụ. Từ máy chủ này, hacker thu thập tiếp thông tin, dùng các tài khoản quản trị thu được để tấn công các máy chủ khác trong mạng, và cuối cùng là chạy các công cụ mã hóa dữ liệu để tống tiền”, chuyên gia Vũ Ngọc Sơn phân tích.

Bài 2 - Chuyên gia chỉ cách ứng phó tấn công mã hóa dữ liệu tống tiền 

Tại nghị quyết của HĐQT Viwasupco ngày 11/11/2016, HĐQT công ty đã thông qua đơn xin thôi đảm nhiệm chức vụ Chủ tịch Hội đồng quản trị của ông Vũ Quý Hà, Chủ tịch HĐQT công ty nhiệm kỳ 2015 – 2020. Đồng thời thông qua việc bầu ông Dương Văn Mậu làm Chủ tịch HĐQT công ty nhiệm kỳ 2015 – 2020.

Cùng với việc thông qua đơn của ông Vũ Quý Hà, HĐQT Viwasupco cũng thông qua việc từ nhiệm của ông Nguyễn Anh Việt - Ủy viên HĐQT công ty nhiệm kỳ 2015 – 2020.

Hiện trường đường ống nước sông Đà vỡ lần thứ 18 (ngày 11/7).

Trước đó, Viwasupco cũng đã có sự thay đổi về nhân sự. Ông Bùi Minh Trường - Giám đốc Ban quản lý Dự án đường ống nước Sông Đà giai đoạn 2 chính thức bị miễn nhiệm từ ngày 25/4. Công ty bổ nhiệm ông Lê Minh Quý giữ chức vụ Phó tổng giám đốc kiêm Giám đốc Ban quản lý dự án với thời gian bổ nhiệm 5 năm kể từ ngày 25/4.

Không chỉ thay đổi nhân sự, Viwasupco còn có sự “thay máu” cổ đông. Theo đó, cuối tháng 3/2016, cổ đông ngoại Công ty Acuatico Pte Ltd - Singapore đã chuyển nhượng toàn bộ 43,6% vốn điều lệ cho CTCP Đầu tư và Phát triển Sinh thái, qua đó kết thúc 5 năm rưỡi đầu tư vào doanh nghiệp nước sạch này. Đây là công ty con thuộc sở hữu của Công ty quản lý quỹ đầu tư Avenue (Avenue Capital Group), một quỹ đầu tư của Mỹ.

Acuatico là cổ đông chiến lược của công ty từ năm 2010 sau khi mua số cổ phần trên từ Tổng công ty Vinaconex. Trước đó, Vinaconex là công ty mẹ và nắm giữ gần như toàn bộ vốn tại Viwasupco.

Sau gần 6 năm gắn bó, Acuatico quyết định rút vốn khi Viwasupco đang chuẩn bị đầu tư Dự án đường ống nước Sông Đà giai đoạn 2. Trong những năm có sự hiện diện Acuatico, Viwasupco thua lỗ triền miên do chi phí vay lãi quá lớn. Đến năm 2014, công ty mới chính thức xóa lỗ lũy kế.

Năm 2015, doanh thu công ty tăng lên 404 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế 147 tỷ đồng do được miễn thuế thu nhập doanh nghiệp. Năm 2016, công ty đặt mục tiêu doanh thu 439 tỷ, lợi nhuận sau thuế tăng lên 161 tỷ đồng. Mặc dù đã có lãi nhưng công ty vẫn tiếp tục chưa có kế hoạch trả cổ tức do cần tiền thực hiện giai đoạn 2 của công trình. Không nhận được cổ tức từ Viwasupco không có nghĩa là Acuatico thất bại trong khoản đầu tư này bởi đến nay giá trị chuyển nhượng của thương vụ này vẫn còn là một “ẩn số”.

