- Đã hơn 10 năm nay, "bà giáo già - tên người dân gọi" về hưu đã mở “lớp dạy họctình thương” cho hàng trăm em nhỏ mù chữ, khuyết tật, hoàn cảnh khó khăn. Bà làNguyễn Thị Thông (67 tuổi), thôn Thành Lập, xã Ngư Lộc, huyện Hậu Lộc, Thanh Hóa.
>> Xót cảnh học sinh lội sông đi học
>> Học sinh chỉ cần học hết lớp 9?
Chúng tôi về xã Ngư Lộc. Cuộc sống của người dân nơi đây còn nhiều khó khăn...Chính vậy, trẻ bị thất học nhiều.
Đây cũng là lý do bà Thông mở lớp học xoá mù cho các em tại xã Ngư Lộc. Công việcnày đã theo cô ngót nghét 12 năm nay không một đồng lương bổng.
 |
Lớp học tình thương của bà Thông |
Bà Thông hơn 40 năm trên cương vị là nhà giáo, nhà quản lý giáo dục. Bà đã từngchứng kiến rất nhiều cảnh đời trẻ thơ nghèo thất học. Nhìn thấy những đứa trẻ nghèokhó, không học hành, bà giáo làng đã tự bỏ công sức, tiền bạc đi tìm con chữ chochúng.
"Nhìn những đứa trẻ ăn mặc rách rưới, đói ăn, đói mặc, đói con chữ mà tôi cảm thấyxót xa lắm. Tôi muốn dạy cho các cháu có cái chữ để bước vào đời"- lời bà giáo.
Nhớ lại ngày đầu mở lớp học tình thương, bà Thông tâm sự: "Ngày đó dạy tại nhàlàm gì có bàn ghế mà ngồi. Tôi lên xin nhà trường cấp 1 được ít bàn ghế đã gãy, nhờthợ mộc sửa sang lại cho các cháu ngồi học...Bây giờ thì khác rồi, có lớp học khangtrang, có bàn ghế đẹp. Đó là nhờ vào sự quan tâm của các cấp chính quyền. Lớp họctình thương ngày nào bây giờ đã trở thành phòng học cộng đồng nằm ngay trong UBND xã,đó cũng là niềm vui của cả cô lẫn trò của lớp học tình thương”.
 |
Bà giáo Thông đang dạy cho học sinh |
Nhắc đến những học sinh của mình, cô Thông vẫn còn nhớ mãi. Có lần đang dạy, mộthọc sinh bị tụt huyết áp, cô phải cõng cháu chạy vội đến trạm xá. Sau buổi học, đếnthăm gia đình mới được biết mẹ cháu bị ốm mấy ngày nay, nhà không có cái ăn nên bịđói lả.
Không chỉ chăm lo từ cái ăn, cái mặc. Những đứa trẻ có hoàn cảnh khó khăn còn đượccô Thông cho tiền mua sách vở, bút. Nhiều nhà gia đình khó khăn cô Thông còn góp tiềnđể các em được đến lớp. Chính vì vậy mà đã có nhiều em học sinh nghèo nơi đây có đủkiến thức tiếp tục đến trường, nhiều em đã trưởng thành.
Hết lứa này qua lứa khác, lại dạy toàn những trẻ đặc biệt, nên công việc "ươm chữ"của cô thật nhọc nhằn.
 |
Cuộc sống giản dị sau bục giảng |
Em Nguyễn Thị Duyên, 10 tuổi cho biết: “Cô Thông như người mẹ thứ hai của con. Nhàcon nghèo, hai anh em con không được đến trường cô đã đưa về dạy chữ. Giờ con đã biếtđọc, biết viết, biết tính toán nữa. Sau này con sẽ học thật giỏi để làm cô giáo dạynhững người nghèo như cô Thông”.
