Thường Thạnh có nghĩa là thịnh vượng mãi mãi. Do nằm gần ngã ba sông, nơi có dòng nước xoáy nên đình còn được người dân địa phương gọi là Nước Vận. 

Ông Phạm Văn Bảy (73 tuổi, thường trực, bảo vệ di tích), người đã gắn bó với nơi này hơn 24 năm cho hay đình Thường Thạnh được xây dựng vào năm 1823, nhưng khi đó đình nằm ở phía bên kia bờ sông.

Đến năm 1852, vua Tự Đức đã ban sắc phong Bổn cảnh Thành hoàng. Sau khi được vua sắc phong, đình được dời về địa điểm hiện tại để hợp phong thủy - nằm giữa hàm rồng, ngã ba sông. 

Theo lời ông Bảy, đình Thường Thạnh được xây dựng theo kiểu phương Đông truyền thống, nhưng cũng chịu ảnh hưởng của kiến trúc phương Tây. Sự kết hợp đó đã tạo nên một công trình vững vàng, cân đối, gần gũi với thiên nhiên và tâm hồn người Việt.

Đáng chú ý nhất là kiểu kiến trúc 3 gian theo quan niệm “tam gian phú quý”. Các hoa văn, họa tiết trên bao lam, thành vọng, khánh thờ được chạm khắc công phu, nhưng không cầu kỳ phức tạp. Mỗi chi tiết đều thể hiện rõ nét sự tài hoa của người thợ chạm khắc xưa. 

Ông Bảy cho hay, đình Thường Thạnh được xây dựng trên diện tích hơn 800m2. Trải qua nhiều lần xây cất, trùng tu, nơi này hiện nay rất khang trang, mang nét đặc trưng đình làng Nam Bộ với võ ca, tiền điện, chánh điện. Nội thất thờ cúng được bài trí tôn nghiêm. 

Ngôi đình có tổng cộng 46 cây cột được làm từ gỗ lim quý hiếm. 46 cây cột có kích thước khác nhau, ở chính điện cột lớn hơn kích thước 50cm, từ điện nhỏ hơn khoảng 30cm.

"Mỗi năm, đình tổ chức tế lễ hai lần, là Hạ Điền vào tháng 5 và Thượng Điền vào ngày 14 - 16/11 âm lịch. Lễ hội nhằm tạ ơn các bậc tiền hiền, hậu hiền, các anh hùng dân tộc đã có công khai phá, dựng nước và giữ nước, đồng thời cầu cho mưa thuận gió hòa, quốc thái, dân an, nhà nhà hạnh phúc….", ông Phạm Văn Bảy nói. 

Khi đấy, người cả vùng tập trung cúng tế, đàn hát suốt ba ngày ba đêm. Đây cũng là dịp để người dân địa phương đi xa trở về và khách du lịch khắp nơi đến dâng hương.

“Những ngày lễ, hầu như người dân dù đang đi làm ăn xa cũng trở về tham dự. Nhà ai có gì thì đem dâng lên thứ nấy, người hái trái cây, người làm bánh đem đến dâng để tỏ lòng thành kính", ông Bảy nói.  

Ông Bảy kể lại giai thoại được các bậc tiền nhân truyền lại. Theo đó, thời khai hoang mở đất, nhiều người bị bệnh nhưng chữa không khỏi, khi đó ông từ (người trông coi đình) nằm mơ thấy một cụ già bảo dân làng lấy vỏ cây xung quanh đình nấu nước uống.

"Ông từ nói lại với mọi người… không biết có trùng hợp hay không nhưng sau đó mọi người hết bệnh”, ông Bảy kể lại.

Trong khuôn viên đình Thường Thạnh có miếu Bà Chúa xứ Nguyên Nhung. Ngày xưa, miếu Bà Chúa được dân làng lập thờ đầu tiên ở phía ngang sông, đối diện ngôi đình. Ban đầu, đây là một ngôi miếu nhỏ xây dựng bằng cây gỗ.

Thời trước, cuộc sống của người dân ở Thường Thạnh vô cùng gian lao cực khổ. Một ngày nọ, một vị bô lão nằm mơ thấy một bà tướng soái mặc áo thật oai phong lẫm liệt, dẫn theo một đạo quân giáo gươm rợp trời phi ngựa đến trước mặt ông và nói:

“Ta là tướng soái Nguyên Nhung được lệnh đến đây trấn giữ vùng đất này, độ cho dân làng Thường Thạnh tránh khỏi nạn kiếp hiểm nghèo. Nhà ngươi hãy cùng dân làng lập ngay miếu thờ, để ta cùng quân lính tạm trú, xua đuổi giặc giã cướp phá ra khỏi vùng đất này”. 

