Sam Bankman-Fried, người sáng lập sàn giao dịch tiền điện tử FTX, đã thu hút một số tên tuổi được ngưỡng mộ trong giới tài chính và các ngôi sao như Tom Brady, Steph Curry, Naomi Osaka, Larry David, Kevin O'Leary tham gia đầu tư.
Sau đó, thế giới ngỡ ngàng khi đế chế của tỷ phú tiền số sụp đổ vào tháng 11/2022. Hiện FTX là một công ty đã phá sản và Bankman-Fried đang chờ xét xử với nhiều cáo buộc liên quan đến gian lận.
Không ai “miễn dịch” với lừa đảo
Câu chuyện về Bankman-Fried không quá khác so với Elizabeth Holmes. Ở đỉnh cao thành công, Holmes được xem là nữ tỷ phú tự thân giàu nhất xứ cờ hoa và biểu tượng của ngành công nghệ. Theo Forbes, giá trị tài sản ròng của cô là 4,5 tỷ USD, dựa trên 50% cổ phần từ công ty Theranos đã không còn tồn tại.
Các nhà đầu tư vào Theranos cũng là những cái tên nổi bật trong giới thượng lưu như Rupert Murdoch và gia đình Walton. Sau khi bị kết tội lừa đảo vào năm 2022, nữ doanh nhân này đã mua vé một chiều đến Mexico để trốn khỏi Mỹ.
Làm thế nào mà Holmes lấy được lòng tin từ rất nhiều chuyên gia và những người nổi tiếng như cách Bankman-Fried đã làm? Giống như hầu hết kẻ lừa đảo chuyên nghiệp, họ đã lợi dụng mối quan hệ với các nạn nhân để thực hiện phi vụ bất chính.
Khi nói về các nạn nhân bị đánh lừa, nhiều người thường nghĩ đến những hình ảnh rập khuôn như ngây thơ và lớn tuổi.
Tuy nhiên, dữ liệu từ các báo cáo về vấn đề này lại cho thấy một bức tranh rất khác, mang nhiều khía cạnh hơn những gì chúng ta hình dung.
Elizabeth Holmes là nhà khởi nghiệp hiếm hoi ở Thung lũng Silicon bị kết tội lừa đảo. Ảnh: Insider. |
Tùy thuộc vào loại lừa đảo mà các nhà phân tích đã kiểm chứng, nhóm người trẻ tuổi, có học thức, tài chính ổn định cũng có nguy cơ trở thành đối tượng bị nhắm đến.
Những kẻ xảo trá thường chú ý vào một nhóm nhân khẩu học cụ thể và thiết lập “cái bẫy” dành riêng cho họ.
Nghiên cứu cũng phát hiện ra rằng sự tự tin thái quá là một yếu tố quan trọng dẫn đến lỗ hổng trong gian lận.
Khi đạt thành tích cao trong một lĩnh vực (ví dụ: chuyên môn quân sự), họ có thể chủ quan khi đánh giá khả năng thẩm định của bản thân trong phạm vi khác (chẳng hạn thiết bị phòng thí nghiệm y tế).
Điều này giúp giải thích cho thủ đoạn mà siêu lừa Bernie Madoff đã dùng để lấy được sự tin tưởng từ những khách hàng khá giả, có học vấn tốt nhưng không phải là chuyên gia tài chính.
Tháng 3/2009, cha đẻ của mô hình Ponzi thừa nhận 11 tội danh, bao gồm lừa đảo, rửa tiền, khai man và lĩnh án 150 năm tù.
Theo CNA, phần lớn mọi người đều cảm thấy tự tin vào khả năng phát hiện mánh lới xảo quyệt của mình.
Trong hàng loạt thí nghiệm điều tra lý do tại sao có những người tương tác với các tài liệu đầy điểm nghi hoặc - chẳng hạn thư thông báo trúng xổ số - nhóm chuyên gia đã tìm thấy một bộ phận nhỏ dù biết có nguy cơ bị gạt nhưng vẫn liên hệ với đối phương để tìm hiểu rồi âm thầm rút lui mà không để xảy ra bất kỳ tổn thất nào.
Thủ đoạn thao túng tâm lý
Một trò lừa điển hình bắt đầu bằng cách để nạn nhân tiếp xúc với thủ đoạn của kẻ xấu, được thiết kế để gợi lên những cảm xúc mạnh mẽ như sợ hãi.
Sau đó, chúng sử dụng các chiến thuật thuyết phục như cam kết (khiến mọi người cảm thấy bắt buộc phải tuân theo), quyền lực (cảnh sát), sự khan hiếm (áp lực thời gian) và “bằng chứng xã hội” nhằm thu hút mục tiêu.