Giàu lòng thương người là vậy nhưng ít ai biết, trong sự nghiệp trồng người - bàThông đã giữ cương vị hiệu phó, rồi hiệu trưởng của các trường trong và ngoài huyện.Cho đến lúc nghỉ hưu bà vẫn đi về trong căn nhà cấp 4 tuềnh toàng, đơn sơ...
Lê Anh
" alt="Điểm sáng giáo dục ở xứ Thanh"/>
Điểm sáng giáo dục ở xứ Thanh
– Yên Bái đang quyết tâm triển khai “bán trú” ởvùng sâu, vùng xa. Nhờ đó vừa “giữ chân” học sinh với nhà trường,vừa tạo điều kiện thuận lợi cho việc giảng dạy, quản lý học sinh.
>> Sáng tạo rớt nước mắt của thầy cô vùng cao
Không thầy cô nào nói về “cái khó, cái khổ, cái buồn”, họ chỉ nói đến một mục đích chung, đấy là làm sao để học sinh vùng cao được thụ hưởng những gì mà học sinh miền xuôi đã được thụ hưởng!
Đã có rất nhiều bữa cơm có thịt!
 |
Những “bữa cơm có thịt” của học sinh vùng cao Trạm Tấu. |
Chiều vùng cao se sắt lạnh. Dù ở điểm trường Pá Hu được chưa đầy 3 giờ đồng hồ, nhưng cảm giác gần gũi, thân quen như đã đến từ lâu...
Hỏi về cái khó, khổ, buồn của giáo viên vùng cao, cô Hiền thành thật: “Mấy năm gần đây, đời sống giáo viên vùng cao đã được cải thiện. Đường xá đã thuận lợi hơn rất nhiều, có phương tiện để đi lại, có cây xăng để mua khi hết xăng. Sóng điện thoại hầu hết đã phủ rộng, muốn liên lạc với gia đình thì đã có điện thoại di động; thông tin có thể tra cứu từ mạng 3G… Trước, từ Pá Hu để lên đến một điểm trường, phương tiện duy nhất là… đi bộ. Giờ, dẫu chưa phải đã hết hẳn những điểm như thế, nhưng đời sống đã thay da đổi thịt khác xưa rất nhiều…”.
Đời sống giáo viên được nâng lên, học sinh được chăm lo; các em được học, được nội trú trong những khu nhà xây dựng kiên cố chứ không còn tạm bợ, tranh tre vách đất như nhiều năm trước, dẫu chưa 100% các điểm trường tạm bợ đã được xóa sổ.
Bài ca “khó, khổ, buồn” của giáo dục vùng cao, đang sắp là câu chuyện của dĩ vãng.…
 |
“Kho củi” dự trữ phục vụ nấu ăn của điểm trường Pá Hu |
Vẫn theo cô Hiền, hiệu trưởng nhà trường: ở Pá Hú và nhiều điểm trường khác, các thầy cô giáo cũng ở lại trường, cùng chung bếp ăn, chỉ khác chỗ ngủ. Các thầy cô ăn sau, nhường các con ăn trước. Bữa ăn của các cháu, nói không ngoa, nếu ở nhà với bố mẹ, các cháu chỉ được ăn vào những dịp lễ tết, chứ ngày thường, cả nhà vẫn phải ăn cơm độn, nói gì đến thức ăn!?
Bữa cơm chiều của trẻ con vùng núi: những đứa trẻ lích chích như những con gà con vừa tách mẹ, ở dưới xuôi, có lẽ cha mẹ chúng phải hò như hò đò mới bắt chúng ăn xong bữa.
Ở đây, mỗi tốp ba, bốn cháu ngồi ăn chung mâm: một nồi cơm to đủ để các cháu ăn no bụng, một tô canh, một bát rau, một – hai đĩa thức ăn mặn được cải thiện (có thể là cá khô, hoặc thịt rim ba chỉ sốt cà chua). Các anh chị lớp lớn ăn sau, nhường các em lớp bé ăn trước, và sau cùng là các thầy cô.
