Một nhóm cá voi sát thủ ngoài khơi bờ biển phía tây Bắc Mỹ bất ngờ xuất hiện với một "xu hướng thời trang" kỳ lạ: Chúng đội trên đầu một con cá chết, như thể đó là một chiếc mũ.

Trên thực tế, thói quen kỳ lạ này đã lần đầu tiên được các nhà khoa học ghi nhận vào năm 1987, khi một con cá voi sát thủ ở khu vực eo biển Washington, đông bắc Thái Bình Dương, mang theo một phần của con cá hồi đã chết trên đầu.

Những quan sát gần đây của các nhiếp ảnh gia và nhà nghiên cứu sinh vật biển đã xác nhận hiện tượng này đang xảy ra một lần nữa.

Theo Science Alert, tập tính kỳ lạ này của cá voi sát thủ đã khiến các nhà khoa học bối rối. Ngay lúc này, các nỗ lực đang được tiến hành để đi tìm lời giải thích.

Dưới góc độ khoa học, không rõ liệu những con cá này đang khoe khoang "chiến tích", hay đang tích trữ thức ăn.

Trên thực tế, cá voi sát thủ từng được biết đến với thói quen tích trữ thức ăn thừa dưới vây ngực. Vì vậy, đây có thể là một dạng khác của hành vi đó.

Tuy nhiên, chúng cũng có thể làm vậy chỉ để mang lại cảm giác dễ chịu. Cá voi lưng gù trước đây từng xuất hiện với những "chiếc mũ" làm từ rong biển. Một số nhà sinh vật biển suy đoán rằng, đó là vì chúng thích cảm giác này.

Cá voi sát thủ là loài động vật thông minh, có khả năng giao tiếp theo nhiều cách khác nhau. Chúng là loài săn mồi theo nhóm, cũng như khả năng đưa ra các kế hoạch thông minh để bắt mồi.

Bởi lý do này, các nhà khoa học cho rằng, khi kết hợp lại với nhau, cá voi sát thủ có thể tự phát triển các hành vi mới, sau đó học hỏi và lan rộng theo thời gian.

Clip: Phạm Thành Trung

Theo đó, chương trình nghệ thuật tiễn đưa Vũ Linh có sự góp mặt của nhiều nghệ sĩ như: Ngọc Huyền, Ngân Tuấn, Thoại Mỹ, Châu Thanh, Thanh Hằng, Linh Tâm, vợ chồng Chí Linh - Vân Hà… bắt đầu từ 20h tối ngày 8/3, kéo dài đến 1 giờ sáng ngày 9/3 với sự cho phép của chính quyền địa phương. 

Từ chiều, gia quyến đã cho dựng dàn âm thanh trước sân nhà, bày ghế và một màn hình tivi cỡ lớn để phát trực tiếp cho khán giả theo dõi từ bên ngoài. Hàng nghìn người dân đã có mặt để thắp hương tiễn biệt "ông hoàng cải lương" và thưởng thức đêm nhạc. 

NSƯT Ngọc Huyền thể hiện ca khúc Khóc thầm của nhạc sĩ Lam Phương, bày tỏ xót xa trước sự ra đi của đàn anh. Nữ nghệ sĩ nói lúc nhận tin dữ, cô cố kìm không khóc. Khi về đến nhà, cô nức nở òa lên như một đứa trẻ. 

"Anh ơi, em khóc không cho anh thấy đâu nghe. Vì em muốn anh an lạc, buông bỏ những thương - yêu - hận - sầu và muôn nỗi lo lắng. Anh luôn mãi trong tim những người thương yêu anh", Ngọc Huyền tâm tình với đàn anh.

Sau khi kết thúc tiết mục, Ngọc Huyền bất ngờ ngất xỉu. Cô được những người có mặt tại tang lễ chạy đến dìu đỡ. Sau khoảng 10 phút nghỉ ngơi, nữ nghệ sĩ tỉnh lại. Ngọc Huyền những ngày qua vừa tất bật chạy show, vừa tới lui phụ giúp hậu sự Vũ Linh. Nhiều người cho rằng cô bị kiệt sức nên ngã quỵ. 

Các nghệ sĩ góp giọng trong đêm cuối đám tang Vũ Linh. 

Trước đó khi Vũ Linh mất, Ngọc Huyền cùng tham gia đọc kinh hộ niệm suốt 10 tiếng, mong ông được siêu thoát. "Hộ niệm xong, tôi thấy tay chân anh mềm mại, gương mặt rất đẹp, không giống người mất vì bệnh mà chỉ như đang ngủ", Ngọc Huyền nói.

Nhiều khán giả cho biết họ lặn lội đường xa từ các tỉnh, thành ở quê lên chỉ để được gặp cố nghệ sĩ lần cuối. Lễ động quan lúc 11h30 ngày 9/3 và sau đó linh cữu được đưa đi an táng tại Nghĩa trang Hoa viên Bình Dương.

