- Bà là người hay nói, dễ gần nhưng cũng dễ gây mích lòng người khác. Bà đảm đang, khéo tay cho những bữa cơm, nhưng cũng dễ làm ông cáu bởi những câu nói ‘không kịp suy nghĩ’. Bà xởi lởi với xóm giềng, nhưng đôi khi cũng tính toán thiệt hơn từ những thứ chi li.

Mỗi mùa trong năm, Hà Nội lại mang một vẻ đẹp riêng đầy hấp dẫn. Nhưng có lẽ mùa thu là mùa khiến nhiều người mê say hơn cả bởi cảnh sắc trời thu đẹp đến nao lòng.

Để nói về đặc trưng mùa thu Hà Nội, có lẽ không thể không nhắc đến những con đường rợp bóng cây, đầy lá ngả vàng như đường Hoàng Diệu, đường Phan Đình Phùng, hay đường Thanh Niên,...

Trong đó, đường Phan Đình Phùng được xem là một trong những con đường đẹp nhất Thủ đô. Hai bên đường, hàng sấu già thẳng tắp. Khi Hà Nội vào thu, vỉa hè đường Phan Đình Phùng gần như được phủ kín bởi sắc vàng của lá sấu rụng. Đặc biệt, nơi này rất vắng người qua lại tạo nên khung cảnh thiên nhiên quyến rũ.

Diện những bộ áo dài xinh xắn đứng giữa hàng cây già im ắng, bỏ lại những ồn ào của phố xá để ghi lại những khung hình đẹp, chắc chắn sẽ đem lại cho bạn cảm xúc tuyệt vời.

Ảnh: Zing

Vào ngày cuối tuần, Hà Nội vắng lặng, cởi bỏ lớp vẻ ngoài náo nhiệt, xô bồ, không còn bon chen hối hả hay ganh đua, thay vào đó là màu của bình yên, của nỗi nhớ, hình như Hà Nội đang sống chậm hơn.

Sáu chị em đồng nghiệp chúng tôi, những người phụ nữ đã đi qua 30 đến 40 mùa thu để trưởng thành và đánh đổi hẹn nhau vào một ngày Chủ nhật cuối tháng 10 lang thang lên phố Thụy Khuê, Phan Đình Phùng, ngắm nhìn những xe đạp chở đầy hoa trên phố.

Chúng tôi đã tranh thủ chọn hoa và mượn tạm khung hình với xe hoa đầy ắp, như đang ôm cả mùa thu vào lòng. Rong ruổi khắp các con đường, với bó hoa cúc họa mi, hoa bướm và hoa baby ôm trước ngực, chúng tôi như trở thành những nàng thơ mộng mơ đầy trong trẻo dưới trời thu.

Lang thang cả buổi sáng trên con đường lá vàng rơi Phan Đình Phùng với những hàng cây dài hun hút, tâm hồn chúng tôi trào dâng bao niềm cảm xúc khó nói thành lời.

Nắng thu mong manh, vàng óng cứ thế len qua đám lá xanh um rồi buông xuống mặt đường như dải lụa vàng óng ả. Nơi ấy, chúng tôi bắt gặp một vẻ đẹp rất riêng của Hà Nội: Những chiếc xe đạp chở đầy hoa bướm vừa hé nở, hoa cúc họa mi, hoa thạch thảo rực rỡ còn đọng giọt sương buổi sớm. Ngày thu trong veo, người đi trên phố cũng tranh thủ ghé lại hàng hoa bên đường để mang về nhà chút thi vị của mùa vàng. Lúc này, từng góc phố rêu phong lại khoác lên tấm áo mới, tràn trề nhựa sống.

Mùa thu Hà Nội dìu dặt se sắt nỗi buồn trong từng thoáng gió lạnh hay những giọt mưa như thể rơi rớt từ mùa hè, đem theo những chiếc lá rụng vàng trên hè phố. Nắng, gió, mưa… tất cả đan xen và thay đổi thật nhanh như một cô gái dịu dàng nhưng cũng hơi đỏng đảnh. Trong cái dịu dàng thu ấy, chúng tôi có cảm giác nhẹ nhàng, thư thái hơn, cuộc sống như trôi chậm lại… Cũng trong cảm xúc cùng mùa thu ấy, chúng tôi bỗng thấy khát khao được chia sẻ, yêu thương; khát khao kiếm tìm hạnh phúc.