Cuộc thoái lui của cổ đông ngoại gắn bó gần 6 năm với Viwasupco được thực hiện cùng lúc với thời gian Viwasupco chuẩn bị đầu tư vào giai đoạn 2 của Dự án đường ống nước Sông Đà. “Chương mới” của Viwasupco sẽ được viết cùng một nhà đầu tư Việt Nam – CTCP Đầu tư và Phát triển Sinh Thái.

Dù có sự “thay máu” nhân sự, cổ đông, đường ống sông Đà giai đoạn 2 vẫn chưa biết bao giờ sẽ được hoàn thành. Trong khi đó đường ống sông Đà số 1 vẫn liên tiếp gặp sự cố tới lần thứ 20. Thậm chí gần đây nhất chỉ trong vòng chưa đầy một tháng đường ống nước sông Đà đã gặp sự cố 2 lần liên tục vào ngày 14/9 và ngày 2/10.

Trong khi đó, liên quan đến việc chọn nhà thầu của gói thầu Gói thầu về Cung cấp ống gang dẻo và phụ kiện (CCOG-09), báo cáo của Tổng Công ty cổ phần Xuất nhập khẩu và Xây dựng Việt Nam (Vinaconex) cho biết, do thay đổi về cơ cấu cổ đông, điều kiện về pháp lý, tài chính của chủ đầu tư và mong muốn đẩy nhanh thực hiện dự án, triển khai đồng thời toàn bộ tuyến ống có chiều dài 46,4km của Dự án giai đoạn 2 (thay cho việc chỉ thực hiện 21km tuyến ống như đã nêu trong hồ sơ mời thầu gói thầu CCOG-09) nên Hội đồng quản trị Viwasupco đã thông qua Nghị quyết (ngày 12/5/2016) về việc hủy thầu và không ký kết hợp đồng thực hiện gói thầu CCOG-09 với nhà thầu Xinxing.

Theo thông tin từ biên bản họp HĐQT Viwasupco (ngày 11/11), Tổng Giám đốc công ty đã báo cáo thành viên HĐQT về chỉ đạo của cổ đông lớn về việc ưu tiên thực hiện triển khai đầu tư tuyến ống giai đoạn 2 để hỗ trợ đường ống giai đoạn 1.

• Hồng Khanh

Nhiều năm theo đuổi sự nghiệp vận động viên bơi lội, Théo Curin đã gặt hái được nhiều thành tích như giành hai huy chương bạc, một huy chương đồng ở các giải Vô địch thế giới với nội dung bơi tự do 100m, 200m. Năm 2016, anh là thành viên trẻ nhất của đội bơi lội Pháp tại Thế vận hội Paralympic tổ chức tại Brazil, đứng thứ tư ở nội dung 200m tự do. Ngoài ra, Théo Curin còn tham gia các giải bơi lội mạo hiểm và đạt được Thử thách Titicaca năm 2021 và Santa Fe năm 2022. Anh là vận động viên cụt tứ chi đầu tiên hoàn thành đường đua khắc nghiệt Half Ironman gồm 3 môn phối hợp bơi, đạp xe và chạy tại Les Sables d'Olonne (Pháp) vào năm 2020. 

Théo Curin đã truyền cảm hứng về tinh thần chiến binh, không đầu hàng số phận và tích cực kêu gọi cộng đồng phòng ngừa bệnh do não mô cầu bằng vắc xin, tránh rơi vào cuộc đua “thua nhiều hơn thắng”. 

“Một mặt nào đó, tôi thấy mình may mắn khi mắc căn bệnh này từ rất nhỏ vì khi đó tôi chưa ý thức được chuyện gì xảy đến với mình. Trẻ nhỏ, thanh thiếu niên và người lớn đều có thể mắc bệnh. Nếu không may con bạn có các triệu chứng đầu tiên của bệnh do não mô cầu, bạn phải hành động nhanh từng phút một, đó thực sự là một cuộc chiến với thời gian”, Théo Curin chia sẻ. 

