ASML chưa bán máy EUV nào sang Trung Quốc nhưng các doanh nghiệp nội đã dự trữ máy DUV trong những năm gần đây do lo ngại Washington và các đồng minh kiểm soát xuất khẩu chặt hơn.

Trong buổi tiếp Thủ tướng Hà Lan Mark Rutte mới đây, Chủ tịch nước Trung Quốc Tập Cận Bình khẳng định “không thế lực nào có thể ngăn cản tốc độ tiến bộ khoa học và công nghệ của Trung Quốc”.Bộ trưởng Thương mại Trung Quốc Wang Wentao nói với người đồng cấp Hà Lan Geoffrey van Leeuwen rằng Hà Lan nên thực hiện "các nghĩa vụ hợp đồng" và đảm bảo giao thương máy in thạch bản "bình thường".

Trong khi đó, nỗ lực phát triển máy in thạch bản kéo dài hàng thập kỷ của Trung Quốc vấp phải rào cản lớn. Tập đoàn SMEE thuộc sở hữu nhà nước - nhà sản xuất hệ thống in thạch bản duy nhất trong nước - không thể theo kịp ASML. Vào tháng 12/2022, SMEE bị thêm vào danh sách đen thương mại của Mỹ vì những lo ngại về an ninh quốc gia, đồng nghĩa ít có khả năng tạo đột phá.

Một số nhà sản xuất công cụ chip của Trung Quốc như Naura nổi lên như những người chơi quan trọng trong nỗ lực cắt giảm lệ thuộc vào máy móc nhập khẩu. Naura Technology Group đã tiến hành nghiên cứu sơ bộ về các hệ thống in thạch bản kể từ tháng 3 sau khi thiết lập một chương trình đặc biệt vào tháng 12/2023, theo các nguồn tin của SCMP. Công ty yêu cầu một nhóm nhỏ các kỹ sư nghiên cứu về các hệ thống in thạch bản, vượt ra ngoài chuyên môn truyền thống về khắc và lắng đọng phim.

Dù vậy, phát ngôn viên của Naura bác thông tin này.

Theo SCMP, dù không chắc các nỗ lực nghiên cứu mới của Naura có kết quả hay không, động thái cho thấy quyết tâm của ngành công nghiệp chip Trung Quốc trong việc phá vỡ các lệnh trừng phạt của Mỹ nhằm kiềm chế những tiến bộ của Trung Quốc trong lĩnh vực bán dẫn và trí tuệ nhân tạo.

Bloomberg đưa tin Chính phủ Mỹ đang xem xét đưa vào danh sách đen một số công ty bán dẫn Trung Quốc có liên quan đến Huawei sau khi hãng đạt được bước đột phá đáng chú ý trong chip tiên tiến. Một trong những mục tiêu tiềm năng là SiCarrier, nhà phát triển công cụ chip hợp tác với Huawei và đã được cấp bằng sáng chế liên quan đến SAQP vào cuối năm ngoái. Trong hồ sơ, SiCarrier mô tả phương pháp sử dụng các máy DUV và SAQP để sản xuất chip trên quy trình 5nm.

Một nghiên cứu độc lập của các nhà phân tích Citigroup tuyên bố Naura và đối thủ đồng hương Advanced Micro-Fabrication Equipment đang xem xét các nỗ lực bổ sung cho một công nghệ mới sử dụng kỹ thuật khắc để chế tạo chip 7nm và tiên tiến hơn.

Việc Trung Quốc đạt tiến bộ trong chip 7nm hay thậm chí 5nm vẫn đi sau so với công nghệ tối tân hiện nay là 3nm. TSMC đã sản xuất chip 3nm cho Apple một năm trước và dự kiến tiến tới 2nm nhờ vào các máy in EUV mới nhất của ASML.

(Theo SCMP)

Trong chuyến thăm Việt Nam mới đây, Chủ tịch và Giám đốc điều hành SIA John Neuffer bày tỏ sự lo ngại về vấn đề này khi cho rằng, nếu không được bổ sung, đến năm 2030, nước Mỹ sẽ rơi vào tình trạng thiếu hụt nghiêm trọng nguồn nhân lực ngành bán dẫn.