Nếu ai đó hỏi rằng: “Hà Nội mùa này có gì đẹp?". Tôi có thể kể cho họ nghe về con phố Phan Đình Phùng lá vàng rơi, về mặt Hồ Tây nguội nắng ở lúc xế chiều, về những con đường ngào ngạt hoa sữa…

Những chiếc xe đạp chở đầy hoa trên đường phố Hà Nội

Điều thi vị nhất của mùa thu, có lẽ là cảm giác lang thang trên con đường rộng và vắng, nắng thu lấp lánh núp sau những tán cây cổ thụ, tạo thành những tia xiên xiên, tựa như bầu trời đang chơi ú òa với người phía dưới.

Đi dọc những con đường này vào mùa thu, bạn sẽ có những cảm xúc rất riêng về Hà Nội. Có thể nói, hình ảnh con đường ngập lá vàng chính là một nét đẹp độc đáo của Thủ đô những ngày vào thu.

Trong khung cảnh ấy, cùng nắm tay một nửa yêu thương hay cùng với những người bạn thân thiết lang thang dạo bước và ghi dấu lại bằng những tấm hình đẹp lung linh sẽ thú vị vô cùng.

Yêu mùa thu, tôi yêu khoảng trời cao, trong xanh vời vợi, có sắc nắng hanh hao đến nao lòng, có làn gió mát trong, mơn man đùa nhẹ trên mái tóc mây mềm của người thiếu nữ. Chợt thấy tâm hồn mình xao động trước loài hoa thạch thảo tim tím, dịu dàng nở đầy hai bên vạt đường, cánh hoa mỏng mảnh, rung rinh trong nắng sớm. 

Trên những con phố rợp bóng cây xanh nắng vàng len lỏi xuyên qua từng tán lá. Phải đứng từ đằng xa, phóng tầm mắt lên toàn cảnh vật mới thấy được bức tranh nắng xiên qua lá, lấp lánh xao động theo từng đợt gió sinh động đến nhường nào...?

Ngoài kia cuộc sống xô bồ, lại muốn thật chậm, thật chậm để ngắm những giọt sương mai trên lá cỏ, lắng nghe tiếng chim hót líu lo, ngân nga hát giữa khoảng trời đầy nắng và gió. Để thấy được cuộc sống yên bình biết bao.

Tôi nhận ra rằng mình vẫn mộng mơ quá! Mải mê với những nghĩ suy về cuộc sống bình lặng quá đỗi. Cuộc sống không có những toan tính, cũng chẳng có những tham vọng, chỉ muốn được là mình thế thôi, chỉ muốn nhỏ bé và bình lặng thế thôi. Để có thể được cười, được khóc, được sống với những cảm xúc của mình, được tô vẽ cho những giấc mơ thật bình dị và giấc mơ ấy sẽ trở thành hiện thực nhờ phép màu diệu kỳ của trái tim.

Ảnh: Zing

Mùa thu Hà Nội là mùa dễ gây thương nhớ và cũng dễ khiến người ta quyến luyến khi đi xa. Mỗi một mùa thu đi là một lần ta thấy yêu quý hơn cuộc sống của mình, trân trọng hơn những gì ta đã có, những gì ta đang nắm giữ trong bàn tay.

Mong rằng những người có duyên với nhau sẽ sớm tìm thấy nhau trong sự dịu dàng đến nhường ấy của mùa thu, dưới ánh hoàng hôn của buổi chiều tà, em ngồi kể anh nghe về những mùa thu đã qua của em.

Vũ Thị Minh Huyền 

Người phụ nữ 'thổi hồn' cho những loài hoa dại không tốn một xu

Vốn yêu những loài hoa dại, chị Thảo biến chúng thành những tác phẩm nghệ thuật nhờ đôi bàn tay khéo léo của mình.

Ảnh: VOV

Mỗi mùa trong năm, Hà Nội lại mang một vẻ đẹp riêng đầy hấp dẫn. Nhưng có lẽ mùa thu là mùa khiến nhiều người mê say hơn cả bởi cảnh sắc trời thu đẹp đến nao lòng.

Để nói về đặc trưng mùa thu Hà Nội, có lẽ không thể không nhắc đến những con đường rợp bóng cây, đầy lá ngả vàng như đường Hoàng Diệu, đường Phan Đình Phùng, hay đường Thanh Niên,...

Trong đó, đường Phan Đình Phùng được xem là một trong những con đường đẹp nhất Thủ đô. Hai bên đường, hàng sấu già thẳng tắp. Khi Hà Nội vào thu, vỉa hè đường Phan Đình Phùng gần như được phủ kín bởi sắc vàng của lá sấu rụng. Đặc biệt, nơi này rất vắng người qua lại tạo nên khung cảnh thiên nhiên quyến rũ.