Năm 2023, nhằm nâng cao hiểu biết đẩy lùi bệnh do não mô cầu, Quỹ nghiên cứu về bệnh do não mô cầu, Liên đoàn các tổ chức phòng chống bệnh do não mô cầu (CoMO) và Sanofi đã ra mắt lá cờ đẩy lùi bệnh viêm màng não. Théo Curin đã đồng hành cùng 2 vận động viên cũng từng chịu di chứng do não mô cầu gồm Ellie Challis (Anh) và Davide Morana (Ý) cùng phất lên biểu tượng đầu tiên trên toàn cầu nhằm nâng cao nhận thức về bệnh này. Khi mắc bệnh, Ellie Challis chỉ mới 16 tháng tuổi còn Davide Morana 24 tuổi. 

Bệnh do não mô cầu phòng được bằng vắc xin

Vi khuẩn não mô cầu lây truyền qua đường hô hấp và gây nhiều biến chứng nặng nề như: viêm màng não, nhiễm khuẩn huyết, viêm phổi, viêm khớp, viêm tai giữa, viêm màng ngoài tim... Trong đó, hai thể viêm màng não và nhiễm khuẩn huyết do não mô cầu thường gặp và nguy hiểm nhất do có thể gây tử vong nhanh chóng trong 24 giờ kể từ khi khởi phát triệu chứng đầu tiên. 

Theo Thư viện Y khoa quốc gia Hoa Kỳ, các triệu chứng đầu tiên của bệnh do não mô cầu giống như đau đầu, đau họng, nhức toàn thân, sốt giống nhiễm virus thông thường dẫn đến khó chẩn đoán sớm. Bệnh nhân thường nhập viện ở giờ thứ 22, được xem là muộn để điều trị. Cứ 1 trong 5 người sống sót chịu các di chứng vĩnh viễn gồm đoạn chi, để lại sẹo trên da, nghe kém, co giật, stress, bất thường về nhận thức, tăng động giảm chú ý... 

Lứa tuổi nào cũng có nguy cơ mắc bệnh do não mô cầu, trong đó có thanh thiếu niên. Một nghiên cứu phân tích gộp 89 nghiên cứu từ 28 quốc gia cho thấy thanh thiếu niên là nhóm người lành mang trùng cao nhất, trong đó có 23,7% là ở độ tuổi 19. 

Theo một nghiên cứu đăng tải trên Thư viện Y khoa Quốc gia Hoa Kỳ, trong số bệnh nhân tử vong do não mô cầu xâm lấn, có đến 48% là thanh thiếu niên. Ở Úc, Canada, châu Âu, New Zealand và Mỹ, thanh thiếu niên có tỷ lệ mắc não mô cầu cao hơn 1,5 đến 3 lần so với nhóm dân số chung. Tại Việt Nam, thanh thiếu niên và người trưởng thành chiếm 60% số ca não mô cầu được báo cáo. 

Theo báo cáo Gánh nặng kinh tế - Chi phí bệnh tật ở Đức từ năm 2001-2015, trung bình mỗi ca bệnh mất 57.000 - 171.000 Euro (hơn 1 tỷ đến 4,5 tỷ đồng). Ở Việt Nam, chi phí chăm sóc người bệnh chiếm 83% tổng chi tiêu của gia đình. 

Hiện nay có 12 nhóm huyết thanh gây bệnh chính, trong đó có 6 nhóm huyết thanh A, B, C, X, W và Y gây ra 90% trường hợp não mô cầu trên thế giới. Chủng ngừa là cách hiệu quả nhất giúp bảo vệ chống lại bệnh do não mô cầu. Hiện Việt Nam có 3 loại vắc xin phòng 5 nhóm não mô cầu khuẩn nguy hiểm trên gồm nhóm A, C, Y, W-135 của Mỹ, nhóm B của Ý và nhóm B, C của Cuba. Trong đó, vắc xin cộng hợp tứ giá A, C, Y, W-135 phòng viêm màng não do não mô cầu đã giảm đến 90% số ca mắc bệnh ở các nhóm huyết thanh chính C, Y và W-135. Mọi người cần tiêm phòng đầy đủ các nhóm vi khuẩn não mô cầu gây bệnh. 

Tiên Cẩm