Theo McKinsey & Company, ngành công nghiệp bán dẫn đang đối mặt với sự bất hợp lý về độ tuổi lao động. 1/3 số lao động ngành bán dẫn tại Mỹ có độ tuổi từ 55 trở lên, cũng có nghĩa là họ sắp nghỉ hưu. Tại châu Âu, 1/5 lực lượng lao động ngành bán dẫn cũng ở trong độ tuổi này. 

Số liệu từ Hiệp hội Công nghiệp Điện và Kỹ thuật số (ZVEI) Đức và Liên đoàn Công nghiệp Đức (BDI) cho thấy, khoảng 1/3 số người làm trong ngành bán dẫn nước này sẽ nghỉ hưu trong thập kỷ tới. 

Bên cạnh lực lượng lao động quá già, ngành bán dẫn toàn cầu cũng gặp phải nhiều vấn đề khác. Đầu tiên là thách thức về việc xây dựng thương hiệu để thu hút nhân tài công nghệ. 

McKinsey & Company chỉ ra rằng, các cuộc khảo sát với cả nhà tuyển dụng và sinh viên đại học đều cho thấy sự thiếu nhiệt tình của công chúng đối với các thương hiệu bán dẫn. 

Khoảng 60% giám đốc điều hành cấp cao tin rằng, các công ty bán dẫn có hình ảnh và mức độ nhận diện thương hiệu yếu so với các công ty công nghệ khác. 

Trong khi đó, sinh viên quan tâm nhiều hơn đến cơ hội việc làm tại các công ty công nghệ hướng đến người tiêu dùng. Họ tin rằng những công việc tại các công ty công nghệ khác thú vị hơn, mức lương cao hơn và triển vọng phát triển tốt hơn ngành bán dẫn. 

Không chỉ vậy, theo khảo sát Great Attrition/Great Attraction được McKinsey & Company thực hiện tháng 3/2023, ngày càng nhiều lao động trong lĩnh vực điện tử và bán dẫn có khả năng sẽ rời bỏ công việc hiện tại trong vòng 3 đến 6 tháng sau đó. 

Tỷ lệ lao động ngành bán dẫn dự định rời bỏ công việc là 53% năm 2023, tăng hơn nhiều so với 40% ở năm 2021. Khi được đặt câu hỏi, những người này cho biết, lý do dẫn tới quyết định trên bởi họ không thể phát triển và thăng tiến nghề nghiệp (34%), một nguyên khác là nơi làm việc thiếu tính linh hoạt (33%).

Xu hướng này ngày càng tồi tệ bởi thực tế những người có ý định nghỉ việc không chỉ rời bỏ công ty mà họ còn rời bỏ cả ngành đang theo đuổi. 

Tại Australia, Ấn Độ, Singapore, Anh và Mỹ, trong khoảng thời gian từ tháng 4/2020 đến tháng 4/2022, chỉ 36% người lao động ngành bán dẫn bỏ việc rồi nhận công việc mới trong cùng ngành. Với 64% số lao động nghỉ việc còn lại, họ lựa chọn chuyển sang một ngành khác hoặc nghỉ hưu và rời khỏi thị trường lao động. 

Chưa dừng lại ở đây, vấn đề tâm lý cũng là một rào cản khiến người lao động rời khỏi ngành bán dẫn. Dữ liệu của mạng tuyển dụng Glassdoor cho thấy, so với các nhà sản xuất ô tô và nhóm "Big Tech", các công ty bán dẫn không được người lao động đánh giá cao về sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống cá nhân. Yếu tố phúc lợi và văn hóa doanh nghiệp của các công ty bán dẫn cũng thua kém. 

Các nguyên nhân kể trên chính là lý do khiến nguồn nhân lực bán dẫn trên toàn cầu đang khan hiếm. Bất chấp nhu cầu khổng lồ về bán dẫn, ngành công nghiệp này đang phải vật lộn trong cơn khủng hoảng nghiêm trọng về vấn đề nhân sự.   

Cơ hội 'xuất khẩu nhân lực bán dẫn" cho Việt Nam?