Diện những bộ áo dài xinh xắn đứng giữa hàng cây già im ắng, bỏ lại những ồn ào của phố xá để ghi lại những khung hình đẹp, chắc chắn sẽ đem lại cho bạn cảm xúc tuyệt vời.

Ảnh: Zing

Vào ngày cuối tuần, Hà Nội vắng lặng, cởi bỏ lớp vẻ ngoài náo nhiệt, xô bồ, không còn bon chen hối hả hay ganh đua, thay vào đó là màu của bình yên, của nỗi nhớ, hình như Hà Nội đang sống chậm hơn.

Sáu chị em đồng nghiệp chúng tôi, những người phụ nữ đã đi qua 30 đến 40 mùa thu để trưởng thành và đánh đổi hẹn nhau vào một ngày Chủ nhật cuối tháng 10 lang thang lên phố Thụy Khuê, Phan Đình Phùng, ngắm nhìn những xe đạp chở đầy hoa trên phố.

Chúng tôi đã tranh thủ chọn hoa và mượn tạm khung hình với xe hoa đầy ắp, như đang ôm cả mùa thu vào lòng. Rong ruổi khắp các con đường, với bó hoa cúc họa mi, hoa bướm và hoa baby ôm trước ngực, chúng tôi như trở thành những nàng thơ mộng mơ đầy trong trẻo dưới trời thu.

Lang thang cả buổi sáng trên con đường lá vàng rơi Phan Đình Phùng với những hàng cây dài hun hút, tâm hồn chúng tôi trào dâng bao niềm cảm xúc khó nói thành lời.

Nắng thu mong manh, vàng óng cứ thế len qua đám lá xanh um rồi buông xuống mặt đường như dải lụa vàng óng ả. Nơi ấy, chúng tôi bắt gặp một vẻ đẹp rất riêng của Hà Nội: Những chiếc xe đạp chở đầy hoa bướm vừa hé nở, hoa cúc họa mi, hoa thạch thảo rực rỡ còn đọng giọt sương buổi sớm. Ngày thu trong veo, người đi trên phố cũng tranh thủ ghé lại hàng hoa bên đường để mang về nhà chút thi vị của mùa vàng. Lúc này, từng góc phố rêu phong lại khoác lên tấm áo mới, tràn trề nhựa sống.

Mùa thu Hà Nội dìu dặt se sắt nỗi buồn trong từng thoáng gió lạnh hay những giọt mưa như thể rơi rớt từ mùa hè, đem theo những chiếc lá rụng vàng trên hè phố. Nắng, gió, mưa… tất cả đan xen và thay đổi thật nhanh như một cô gái dịu dàng nhưng cũng hơi đỏng đảnh. Trong cái dịu dàng thu ấy, chúng tôi có cảm giác nhẹ nhàng, thư thái hơn, cuộc sống như trôi chậm lại… Cũng trong cảm xúc cùng mùa thu ấy, chúng tôi bỗng thấy khát khao được chia sẻ, yêu thương; khát khao kiếm tìm hạnh phúc.

Nếu ai đó hỏi rằng: “Hà Nội mùa này có gì đẹp?". Tôi có thể kể cho họ nghe về con phố Phan Đình Phùng lá vàng rơi, về mặt Hồ Tây nguội nắng ở lúc xế chiều, về những con đường ngào ngạt hoa sữa…

Những chiếc xe đạp chở đầy hoa trên đường phố Hà Nội

Điều thi vị nhất của mùa thu, có lẽ là cảm giác lang thang trên con đường rộng và vắng, nắng thu lấp lánh núp sau những tán cây cổ thụ, tạo thành những tia xiên xiên, tựa như bầu trời đang chơi ú òa với người phía dưới.

Đi dọc những con đường này vào mùa thu, bạn sẽ có những cảm xúc rất riêng về Hà Nội. Có thể nói, hình ảnh con đường ngập lá vàng chính là một nét đẹp độc đáo của Thủ đô những ngày vào thu.

Trong khung cảnh ấy, cùng nắm tay một nửa yêu thương hay cùng với những người bạn thân thiết lang thang dạo bước và ghi dấu lại bằng những tấm hình đẹp lung linh sẽ thú vị vô cùng.

Yêu mùa thu, tôi yêu khoảng trời cao, trong xanh vời vợi, có sắc nắng hanh hao đến nao lòng, có làn gió mát trong, mơn man đùa nhẹ trên mái tóc mây mềm của người thiếu nữ. Chợt thấy tâm hồn mình xao động trước loài hoa thạch thảo tim tím, dịu dàng nở đầy hai bên vạt đường, cánh hoa mỏng mảnh, rung rinh trong nắng sớm. 

