Nhấn mạnh tầm quan trọng của vấn đề nhận thức, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng đã dành nhiều thời gian để phân tích làm rõ, và đi đến thống nhất với lãnh đạo các cơ quan, đơn vị trong Bộ về tư tưởng, định hướng, cách làm tại Bộ TT&TT.

Cụ thể, Bộ TT&TT áp dụng định luật Pareto, còn gọi là nguyên tắc 20/80 trong triển khai công việc. Theo đó, khoảng 20% việc mới, lớn, khó hay nhạy cảm thì người đứng đầu các cấp phải trực tiếp làm kỹ, yêu cầu cao; 80% là những việc thường xuyên thì giao cấp phó, cấp dưới làm và chịu trách nhiệm. 

“Một tổ chức muốn phát triển bền vững thì người đứng đầu phải có thời gian tư duy cho tương lai, tư duy về hoàn thiện hệ thống, không sa đà vào vụ việc. Do đó, phải theo quy luật Pareto 20/80 thì mới làm được”, người đứng đầu ngành TT&TT lý giải.

Cùng với việc phân tích để lãnh đạo các đơn vị hiểu rõ cách thực hiện phối hợp giữa làm việc theo trình tự, quy trình với làm việc theo nhóm, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cũng lưu ý lãnh đạo các cấp về công tác cán bộ và thi đua khen thưởng, cần chủ động tìm và mời người tài về gánh vác công việc của tổ chức, cũng như chủ động đề xuất khen thưởng các cá nhân, tập thể làm tốt.

Để các công việc được triển khai bài bản và không bị động, người đứng đầu ngành TT&TT nhấn mạnh trước hết phải vẽ được bức tranh tổng thể, từ đó mới phân vai, phân việc. Cụ thể, về xây dựng thế chế, nhiệm vụ quan trọng số 1 của Bộ, Bộ trưởng chỉ rõ bản đồ thể chế phải được làm sớm và làm trước. Đồng thời, yêu cầu đến tháng 8/2024, tất cả các lĩnh vực của Bộ phải lập ra được danh sách thể chế cần thiết của riêng từng lĩnh vực. 

Với những cái mới, việc của Bộ TT&TT là chỉ đạo tập trung làm mẫu, làm thí điểm đến nơi ở 1 xã, huyện, tỉnh hay bộ, ngành và qua đó có hướng dẫn chi tiết kiểu ‘cầm tay chỉ việc’ để nhân rộng trên phạm vi toàn quốc. “Đây là một trong những bài học lớn được rút ra qua 4 năm làm chuyển đổi số quốc gia”, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng chia sẻ.

Khẳng định việc quan trọng nhất của người đứng đầu các cấp là đầu tư làm ra các công cụ số giúp giảm tải cho cán bộ công chức và nâng chất lượng công việc, Bộ trưởng cho biết, từ năm 2024, Bộ sẽ định kỳ hằng năm đánh giá, công bố đơn vị có hệ thống hỗ trợ thông minh nhất và tổ chức khen thưởng. 

Lãnh đạo cấp trưởng các đơn vị trong Bộ TT&TT có nhiệm vụ xây dựng hệ tri thức, làm trợ lý ảo để đơn vị mình trở nên thông minh. Vụ Tổ chức cán bộ và Cục Chuyển đổi số quốc gia sẽ xây bộ tiêu chí đánh giá về mức độ ứng dụng AI, công nghệ số và đặc biệt là sự thông minh hóa của các đơn vị, dựa chủ yếu vào 2 yếu tố là tải của cán bộ công chức nhẹ đi và chất lượng công việc tăng lên.

 Bên cạnh đó, Bộ trưởng cũng lưu ý các cơ quan, đơn vị trong Bộ về yêu cầu người đứng đầu phải nắm kỹ về lĩnh vực của đơn vị mình; Không đưa vào các văn bản, hướng dẫn những nội dung không có nội hàm, chung chung; Phải giám sát, nhắc nhở thường xuyên, định kỳ 1 năm 1 lần các đối tượng quản lý về những việc họ cần làm...