Nói xong, bà cưỡi ngựa biến mất. Hôm sau, vị bô lão đó cùng mọi người đốn cây dựng miếu. Không lâu sau, làng Thường Thạnh không còn bị giặc quấy phá nữa. 

Sau khi đình Thường Thạnh được dời về địa điểm hiện tại, miếu Bà Chúa xứ Nguyên Nhung cũng được di dời theo, xây dựng khang trang.

Hàng năm, dân làng tập trung về đây cúng tế hết sức long trọng, cầu được ban phước hộ trì tai qua nạn khỏi, làm ăn sung túc phát đạt. Không ai dám đến nơi đây quấy phá vì sợ bị quở phạt, bệnh tật liên miên.

Miếu Bà từ lâu đã trở thành nơi diễn xướng của các nghệ nhân bóng rỗi trong những ngày diễn ra lễ hội hàng năm. 

* Bài viết có sử dụng tư liệu trang 48 và 49 của cuốn "Truyện Dân gian Cần Thơ”, Trần Văn Nam (chủ biên), NXB Đại học Cần Thơ, năm 2019. 

Người dân sinh sống trên đoạn đường này khẳng định, đó là những cô gái bán dâm “hết thời”. Hầu hết ai đi qua đoạn đường này cũng đều quen mặt. Bởi, các cô gái bán hoa không hề e sợ, thậm chí công khai chèo kéo, bắt khách ngay trên đường.

Khi đêm xuống, hoạt động mại dâm của những cô gái ở 2 đoạn đường này trở nên đông đúc, sôi nổi hơn hẳn. Các cô trang điểm đậm, mặc những bộ quần áo khêu gợi, nồng nặc mùi nước hoa ngồi trên xe, đứng ở vỉa hè chờ, vẫy khách.

Đường Nguyễn Chí Thanh (đoạn từ ngã 6 Nguyễn Tri Phương đến Hùng Vương, quận 10) cũng là lãnh địa của những cô gái bán dâm. Tại đây, các cô gái không đứng trên vỉa hè bắt khách mà liên tục di chuyển qua lại bằng xe tay ga đắt tiền.

Những cô gái bán dâm trên đoạn đường này không ăn mặc khêu gợi mà chọn trang phục mặc kín đáo, đeo khẩu trang, đội mũ bảo hiểm… Trên đường di chuyển, họ công khai chèo kéo, mời gọi khách đi nhà nghỉ, khách sạn với mức giá từ 200.000 - 500.000 đồng/lượt. 

Nếu khách gật đầu, các cô gái sẽ tăng ga, rẽ vào các đường nhánh như: Nguyễn Duy Dương, Sư Vạn Hạnh… dẫn đến những nhà nghỉ, khách sạn quen thuộc. Nhóm gái mại dâm này đã có tuổi và hoạt động liên tục cả ngày lẫn đêm. 

Ngoài đường Ngô Quyền, Ngô Gia Tự, Nguyễn Chí Thanh, 3 mặt công viên Phú Lâm (quận 6) cũng có gái bán dâm, người chuyển giới bắt khách. Hoạt động mại dâm tại “chợ tình” Phú Lâm diễn ra sôi động nhất khi công viên mờ ảo dưới ánh đèn đường. 

Thời điểm này, gái bán dâm chia làm 3 nhóm với 3 lứa tuổi khác nhau để cát cứ các mặt của công viên. Đoạn đầu công viên nằm trên đường Kinh Dương Vương là nơi đứng chờ khách của những gái bán dâm từ 40-50 tuổi.

Đoạn công viên dọc theo tuyến đường Lê Tuấn Mậu, An Dương Vương là lãnh địa của gái bán dâm trẻ tuổi và người chuyển giới. Họ ngồi trên xe hoặc đứng ở vỉa hè trong trang phục thời trang, khêu gợi.

Khu vực heo hút, buồn tẻ nhất nằm ở góc đường An Dương Vương, Lê Tuấn Mậu. Đây là nơi tập trung của gái bán dâm thuộc hàng lão làng, khoảng từ 60 tuổi trở lên.

Không mảy may cạnh tranh với “đào trẻ”, các bà son phấn lòe loẹt, mặc áo bà ba, cầm túi đựng “đồ nghề” thong thả tám chuyện.

Để tìm hiểu, nhận biết cách thức hoạt động của những người bán dâm sống bám công viên, PV chủ động chọn người bán dâm cao tuổi nhất đứng vẫy khách ở chợ tình này.

