6 tỉnh gồm Quảng Ngãi, Đăk Nông, Cao Bằng, Gia Lai, Phú Yên, Bắc Cạn đã bước đầu hình thành công viên địa chất cấp tỉnh và đang trong quá trình xây dựng hồ sơ trình UNESCO công nhận là công viên địa chất toàn cầu.

Mới đây, tỉnh Hà Giang đã phối hợp với Uỷ ban quốc gia UNESCO Việt Nam và Viện Khoa học, Địa chất và Khoáng sản tổ chức hội thảo "Xây dựng Mạng lưới Công viên địa chất toàn cầu và mô hình quản lý công viên địa chất tại Việt Nam".

Mạng lưới Công viên địa chất toàn cầu (GGN) ra đời khoảng đầu những năm 2000. Đây là một loại hình phát triển bền vững của một vùng hoặc một địa phương theo hình thức kết hợp giữa nghiên cứu khoa học, bảo tồn các loại hình di sản quý của nhân loại (đặc biệt là địa chất) với phát triển kinh tế - xã hội, phát triển cộng đồng cư dân bản địa thông qua phát triển du lịch như một sinh kế mới của cộng đồng.

Cao nguyên đá Đồng Văn

Với mục tiêu tổng quan như vậy, GGN đã đề ra những tiêu chí tương đối chặt chẽ và toàn diện theo những mục tiêu đã đề ra cho những Công viên địa chất (CVĐC) của các quốc gia muốn tham gia GGN và GGn quy định cứ 4 năm kể từ khi tham gia, GGN sẽ tái đánh giá việc thực hiện các cam kết về bảo tồn và phát triển theo định hướng do GGN đề ra của các CVĐC thành viên một lần.

Tại Việt Nam, hiện nay chúng ta mới có duy nhất một công viên địa chất toàn cầu là Cao nguyên đá Đồng Văn, Hà Giang. Từ khi thành lập và được UNESCO công nhận, công viên địa chất toàn cầu Cao nguyên đá Đồng Văn đã thực sự góp phần tích cực vào phát triển kinh tế xã hội của Hà Giang đặc biệt là về phát triển du lịch.

Nhờ CVĐC toàn cầu mà không chỉ trong nước biết nhiều hơn đến Hà Giang mà cả khu vực, quốc tế cũng bắt đầu biết đến Hà Giang. Trong các cuộc gặp gỡ của GGN khu vực Châu Á-Thái Bình Dương và thế giới và các cuộc họp của UNESCO về chủ đề CVĐCTC, mô hình phát triển xóa đói giảm nghèo thông qua vận hành CVĐCTC của Hà Giang thường được nhắc tới.

Thành công của Hà Giang đã thu hút sự chú ý của nhiều tỉnh, thành, cùng với đó các tỉnh đã có nguyện vọng tham gia vào mô hình công viên địa chất toàn cầu. Các chuyên gia, nhà khoa học, các địa phương đã phối hợp xây dựng Mạng lưới công viên địa chất quốc gia để bảo tồn các giá trị di sản, bảo vệ cảnh quan môi trường sinh thái và tạo sinh kế cho người dân.

Hiện 6 tỉnh đã bước đầu hình thành công viên địa chất cấp tỉnh và đang trong quá trình xây dựng hồ sơ trình UNESCO công nhận là công viên địa chất toàn cầu. Sau đó sẽ có hướng dẫn, chỉ đạo cụ thể về DSĐC và công viên địa chất, xây dựng hồ sơ DSĐC và công viên địa chất và trình cấp có thẩm quyền xem xét, thẩm định, đánh giá, xếp hạng và công nhận. 6 tỉnh gồm: Quảng Ngãi, Đăk Nông, Cao Bằng, Gia Lai, Phú Yên, Bắc Cạn.

T.Lê

Với nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú, đa dạng cùng kho tàng văn hóa đồ sộ, độc đáo trải dài 4000 năm lịch sử dân tộc, tất cả những điều đó góp phần đưa Việt Nam trở thành một trong những quốc gia du lịch nổi tiếng thế giới với 22 di sản được UNESCO vinh danh.

Di sản thiên nhiên thế giới

1. Vịnh Hạ Long

Vịnh có tổng diện tích 1553 km2 gồm 1969 hòn đảo lớn nhỏ, tập trung ở hai vùng chính là vùng phía đông nam vịnh Bái Tử Long và vùng phía tây nam vịnh Hạ Long. Hàng trăm đảo đá, mỗi đảo mang một hình dáng khác nhau hết sức sinh động: hòn Đầu Người, hòn Rồng, hòn Lã Vọng, hòn Cánh Buồm, hòn Trống Mái, hòn Lư Hương...

Năm 1994, UNESCO đã chính thức công nhận vịnh Hạ Long là Di sản thiên nhiên thế giới bởi giá trị ngoại hạng về mặt cảnh quan.Năm 2000, vịnh Hạ Long tiếp tục được UNESCO công nhận lần thứ hai là Di sản địa chất thế giới vì những giá trị về địa chất, địa mạo.