Hai yếu tố cốt yếu của phần mềm chuyển đổi số, trợ lý ảo

Chuyển đổi số, phần mềm chuyển đổi số và phát triển trợ lý ảo diện hẹp để hỗ trợ các cán bộ, công chức, người lao động tại Bộ TT&TT là những nội dung quan trọng được Bộ trưởng, các Thứ trưởng và lãnh đạo các đơn vị trong Bộ tập trung trao đổi, thảo luận tại hội nghị.

Qua nghe tham luận của Cục Xuất bản, in và phát hành về kết quả nghiên cứu đề xuất tiêu chí đối với nhà xuất bản số, đặc biệt là phân tích 5 điểm khác biệt của nhà xuất bản số và nhà xuất bản điện tử, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng chỉ rõ: Những khác biệt giữa 2 mô hình nhà xuất bản trong lĩnh vực xuất bản cũng tương tự ở các ngành, lĩnh vực khác thời chuyển đổi số, nói rộng ra là sự khác nhau căn bản giữa chuyển đổi số và ứng dụng CNTT.

Một điểm được Bộ trưởng đánh giá là ‘key’ của chuyển đổi số, không chỉ trong lĩnh vực xuất bản, đó là sự chuyển đổi theo hướng dịch vụ. Thời chuyển đổi số, không gian sống của các nhà xuất bản được mở rộng hơn, bằng việc cung cấp các dịch vụ, nền tảng để nhiều người có thể tham gia vào quá trình sáng tạo nội dung. “Tương tự, trong các lĩnh vực khác, chuyển đổi số đều giúp mở rộng không gian sống. Chuyển đổi số là cung cấp các dịch vụ để hỗ trợ hoạt động sản xuất trong lĩnh vực đó. Vì thế việc sản xuất, tham gia vào lĩnh vực trở nên dễ hơn so với trước”, người đứng đầu ngành TT&TT phân tích.

Từ câu chuyện thực tế viết tham luận cho lãnh đạo với sự hỗ trợ của trợ lý ảo được 'chuyên viên 3 tháng' Thái Lê của Cục Thông tin đối ngoại chia sẻ, Bộ trưởng đề nghị lãnh đạo các đơn vị nhớ rằng: Trợ lý ảo được dạy dỗ từ những người tinh hoa của tổ chức để mọi người trong tổ chức đều được hưởng tri thức đó, tạo cơ hội cho mọi nhân viên đều có thể hỏi lãnh đạo 24/24; Quá trình một người trong tổ chức dùng trợ lý ảo, ngoài việc học, tìm thông tin từ nó thì cũng sẽ tham gia dạy trợ lý ảo, khi phát hiện ra thông tin nó không biết thì đi tìm câu trả lời, bổ sung tri thức cho nó. Như vậy, mọi người đều tham gia dạy trợ lý ảo, không phải chỉ những người tinh hoa của tổ chức.

Hiện nay, Bộ TT&TT đang chỉ đạo các doanh nghiệp xây dựng 3 trợ lý ảo hỗ trợ cán bộ công chức, phát hiện mâu thuẫn văn bản và hỗ trợ giải đáp pháp luật cho người dân. Bên cạnh đó, các cơ quan, đơn vị trong Bộ cũng đang xây dựng trợ lý ảo hỗ trợ công việc của cán bộ, công chức tại đơn vị mình.

Khẳng định rõ quan điểm trợ lý ảo càng hẹp càng dễ làm, càng tốn ít tài nguyên và càng hẹp càng thông minh, Bộ trưởng cũng cho rằng dữ liệu đầu vào và yêu cầu cụ thể của người dùng là 2 yếu tố quan trọng, cốt yếu hơn cả phần mềm chuyển đổi số, trợ lý ảo.