U70 bán phấn buôn hương

Bà “đào” tự giới thiệu mình đã 65 tuổi có thân hình sồ sề, trán và mặt bị cắt xẻ, xếp lớp bởi những nếp nhăn. Khuôn mặt đánh lớp phấn dày của bà càng tô đậm thêm hàng lông mày xanh đen vì được xăm quá tay.

Bà dẫn PV vào nhà nghỉ cách công viên Phú Lâm không xa. Mỗi khi bước đi, bà cố làm ra vẻ uyển chuyển. Dẫu vậy, bà vẫn không thể giấu lớp mỡ bụng chảy xệ sau lớp áo.

Vào phòng, người viết nói thẳng là do vợ có kép nhí nên cần tìm một người phụ nữ từng trải để tâm sự cho đỡ buồn chứ chưa có nhu cầu xác thịt. Ngay lập tức bà lộ vẻ khó chịu.

Bà nói: “Muốn 'đi chơi' thì chơi không thì chị massage cho em cũng được. Em đừng phân biệt già trẻ, tội chị. Chị không làm em thất vọng đâu.

Nhiều người cỡ tuổi em cũng đi với chị. Họ thích đi với người lớn tuổi vì tụi chị sạch sẽ, có kinh nghiệm, biết cách chiều khách. Khách mối của chị toàn trai trẻ. Hôm rồi, chị mới đi khách trẻ. Họ hài lòng nên thưởng thêm 500.000 đồng”.

Nói xong, bà tiếp tục thúc ép khách lên giường “nói chuyện cho tình cảm”. Rồi bà kể về cuộc đời mình và biến cố đẩy đưa bản thân vào con đường bán trôn nuôi miệng.

Bà vốn là người Cần Thơ, lên TP.HCM bán buôn ở chợ An Đông từ nhiều năm trước. Thế nhưng cách đây ít năm, bà liên tục thua lỗ rồi lâm nợ nần.

Không chịu được cảnh chủ nợ liên tục đến mắng mỏ, đe dọa, siết nợ, bà ra đường hành nghề buôn phấn bán hương. Ban đầu, bà ra đứng ở một góc công viên Phú Lâm bắt khách. 

Không thể cạnh tranh được với những “đồng nghiệp” trẻ hơn và sợ cơ quan chức năng truy quét, bà chỉ đứng ở công viên từ 19-21h. Sau đó, bà đến ngồi trước cửa nhà nghỉ quen để chờ người có nhu cầu mua dâm.

Bà nói: “Người hay đi chơi nhìn là biết chị có đi khách hay không. Thấy chị ngồi trước khách sạn hoài là người ta hiểu rồi. Không làm nghề này, có ai ra ngồi trước nhà nghỉ vào giờ khuya khoắt thế này đâu.

Khách đến hỏi, chị thấy được thì dẫn vào nhà nghỉ, không thì từ chối. Nhà nghỉ không gây khó dễ gì. Họ kinh doanh, cần có khách. Chị dắt khách đến cho họ thì không có lý do gì họ chửi chị cả. Khách đến, họ cũng thu tiền phòng chứ có cho chị ở không đâu”.

Bà cũng thú thực chỉ có công việc này mới nhanh có tiền trả lãi số nợ đã vay mượn và trang trải cuộc sống. Đường cùng, cho nên khách nào có nhu cầu, bà đều tiếp bất chấp đó là trai trẻ hay người cùng tuổi, người say, khách thích cảm giác lạ…

Dù đã U70, mỗi đêm người này vẫy được từ 3-5 khách với số tiền từ 150.000 đồng-300.000 đồng/lần bán dâm.

Tết vừa qua, bà không nghỉ việc mà tiếp tục phục vụ khách, chỉ nghỉ ngày mùng 1 Tết.

Bà “đào già” cũng như các cô gái bán dâm ở chợ tình bình dân thừa nhận việc đứng đường gặp nhiều bất trắc và thua thiệt đủ phần so với những gái gọi biết cách lăng xê bản thân. Bởi, những cô gái này biết cách trả tiền để được "rao thân, đánh bóng tên tuổi" tìm khách thông qua mạng ảo. 

Nhóm tác giả

Kỳ sau: Gái mại dâm lên mạng 'khoe' 19 tuổi, khách vừa gặp đã thất vọng đòi hủy kèo

Cuối đời bi thảm của gái bán hoa miền Tây

Quê ở miền Tây, nhà nghèo, thất học nên L sớm sa chân vào con đường buôn phấn bán hoa. Đến lúc căn bệnh HIV chuyển sang giai đoạn cuối, cô ra đi lạnh lẽo nơi đất khách quê người.