2. Vườn Quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng

Vườn Quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng thuộc tỉnh Quảng Bình – miền Trung Việt Nam với tổng diện tích 343.300ha. Bên cạnh giá trị về lịch sử địa chất, địa hình, địa mạo, Phong Nha – Kẻ Bàng còn được thiên nhiên ưu đãi ban tặng cho những cảnh quan kì bí, hùng vĩ, tiêu biểu phải kể đến hang Sơn Đoòng – Hang động tự nhiên lớn nhất thế giới.

Vườn Quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng được UNESCO công nhận là Di sản thiên nhiên thế giới theo tiêu chí địa chất, địa mạo năm 2003, và được UNESCO công nhận lần 2 là Di sản thiên nhiên thế giới với tiêu chí đa dạng sinh học, sinh thái vào ngày 3 tháng 7 năm 2015.

3. Cao nguyên đá Đồng Văn

Cao nguyên đá Đồng Văn (hay sơn nguyên Đồng Văn) là một cao nguyên đá trải rộng trên bốn huyện Quản Bạ, Yên Minh, Đồng Văn, Mèo Vạc của tỉnh Hà Giang, Việt Nam. Ngày 3 tháng 10 năm 2010, hồ sơ "Công viên Địa chất Cao nguyên đá Đồng Văn" đã được Hội đồng tư vấn Mạng lưới Công viên Địa chất Toàn cầu (GGN) của UNESCO chính thức công nhận là Công viên địa chất toàn cầu. Đây hiện là danh hiệu duy nhất ở Việt Nam và thứ hai ở Đông Nam Á.

Di sản văn hóa vật thể thế giới

4. Quần thể di tích Cố đô Huế

Quần thể di tích Cố đô Huế hay Quần thể di tích Huế là những di tích lịch sử - văn hoá do triều Nguyễn chủ trương xây dựng trong khoảng thời gian từ đầu thế kỷ 19 đến nửa đầu thế kỷ 20 trên địa bàn kinh đô Huế xưa, nay thuộc phạm vi thành phố Huế và một vài vùng phụ cận thuộc tỉnh Thừa Thiên-Huế, Việt Nam. Phần lớn các di tích này nay thuộc sự quản lý của Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế và được UNESCO công nhận là Di sản Văn hoá Thế giới vào ngày 11 tháng 12 năm 1993.

5. Phố cổ Hội An

Đô thị cổ Hội An ngày nay là một điển hình đặc biệt về cảng thị truyền thống ở Đông Nam Á được bảo tồn nguyên vẹn và chu đáo. Phần lớn những ngôi nhà ở đây là những kiến trúc truyền thống có niên đại từ thế kỷ 17 đến thế kỷ 19, phần bố dọc theo những trục phố nhỏ hẹp. Hội An cũng là vùng đất ghi nhiều dấu ấn của sự pha trộn, giao thoa văn hóa. Các hội quán, đền miếu mang dấu tích của người Hoa nằm bên những ngôi nhà phố truyền thống của người Việt và những ngôi nhà mang phong cách kiến trúc Pháp.

Với những giá trị nổi bật, tại kỳ họp lần thứ 23 ngày 4 tháng 12 năm 1999, Tổ chức UNESCO đã công nhận đô thị cổ Hội An là một di sản văn hóa thế giới.

6. Thánh địa Mỹ Sơn

Thánh địa Mỹ Sơn thuộc xã Duy Phú, huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam, là tổ hợp gồm nhiều đền đài Chăm Pa trong một thung lũng đường kính khoảng 2 km được bao quanh bởi đồi núi. Xưa đây từng là nơi tổ chức cúng tế cũng như là lăng mộ của các vị vua Chăm pa hay hoàng thân, quốc thích.

Năm 1999, Thánh địa Mỹ Sơn đã được UNESCO chọn là một trong các di sản thế giới tân thời và hiện đại.

7. Hoàng thành Thăng Long

Hoàng thành Thăng Long là quần thể di tích gắn với lịch sử kinh thành Thăng Long - Đông Kinh và tỉnh thành Hà Nội bắt đầu từ thời kì tiền Thăng Long (An Nam đô hộ phủ thế kỷ VII) qua thời Đinh - Tiền Lê, phát triển mạnh dưới thời Lý, Trần, Lê và thành Hà Nội dưới triều Nguyễn. Đây là công trình kiến trúc đồ sộ, được các triều vua xây dựng trong nhiều giai đoạn lịch sử và trở thành di tích quan trọng bậc nhất trong hệ thống các di tích Việt Nam.

Vào ngày 31/7/2010, UNESCO đã thông qua nghị quyết công nhận khu Trung tâm hoàng thành Thăng Long - Hà Nội là di sản văn hóa thế giới.

8. Thành Nhà Hồ

Thành nhà Hồ, nay thuộc địa phận tỉnh Thanh Hóa là tòa thành kiên cố với kiến trúc độc đáo bằng đá có quy mô lớn hiếm hoi ở Việt Nam. Ngày 27 tháng 6 năm 2011, sau 6 năm đệ trình hồ sơ, Thành nhà Hồ đã được UNESCO công nhận là di sản văn hóa thế giới.