Ảnh hưởng thông tin (hoặc bằng chứng xã hội) là một thuật ngữ do nhà tâm lý học Robert Cialdini đặt ra để giải thích cách người tiêu dùng sẽ điều chỉnh hành vi của họ để đáp lại những gì người khác làm.
Lời nói hoặc hành động của người có danh tiếng thường mang lại kết quả mạnh mẽ hơn. Họ có thể không hiểu đầy đủ về công nghệ nhưng vẫn truyền đạt niềm tin vào hiệu quả của sản phẩm hoặc dịch vụ.
Vào tháng 10/2022, Kim Kardashian đã nộp phạt 1,26 triệu USD cho Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Hoa Kỳ (SEC) vì quảng cáo tiền mã hóa mà không tiết lộ được trả tiền để làm việc đó.
Tháng 7/2022, một vụ kiện tập thể dính dáng đến nhiều ngôi sao hạng A bao gồm Madonna, Justin Bieber, DJ Khaled, Paris Hilton, Gwyneth Paltrow, Snoop Dogg, Serena Williams và Jimmy Fallon về việc lôi kéo người dùng đầu tư vào các NFT của Bored Ape Yacht Club và ApeCoin (APE) một cách sai lệch.
Phương tiện truyền thông đã giúp KOL và giới nghệ sĩ giao tiếp với các follower dễ dàng hơn. Đó cũng là công cụ để những tên tội phạm giở trò. Sự tín nhiệm của những nhân vật nổi tiếng đang bị chiếm đoạt và kéo theo vô số người hâm mộ của họ.
Sự chủ quan về nguồn lực của bản thân có thể mang lại rủi ro cho bất kỳ ai, kể cả người giàu, có địa vị xã hội. Ảnh: Netflix. |
Nhiều chuyên gia và nhóm giàu có có thể cảm thấy rằng uy quyền mà kiến thức hoặc của cải mang lại cho họ đóng vai trò như một lá chắn.
Thế nhưng, nghiên cứu cho thấy những cá nhân đã sẵn sàng rót vốn và chấp nhận rủi ro có nguy cơ bị tiếp cận với các cơ hội đầu tư bất hợp pháp.
Họ cũng cởi mở hơn với những thời cơ này.
Từ góc độ của kẻ lừa đảo, việc lừa một số tổ chức hoặc người có kinh tế dư dả dễ dàng hơn nhiều so với người nghèo.
Một báo cáo của dịch vụ Saltus đã chỉ ra rằng những cá nhân có giá trị tài sản ròng hơn 3 triệu bảng Anh (3,6 triệu USD) có khả năng là nạn nhân cao gấp đôi so với nhóm sở hữu từ 250.000 bảng Anh đến 500.000 bảng Anh.
Khi danh tiếng của ai đó bị đe dọa, họ có xu hướng không muốn thừa nhận mình đã sập bẫy. CNAtrò chuyện cùng một số nhà tâm lý học từng rơi vào trường hợp này và được cho biết việc lên tiếng sẽ ảnh hưởng đến thương hiệu của họ.
Với kiến thức chuyên môn về hành vi con người, họ sợ bị lộ và sỉ nhục nên không muốn báo cáo hành vi phạm tội cũng như tìm kiếm sự giúp đỡ.
Nhưng sự xấu hổ đó không giải quyết vấn đề, nó chỉ cho phép trò lừa gạt tiếp tục và chiếm đoạt tài sản của nhiều nạn nhân hơn.
Các chuyên gia khuyên rằng trước khi quyết định xuống tiền cho một dự án nào, mọi người nên thận trọng và tham khảo ý kiến của bên thứ 3 nếu có thể.
Theo Zing
" alt=""/>Vì sao người giàu và nổi tiếng dễ bị lừa đảo hơn?Theo tìm hiểu, đám cưới trên diễn ra vào ngày 21/1 tại huyện Đoan Hùng (tỉnh Phú Thọ) với hai cặp đôi: Nguyễn Văn Thụ (31 tuổi) và Thu Hường (23 tuổi, quê Vĩnh Phúc) và Nguyễn Văn Hậu (28 tuổi) và Phương Thảo (22 tuổi, quê Phú Thọ).
Gia đình chú rể có 9 người con, gồm 8 trai và một gái. Anh Thụ là con trai thứ 8, còn Hậu là con trai út. Những người anh lớn đều đã lập gia đình.
Anh Thụ cho biết khi tính đến chuyện kết hôn, hai anh em muốn tạo một điều đặc biệt. Họ nói với gia đình sẽ tổ chức đám cưới cùng một ngày để mẹ đỡ vất vả.
Nghe các con đề xuất ý tưởng, bà Phạm Thị Dung (70 tuổi) ban đầu phản đối, nói theo quan niệm "hai anh em không cưới chung một ngày như vậy".