Trên những con phố rợp bóng cây xanh nắng vàng len lỏi xuyên qua từng tán lá. Phải đứng từ đằng xa, phóng tầm mắt lên toàn cảnh vật mới thấy được bức tranh nắng xiên qua lá, lấp lánh xao động theo từng đợt gió sinh động đến nhường nào...?

Ngoài kia cuộc sống xô bồ, lại muốn thật chậm, thật chậm để ngắm những giọt sương mai trên lá cỏ, lắng nghe tiếng chim hót líu lo, ngân nga hát giữa khoảng trời đầy nắng và gió. Để thấy được cuộc sống yên bình biết bao.

Tôi nhận ra rằng mình vẫn mộng mơ quá! Mải mê với những nghĩ suy về cuộc sống bình lặng quá đỗi. Cuộc sống không có những toan tính, cũng chẳng có những tham vọng, chỉ muốn được là mình thế thôi, chỉ muốn nhỏ bé và bình lặng thế thôi. Để có thể được cười, được khóc, được sống với những cảm xúc của mình, được tô vẽ cho những giấc mơ thật bình dị và giấc mơ ấy sẽ trở thành hiện thực nhờ phép màu diệu kỳ của trái tim.

Ảnh: Zing

Mùa thu Hà Nội là mùa dễ gây thương nhớ và cũng dễ khiến người ta quyến luyến khi đi xa. Mỗi một mùa thu đi là một lần ta thấy yêu quý hơn cuộc sống của mình, trân trọng hơn những gì ta đã có, những gì ta đang nắm giữ trong bàn tay.

Mong rằng những người có duyên với nhau sẽ sớm tìm thấy nhau trong sự dịu dàng đến nhường ấy của mùa thu, dưới ánh hoàng hôn của buổi chiều tà, em ngồi kể anh nghe về những mùa thu đã qua của em.

Vũ Thị Minh Huyền 

Người phụ nữ 'thổi hồn' cho những loài hoa dại không tốn một xu

Vốn yêu những loài hoa dại, chị Thảo biến chúng thành những tác phẩm nghệ thuật nhờ đôi bàn tay khéo léo của mình.

Gia đình tôi buổi tối hôm khai mạc đã nín thở ngồi trước màn hình. Chúng tôi nín thở, trước hết vì sợ khủng bố, vì ngay trước đó đã có tin cảnh báo, sau nữa là vì thời tiết được dự báo mưa rất to. Nhưng suốt buổi lễ, điều khiến cả nhà tôi nín thở lại là những câu chuyện muôn màu muôn vẻ diễn ra trước mắt - khi đẹp đến nao lòng, lúc lại lố bịch, trào phúng, quá khích đậm chất Pháp.

Có lẽ cản trở lớn nhất đối với khán giả toàn cầu chính là những ẩn dụ đằng sau từng chi tiết nhỏ trong lễ khai mạc. Nhiều người cho rằng Thế vận hội Olympic là sự kiện chung của toàn nhân loại, nên không thể đòi hỏi khán giả phải có kiến thức hàn lâm để thẩm thấu chương trình. Điều này cũng nói lên phần nào sự kiêu hãnh của nước Pháp: hãy tìm hiểu về chúng tôi, yêu hay không tùy bạn.

Hình ảnh người phụ nữ ôm chiếc đầu của mình bên khung cửa sổ tòa nhà Conciergerie là Marie-Antoinette, hoàng hậu với lối sống xa hoa đã trở thành biểu tượng cho sự ngông cuồng không kiểm soát của tầng lớp quý tộc Pháp. Giây phút đó cũng vang lên giai điệu nổi tiếng của Cách mạng Pháp Ah! Ça Ira(Rồi sẽ tốt thôi!). Một màu hồng tỏa ra xung quanh tòa nhà Conciergerie, chính là nơi hoàng hậu bị giam giữ trước khi bị đưa ra chém đầu vào 16/10/1793. Vậy là không có thần chết nào cả. Hình ảnh biểu tượng về hoàng hậu Marie-Antoinette là một phần của câu chuyện Cách mạng Pháp, khởi đầu cho tuyên bố về giá trị tự do - bình đẳng - bác ái của quốc gia này.