Di sản văn hóa phi vật thể

9. Nhã nhạc cung đình Huế

Nhã nhạc cung đình Huế là thể loại nhạc của cung đình thời phong kiến, được biểu diễn vào các dịp lễ hội (vua đăng quang, băng hà, các lễ hội tôn nghiêm khác) trong năm của các triều đại nhà Nguyễn của Việt Nam.Nhã nhạc cung đình Huế đã được UNESCO công nhận là Kiệt tác truyền khẩu và phi vật thể nhân loại vào năm 2003.

10. Không gian văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên

Không gian văn hóa Cồng Chiêng Tây Nguyên được UNESCO công nhận là Kiệt tác truyền khẩu và phi vật thể nhân loại vào ngày 15 tháng 11 năm 2005. Sau Nhã nhạc cung đình Huế, đây là di sản văn hóa phi vật thể thứ hai của Việt Nam được nhận danh hiệu này.

Không gian văn hóa Cồng Chiêng Tây Nguyên bao gồm các yếu tố bộ phận sau: cồng chiêng, các bản nhạc tấu bằng cồng chiêng, những người chơi cồng chiêng, các lễ hội có sử dụng cồng chiêng (Lễ mừng lúa mới, Lễ cúng Bến nước...), những địa điểm tổ chức các lễ hội đó (nhà dài, nhà rông, nhà gươl, rẫy, bến nước, nhà mồ, các khu rừng cạnh các buôn làng Tây Nguyên,...)

11. Dân ca Quan họ

Dân ca quan họ ở Bắc Giang và Bắc Ninh là một trong những làn điệu dân ca tiêu biểu của vùng châu thổ sông Hồng ở miền Bắc Việt Nam. Nó còn được gọi là dân ca quan họ Kinh Bắc do được hình thành và phát triển ở vùng văn hóa Kinh Bắc xưa, đặc biệt là khu vực ranh giới hai tỉnh Bắc Giang và Bắc Ninh ngày nay. Ngày 30 tháng 9 năm 2009, UNESCO đã chính thức công nhận Quan họ là di sản văn hóa phi vật thể của thể giới.

12. Ca trù

Hát ca trù là một bộ môn nghệ thuật truyền thống ở phía Bắc Việt Nam[1] kết hợp hát cùng một số nhạc cụ dân tộc. Ca trù thịnh hành từ thế kỷ 15, từng là một loại ca trong cung đình và được giới quý tộc và trí thức yêu thích. Ca trù là một sự phối hợp nhuần nhuyễn và đỉnh cao giữa thi ca và âm nhạc

Ngày 1 tháng 10 năm 2009, tại kỳ họp lần thứ 4 của Ủy ban liên chính phủ Công ước UNESCO Bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể (từ ngày 28 tháng 9 tới ngày 2 tháng 10 năm 2009), ca trù đã được công nhận là di sản phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp.

13. Hội Gióng

Hội Gióng là lễ hội truyền thống được tổ chức hàng năm ở nhiều địa phương tại Hà Nội nhằm tưởng nhớ và ca ngợi chiến công của người anh hùng truyền thuyết Thánh Gióng, một trong tứ bất tử của tín ngưỡng dân gian Việt Nam. Năm 2010, hội Gióng ở đền Phù Đổng (Gia Lâm) và đền Sóc (huyện Sóc Sơn) đã được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại.

14. Hát xoan Phú Thọ

Hát Xoan còn được gọi là Khúc môn đình (hát cửa đình), là lối hát thờ thần, tương truyền có từ thời các vua Hùng. Thuở xa xưa, người Văn Lang tổ chức các cuộc hát Xoan vào mùa xuân để đón chào năm mới.

Năm 2011, hát xoan đã được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại.

15. Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương

Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương là một loại hình tín ngưỡng dân gian được lưu truyền lâu đời ở Việt Nam mà trọng tâm là tỉnh Phú Thọ. Loại tín ngưỡng này đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Việt Nam ghi danh vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia (đợt 1) và UNESCO công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại năm 2012.

16. Đờn ca tài tử

Đờn ca tài tử Nam bộ là một dòng nhạc dân tộc của Việt Nam đã được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể vào năm 2013. Đờn ca tài tử hình thành và phát triển từ cuối thế kỉ 19, bắt nguồn từ nhạc lễ, Nhã nhạc cung đình Huế và văn học dân gian

17. Ví giặm Nghệ Tĩnh

Dân ca ví, giặm Nghệ Tĩnh là một loại hình nghệ thuật trình diễn dân ca chiếm vị trí quan trọng trong đời sống văn hóa của người dân 2 tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh thuộc miền Trung Việt Nam. Dân ca ví giặm đã được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể ngày 27/11/2014 tại Paris (Pháp).