Trao đổi với VietNamNet, GS.TS Trần Xuân Tú, Viện trưởng Viện Công nghệ Thông tin (Đại học Quốc gia Hà Nội) cho hay, thế giới hiện đang thiếu nguồn nhân lực bán dẫn, cả ở phần chế tạo và thiết kế. Làm việc ca kíp, môi trường làm việc khắc nghiệt; sự thiếu hụt sinh viên tốt nghiệp các ngành STEM để bổ sung và thay thế sẽ tạo ra khoảng trống lớn trên thị trường lao động. Trong bối cảnh đó, cùng với Ấn Độ, Việt Nam được xem là quốc gia có tiềm năng xuất khẩu ròng các lao động kỹ thuật. 

Theo Trung tâm đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC, Bộ Kế hoạch & Đầu tư), Việt Nam sở hữu lực lượng lao động dồi dào trong các lĩnh vực kỹ thuật và công nghệ có liên quan. Đây chính là tiềm năng, cơ hội để phát triển hệ sinh thái ngành công nghiệp bán dẫn. 

GS.TS Trần Xuân Tú cho rằng, so với các lĩnh vực CNTT khác, ngành bán dẫn có một số đặc thù. Nếu làm phần mềm, sinh viên chỉ cần quan tâm đến phần mềm và phần cứng phía dưới. Tuy nhiên, làm đến phần cứng thì phải hiểu rõ bản chất phần cứng hoạt động như thế nào. 

Việc thiết kế hiện chủ yếu là tự động hóa, dùng các ngôn ngữ mô tả phần cứng (bản chất là phần mềm) để mô tả thiết kế. Người làm bán dẫn phải có cả kỹ năng lập trình phần mềm, cấu trúc dữ liệu và giải thuật,... 

“Bên cạnh kiến thức phần cứng và phần mềm, người làm bán dẫn cũng phải có kiến thức về mặt ứng dụng. Một vấn đề nữa là phải tích hợp được rất nhiều kiến thức khác nhau nhằm giải quyết bài toán thực tiễn. Đây là khó khăn của người làm thiết kế phần cứng, thiết kế vi mạch”, Viện trưởng Viện CNTT lý giải.

Sau quá trình đào tạo, sinh viên phải đáp ứng được một số điều kiện nhất định mới có thể tham gia vào thị trường lao động ngành bán dẫn; như: kỹ năng, trình độ; tiếng Anh và văn hóa thích nghi. 

Vị chuyên gia này cho rằng, Việt Nam có thể có lợi thế lớn về nguồn lực lao động, cộng với đó là niềm đam mê công nghệ của người trẻ. Tuy vậy, nếu đào tạo nhân lực bán dẫn ồ ạt cũng sẽ gặp khó khi tìm kiếm đầu ra.

Trong bối cảnh đó, Việt Nam cần tích cực thu hút các doanh nghiệp FDI nhằm giải bài toán đầu ra khi thúc đẩy đào tạo nhân lực ngành bán dẫn. Mặt khác,  cũng nên tính đến chuyện đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực bán dẫn chất lượng cao, có khả năng làm việc trong môi trường toàn cầu.

Bài 2: Đào tạo kỹ sư thiết kế chip 3-6 tháng liệu có khả thi?

Khoảng 22h ngày 15/10, bệnh nhân được chuyển từ Khoa Cấp cứu lên Khoa Bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Chợ Rẫy (TP.HCM). Bác sĩ Nguyễn Ngọc Sang (bác sĩ trực) nhận định người bệnh mê sâu cấp độ 3, suy hô hấp, thở máy, huyết động không ổn định, mạch rất nhanh, nguy cơ tử vong rất cao.

Qua điện thoại, bác sĩ Sang và bác sĩ Hùng thống nhất nhận định đây là ca ngộ độc cấp do biến chuyển rất nhanh sau khi người bệnh tiếp xúc với một loại sữa. Việc điều trị sẽ khó khăn vì ông T. có bệnh nền xơ gan và cao huyết áp.