Trong gian bếp chật hẹp nhưng được bày biện ngăn nắp và khoa học, một khu giá gỗ bày khẩu phần ăn của các em học sinh được phân chia theo lớp, mỗi lớp một ngăn riêng. Các em đã thành nếp, đến giờ, sẽ tự đến khu vực bày phần ăn dành cho mình lấy mang về. Bữa cơm chiều kết thúc, các em được xem tivi trong căn phòng tập thể chừng 30 phút, sau đó sẽ về lớp để học bài buổi tối, và sau đó mới về phòng nghỉ…
Khung cảnh này giờ không còn xa lạ ở rất nhiều điểm trường. Có lẽ, lên vùng núi phải khó khăn lắm mới tìm được những điểm các cháu học sinh tự trọ học trong những căn lều do cha mẹ xây cất bên rìa đường, 4 – 5 cháu cùng ở chung, tự lo nấu nướng, cơm nước… cho mình. Đó là những em không thuộc diện nội trú, phải tự túc 100%.
Ở Yên Bái, ở Trạm Tấu, những trường hợp này được đưa vào diện “bán trú”, trong đó có một phần chia sẻ từ những “kho thóc khuyến học”.
Dù đói "kho thóc khuyến học" vẫn đầy
 |
“Kho thóc khuyến học” của thầy trò điểm trường xã Trạm Tấu (huyện Trạm Tấu, Yên Bái) |
Đối diện xã Pá Hu là xã Trạm Tấu nằm bên kia con suối Nậm Tung, và là xã nằm trêntrục đường giao thông huyện. Một điều rất tình cờ, điểm trường Trạm Tấu cũng nằm đốidiện với điểm trường Pá Hu, tưởng như, chỉ cần cất một cây cầu, học sinh hai trườngsẽ “đi bộ” sang giao lưu với nhau chỉ một cánh tay với.
Nhìn vẻ bề ngoài, điểm trường Trạm Tấu có cơ sở vật chất khang trang hơn hẳn điểmtrường Pá Hu. Nhưng, theo thầy Nguyễn Duy Tiến, hiệu trưởng trường Trạm Tấu, đấy làxây cất manh mún không đồng bộ, phần lớn là chắp vá. Và, các thầy cô trong trườngcũng là những thợ nề, thợ hồ… trong các giai đoạn xây trường.
Tổng số học sinh của xã Trạm Tấu có 539 học sinh, gồm 28 lớp trong 6 điểm trườngtrải dài từ Km14 đến Km17, bao gồm các thôn: Tấu Trên, Tấu Giữa, Tấu Dưới, Mo Nhang…Trong đó, có 14 lớp học tại các điểm trường bán trú với 385 học sinh; 5 phòng ở nộitrú (190 học sinh), còn lại là bán trú.
Tháng 1/2013, 13 em học sinh (toàn nữ) đang theo học lớp 8 tại thôn Tấu Giữa cóchương trình chuyển về học tại điểm trường Trạm Tấu. Vì “sự cố” này, các em chưa đượcxét thuộc diện bán trú, không được hưởng trợ cấp một bữa ăn/ngày.
Linh động, “kho thóc khuyến học” của trường tiểu học và THCS bán trú Trạm Tấu đã“giải bài toán” trong lúc khó khăn.
Thầy Tiến chia sẻ: năm 2011, “tổng kho thóc” của Trạm Tấu được 4 tấn thóc; năm2012, con số này là 6 tấn và hơn 20 triệu tiền mặt. Nó đã cung cấp hàng ngàn bữa ăncho các học sinh không thuộc diện bán trú, và cả 13 trường hợp các em học sinh lớp 8từ điểm trường Tấu Giữa mới chuyển về.
Không giống như Pá Hu – kho thóc được “tận dụng” ở ngay nhà kho trong điểm trường,tại điểm trường Trạm Tấu, “Kho thóc khuyến học” được trưng dụng một gian hàng vật tư(đã bỏ không) của chợ trung tâm xã.