Di sản tư liệu thế giới

18. Mộc bản triều Nguyễn

Mộc bản triều Nguyễn là di sản tư liệu thế giới đầu tiên tại Việt Nam được UNESCO công nhận ngày 31/7/2009. Mộc bản triều Nguyễn gồm 34.618 tấm, là những văn bản chữ Hán-Nôm được khắc ngược trên gỗ để in ra các sách tại Việt Nam vào thế kỷ 19, 20.

19. Bia tiến sĩ Văn Miếu - Quốc Tử Giám

Với giá trị văn hóa và lịch sử đặc biệt, đầu tháng 3/2010, 82 tấm bia tiến sĩ của các khoa thi dưới triều Lê - Mạc (1442-1779) tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám (Hà Nội) đã được UNESCO công nhận là Di sản tư liệu thế giới.

20. Mộc bản Kinh Phật chùa Vĩnh Nghiêm

Chùa Vĩnh Nghiêm được mệnh danh là “Đại danh lam cổ tự”, một trung tâm Phật giáo lớn nhất của thời Trần, nơi có những văn bản Hán tự được UNESCO công nhận năm 2012.

21. Châu bản triều Nguyễn

Châu bản là những văn bản của vương triều đã được nhà vua “ngự phê” bằng mực son đỏ. Châu bản triều Nguyễn là các tài liệu hành chính được hình thành trong quá trình quản lý nhà nước của triều Nguyễn (1802 - 1945), triều đại cuối cùng trong lịch sử phong kiến Việt Nam, bao gồm văn bản của các cơ quan trong bộ máy chính quyền trung ương và địa phương trình lên nhà vua phê duyệt, văn bản các vua ban hành cùng một số văn kiện ngoại giao và thơ văn ngự chế.

Châu bản triều Nguyễn đã được UNESCO công nhận là di sản tư liệu thế giới vào năm 2014

Di sản văn hóa hỗn hợp

22. Quần thể danh thắng Tràng An, Ninh Bình

Tràng An là một trong những nơi có cảnh quan tháp karst đẹp và quyến rũ nhất trên thế giới. Phủ lên cảnh quan là thảm rừng và các tháp dạng nón hùng vĩ cao 200m, với các hố trũng hẹp khép kín, bao quanh bởi các sống núi nối liền nhau, các đầm lầy thông nhau qua hệ thống suối xuyên ngầm có chiều dài lên tới 1 km.

Ngoài ra, nơi đây còn sở hữu di tích danh thắng nơi đây đã được Chính phủ Việt Nam xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt quan trọng như Khu du lịch sinh thái Tràng An, khu du lịch Tam Cốc - Bích Động, chùa Bái Đính, cố đô Hoa Lư.

Ngày 23 tháng 6 năm 2014, tại Doha, với sự đồng thuận tuyệt đối của Ủy ban Di sản thế giới,Quần thể danh thắng Tràng An chính thức trở thành di sản thế giới hỗn hợp đầu tiên của Việt Nam.

Bích Ngọc

Tên gọi và lịch sử ra đời

Tên gọi đầy đủ của UNESCOParthenon Athens

Parthenon Athens

Tên tiếng Anh: United Nations Educational Scientific and Cultural Organization.

Tên tiếng Việt: Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hoá của Liên Hợp Quốc.

Biểu tượng của Tổ chức

UNESCO sử dụng hình ảnh mô phỏng mặt tiền của Đền Thờ Parthenon làm biểu tượng của Tổ chức. Parthenon là một công trình kiến trúc văn hoá Hy Lạp cổ đại, làm bằng đá cẩm thạch trắng, kiến trúc theo trường phái Doric nổi tiếng, nằm trong quần thể kiến trúc Ancropolis trên đồi Athen, khởi móng từ năm 477 trước CN, được người cổ đại xếp hạng là một trong bảy kỳ quan văn hoá thế giới. Đây là một công trình kiến trúc tiêu biểu cho nền văn minh loài người, là biểu tượng của vẻ đẹp lý tưởng, của sức mạnh trí tuệ và khả năng sáng tạo của con người – thể hiện nội dung, tư tưởng và lòng khao khát cao cả rất gần gũi với những gì UNESCO đang vươn tới.

Lịch sử ra đời của UNESCO

Đầu năm 1942, trong khi Chiến tranh thế giới Hai đang diễn ra khốc liệt thì chính phủ các nước châu Âu trong khối liên minh chống phát xít đã tổ chức một hội nghị tại Vương quốc Anh, có tên là “Hội nghị Các bộ trưởng giáo dục của các quốc gia đồng minh” (Conference of Allied Ministers of Education, CAME) để bàn bạc và chuẩn bị cho các vấn đề sau chiến tranh. Thế chiến Hai vừa kết thúc, trong khi các quốc gia đang phải vật lộn với tình hình hậu chiến đầy khó khăn thì các nước đồng minh đã tính tới ngay việc xây dựng một hệ thống giáo dục phục vụ cho thời bình. Một dự án khẩn trương đã đạt được một sự nhất trí mang tính toàn cầu. Các quốc gia mới bao gồm các thành viên của Liên Hợp Quốc đã quyết định tham gia vào dự án này.