Trong đêm trực chỉ có 2 bác sĩ với hơn 20 ca nặng cần hồi sức, Khoa Bệnh nhiệt đới phải tập trung tất cả khả năng, tiến hành cho người bệnh thở máy lưu lượng cao, truyền dịch, ổn định huyết áp, lọc máu. Mục tiêu của lọc máu là lấy một phần độc chất ra khỏi cơ thể.

“Sau vài giờ, bệnh nhân có dấu hiệu đáp ứng và cải thiện, có thể nhận định con đường điều trị này đúng”, bác sĩ Sang nói.

Những ngày tiếp theo, bệnh nhân T. được lọc máu 3 lần. Sau khoảng 40 giờ nhập viện, bệnh nhân ngưng lọc máu và ngưng thở máy 10 giờ sau đó. Đến nay, kết quả xét nghiệm cho thấy đã loại bỏ tất cả chất độc ra khỏi cơ thể, bệnh nhân sinh hoạt bình thường, dấu hiệu sinh tồn ổn định, đủ tiêu chuẩn xuất viện.

Việc nhận định độc chất được các bác sĩ gấp rút tiến hành để có hướng can thiệp hiệu quả nhất. Cùng lúc này, bệnh viện nhận thông tin mẹ và em trai bệnh nhân cũng tử vong trước đó, nghi ngờ tiếp xúc với sữa bột mà bệnh nhân đã sử dụng. Ba người đều có sức khỏe bình thường trước sự cố. Điều này củng cố hơn suy đoán khả năng đây là một chùm ca ngộ độc cấp.

“Câu hỏi đặt ra là độc chất gì mà diễn biến xảy ra cực kỳ nhanh sau khi người bệnh tiếp xúc, không quá 30 phút”, bác sĩ Hùng nói. Dựa trên diễn tiến lâm sàng, cận lâm sàng, diễn tiến của tình trạng nhiễm độc, suy luận lúc này hướng về các nhóm có độc tính cực cao; không màu, không mùi, không vị để người uống không phát hiện ra bất thường. Độc chất phải tìm thấy trên thị trường hay do một vi sinh vật nào đó trong sữa tạo ra.

Từ đó, các bác sĩ liệt kê 5 độc chất theo thứ tự nghi ngờ nhất: Cyanua, nhóm thuốc trừ sâu organophosphate/carbamat, asen, strychnin (bột mã tiền), botulinum. Đây là những chất kịch độc gây ra tử vong rất nhanh, có nhiều dạng khác nhau nhưng có một dạng chung là chất màu trắng, không mùi, không vị.

Trong 5 chất này, chỉ có nhóm thuốc trừ sâu organophosphate/carbamat là có thuốc giải độc đặc hiệu, còn lại là điều trị triệu chứng, hồi sức mà chủ lực là lọc máu. Sau khi đã khu trú được các nhóm độc chất, bác sĩ có phương hướng điều trị tiếp theo.

Cũng theo bác sĩ Hùng, một xét nghiệm cho thấy cơ thể bệnh nhân có một loại men giảm, phù hợp với tình trạng người bị ngộ độc nhóm thuốc organophosphate. Tuy nhiên, chính xác độc chất là gì sẽ do cơ quan chức năng công bố khi có kết quả xét nghiệm mẫu sữa trước đó. 

Ngoài ra, kết quả tìm độc chất ở dịch dạ dày, phân, máu, nước tiểu… của bệnh nhân là âm tính. Theo các bác sĩ, điều này là bình thường vì xét nghiệm tìm độc chất rất khó khăn, kỹ thuật xét nghiệm đôi khi chỉ có thể tìm được khi độc chất ở nồng độ cao...

Liên quan đến chi phí điều trị, Thạc sĩ Lê Minh Hiển, Trường phòng Công tác xã hội, Bệnh viện Chợ Rẫy, cho biết số tiền viện phí (trên 100 triệu đồng) đã được các nhà hảo tâm hỗ trợ. Phần tiền hỗ trợ còn dư và toàn bộ số tiền gia đình người bệnh đã tạm ứng trước đó sẽ được hoàn lại cho người bệnh. 