Trong đó, dữ liệu đầu vào phải ‘Đúng, đủ, sạch, sống’ là cái cốt yếu nhất. Phần mềm chuyển đổi số hoạt động dựa trên dữ liệu, nếu dữ liệu đầu vào không tốt thì không thể có phần mềm tốt. Vì thế, các đơn vị làm trợ lý ảo trước hết cần ra được quy định về dữ liệu, nhập dữ liệu gì, tần suất ra sao, trách nhiệm của cá nhân nhập và có sự xác nhận dữ liệu được nhập đúng. Yếu tố quan trọng thứ hai là yêu cầu của người dùng, phần mềm chuyển đổi số, trợ lý ảo phải tập trung phục vụ công việc của người sử dụng, do vậy lãnh đạo các đơn vị cần đặt ra những yêu cầu cụ thể.

Tại hội nghị, theo lĩnh vực được Bộ trưởng phân công, các thứ trưởng đã nhắc các cơ quan, đơn vị về những nhiệm vụ cụ thể cần tập trung thời gian tới. Ngoài yêu cầu đẩy nhanh tiến độ triển khai các nhiệm vụ, nhất là một số nhiệm vụ đang chậm so với kế hoạch, Bộ trưởng cũng thống nhất lại cách hiểu về hoàn thành nhiệm vụ, đó là việc được kết thúc, ra được văn bản mới là hoàn thành, không phải là trình xong văn bản.

Theo đánh giá của nhóm nghiên cứu, chất lượng quản trị và hành chính công tại các tỉnh, thành phố phía Bắc và miền Trung có xu hướng được người dân đánh giá cao hơn so với các tỉnh, thành phố phía Nam.

Trong số 15 tỉnh, thành thuộc nhóm ‘cao’ có 5 địa phương thuộc vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải miền Trung và 4 địa phương thuộc vùng Đồng bằng sông Hồng.

Trong số 16 tỉnh, thành phố thuộc nhóm ‘thấp’ có 7 địa phương thuộc vùng Đồng bằng sông Cửu Long và 3 địa phương thuộc vùng Tây Nguyên.

Khoảng cách hiệu quả quản trị và hành chính công giữa các tỉnh, thành phố có xu hướng thu hẹp. Mức chênh lệch điểm Chỉ số PAPI 2023 tổng hợp giữa điểm thấp nhất (38,97 điểm) và điểm cao nhất (46,04 điểm) là khoảng 7,07 điểm, nhỏ hơn khoảng cách này của Chỉ số PAPI 2021.

Đáng chú ý là ở điểm số về “quản trị điện tử” cho thấy nhiều địa phương đã thực hiện tốt hơn công tác chính quyền điện tử trong năm 2023. Điểm cao nhất, trung vị và thấp nhất ở nội dung này đều tăng lên so với kết quả năm 2021.

Theo đúc kết của nhóm nghiên cứu, trong số 15 tỉnh, thành phố thuộc nhóm ‘cao’, có 5 địa phương thuộc vùng Đồng bằng sông Hồng và 3 địa phương thuộc vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải miền Trung.

Trong số này cũng có 3 thành phố trực thuộc trung ương là Đà Nẵng, Hà Nội và TP.HCM, tương tự kết quả năm 2021 và 2022.

Trong khi đó, 16 tỉnh, thành phố thuộc nhóm ‘thấp’ tập trung chủ yếu ở vùng Đồng bằng sông Cửu Long (7 trong số 11 tỉnh, thành phố) và vùng Tây Nguyên (3 trong số 5 tỉnh).

"Chung chi" để có việc làm trong khu vực Nhà nước vẫn khá phổ biến

Về chỉ số về kiểm soát tham nhũng trong khu vực công, nhóm nghiên cứu cho biết, điểm số của tất cả các tỉnh/thành phố dao động từ 5,86 đến 8,15 trên thang đo từ 1-10 điểm.