Theo lời kêu gọi của CAME, một hội nghị đã được triệu tập trong khuôn khổ của Liên Hợp Quốc (ra đời trước đó không bao lâu, ngày 24-10-1945), để bàn về việc thành lập một tổ chức về văn hoá và giáo dục (ECO/CONF) diễn ra tại London từ ngày 1 đến 16 tháng 11 năm 1945. Hội nghị diễn ra ngay sau khi chiến tranh vừa mới kết thúc. Hội nghị đã thu hút được sự tham gia của đại diện 44 quốc gia. Căn cứ theo đề nghị của Pháp và Anh, là hai nước được coi là chịu thiệt hại nặng nề trong cuộc chiến tranh vừa qua, các đại biểu đã đi đến nhất trí về việc thành lập một tổ chức quốc tế tiêu biểu,xứng đáng với một nền văn hoá vì hoà bình. Các quốc gia mong mỏi tổ chức này hướng tới việc thiết lập “một tình đoàn kết về trí tuệ và lương tri của toàn nhân loại” và hành động nhằm loại bỏ nguy cơ chiến tranh.

Kết thúc Hội nghị có 37 trong số 44 nước đã quyết định việc thành lập Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hoá của Liên Hợp Quốc (gọi tắt là UNESCO). Ngày 16-11-1945 Hội nghị đã ký thông qua nội dung Công ước UNESCO. Công ước này đã có hiệu lực sau đó một năm, vào ngày 4-11-1946, sau khi được chính phủ của 20 trong số 37 quốc gia tham gia hội nghị London phê chuẩn. Ngày 16-11-1945 được coi là ngày ra đời UNESCO. Hai mươi quốc gia đầu tiên phê chuẩn Công ước UNESCO được coi là các thành viên ban đầu (Sáng lập viên) của UNESCO, đó là: Ai Cập, Vương Quốc Anh, Ấn Độ, Australia, Brazil, Canada, Đan Mạch, Cộng hoà Dominican, Tiệp Khắc, Pháp, Hoa Kỳ, Hy Lạp, Lebanon, Mexico, Na Uy, Nam Phi, New Zealand, Saudi Arabia, Thổ Nhĩ Kỳ và Trung Quốc. Đại hội đồng đầu tiên của UNESCO được tổ chức tại Paris, Pháp từ ngày 19-11 đến 10-12-1946 với sự tham gia của đại diện của 30 chính phủ thành viên có quyền bầu cử.

Tàn dư của Thế chiến Hai cũng được phản ánh trong cơ cấu của các Quốc gia Sáng lập của UNESCO. Những quốc gia từng là phát xít như Nhật Bản và Cộng hoà Liên bang Đức đến năm 1951 mới đủ điều kiện để trở thành thành viên UNESCO, còn Tây Ban Nha là năm 1953. Những nhân tố lịch sử và chính trị như Chiến tranh lạnh, phong trào độc lập dân tộc và quá trình tan rã của chủ nghĩa thực dân trong những năm 60 của thế kỷ XX, sự sụp đổ của Đông Âu và tan rã của Liên Xô cũng kéo theo những thay đổi căn bản về cơ cấu thành viên của UNESCO. Chỉ riêng năm 1960 có 19 quốc gia châu Phi gia nhập UNESCO. Chỉ từ 1991-1993 từ một quốc gia Liên bang Xô viết (cũ) đã thành 13 quốc gia thành viên độc lập… Do tính bị chi phối bởi quy chế thành viên của Liên Hợp Quốc nên Cộng hoà Nhân dân Trung Hoa trở thành thành viên duy nhất tại UNESCO, Cộng hoà Dân chủ Đức là thành viên của UNESCO từ 1972, nhưng đến 1990 thì trao quyền đại diện cho Công hoà Liên Bang Đức.

Các tổ chức tiền thân của UNESCO (tham khảo)

- Uỷ ban Hợp tác Trí tuệ Quốc tế (The International Committee of Intellectual Co-operation, CICI), đóng tại Geneva từ 1922-1946;

- Viện Hợp tác Trí tuệ Quốc tế (International Institute of Intellectual Co-operation, IICI), trụ sở tại Paris, 1925-19646;

- Văn phòng Quốc tế về Giáo dục (International Bureau of Education, IBE), trụ sở tại Geneva, 1925-1968. Từ 1969 IBE trở thành một bộ phận của UNESCO.

Những mốc lịch sử quan trọng của UNESCO trong 60 năm qua

Ngày 16-11-1945: Đại diện của 37 quốc gia họp tại London để ký Công ước UNESCO. Ngày này được lấy làm ngày ra đời của UNESCO.

Ngày 4-11-1946: Công ước UNESCO có hiệu lực sau khi được chính phủ của 20 nước phê chuẩn.

1948: UNESCO khuyến nghị với các nước thực hiện chế độ giáo dục bắt buộc và miễn phí trên phạm vi toàn cầu đối với trình độ tiểu học.