Trước đó VietNamNetđã đưa tin, ngày 14/10, cụ bà P.T.P. (83 tuổi, Tiền Giang) phát hiện con ruột là ông P.V.Y. (45 tuổi) nằm chết. Người nhà tưởng ông Y. tử vong do bệnh lý nên tổ chức đám tang mà không trình báo chính quyền địa phương.

Đến 22h cùng ngày, con gái cụ P. pha 100ml sữa cho mẹ uống. Sau khi uống sữa, cụ P. có biểu hiện tức ngực, khó thở, nôn ói. Khoảng 5 phút sau, cụ tử vong tại nhà. Gia đình nghĩ cụ P. mất do bệnh lý nên không trình báo cơ quan công an.

Khoảng 4h ngày 15/10, ông P.M.T. (55 tuổi, con cụ P.) đến phụ đám tang. Tại đây, ông T. cũng pha sữa uống. Sau khi uống, ông T. nhức đầu, chóng mặt, nôn ói nên gia đình đưa đi cấp cứu tại một bệnh viện ở Vĩnh Long. Bác sĩ nghi ngờ ông T. bị ngộ độc sữa nên chuyển đến Bệnh viện Đa khoa tỉnh Vĩnh Long. Sau đó, bệnh nhân được chuyển lên Bệnh viện Chợ Rẫy (TP.HCM).

Nhận được tin báo, Công an huyện Cái Bè (Tiền Giang) đã phối hợp với các đơn vị nghiệp vụ liên quan đến khám nghiệm, thu giữ các đồ vật, tài liệu có liên quan để phục vụ công tác điều tra. Mẫu sữa cũng được gửi đi giám định. 

QL 51 nhiều đoạn hư hỏng sau khi vừa đưa vào sử dụng.

Dự án triển khai 7 năm vẫn chưa đủ vốn góp

Năm 2009, dự án BOT nâng cấp mở rộng QL51 dài 73,6km qua Đồng Nai và Bà Rịa Vũng Tàu do BVEC làm chủ đầu tư trên cơ sở được Chính phủ và Bộ GTVT giao cho tổ hợp các doanh nghiệp, ngân hàng gồm: Tổng công ty Đầu tư phát triển đô thị và Khu công nghiệp Việt Nam (IDICO), Tổng Công ty Sông Đà và Ngân hàng TMCP Đầu tư phát triển Việt Nam (BIDV) lập thành công ty cổ phần.

Tuy nhiên, sau đó thì hai thành viên trong dự án BOT này là Tổng Công ty Sông Đà và BIDV đã rút khỏi dự án và thay vào đó là 2 cổ đông mới gồm: Tổng công ty CP đầu tư phát triển xây dựng (DIC) và Cty CP xây dựng và thương mại tổng hợp Thái Ninh (Cty Thái Ninh). Việc thay đổi nhà đầu tư này cho đến nay vẫn chưa được phép của Chính phủ, Bộ GTVT theo quy định của hợp đồng BOT này.

Không chỉ thay đổi cổ đông, việc góp vốn vào dự án cho đến nay sau 7 năm hoạt động vẫn chưa đủ. Theo đó, tổng vốn đầu tư của dự án khoảng 4.000 tỷ đồng thì các cổ đông phải góp vốn chủ sở hữu ít nhất là 400 tỷ đồng. Tuy nhiên, cho đến tháng 7/2015, thì IDICO (nắm giữ 49% vốn điều lệ) mới góp được 106,5 tỷ đồng/857,5 tỷ đồng phải góp; DIC (giữ 25% vốn điều lệ) nhưng chỉ góp được 23,7 tỷ đồng/437 tỷ đồng phải góp; Cty Thái Ninh (giữ 26% vốn điều lệ) nhưng cũng chỉ góp được 23,7 tỷ đồng/455 tỷ đồng phải góp. Việc chậm trễ góp vốn này hoàn toàn vi phạm luật doanh nghiệp.