Nếu để ý, khán giả sẽ thấy ca sĩ da màu xuất hiện khá nhiều, nổi bật nhất là màn biểu diễn của Aya Nakamura. Mấy tháng trước, khi có tin siêu sao R&B người Pháp gốc Mali Aya Nakamura sẽ biểu diễn tại Thế vận hội, một làn sóng phẫn nộ nổ ra, đặc biệt từ nhóm bài trừ người nhập cư. Họ cho rằng cô ấy "không đủ Pháp", thậm chí còn không biết nói tiếng Pháp đúng cách.

Nhưng ban tổ chức sắp xếp cho Aya biểu diễn ngay trước Viện Hàn lâm Pháp, nơi bảo vệ nhiệt thành "ngôn ngữ của Molière", cùng Lực lượng Vệ binh Cộng hòa, dàn nhạc của Hiến binh Quốc gia. Đây là một ý tưởng táo bạo. Trước Viện Hàn lâm Pháp, Aya đã hát một đoạn nhạc có lời thế này "Chắc tôi phải sửa lại ngôn từ của mình thì họ mới hài lòng, phải dùng ngôn ngữ Moliere cơ!". Màn biểu diễn chính là một tuyên ngôn về sự cởi mở, hiện đại ở nước Pháp đa văn hóa ngày nay.

Bên cạnh màn nhạc Pop rất "đời" của Aya, khán giả lại được thấy nghệ sĩ da màu Axelle Saint-Cirel đứng trên nóc Cung điện lớn ngân vang quốc ca Pháp La Marseillaisetheo phong cách opera, trong y phục mang màu cờ nước Pháp do nhà mốt Dior thiết kế. Axelle là ca sĩ nhập cư, chưa có nhiều tiếng tăm ở Pháp. Sau buổi biểu diễn, nhiều tờ báo đăng tiêu đề: "Axelle Saint-Cirel, người đã hát quốc ca Pháp trong lễ khai mạc Olympic Paris 2024, là ai?"

Thế kỷ này, thế giới vẫn còn nói nhiều về bình đẳng giới, về nữ quyền. Để thể hiện sự ủng hộ bình đẳng giới, tại Olympic Paris, những bức tượng của phụ nữ Pháp từ nhiều thời đại đấu tranh cho nữ quyền đã xuất hiện, gồm tượng của Gisèle Halimi - luật sư đấu tranh cho phụ nữ; triết gia - nhà văn Simone de Beauvoir; nhà nữ quyền vô chính phủ Louise Michel; và Simone Veil, cựu bộ trưởng, nghị sĩ, người sống sót sau thảm họa diệt chủng, người đã chiến đấu quyết liệt chống lại đảng Bảo thủ để hợp pháp hóa việc phá thai vào năm 1975.

Nhưng cũng có những người đã bỏ qua những chi tiết đầy cởi mở và mang nhiều giá trị gắn kết sắc tộc, văn hóa này, chỉ để phản đối màn biểu diễn của những drag queens - nghệ sĩ thuộc cộng đồng LGBT. Tận 3-4 ngày sau lễ khai mạc, người ta vẫn còn tranh cãi xem bức tranh nào đã được tái hiện...

Đối với chúng tôi, màn biểu diễn thể hiện một phong trào văn hóa mới. Tôi hỏi cô con gái 17 tuổi nghĩ thế nào về tiết mục drag queens, con bảo con không thích lắm, không phải gu của con nhưng con thấy không vấn đề gì, chương trình thêm phong phú đặc sắc thôi, lễ khai mạc đâu chỉ dành riêng cho con. Là một người mẹ, tôi thấy vui vì con có cái nhìn cởi mở, bao dung và tươi sáng.

Thế giới luôn chuyển động, công nghệ thay đổi, đời sống thay đổi, văn hóa cũng sẽ dịch chuyển. Có thể sự dịch chuyển văn hóa này chưa phù hợp với mỹ cảm một số thế hệ, nhưng không có nghĩa là nó không có đời sống riêng và không thể tiếp tục phát triển. Trên thực tế, drag queens không phải là hiện tượng mới lạ, mà đã có lịch sử lâu đời trong nhiều nền văn hóa dưới các hình thức khác nhau, từ các buổi diễn thời kỳ Elizabeth ở Anh, nơi đàn ông thường đóng vai nữ, cho đến Kabuki ở Nhật Bản hay Kinh kịch ở Trung Quốc.