1952: Một hội nghị liên chính phủ đã được UNESCO triệu tập để thông qua Công ước Quốc tế về Quyền tác giả. Công ước góp phần tăng cường khả năng bảo vệ quyền tác giả đối với một số quốc gia trước đây chưa có điều kiện tham gia Công ước Berne về Bảo vệ các tác phẩm Văn học và Nghệ thuật ký từ 1886.

1956: Cộng hoà Nam Phi rút khỏi UNESCO với lời buộc tội là UNESCO đã cho phát hành hàng loạt các ấn phẩm mang tính “can thiệp nội bộ” đối với Nam Phi trong “các vấn đề về chủng tộc”. Năm 1994 Tổng thống Nelson Mandela lên nắm quyền và Nam Phi đã trở lại UNESCO.

1958: Khánh thành khu nhà Trụ sở của UNESCO tại Paris do nhóm kiến trúc sư Marcel Breuer (Mỹ), Pier-Luigi Nervi (Italy) và Bernard Zehrfuss (Pháp) thiết kế.

1960: Phát động Chiến dịch Nubia ở Ai Cập nhằm dịch chuyển Đền thờ Vĩ đại ở Abu Simbel đến vị trí an toàn để bảo tồn sau khi Ai Cập xây dựng đập nước Aswan. Trong vòng 20 năm thực hiện chiến dịch này, 22 công trình kiến trúc và tượng đài đã được di chuyển nguyên vẹn đến khu vực an toàn. Đây là một trong những công trình lớn nhất trong hàng loạt các chiến dịch bảo tồn di sản văn hoá do UNESCO phát động, bao gồm chiến dịch Moenjodaro (Pakistan), Fez (Maroc), Kathmandu (Nepal), Borobudur (Indonesia) and the Acropolis (Hi Lạp).

1968: UNESCO tổ chức Hội nghị liên chính phủ đầu tiên hướng tới việc giải quyết mối quan hệ giữa môi trường và phát triển, mà hiện nay người ta gọi là “phát triển bền vững”. Hội nghị này là nguyên nhân dẫn đến việc ra đời Chương trình toàn cầu của UNESCO gọi là “Con người và Sinh quyển”.

1972: Một Công ước quốc tế liên quan đến Bảo vệ các Di sản Văn hoá và Thiên nhiên thế giới đã được thông qua tại UNESCO. Uỷ ban Di sản Thế giới được thành lập năm 1976 và những di sản đầu tiên trên thế giới được đưa vào Danh sách Di sản Thế giới vào năm 1988.

1974: Giáo hoàng John Paul VI trao tặng Giải thưởng Hoà Bình John XXIII cho UNESCO.

1975: Trường Đại học Liên Hợp quốc được thành lập tại Tokyo dưới sự bảo trợ của Liên Hợp Quốc và UNESCO.

1978: UNESCO thông qua Bản Tuyên bố về Chủng tộc và thành kiến chủng tộc. Những bản báo cáo tiếp theo liên quan đến các chủ đề do Tổng Giám đốc nêu đã gây ra nhiều tai tiếng, gây mất tín nhiệm cho UNESCO, dẫn đến giải thể nhóm khoa học nghiên cứu về chủ nghĩa phân biệt chủng tộc.

1980: Hai tập sách đầu tiên Lịch sử Đại cương về Châu Phi của UNESCO được phát hành. Tiếp đến là các tập tương tự về các khu vực khác, đáng chú ý là về lịch sử vùng Trung Á và Caribé.

1984: Hoa Kỳ rút khỏi UNESCO do bất đồng trong vấn đề quản lý và những lý do khác. Tiếp đến là Anh và Singapore rút khỏi UNESCO vào năm sau, 1985. Ngân sách của UNESCO bị giảm đột ngột.

1990: UNESCO tổ chức Hội nghị quốc tế về “Giáo dục cho tất cả mọi người” tại Jomtiem, Thái Lan. Hội nghị đã phát động phong trào quốc tế về tạo điều kiện phổ cập học tập cơ bản cho trẻ em, thanh niên và người lớn. Mười năm sau, một hội nghị tương tự được tổ chức ở Dakar, Senegal, gọi là Diễn đàn Quốc tế về Giáo dục để đệ trình với các quốc gia những mục tiêu trên lĩnh vực giáo dục cơ bản cho tất cả mọi người cần đạt được vào năm 2015.

1992: Thành lập “Bộ nhớ” cho các chương trình quốc tế trên lĩnh vực bảo quản các thư viện gồm những sản phẩm văn hoá không thể thay thế được và bảo quản các bộ sưu tầm đang được lưu trữ. Nay các đối tượng cần được bảo vệ đó còn có các hiện vật lưu âm thanh, phim và các sản phẩm truyền hình.

1997: Vương quốc Anh quay lại UNESCO.

1998: Bản Tuyên bố về Nhân quyền đã được UNESCO biên soạn và thông qua vào năm 1997 đã được Liên Hợp Quốc phê chuẩn.

1999: Tổng Giám đốc Koichiro Matsuura tiến hành cải cách tổng thể cơ cấu và thực hiện chính sách phi tập trung hoá bộ máy công chức và hoạt động nghiệp vụ của UNESCO.