Đích thân phó chủ tịch xã Mùa A Páo dẫn tôi đến “Kho thóc khuyến học” của xã TrạmTấu.
Nhìn kho thóc Páo vừa mở, trước đó, thông tin từ thầy Tiến, tổng khối lượng của nólà hơn 6 tấn. Bất giác liên tưởng đến thông tin Páo vừa kể, tôi giật mình ngỡ ngàng:trong lúc cả xã vẫn còn đói, vẫn còn loay hoay với vụ giáp hạt, nhưng chẳng ai nề hàđóng góp thóc gạo để phục vụ mục đích “khuyến học” cho con em mình!
Kiên Trung" alt="Đừng nghĩ khó"/>
Đừng nghĩ khó
- “Trong xã hội hiện đại dường như tính cạnh tranh lẫn nhau đang ngày càng phổ biến, phát triển. Điều đó thật nguy hiểm và là nền tảng của những khổ đau, bế tắc. Thay vì dạy trẻ tư tưởng đó hãy dạy trẻ biết quý trọng công ơn cha mẹ, cộng đồng để từ đó nỗ lực trở thành người tài giỏi, biết giúp đỡ” – Nhiếp Chính Vương Gyalwa Dokhampa chia sẻ. Các tin liên quan |
Nên làm gì từ cuộc chơi ngộ nghĩnh của giới trẻ? Giới trẻ hôm nay cần biết những gì? Nhức mắt chuyện yêu trên mạng của giới trẻ |
 |
Nhiếp Chính Vương Gyalwa Dokhampa trong tọa đàm “Giới trẻ và lòng nhân ái vì xã hội không bạo lực” vừa diễn ra tại Hà Nội. (Ảnh: Văn Chung) |
Sinh năm 1981, đức Nhiếp Chính Vương Gyalwa Dokhampa trứ danh với sở học và khả năng thuyết pháp uyên thâm song cũng vô cùng gần gũi, nhân văn. Ngài thường đi giảng pháp ở các trường trung học và đại học tại nhiều quốc gia trên thế giới.
Tâm sự với các bạn trẻ trong tọa đàm “Tuổi trẻ - Sống nhân ái và hành động hướng thiện”vừa diễn ra tại Hà Nội - Ngài đã dành toàn bộ thời gian chia sẻ về nghệ thuật sống, cách trưởng dưỡng tình yêu thương.
Theo quan sát của Ngài: “Thanh thiếu niên đang đứng trước những khó khăn, áp lực trong học tập và đời sống như: phấn đấu vượt qua các kỳ thi, nỗ lực học tập để đạt điểm cao, đỗ vào các đại học danh tiếng, cám dỗ của vật chất bên ngoài….
Tất cả đẩy các bạn trẻ cuốn nhanh vào guồng quay cuộc sống, khiến họ ít nhiều quên đi những giá trị sống bình dị mà ý nghĩa: sự tri ân, lòng trắc ẩn, tình yêu thương,…”
Ngài Gyalwa Dokhampa, người Ấn Độ, là một vị Tulku, tức là một bậc hóa thân hay còn gọi là Phật sống. Theo các tài liệu của dòng truyền thừa Drukpa và Khamtrul, Ngài là một trong hai hóa thân đời thứ 9 đang tại thế của bậc giác ngộ Khamtrul Rinpoche. |
“Có bạn hỏi tôi Internet, facebook là tốt hay xấu? Tôi nói điều đó phụ thuộc vào động cơ mỗi người. Sẽ là tốt nếu bạn biết dùng nó phục vụ lợi ích cộng đồng nhưng bạn sẽ góp phần phá vỡ nền tảng căn bản, giá trị đạo đức tốt nếu xuất phát từ mục đích hay động cơ xấu. Bạn có tri thức nhưng nhiều khi chưa biết mình là ai. Khổ đau ập tới khi bạn chưa học được cách sống, cách chia sẻ với mọi người và điều đó dẫn tới bế tắc” – Ngài tâm sự.