Trong khi chưa góp vốn đủ trong 3 tháng theo luật định thì bất ngờ ngày 19/8/2015, Cty BVEC đã chuyển trả lại cho IDICO 50 tỷ đồng trong số tiền vốn góp của IDICO. Do đó, vốn góp của IDICO vào dự án BOT QL51 xuống còn 56,5 tỷ đồng. Ông Nguyễn Văn Đạt, Tổng Giám đốc IDICO khẳng định cty không hề xin rút vốn và không hiểu vì sao BVEC trả lại vốn góp, trong khi các cổ đông chưa góp đủ vốn, nợ các nhà thầu chưa trả hết.

Cũng theo ông Đạt, dự án BOT QL51 chính thức thu phí từ năm 2012, nhưng cho đến nay BVEC vẫn đang nợ 4 nhà thầu là các công ty con của IDICO số tiền khoảng 150 tỷ đồng. Cty Cường Thuận – IDICO một nhà thầu khác trong dự án BOT QL51 cũng cho rằng, BVEC đang nợ khoảng 300 tỷ đồng. Khi được hỏi vì sao trả lại 50 tỷ đồng vốn góp của IDICO, lãnh đạo của BVEC không trả lời nhưng thừa nhận BVEC đang nợ các nhà thầu.

Bất ngờ thoái vốn

Tháng 9/2014, DIC - đơn vị nắm 51% vốn nhà nước và là cổ đông nắm giữ 25% vốn điều lệ trong dự án BOT QL51 bất ngờ chuyển nhượng cổ phần và quyền góp vốn cho Cty Thái Ninh. Không chỉ vậy, DIC còn ưu ái bán trả chậm phần vốn của mình cho Cty Thái Ninh. Sau đó, DIC nêu vì lý do khách quan nên tạm dừng hợp đồng chuyển nhượng. Đầu tháng 3/2016, ông Nguyễn Thiện Tuấn, Chủ tịch HĐQT DIC có công văn gửi BVEC và Cty Thái Ninh thông báo tiếp tục thực hiện hợp đồng chuyển nhượng này.

Mới đây, nêu lý do dự án đầu tư mở rộng quốc lộ 51 do BVEC thực hiện từ đầu năm 2008 đến nay chưa phát huy hiệu quả, chưa có lợi nhuận chia cổ tức. Mặt khác, IDICO đang tập trung nguồn vốn đầu tư thực hiện các dự án trọng điểm khác, do đó nguồn vốn tham gia góp vốn điều lệ của IDICO tại BVEC gặp khó khăn, IDICO có báo cáo gửi Bộ Xây dựng chấp thuận cho IDICO không tiếp tục tham gia góp vốn tại BVEC và đề nghị được thoái 100% phần vốn của IDICO đã góp tại BVEC.

Ngày 19/2/2016, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Bùi Phạm Khánh ký văn bản 282/BXD-QLDN giao hội đồng thành viên IDICO xây dựng phương án thoái vốn tại BVEC. Tuy nhiên, trong công văn chỉ đạo này lại yêu cầu IDICO: “Ưu tiên chuyển nhượng cổ phần cho Công ty Cổ phần xây dựng và thương mại tổng hợp Thái Ninh là cổ đông hiện hữu”.

Trước công văn chỉ đạo này, ông Nguyễn Văn Đạt, Tổng Giám đốc IDICO cho rằng: “Phần vốn của IDICO phải được thực hiện đấu giá công khai theo đúng quy định. Đã đấu giá thì không thể có ưu tiên được. Tôi không hiểu ưu tiên là gì”. Ông Đạt cũng khẳng định không thể làm sai luật được.

Theo Tiền phong

• Dự án “bom tấn” đổ bộ đất vàng quanh sân bay
  
• Nhiều dự án “đất vàng” của Tập đoàn Nam Cường giờ ra sao?
  
• Chuyện lạ SG: Dự án chưa thỏa thuận đền bù vẫn được bán
  
• Điểm danh dự án BĐS nợ đầm đìa ngân sách

Phản ứng của Hoàng gia Anh trước "bom tấn" truyền hình của Harry & Meghan

Điện Buckingham tê liệt vì “kinh hoàng và mất tinh thần” khi Hoàng tử Harry và Công nương Meghan “làm nổ tung gia đình” với cuộc phỏng vấn trên truyền hình Mỹ.