2001: Đại hội đồng UNESCO thông qua Bản Tuyên bố Quốc tế về Tính đa dạng Văn hoá.

2003: Hoa Kỳ quay lại UNESCO.

2005: Nước Hồi giáo Brunei trở thành quốc gia thành viên thứ 191 của UNESCO.

Thời gian ngày càng lùi xa, các thế hệ cán bộ Công an từ những ngày đầu ngày một ít dần đi, thêm vào đó, cuộc sống hiện đại cũng không ngừng làm xóa nhòa đi các dấu tích sự kiện và các di vật gắn liền với những thành tựu, chiến công tiêu biểu của lực lượng Công an và quần chúng trong công cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, cũng như trong sự nghiệp bảo vệ an ninh trật tự. Ý thức sâu sắc về trách nhiệm với lịch sử, đồng thời, với mong muốn nhận được sự quan tâm hưởng ứng rộng rãi của lãnh đạo các cấp, các ngành, các thế hệ CBCS Công an và đông đảo quần chúng nhân dân, tháng 11/2012, Bộ Công an đã phát động Cuộc vận động “Sưu tầm và tuyên truyền kỷ vật lịch sử CAND” với thời gian 3 năm (2012 -2015).

Trong 3 năm thực hiện Cuộc vận động đã có rất nhiều những cá nhân, tổ chức hiến tặng những kỷ vật và những kỷ niệm gắn bó với cuộc sống chiến đấu của họ.

Trong đó những kỷ vật quý giá của các cố Bộ trưởng Bộ Công an, của nhiều nhân chứng lịch sử , cán bộ Công an lão thành, hưu trí ở mọi miền Tổ quốc...của các đơn vị điển hình tiên tiến trong phong trào bảo vệ An ninh Tổ quốc. Đã một phần thắp sáng ngọn lửa truyền thống vẻ vang của Công an nhân dân, khơi dậy ý thức tự tôn, tự hào dân tộc, củng cố niềm tin , ý thức, lòng nhiệt huyết và hoài bão của thế hệ trẻ để lớp trẻ biết và trân trọng những trang sử hào hùng của Công an nhân dân, khích lệ họ tiếp bước, xứng đáng truyền thống của cha anh.

Nhìn lại những thành tựu và kết quả đạt được trong suốt 3 năm qua, tối 21/8 vào lúc 20h10, chương trình giao lưu nghệ thuật “Những chiến công đi cùng năm tháng” được tổ chức trọng thể tại Nhà hát Lớn Hà Nội.

Trung tướng Nguyễn Xuân Mười - Trưởng ban tổ chức Cuộc vận động nhấn mạnh: “Những thành tích, chiến công của lực lượng CAND trong gần 7 thập kỷ qua đã ghi những trang vàng trong lịch sử vẻ vang, hào hùng của dân tộc và để lại nhiều kỷ niệm, dấu ấn sâu sắc trong ký ức của mỗi người dân Việt Nam, đặc biệt là các thế hệ Cán bộ Chiến sĩ (CBCS), CAND qua các thời kỳ”.

Đến nay, Cuộc vận động “Sưu tầm và tuyên truyền kỷ vật lịch sử Công an nhân dân” với hình thức xã hội hóa đã nhận được hơn 5000 kỷ vật lịch sử. Trong đó, 4000 kỷ vật đã được hoàn thiện hồ sơ khoa học, 200 tư liệu hiện vật tiêu biểu đã bổ sung trưng bày tại Bảo tàng CAND.

Trong chương trình đại biểu và khán giả đã rất xúc động khi xem 2 phóng sự, đặc biệt là Phóng sự: Nghẹn ngào bên những kỷ vật của cán bộ Công an đi B. Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, lực lượng CAND là một trong những lực lượng chi viện chiến trường miền Nam sớm nhất, nhiều nhất, đúng lúc, kịp thời, kiên trì vượt qua mọi nguy hiểm, anh dũng quên mình vì nhiệm vụ. Càng gian khổ, đau thương càng thắp sáng trong họ ngọn lửa nhiệt tình cách mạng, họ vẫn tiếp tục chiến đấu với tâm thế lạc quan, tin tưởng vào thắng lợi trước mắt của dân tộc. Những ngày chiến đấu anh dũng đã bộc lộ một cách rực rỡ hình ảnh cao đẹp của người lính.

Chương trình còn giao lưu gặp gỡ, trò chuyện cùng các đại biểu CAND ưu tú đại diện cho từng thế hệ.

Đó là Thiếu tướng Phan Văn Lai - Anh hùng LLVTND, Trưởng Ban liên lạc cán bộ Công an chi viện miền Nam thời kỳ KCCM cứu nước. Qua những lời kể gần 10 năm ở chiến trường Trị Thiên Huế, Thiếu tướng cùng các đồng đội trải qua nhiều giây phút sinh tử, khó khăn và gian khổ. Đến nay, cuộc chiến tranh đã lùi xa gần nửa thế kỷ vẫn ghi đậm trong ký ức tôi về lá thư tiếp lửa của Bộ trưởng Trần Quốc Hoàn gửi cán bộ, chiến sĩ An ninh Khu Trị Thiên Huế sau cuộc tiến công và nổi dậy Xuân 1968 ở Huế.