Khác với kết quả những năm trước, kết quả năm 2023 cho thấy, 5 tỉnh thuộc vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải miền Trung và 5 tỉnh thuộc vùng Trung du và miền núi phía Bắc có tên trong nhóm đạt điểm cao nhất. Trong khi đó, 4 trong 5 tỉnh vùng Tây Nguyên (trừ tỉnh Đắk Lắk thuộc nhóm trung bình – thấp) và 4 trong 11 tỉnh vùng Đồng bằng sông Hồng lọt vào nhóm đạt điểm thấp nhất.

Đi vào nội dung thành phần, nhóm nghiên cứu cho biết, điểm số về "công bằng trong tuyển dụng nhân lực vào khu vực công" vẫn đạt mức điểm thấp nhất trong 4 nội dung thành phần, với điểm số của các tỉnh, thành dao động từ 0,95-1,71 điểm trên thang đo từ 0,25- 2,5 điểm.

Theo đánh giá của người dân, tương tự kết quả của những năm trước, hiện trạng "chung chi" để có việc làm trong khu vực Nhà nước vẫn khá phổ biến ở tất cả các tỉnh, thành không kể tỉnh giàu hay tỉnh nghèo.

Chẳng hạn, 3 tỉnh đạt điểm thấp nhất là Bình Phước và Đắk Nông (hai địa phương còn nghèo) và Hải Phòng (địa phương có điều kiện kinh tế).

Bên cạnh đó, mối quan hệ thân quen vẫn quan trọng khi muốn xin vào làm việc ở 5 vị trí công chức, viên chức cấp xã/phường/thị trấn (gồm công chức địa chính, công chức tư pháp, công an cấp xã, giáo viên tiểu học công lập, nhân viên văn phòng UBND xã/phường) ở tất cả các tỉnh, thành phố, đặc biệt là ở hai tỉnh Gia Lai và Hà Nam.

Ngoài ra, người dân cũng đánh giá việc phải đưa "lót tay" khi làm thủ tục cấp mới hoặc cấp đổi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) vẫn còn là một tập quán phổ biến ở tất cả các tỉnh, thành phố.

Tỉ lệ người làm thủ tục hành chính xin cấp mới hoặc cấp đổi GCNQSDĐ đã phải chi "lót tay" dao động từ 19% đến 81% ở 61 tỉnh, thành phố, trong đó Tây Ninh là địa phương có tỉ lệ thấp nhất và Lâm Đồng là địa phương có tỉ lệ cao nhất năm 2023.

Việc phải đưa "lót tay" để được chăm sóc y tế tốt hơn cũng vẫn còn phổ biến ở các tỉnh, thành phố.

Chỉ số PAPI 2023 thể hiện cảm nhận, trải nghiệm, ý kiến và kỳ vọng của 19.536 người dân trên khắp Việt Nam về hiệu quả thực thi chính sách, pháp luật của Nhà nước, quản trị địa phương và cung ứng dịch vụ công của các cấp chính quyền.

Chỉ số PAPI là thước đo định lượng thường niên về hiệu quả hoạt động của bộ máy chính quyền từ Trung ương đến địa phương trên phạm vi toàn quốc trong 8 lĩnh vực: Tham gia của người dân ở cấp cơ sở; công khai, minh bạch trong việc ra quyết định ở địa phương; trách nhiệm giải trình với người dân; kiểm soát tham nhũng trong khu vực công; thủ tục hành chính công; cung ứng dịch vụ công; quản trị môi trường và quản trị điện tử.