Khán giả vây kín lễ tang để theo dõi đêm nhạc tiễn đưa NSƯT Vũ Linh. 

Ảnh: Huỳnh Quyên

"Urban heat island" hay hiện tượng "Đảo nhiệt đô thị" không chỉ là vấn đề thời tiết của những ngày nắng nóng, mà còn là hậu quả của quá trình đô thị hóa ồ ạt. Các khu vực đô thị phát triển không kiểm soát thường thiếu cây xanh và có nhiều bề mặt hấp thụ nhiệt từ ánh nắng mặt trời, như đường nhựa, tường gạch và mái tôn. Mật độ xây dựng cao cũng góp phần tăng cường sự giữ nhiệt trong không khí, khiến cái nóng trở nên khắc nghiệt hơn.

Lắp điều hòa trở thành biện pháp phổ biến để giải quyết vấn đề nhiệt độ trong mùa nắng nóng. Tuy nhiên, đây là giải pháp tạm thời và không bền vững. Máy điều hòa hoạt động bằng cách hấp thụ nhiệt bên trong và thải ra bên ngoài, tạo ra một vòng lặp không khí nóng. Lắp đặt càng nhiều máy điều hòa càng làm cho không khí trở nên nóng nực hơn.

Trồng cây xanh giảm nhiệt là giải pháp ai cũng biết. Tuy nhiên, việc trồng cây thân gỗ tạo bóng mát cần mất ít nhất vài năm, thậm chí cả hàng chục năm. Phương án đào hồ hay quy hoạch thêm mặt nước, mảng xanh trong đô thị để giải nhiệt cũng không khả thi ở các khu vực trung tâm do quỹ đất đã cạn kiệt và đòi hỏi chi phí không nhỏ.

Theo tôi, có ba giải pháp thực tiễn, tiết kiệm chi phí, và quan trọng nhất, có thể nhanh chóng giúp TP HCM và các đô thị khác ở Việt Nam giảm bớt phần nào cảnh nắng nóng cực đoan cho mùa khô sang năm và về lâu dài, đảm bảo một môi trường sống dễ chịu hơn.

Thứ nhất là nhanh chóng phủ xanh các công trình hạ tầng, trạm xe bus, mái che, mặt đứng các tòa nhà... bằng các loại dây leo.

Dây leo có tốc độ mọc thần tốc, phát triển rất nhanh trong thời gian ngắn và lại cần ít diện tích đất và ít công chăm sóc. Dây leo có thể phát triển trong mùa mưa năm nay, đón đầu cho mùa nóng kế tiếp.

Theo nghiên cứu chụp bằng camera nhiệt FLIR tôi thực hiện gần đây, dây leo phủ trên bề mặt có thể giảm 10-12 độ C nhiệt độ so với bề mặt bê-tông trần. Ngoài ra, cây dây leo có thể làm dịu không khí xung quanh nhờ khả năng tăng độ ẩm tương đối.

Các loại dây leo khá thân thuộc với người Việt Nam gồm có: Hoa giấy (Bougainvillea), Dây sử quân tử (Fructus Quisqualis), Dây tigon (Antigonon leptopus), Dây đậu biếc (Clitoria ternatea), Dây thằn lằn (Ficus pumila) và Cúc tần Ấn Độ (Tarlmounia elliptica). Đây cũng là các loại dây leo được trồng chủ lực tại Singapore cho nhiều mục đích khác nhau như: tạo mảng xanh, trang trí, phủ xanh bề mặt bê-tông và che nắng trực tiếp trên mặt đứng tòa nhà.

Các loại cây này ít cần nước và không có mùi khó chịu hay gây dị ứng, được cơ quan cây trồng và công viên đô thị Singapore (NParks) chọn lựa và ứng dụng rất thành công trong chiến dịch "xanh hóa hạ tầng đô thị" từ năm 2015.

Giải pháp thứ hai là tăng cường sử dụng hệ thống hybrid cooling kết hợp các phương pháp làm mát như sử dụng quạt cỡ lớn tốc độ chậm để tạo luồng không khí lưu thông.

Hybrid cooling, nói nôm na là, thay vì đóng kín mít phòng và bật nhiệt độ 18 độ C để làm mát, bạn hãy mở hé cửa sổ một tí, bật điều hòa ở 27 độ C và bật quạt trần quay tốc độ thấp nhất cùng lúc. Cảm giác thoải mái sẽ gần như nhau, vừa có không khí đối lưu thoáng mát, vừa tiết kiệm điện hơn hẳn. Kết hợp này giúp người sử dụng cảm thấy dễ chịu hơn nhiều so với việc sử dụng điều hòa ở nhiệt độ thấp trong không gian bọc kín mít suốt thời gian dài.