Mô tả

Đó còn là Đại tá cựu cán bộ Công an, họa sỹ chiến trường Lương Mạnh Tâm. Trong tập tranh "Khoảnh khắc chiến trường", ông Tâm bằng nghề cầm cọ, bút vẽ đã vẽ lại những năm tháng chiến tranh khốc liệt.

“Chính nhờ vẽ tranh rồi văn hóa văn nghệ đã tạo cho tôi cùng các đồng đội sự hứng khởi để quên đi bệnh tật, đói khát, để sống và chiến đấu, hy sinh vì lý tưởng. Để bây giờ ngắm lại, từng kỷ niệm ngày xưa ùa về tôi như đang cảm nhận từng giọt mồ hôi mặn chát, từng lời nói ấm áp của đồng đội, hay cả những giọt nước mắt mất mát đau thương. Tôi đã luôn giữ và hiến tặng "gia tài" quý báu này của tôi cho BTC Cuộc vận động "Sưu tầm & Tuyên truyền kỷ vật lịch sử CAND" và may mắn là đã được BTC Cuộc vận động xuất bản thành tập tranh quý giá này” – ông Tâm nói.

Ngoài ra, còn có Thượng úy Nguyễn Xuân Dương - Công an huyện Thường Xuân, tỉnh Thanh Hóa, cháu nội của chiến sỹ CAND Nguyễn Minh Sơn với cuốn Nhật ký là cả một gia tài quý báu, với nhưng trang giấy nhàu nát, cũ màu vì thời gian và bom đạn.

“Cuốn Nhật ký "Gửi lại mai sau" của ông tôi đó là những trang viết về nội tâm của một con người hy sinh ở tuổi 37 được tôi luyện trong khói lửa kháng chiến, và cuốn sổ tay ngày nào đã trở thành tài sản tinh thần vô giá mà liệt sĩ Nguyễn Hải Trường - ông nội tôi gửi lại cho con cháu và thế hệ hôm nay. Quyết định trao tặng Cuốn Nhật ký cho Cuộc vận động để tôi cùng thế hể trẻ ngày hôm nay và mai sau có thể học tập và tiếp nối được thế hệ ông cha đi trước” – Thượng uý Dương nói.

Có thể nói, mỗi một kỷ vật, hiện vật được sưu tầm là sự khẳng định sự cống hiến hi sinh lớn lao của các thế hệ Công an đi trước, qua đó nhắc nhở các thế hệ sau này luôn trân trọng giữ gìn và phát huy truyền thống hào hùng, ra sức phấn đấu để bảo vệ an ninh quốc gia, bảo vệ cuộc sống bình yên hạnh phúc của nhân dân.

Lê Sơn

- Hôm nay 20/10 anh nhờ bưu điện gửi tới tặng em một món quà. Đó là nỗi nhớ của anh dành cho em lúc này nhưng rất tiếc, họ từ chối. Họ nói rằng vì nó quá lớn. Anh phải làm sao đây? Anh muốn nói với em thật nhiều điều, rằng cuộc đời anh quá may mắn khi có em song hành. I love you.

- Cuộc đời có những lúc thành công, cũng có lúc thăng trầm nhưng em vẫn luôn ở đó, trong ngôi nhà đầy ắp tiếng cười để chờ anh. Anh yêu em hơn ngàn vạn lời nói.

- Chúc honey của anh thật nhiều niềm vui và hạnh phúc, chúc cho em 1 ngày 20/10 tràn ngập tình yêu thương, mong cho em mọi điều tốt đẹp…

- Ngày 20/10 anh muốn dành cho em những gì trọn vẹn nhất. Bão tố cuộc đời hãy để anh gánh vác, việc của em là sống vui vẻ bên anh, vợ nhé!

- Anh yêu em nhiều hơn hôm qua nhưng ít hơn ngày mai. Em chính là mảnh ghép hoàn hảo của anh. Mỗi đêm nhìn em và các con ngủ say, anh hạnh phúc lắm. Anh yêu em!

- Ngày Phụ nữ Việt Nam là ngày đặc biệt dành cho em và em cũng xứng đáng đón nhận những điều tuyệt vời nhất vào tất cả những ngày còn lại. Chúc em một ngày 20/10 đầy ắp niềm vui và hạnh phúc.

- Ngày Phụ nữ Việt Nam 20/10, anh chúc vợ yêu xinh đẹp, thành công và luôn gặp được nhiều niềm vui trong cuộc sống. 

- Tình yêu lớn của đời anh, anh nguyện làm bức tường thành, che chở cho đời em an yên. Anh nguyện làm ô che, cho em tránh mưa nắng... Yêu em ngàn lần. 

Ngày phụ nữ Việt Nam 20/10

Ngày Phụ nữ Việt Nam là ngày lễ kỷ niệm nhằm tôn vinh phụ nữ, được tổ chức vào ngày 20 tháng 10 hàng năm.