Từ vụ lừa đảo trên, Cục An toàn thông tin khuyến cáo người dân cẩn trọng trước những đối tượng kết bạn làm quen trên mạng; Cần xác minh danh tính của đối tượng và không nên vội vàng làm theo các yêu cầu, hướng dẫn của đối tượng; Không chia sẻ thông tin cá nhân, thông tin tài khoản ngân hàng; Không truy cập vào các đường dẫn lạ và không tải những ứng dụng không rõ nguồn gốc. Trường hợp phát hiện đã bị lừa, người dân cần dừng gửi tiền, liên hệ ngay với ngân hàng, tổ chức tài chính để báo cáo lừa đảo và yêu cầu họ dừng mọi giao dịch.

Thủ đoạn lừa đảo giả danh công an để thông báo người dân dính án hình sự

Giả danh cơ quan công an gọi điện để lừa đảo chiếm đoạt tài sản không phải thủ đoạn mới, song hiện nay, theo ghi nhận của Cục An toàn thông tin, vẫn có nhiều người dân mất cảnh giác nên sập bẫy của các đối tượng. Đơn cử như, Công an Hà Nội đang điều tra, xác minh 1 người dân sống tại quận Hoàn Kiếm bị một đối tượng gọi điện tự xưng là công an. Đối tượng thông báo nạn nhân có liên quan đến đường dây buôn bán ma túy, rửa tiền và yêu cầu cung cấp tài khoản ngân hàng để chứng minh không liên quan. Do lo sợ, nạn nhân đã chuyển 1,1 tỷ đồng vào tài khoản của các đối tượng để xác minh.

Cục An toàn thông tin đề nghị người dân nâng cao cảnh giác, tuyên truyền đến người thân, bạn bè về thủ đoạn gọi điện giả danh cơ quan chức năng nhằm tránh bị mắc bẫy lừa đảo. “Để làm việc với người dân, cơ quan công an sẽ trực tiếp gửi giấy mời, giấy triệu tập hoặc gửi qua công an địa phương, không yêu cầu người dân cung cấp thông tin tài khoản ngân hàng cũng như chuyển tiền vào tài khoản ngân hàng. Do đó, người dân không nên vội vàng làm theo những yêu cầu, hướng dẫn của đối tượng”, Cục An toàn thông tin nêu.

Nhiều nạn nhân ‘sập bẫy’ lừa đảo của kẻ giả danh giáo viên dạy lái ô tô

Giả danh là giáo viên dạy lái xe ô tô, một thanh niên đã lên mạng xã hội đăng tải thông báo nhận làm hồ sơ thi, nâng hạng giấy phép lái xe ô tô, rồi lừa đảo chiếm đoạt hàng trăm triệu đồng của nhiều nạn nhân.

Cụ thể, để lừa những người có nhu cầu học và thi nâng hạng giấy phép lái xe ô tô, đối tượng lập tài khoản Facebook tên Mạnh Hùng, tự giới thiệu là thầy dạy lái xe của một trung tâm đào tạo và sát hạch lái xe ô tô. Tin tưởng kẻ này, nhiều người đã liên hệ, chuyển tiền để làm hồ sơ thi bằng lái xe ô tô. Bước đầu, cơ quan công an xác định 15 người ở Nghệ An và 10 người ở các tỉnh Thanh Hóa, Hà Tĩnh, Gia Lai, Bình Phước bị đối tượng lừa chiếm đoạt hơn 300 triệu đồng.

Cục An toàn thông tin khuyến cáo người dân cẩn trọng khi sử dụng dịch vụ trên mạng xã hội; Cần xác minh rõ ràng danh tính của đối tượng, yêu cầu đối tượng cung cấp các thông tin cần thiết để đảm bảo chọn nơi cung cấp uy tín; Không nên vội vàng tin tưởng và làm theo hướng dẫn của đối tượng lạ. Trường hợp phát hiện có dấu hiệu lừa đảo, người dân cần báo cơ quan công an gần nhất.