Trên thực tế, việc hai anh em hoặc hai chị em tổ chức đám cưới cùng năm hoặc cùng ngày là rất hy hữu. Phong tục của người Việt cho rằng, đôi cưới sau sẽ bị mất lộc và cuộc sống gặp nhiều khó khăn.
"Tuy nhiên, trong cuộc sống hiện đại, tôi nghĩ quan niệm này dần bị xóa bỏ bởi không có chứng minh khoa học cụ thể. Chúng tôi đã thuyết phục và được mẹ đồng ý", anh Thụ nói.
Đại gia đình bắt đầu lên kế hoạch và chuẩn bị đám cưới suốt 3 tháng. Hậu nói mẹ chỉ cần mời khách, 9 anh chị em trong nhà sẽ chia nhau lo toan các công đoạn khác.
Trước đó, đám hỏi của hai anh em được tổ chức riêng. Từng cặp đôi chụp ảnh cưới và gửi thiệp mời riêng, nhưng đều dặn dò quan khách về tiệc cưới chung của hai anh em.
Đám cưới của họ đón khoảng 300-400 khách, tổng chi phí cỗ bàn dao động khoảng 400 triệu đồng. Đa phần khách mời đều bày tỏ ngạc nhiên, nói lần đầu thấy đám cưới đôi.
"Các thủ tục diễn ra bình thường như những đám cưới khác, khác là chúng tôi chuẩn bị chu đáo hơn", người em cho hay.
Căn giờ đón dâu
Do khoảng cách địa lý khác biệt của nhà gái, hai anh em phải căn giờ đón dâu. Từ Phú Thọ xuống Vĩnh Phúc khoảng một tiếng rưỡi, anh Thụ đi từ 5h30. Hậu lấy vợ cùng quê, xuất phát sau đó 3 tiếng. Hai anh em hẹn nhau gói gọn các thủ tục, đúng 10h có mặt ở cổng làng.
"Đón dâu về, các trưởng đoàn yêu cầu tôi vào trước, em trai đi sau. Nhưng chúng tôi không đồng ý, quyết định để hai cô dâu xuống xe và bước chân vào nhà cùng lúc, sau này hai chị em đỡ cảm thấy thiệt thòi", anh Thụ nói.
Anh Thụ và vợ đều công tác trong ngành tuyển dụng, yêu nhau gần 2 năm. Còn chú rể Nguyễn Hậu và cô dâu Phương Thảo quen biết và yêu nhau gần 5 năm, nhờ cùng làm việc trong ngành du lịch ở Lào Cai.
Bộ ảnh cưới kết tinh tình yêu của hai cặp đôi do anh Nguyễn Anh Đức (28 tuổi, sống tại thị xã Phú Thọ) thực hiện. Anh Đức cho biết đây là lần đầu nhận lời chụp đám cưới đôi nên hơi bất ngờ.
"Quá trình tác nghiệp không quá khó khăn, tôi cố gắng chụp nhanh hơn và nhiều hơn để bắt trọn từng khoảnh khắc của 4 người", nhiếp ảnh gia nói.
Anh Đức cho hay, khách mời rất vui vẻ và chịu khó nán lại sân khấu chụp ảnh lần lượt với từng cặp đôi. Buổi chụp kéo dài hơn bình thường, nhưng là trải nghiệm thú vị với nhiếp ảnh gia.
Hai anh em Phú Thọ chia sẻ hình ảnh đám cưới lên mạng xã hội, không ngờ nhận được nhiều lời chúc mừng từ cộng đồng mạng.
Anh Thụ tự hào về sự đoàn kết của các anh chị em trong gia đình đã làm nên một đám cưới đặc biệt và ý nghĩa. "Tôi vui khi đám cưới của hai anh em được nhiều người biết đến", Hậu nói.
Theo Dân Trí
Những câu hỏi xoay quanh đời tư của người thân, họ hàng có thể khiến người trẻ thấy bối rối, khó xử. Ảnh: Phương Lâm.
Tết Nguyên đán là dịp gia đình sum họp, quây quần bên nhau và kể về năm đã qua. Nhưng đồng thời, đây cũng là thời điểm dễ xảy ra những câu hỏi kém duyên, gây khó xử, như “Bao giờ cưới?, “Lương tháng bao nhiêu?” hay “Tại sao mập thế?”.
Buổi gặp gỡ gia đình thân tình bỗng trở thành cuộc “thẩm vấn”, với hàng loạt thắc mắc xoáy sâu vào đời tư từ những người họ hàng không có thiện chí. Do đó, dịp lễ, Tết không phải quãng thời gian nghỉ ngơi vui vẻ nhất đối với nhiều người.
Khi đối diện những tình huống này, thay vì chịu im lặng hoặc lên tiếng đả kích mạnh mẽ, CNN gợi ý rằng bạn nên giữ bình tĩnh, tự tin và chủ động thiết lập ranh giới.