Ngày nay, hoạt động văn hóa drag queens thể hiện tính đa dạng và bao dung của xã hội hiện đại. Chúng khuyến khích sự chấp nhận và tôn trọng những khác biệt về giới tính và bản dạng. Đây là yếu tố quan trọng để xây dựng một xã hội công bằng, nơi mọi người đều được tôn trọng và có quyền thể hiện bản thân. Nghiên cứu từ Robert D. Putnam, giáo sư tại Đại học Harvard (2007) chỉ ra rằng những xã hội chấp nhận và khuyến khích đa dạng văn hóa thường có xu hướng hạnh phúc và sáng tạo hơn. UNESCO cũng đã công nhận nhiều nghệ sĩ drag như là những đại sứ văn hóa, giúp thúc đẩy sự đa dạng và bảo vệ các giá trị văn hóa.

Cuối cùng, màn thắp ngọn đuốc Olympic thực sự là một khoảnh khắc mang tính biểu tượng, theo phong cách Jules Verne. Trước đây, ngọn lửa Olympic được thắp sáng bên trong sân vận động, nhưng người Pháp quyết định cho "ngọn lửa" bay lơ lửng trên Thành phố Ánh sáng, để tỏ lòng kính trọng với những người tiên phong trong ngành hàng không Pháp, anh em nhà Montgolfier, những người phát minh ra khinh khí cầu. Chuyến bay khinh khí cầu đầu tiên diễn ra vào năm 1783, tại Jardin des Tuileries, ở cùng địa điểm.

Lần này, công ty điện lực EDF của Pháp đã tạo ra ngọn lửa không cháy mà chiếu sáng, bằng nước và ánh sáng, thể hiện cam kết của Pháp đối với quá trình chuyển đổi xanh.

Lễ khai mạc Olympic Paris 2024 có những hạt sạn, đã được báo chí chỉ ra, và Ban tổ chức cũng đã xin lỗi nếu ai đó cảm thấy bị xúc phạm. Nhưng sẽ không công bằng nếu đó là tất cả những gì được nhớ đến về sự kiện này.

Trong một xã hội với tinh thần, tự do, bình đẳng, bác ái, không một ai, không một nghệ sĩ nào bị lãng quên, dù người đó già hay trẻ, hàn lâm hay đại chúng, béo hay gầy, da màu hay da trắng, giới tính thông thường hay giới tính đặc biệt. Theo các nhà tổ chức, mục đích của việc này là "truyền bá tinh thần Olympic, thấm nhuần tình hữu nghị và đoàn kết, mời gọi thế giới đến với nhau sau sự kiện này". Có lẽ chính vì thế, để kết thúc, BTC đã chọn ca khúc Ca tụng tình yêuđể cất lên bằng tiếng tiếng hát của Céline Dion.

Lễ khai mạc Olympic Paris là một dịp nhắc lại rằng, thế giới vẫn còn quá nhiều khác biệt, ngay cả khi người ta dường như nỗ lực làm gì đó để góp phần xóa mờ sự khác biệt.

Nhưng tôi nghĩ, thế giới còn lại gì nếu không còn tình yêu và sự sẻ chia, giữa người và người, với nghệ thuật, với những điều mới mẻ?

Tình yêu và sự sẻ chia sẽ giúp con người vượt lên những tị hiềm, khác biệt, để nhìn sâu hơn vào những thông điệp bao trùm, để gắn kết và yêu thương; thay vì chia rẽ bởi các chi tiết phân mảnh, thoạt tưởng như là cười cợt và báng bổ.

Ngô Thị Phương Lê

Bạn nói, đây là một hiệu ứng tích cực từ buổi lễ khai mạc vừa diễn ra. Cũng buổi sáng đó, khu chợ trời trong thành phố tôi sống râm ran hẳn lên, từ người mua đến người bán đều xôn xao bàn tán từng tiết mục.

Gia đình tôi buổi tối hôm khai mạc đã nín thở ngồi trước màn hình. Chúng tôi nín thở, trước hết vì sợ khủng bố, vì ngay trước đó đã có tin cảnh báo, sau nữa là vì thời tiết được dự báo mưa rất to. Nhưng suốt buổi lễ, điều khiến cả nhà tôi nín thở lại là những câu chuyện muôn màu muôn vẻ diễn ra trước mắt - khi đẹp đến nao lòng, lúc lại lố bịch, trào phúng, quá khích đậm chất Pháp.

Có lẽ cản trở lớn nhất đối với khán giả toàn cầu chính là những ẩn dụ đằng sau từng chi tiết nhỏ trong lễ khai mạc. Nhiều người cho rằng Thế vận hội Olympic là sự kiện chung của toàn nhân loại, nên không thể đòi hỏi khán giả phải có kiến thức hàn lâm để thẩm thấu chương trình. Điều này cũng nói lên phần nào sự kiêu hãnh của nước Pháp: hãy tìm hiểu về chúng tôi, yêu hay không tùy bạn.