Hồ sơ nêu 7 nhóm chính sách lớn, trong đó có việc thành lập Cục Phòng, chống lãng phí. Cục này sẽ có nhiệm vụ xây dựng và hoàn thiện chế độ, chính sách; triển khai, ban hành các chương trình tổng thể về tiết kiệm, chống lãng phí; hướng dẫn các Bộ, ngành và địa phương thực hiện quy định của Luật.

Ngoài ra, Cục sẽ thực hiện thanh tra, kiểm tra, và báo cáo Chính phủ, Quốc hội, cơ quan Đảng về kết quả công tác tiết kiệm, chống lãng phí trên cả nước, cũng như tình hình thực hiện các Chỉ thị, Nghị quyết của Trung ương.

- Năm ngoái, anh vừa làm Giám đốc âm nhạc cho Liveshow ‘Dòng sông đa tình’ kỷ niệm 30 năm ca hát của Tố Nga bây giờ lại tiếp tục đảm nhận vị trí Giám đốc âm nhạc cho Con đường âm nhạc -'Nhớ thương Ví Giặm' của Tố Nga. Anh được tin tưởng quá đôi khi cũng có áp lực chứ? 

Tôi gắn bó với Tố Nga, rất thương và quý cô ấy. Xuất phát từ tình cảm anh em, đồng nghiệp, tôi trân trọng những cố gắng của Nga. Tuy nhiên, trong con mắt của tôi, Tố Nga dường như vẫn chưa lấy được những gì mình đáng có, chưa may mắn trong nhiều ngóc ngách của cuộc sống, là một người anh - tôi muốn hỗ trợ Nga nhiều hơn về âm nhạc.

Bản thân Nga có thể quá tin người anh này. Trong giới, nhiều bạn trẻ làm rất tốt, rất hay nhưng cô ấy có lẽ muốn cảm giác an toàn như khi người ta đi một con đường quen thuộc, cảm xúc thân quen với người gắn bó nhiều năm nên cứ cố đợi tôi. Tôi khuyên Nga mạnh dạn tìm cảm hứng mới nhưng cô ấy đã tin tưởng, mình không thể phụ. Tôi nhận lời làm cho Nga nhưng là đầu mối, đứng mũi chịu sào thôi chứ tôi cũng phải mời nhiều bạn trẻ vào ê-kíp.

NSƯT Tố Nga đang ráo riết chuẩn bị cho chương trình 'Con đường âm nhạc' sắp tới.

-Tố Nga tâm sự, chị sững sờ khi nhận được lời mời tham gia 'Con đường âm nhạc' dù đã mơ là nhân vật của chương trình này từ lâu, nhưng không dám tin lại sớm thành hiện thực như vậy vì còn nhiều tên tuổi khác, nhiều cống hiến khác. Anh nghĩ thế nào về điều này?

Tôi nghĩ Tố Nga hoàn toàn xứng đáng. Truyền hình cũng hướng tới những điều mới lạ và không phải ngẫu nhiên người ta mời Tố Nga tham gia mà phải tìm hiểu tiếng hát, lượng khán giả của cô ấy. Truyền hình rất có kinh nghiệm trong việc lựa chọn, đây hoàn toàn không phải một hành động tri ân vì nó còn gắn với thương hiệu VTV. Tố Nga thấy bất ngờ nhưng tôi thì không.

Về giọng hát, chúng tôi hoàn toàn tin tưởng Tố Nga. Nga hát rất chắc, lượng khán giả đông. Các nghệ sĩ khác khi xuất hiện trên Con đường âm nhạcthường đầu tư nhiều thứ, từ sân khấu, hình ảnh, nghệ thuật sắp đặt… nhưng chương trình của Nga giữ ở mức mộc mạc vì hầu hết các bài đều có tính mộc, không phá cách nhiều.

Bây giờ có không ít chương trình đầu tư cho khâu nhìn tốt, đó là một cái hay, để khán giả đi “xem” chứ không đơn thuần là nghe, nhưng điều đó không phù hợp với Nga. Tố Nga cần khai thác sự tĩnh mịch, lắng đọng hơn và tôi nghĩ mọi người yêu Nga đều yêu chất giọng của cô ấy. 