Nhân dịp đoàn viên, gia đình, họ hàng thường hỏi thăm nhau về năm đã qua. Ảnh: Angela Roma/Pexels. |
Bước đầu tiên, bạn cần chuẩn bị tinh thần trước buổi sum họp gia đình. Hãy thử nghĩ xem người thân, họ hàng có thể sẽ nói điều gì gây kích động bạn, từ đó luyện tập câu trả lời phù hợp.
Về phần đối đáp, hãy cố gắng tỏ ra nhẹ nhàng, đồng thời sử dụng các câu xưng ở ngôi thứ nhất nhằm tránh gây cảm giác buộc tội người đặt câu hỏi.
Dù chỉ trích hay thực sự mang ý nghĩa tốt đẹp, các câu hỏi “Dạo này tăng cân à?” hay “Lâu không gặp sao béo thế?” có thể khiến bạn cảm thấy căng thẳng.
Trên thực tế, chúng nói lên nhiều điều về người đặt câu hỏi hơn là về bạn. Thông thường, những người quan tâm tới thân hình và chế độ ăn uống của mình sẽ có nhiều khả năng bình phẩm về người khác hơn.
Khi đối diện tình huống này, bạn có thể trực tiếp đáp lại bằng những lời tuyên bố về cơ thể mình, như “Cháu cũng chẳng để ý nữa, bởi cháu không quan tâm đến cân nặng”, hoặc "Cháu được yêu thương, chăm sóc kỹ quá thôi".
Tuy nhiên, nếu cuộc trò chuyện mang tính miệt thị ngoại hình vẫn kéo dài, hoặc bạn không cảm thấy không thoải mái, hãy tự tin xin phép rời khỏi cuộc trò chuyện đó.
Một số câu hỏi có thể khiến người trẻ cảm thấy bị tấn công về vóc dáng, ngoại hình. Ảnh: John Diez/Pexels, |
"Có người yêu chưa?", "Sao về Tết một mình thế?", "Bao giờ lấy vợ?"... là những câu hỏi "kinh điển" mà hội độc thân thường xuyên nhận được từ gia đình, họ hàng vào mỗi dịp đầu năm mới.
Trong trường hợp này, hãy thử "lái" sang chủ đề trò chuyện mà mọi người thích bàn tán hơn là chuyện tình cảm của bạn.
Nếu không thành công, hãy đáp rằng “Khi nào chuyện tình cảm có tiến triển gì, cháu sẽ chia sẻ với bác”, nhằm tỏ ra bạn không muốn tiếp tục cuộc trò chuyện này một cách gián tiếp.
Những cặp vợ chồng mới cưới, hoặc kết lâu năm mà chưa có tin vui thường khó tránh được câu "Bao giờ đẻ?". Nhiều cặp có con cũng bị thúc giục sinh thêm đứa nữa.
Trên thực tế, những câu hỏi về hôn nhân hoặc chuyện sinh con thường xuất phát từ tình yêu và sự phấn khích của người hỏi. Do đó, hãy thử điều hướng cuộc trò chuyện sang hướng khác bằng cách đưa ra một lời bình luận tốt đẹp và gợi ý chủ đề khác.
Ví dụ, “Cháu hiểu rằng bác muốn chúng cháu được hạnh phúc ấm êm như gia đình mình. À, bác kể lại về lần đầu bác gặp vợ/mình như thế nào đi”.
Cuộc gặp mặt gia đình nên đem lại không khí vui vẻ, thay vì khiến bạn cảm thấy nặng nề. Ảnh: cottonbro/Pexels. |
Nhưng đôi khi, ngay cả mục đích là tốt đẹp, những lời hỏi han có thể làm tổn thương ai đó, chẳng hạn nếu bạn bị hiếm muộn hoặc vô sinh.
Trong trường hợp đó, hãy bắt đầu bằng cách bàn luận với chồng/vợ của mình về việc cởi mở đến đâu và với ai. Sau đó, bạn có thể dừng cuộc trò chuyện bằng câu nói trực tiếp “Tôi thực sự không muốn nói về điều đó”.
Nếu đã thử tất cả phương pháp đặt giới hạn nhưng vẫn cảm thấy có khoảng thời gian vui vẻ, bạn hoàn toàn có thể rời khỏi cuộc sum họp gia đình sớm. Đôi khi, việc tự đưa mình thoát khỏi tình huống gây bức xúc là cách thiết lập ranh giới tốt nhất.
Điều này không đồng nghĩa rằng bạn nên gây náo loạn, um xùm trước khi rời đi. Thay vào đó, hãy kiếm một lý do phù hợp. Nhìn chung, dịp lễ, Tết xoay quanh sự kết nối giữa gia đình, người thân. Nhưng nếu sự kết nối đó đem lại cảm giác tồi tệ cho bạn, bạn không cần ở lại lâu.
Theo Zing