Hình ảnh người phụ nữ ôm chiếc đầu của mình bên khung cửa sổ tòa nhà Conciergerie là Marie-Antoinette, hoàng hậu với lối sống xa hoa đã trở thành biểu tượng cho sự ngông cuồng không kiểm soát của tầng lớp quý tộc Pháp. Giây phút đó cũng vang lên giai điệu nổi tiếng của Cách mạng Pháp Ah! Ça Ira(Rồi sẽ tốt thôi!). Một màu hồng tỏa ra xung quanh tòa nhà Conciergerie, chính là nơi hoàng hậu bị giam giữ trước khi bị đưa ra chém đầu vào 16/10/1793. Vậy là không có thần chết nào cả. Hình ảnh biểu tượng về hoàng hậu Marie-Antoinette là một phần của câu chuyện Cách mạng Pháp, khởi đầu cho tuyên bố về giá trị tự do - bình đẳng - bác ái của quốc gia này.

Nếu để ý, khán giả sẽ thấy ca sĩ da màu xuất hiện khá nhiều, nổi bật nhất là màn biểu diễn của Aya Nakamura. Mấy tháng trước, khi có tin siêu sao R&B người Pháp gốc Mali Aya Nakamura sẽ biểu diễn tại Thế vận hội, một làn sóng phẫn nộ nổ ra, đặc biệt từ nhóm bài trừ người nhập cư. Họ cho rằng cô ấy "không đủ Pháp", thậm chí còn không biết nói tiếng Pháp đúng cách.

Nhưng ban tổ chức sắp xếp cho Aya biểu diễn ngay trước Viện Hàn lâm Pháp, nơi bảo vệ nhiệt thành "ngôn ngữ của Molière", cùng Lực lượng Vệ binh Cộng hòa, dàn nhạc của Hiến binh Quốc gia. Đây là một ý tưởng táo bạo. Trước Viện Hàn lâm Pháp, Aya đã hát một đoạn nhạc có lời thế này "Chắc tôi phải sửa lại ngôn từ của mình thì họ mới hài lòng, phải dùng ngôn ngữ Moliere cơ!". Màn biểu diễn chính là một tuyên ngôn về sự cởi mở, hiện đại ở nước Pháp đa văn hóa ngày nay.

Bên cạnh màn nhạc Pop rất "đời" của Aya, khán giả lại được thấy nghệ sĩ da màu Axelle Saint-Cirel đứng trên nóc Cung điện lớn ngân vang quốc ca Pháp La Marseillaisetheo phong cách opera, trong y phục mang màu cờ nước Pháp do nhà mốt Dior thiết kế. Axelle là ca sĩ nhập cư, chưa có nhiều tiếng tăm ở Pháp. Sau buổi biểu diễn, nhiều tờ báo đăng tiêu đề: "Axelle Saint-Cirel, người đã hát quốc ca Pháp trong lễ khai mạc Olympic Paris 2024, là ai?"

Thế kỷ này, thế giới vẫn còn nói nhiều về bình đẳng giới, về nữ quyền. Để thể hiện sự ủng hộ bình đẳng giới, tại Olympic Paris, những bức tượng của phụ nữ Pháp từ nhiều thời đại đấu tranh cho nữ quyền đã xuất hiện, gồm tượng của Gisèle Halimi - luật sư đấu tranh cho phụ nữ; triết gia - nhà văn Simone de Beauvoir; nhà nữ quyền vô chính phủ Louise Michel; và Simone Veil, cựu bộ trưởng, nghị sĩ, người sống sót sau thảm họa diệt chủng, người đã chiến đấu quyết liệt chống lại đảng Bảo thủ để hợp pháp hóa việc phá thai vào năm 1975.

Nhưng cũng có những người đã bỏ qua những chi tiết đầy cởi mở và mang nhiều giá trị gắn kết sắc tộc, văn hóa này, chỉ để phản đối màn biểu diễn của những drag queens - nghệ sĩ thuộc cộng đồng LGBT. Tận 3-4 ngày sau lễ khai mạc, người ta vẫn còn tranh cãi xem bức tranh nào đã được tái hiện...

Đối với chúng tôi, màn biểu diễn thể hiện một phong trào văn hóa mới. Tôi hỏi cô con gái 17 tuổi nghĩ thế nào về tiết mục drag queens, con bảo con không thích lắm, không phải gu của con nhưng con thấy không vấn đề gì, chương trình thêm phong phú đặc sắc thôi, lễ khai mạc đâu chỉ dành riêng cho con. Là một người mẹ, tôi thấy vui vì con có cái nhìn cởi mở, bao dung và tươi sáng.