Tố Nga có màu sắc đặc trưng là bản sắc quê hương. Chương trình lần này lấy chủ đề Nhớ thương Ví Giặm, đương nhiên các bài đều đậm chất Nghệ An, Hà Tĩnh. Các ca khúc đều nổi tiếng, tuy nhiên khi mình có 10 bài liên tục cùng một màu thì lại rất khó khăn. Chúng tôi có nhiều bản phối từ những “tay cứng” như Đức Nghĩa, Đỗ Bảo… Các anh em cùng tận lực để tạo nên sự khác biệt, mới mẻ, hấp dẫn, giúp chương trình trở nên đa dạng. Cá nhân tôi thấy áp lực lớn vì các bài hát cùng một cung, một quãng, một mô tuýp, kể cả tiết tấu nhẹ nhàng, tình cảm, làm sao phải pha trộn để khán giả thấy thu hút.

Một khó khăn lớn hơn là thời gian quá gấp. Giai đoạn này rất nhiều sự kiện, chương trình nên các nguồn nhân lực về nhạc bị thu hút gần hết, vì vậy chúng tôi khá vất vả khi huy động nhân sự.

-Anh sinh ra ở miền Bắc nhưng đi sâu vào mảng âm nhạc dân tộc, dân ca. Anh nghĩ sao về sự liên quan giữa Ví Giặm và chân dung âm nhạc Tố Nga cũng như cách tính toán để làm nổi bật điều đó trong 'Con đường âm nhạc' lần này?

Tôi quê ở Nam Định, vẫn giữ gốc quê và có nhiều năm nghiên cứu âm nhạc dân gian. Trong quá trình công tác, tôi cũng gắn bó với đoàn ca nhạc Nghệ An, Hà Tĩnh. Các làn điệu dân ca Ví Dặm tràn ngập khắp lãnh thổ Việt Nam, ở đâu người ta cũng nghe được vì đi vào lòng người. Nhìn thấy Tố Nga, khán giả nghĩ ngay đến Ví Giặm vì cô ấy xây dựng thương hiệu trên những ca khúc mang âm hưởng Ví Giặm, gắn với quê hương miền Trung của mình. 

-Năm 2022, anh là Giám đốc âm nhạc cho liveshow kỷ niệm 30 năm ca hát của NSƯT Tố Nga và kiêm luôn ca sĩ khách mời. Năm nay, ngoài việc tiếp tục làm Giám đốc âm nhạc, anh còn đảm nhận vai trò nào khác?

Trong chương trình của Tố Nga, tôi làm vừa nhiều hơn, vừa ít hơn một Giám đốc âm nhạc. Thực ra khi có tuổi, tôi ngại lên sân khấu, ngại hát nhưng Tố Nga cứ muốn tôi song ca với cô ấy một bài. Bây giờ lượng thông tin đổ vào mình chậm hơn, bộ nhớ đã đầy, chất nhạc tôi không lo nhưng thuộc được bài hát cũng lâu hơn ngày xưa. Nhưng tôi sẽ xuất hiện cùng Tố Nga để có thêm nguồn động lực khiến cô ấy yên tâm, vui vẻ hơn.

-Tiếng hát Tố Nga trước đây nhiều trăn trở, đau đớn nhưng kể từ liveshow 2022 nghe nhẹ nhàng, thanh thản hơn. Một người nghiên cứu sâu về âm nhạc như anh đánh giá thế nào về sự thay đổi trong màu sắc giọng hát Tố Nga?

Âm nhạc chính là cuộc đời. Những người làm nhạc có thể dùng thủ pháp chuyên môn che đậy nỗi đau hoặc cảm xúc quá hưng phấn mà không phải lúc nào cũng nên bộc lộ ra. Nhưng với ca sĩ thì rất khó vì họ hát bằng âm thanh của bản thân, cảm xúc bộc lộ ra từng nốt rung ngân. Những bề nổi âm thanh của ca sĩ trong các sản phẩm ra mắt thể hiện rất rõ cuộc sống cá nhân. 

Giọng hát của Tố Nga chứa đựng tất cả những trắc trở, nỗi đau, nhọc nhằn vươn lên mà cô ấy từng trải qua. Nga là người không nhận được may mắn từ trên trời rơi xuống, đều tự cố gắng giành lấy. Khi Nga đạt được một chỗ đứng nhất định, cảm giác thanh thản hơn, làm chủ hơn. Chính liveshow riêng của Nga đã bộc lộ được tâm trạng an yên của cô ấy hiện tại.

'Vọng tiếng quê' - NSƯT Tố Nga:

Phương Thanh

Theo phương án được Sở Giao thông Vận tải trình UBND TP HCM, đoạn cải tạo dài gần 300 m, từ nút giao với tuyến Lý Tự Trọng đến Nguyễn Siêu. Cả vỉa hè và mặt đường được lát đá granite. Trên tuyến bố trí điểm dừng xe đón trả khách; biển báo, bảng thông tin điện tử.