Hạnh phúc, theo Ngài: “Đến từ gia đình, xã hội và môi trường xung quanh chúng ta. Hạnh phúc không phải là bạn chỉ biết khư khư giữ cho riêng mình”.
Nhấn mạnh đến giáo dục ý thức “sống có trách nhiệm”, Ngài cho rằng: “Những thiên tai, bão lũ phần nhiều đến từ viêc các thế hệ trước chưa biết sống trân trọng, ý thức vì cộng đồng. Hậu quả cuối cùng lại là khổ đau thế hệ sau phải hứng chịu”.
Không phủ nhận mặt tốt của cạnh tranh nhưng theo Nhiếp Chính Vương Gyalwa Dokhampa “Trong xã hội hiện đại dường như tính cạnh tranh lẫn nhau đang ngày càng phổ biến, phát triển. Điều đó thật nguy hiểm và là nền tảng của những khổ đau, bế tắc. Thay vì dạy trẻ tư tưởng đó hãy dạy trẻ biết quý trọng công ơn cha mẹ, cộng đồng để từ đó nỗ lực trở thành người tài giỏi, biết giúp đỡ”.
Trước thực tế nạn bạo lực trong giới trẻ và bạo lực học đường ở VN và một số nước có dấu hiệu gia tăng, Nhiếp Chính Vương cho hay: “Nhiều ông bố bà mẹ giáo dục con theo kiểu áp đặt, phải nghe lời khiến trẻ bị in hằn bởi những đòn roi, bạo lực.
Cha mẹ mải mê kiếm tiền mong sau gửi con đi du học ở Mỹ, Anh, những trường học tốt nhất,…nhưng lại ít dành thời gian quan tâm, chăm sóc và giáo dục con nền tảng đạo đức căn bản. Trẻ cứ lớn lên mà thiếu đi tình thương yêu. Ai dám chắc các em sẽ trở thành những người tốt nhất?”.
Nói đến vai trò nhà trường, Ngài kể chuyện ở Bhutan trẻ được dạy tập thiền, tập thở mỗi sáng và trước khi đi ngủ để tâm được tĩnh, trí nhớ minh mẫn. Trẻ cũng được thầy cô hướng dẫn và cho tham gia các hoạt động bảo vệ môi trường như thu gom, tái sử dụng rác thải,…
Trước nhiều bạn trẻ, Ngài đưa lời khuyên: “Không có công việc nào tốt và xấu. Điều đó phụ thuộc cách nhìn và quan điểm mỗi người và nền văn hóa. Ở Bhutan, nghề chạm khắc được cho là tầm thường nhưng ở Mỹ chẳng hạn, đó được coi như một nghệ thuật và có thu nhập cao cũng như được trọng vọng.
Anh có thể làm nhặt rác, ve chai hay người chạm khắc, bác sĩ, giáo viên,…Quan trọng là bạn dành trọn tập trung cho công việc ấy và biết rằng nó giúp ích được cho người khác”.
Nhiếp Chính Vương Gyalwa Dokhampa đang có chuyến hoằng pháp, cầu nguyện quốc thái dân an tại Việt Nam cho đến cuối tháng 4. Theo ngài: “Khi còn bé, tôi được đọc những câu chuyện rất cảm động về nỗi đau của người dân Việt Nam, khiến tôi cảm thông và xót thương. Lúc bấy giờ và cả bây giờ tôi cũng không biết làm gì hơn là hồi hướng công đức cho đất nước và người dân Việt Nam. Qua tháng năm, nhân duyên đấy dẫn tôi đến với đất nước của các bạn”. |
Văn Chung
" alt="'Phật sống' giảng về lòng nhân ái, hướng thiện"/>
'Phật sống' giảng về lòng nhân ái, hướng thiện