Thế giới luôn chuyển động, công nghệ thay đổi, đời sống thay đổi, văn hóa cũng sẽ dịch chuyển. Có thể sự dịch chuyển văn hóa này chưa phù hợp với mỹ cảm một số thế hệ, nhưng không có nghĩa là nó không có đời sống riêng và không thể tiếp tục phát triển. Trên thực tế, drag queens không phải là hiện tượng mới lạ, mà đã có lịch sử lâu đời trong nhiều nền văn hóa dưới các hình thức khác nhau, từ các buổi diễn thời kỳ Elizabeth ở Anh, nơi đàn ông thường đóng vai nữ, cho đến Kabuki ở Nhật Bản hay Kinh kịch ở Trung Quốc.

Ngày nay, hoạt động văn hóa drag queens thể hiện tính đa dạng và bao dung của xã hội hiện đại. Chúng khuyến khích sự chấp nhận và tôn trọng những khác biệt về giới tính và bản dạng. Đây là yếu tố quan trọng để xây dựng một xã hội công bằng, nơi mọi người đều được tôn trọng và có quyền thể hiện bản thân. Nghiên cứu từ Robert D. Putnam, giáo sư tại Đại học Harvard (2007) chỉ ra rằng những xã hội chấp nhận và khuyến khích đa dạng văn hóa thường có xu hướng hạnh phúc và sáng tạo hơn. UNESCO cũng đã công nhận nhiều nghệ sĩ drag như là những đại sứ văn hóa, giúp thúc đẩy sự đa dạng và bảo vệ các giá trị văn hóa.

Cuối cùng, màn thắp ngọn đuốc Olympic thực sự là một khoảnh khắc mang tính biểu tượng, theo phong cách Jules Verne. Trước đây, ngọn lửa Olympic được thắp sáng bên trong sân vận động, nhưng người Pháp quyết định cho "ngọn lửa" bay lơ lửng trên Thành phố Ánh sáng, để tỏ lòng kính trọng với những người tiên phong trong ngành hàng không Pháp, anh em nhà Montgolfier, những người phát minh ra khinh khí cầu. Chuyến bay khinh khí cầu đầu tiên diễn ra vào năm 1783, tại Jardin des Tuileries, ở cùng địa điểm.

Lần này, công ty điện lực EDF của Pháp đã tạo ra ngọn lửa không cháy mà chiếu sáng, bằng nước và ánh sáng, thể hiện cam kết của Pháp đối với quá trình chuyển đổi xanh.

Lễ khai mạc Olympic Paris 2024 có những hạt sạn, đã được báo chí chỉ ra, và Ban tổ chức cũng đã xin lỗi nếu ai đó cảm thấy bị xúc phạm. Nhưng sẽ không công bằng nếu đó là tất cả những gì được nhớ đến về sự kiện này.

Trong một xã hội với tinh thần, tự do, bình đẳng, bác ái, không một ai, không một nghệ sĩ nào bị lãng quên, dù người đó già hay trẻ, hàn lâm hay đại chúng, béo hay gầy, da màu hay da trắng, giới tính thông thường hay giới tính đặc biệt. Theo các nhà tổ chức, mục đích của việc này là "truyền bá tinh thần Olympic, thấm nhuần tình hữu nghị và đoàn kết, mời gọi thế giới đến với nhau sau sự kiện này". Có lẽ chính vì thế, để kết thúc, BTC đã chọn ca khúc Ca tụng tình yêuđể cất lên bằng tiếng tiếng hát của Céline Dion.

Lễ khai mạc Olympic Paris là một dịp nhắc lại rằng, thế giới vẫn còn quá nhiều khác biệt, ngay cả khi người ta dường như nỗ lực làm gì đó để góp phần xóa mờ sự khác biệt.

Nhưng tôi nghĩ, thế giới còn lại gì nếu không còn tình yêu và sự sẻ chia, giữa người và người, với nghệ thuật, với những điều mới mẻ?

Tình yêu và sự sẻ chia sẽ giúp con người vượt lên những tị hiềm, khác biệt, để nhìn sâu hơn vào những thông điệp bao trùm, để gắn kết và yêu thương; thay vì chia rẽ bởi các chi tiết phân mảnh, thoạt tưởng như là cười cợt và báng bổ.

Ngô Thị Phương Lê