Tạo fanpage giả mạo VTV Online để đăng thông tin sai sự thật, lừa chiếm đoạt tài sản

Gần đây, mạng xã hội Facebook xuất hiện trang fanpage có tên ‘Thư Viện Pháp Luật / Tư Vấn Pháp Luật Trực Tuyến’ đăng tải hình ảnh, bài viết có nội dung sai sự thật, mạo danh báo điện tử VTV (VTV Online) với tiêu đề ‘Cục phòng chống tội phạm công nghệ cao A05. Công bố số hotline Đường dây nóng: 0948.304.750’. Tiếp nhận đơn tố cáo của các nạn nhân bị lừa đảo qua không gian mạng’. Qua điều tra, đã xác định đối tượng  có hành vi lừa đảo đảo chiếm đoạt tài sản, với hình thức giả danh cán bộ của A05 - Bộ Công an.

Cục An toàn thông tin khuyến nghị người dân cảnh giác với các loại dịch vụ trôi nổi trên mạng; Tuyệt đối không sử dụng bất kỳ hình thức dịch vụ nào khi chưa xác minh được danh tính và uy tín của đối tượng, tổ chức đó. Đồng thời, không vội vàng thực hiện theo hướng dẫn của đối tượng và tuyệt đối không cung cấp thông tin cá nhân, thông tin tài khoản ngân hàng dưới mọi hình thức.

Cảnh báo chiêu lừa đảo mua hàng giá rẻ qua các nền tảng trực tuyến

Một sinh viên Trung Quốc vừa mắc bẫy lừa đảo khi mua hàng qua các nền tảng trực tuyến. Quá trình tìm mua điện thoại với kinh phí thấp, người này đọc được quảng cáo với nội dung giảm giá smartphone. Sau khi liên hệ, nạn nhân được đối tượng lừa đảo kết bạn, gửi một tin nhắn riêng tư qua WeChat. Chọn mua điện thoại iPhone có tình trạng còn mới với giá chỉ 1500 Yuan (khoảng 5 triệu đồng) theo như giới thiệu của đối tượng, nạn nhân chuyển tiền và tiếp đó bị đối tượng hủy kết bạn, chiếm đoạt tiền.

Trước thông tin trên, Cục An toàn thông tin khuyến cáo người dân cẩn thận khi bắt gặp những sản phẩm có mức giá rẻ bất thường, không mua hàng từ đối tượng sở hữu tài khoản mạng xã hội ảo, ít thông tin cá nhân. Người dân cũng cần xác định kỹ danh tính của người bán, đối chiếu với tài khoản ngân hàng để xác thực trước khi chuyển tiền. Trường hợp gặp đối tượng lừa đảo như trên, người dân cần lập tức liên hệ với ngân hàng và báo cáo giao dịch lừa đảo, liên hệ với các cơ quan công an để kịp thời truy vết và xử lý đối tượng.

Bị đối tượng hẹn hò qua mạng lừa đầu tư vào công ty giả mạo

Mới đây, một người đàn ông 75 tuổi sinh sống tại Mỹ đã bị lừa đầu tư 60 triệu USD vào một công ty giả mạo. Đối tượng lừa đảo đã giả danh là một người phụ nữ thành đạt, xây dựng mối quan hệ tình cảm với nạn nhân qua ứng dụng LinkedIn và dụ dỗ tham gia đầu tư vào một dự án sinh lời.

Từ vụ lừa đảo xảy ra tại Mỹ kể trên, Cục An toàn thông tin khuyến cáo người dùng Internet trong nước không cả tin bất kỳ đối tượng lạ nào trên mạng xã hội; Không nhận lời mời kết bạn, nhắn tin với những đối tượng sở hữu tài khoản cá nhân ảo; Không chuyển tiền cho bất cứ đối tượng nào khi chưa gặp mặt trực tiếp, chưa nắm bắt được thông tin và danh tính của đối tượng. Trong trường hợp đã bị lừa, người dân cần nhanh chóng lưu trữ lại những đoạn hội thoại, trình báo lên các cơ quan có thẩm quyền để truy vết và ngăn chặn các hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản.