Chỉ chiếm một phần nhỏ trong chuỗi cung ứng, nhưng phần mềm EDA lại không thể thiếu để tạo nên các con chip ngày nay. Và hầu hết thị trường này được kiểm soát bởi 3 công ty Phương Tây. Điều đó mang lại cho Mỹ một lợi thế mạnh mẽ - tương tự như việc hạn chế tiếp cận đối với các máy quang khắc trong sản xuất chip.

Tại sao phần mềm EDA này lại quan trọng đến thế và liệu Trung Quốc có thể phát triển một giải pháp thay thế hay không?

Phần mềm EDA là gì?

Phần mềm tự động hóa thiết kế điện tử là một phần mềm chuyên dụng trong sản xuất chip. Nó giống như phần mềm CAD mà các nhà kiến trúc thường sử dụng – ngoại trừ việc nó phức tạp hơn, khi nó phải xử lý hàng tỷ bóng bán dẫn cực nhỏ trên một mạch tích hợp.

Không có một phần mềm đơn lẻ nào được xem như kẻ thống trị tốt nhất trên thị trường. Thay vào đó, một loạt các module phần mềm thường được sử dụng trong toàn bộ quy trình thiết kế: thiết kế logic, sửa lỗi, sắp xếp các thành phần, đi dây, tối ưu thời gian và tiêu thụ năng lượng, xác minh bản quyền và nhiều điều khác nữa. Vì các con chip ngày nay đã trở nên quá phức tạp, mỗi bước lại cần một công cụ phần mềm khác nhau.

Phần mềm EDA quan trọng như thế nào đối với việc sản xuất chip?

Cho dù thị trường phần mềm EDA toàn cầu chỉ có giá trị khoảng 10 tỷ USD trong năm 2021 – chiếm một phần rất nhỏ trong toàn bộ thị trường bán dẫn toàn cầu trị giá 595 tỷ USD hiện nay – nó lại đặc biệt quan trọng đối với toàn bộ chuỗi cung ứng.

Theo Mike Demler, người có hơn 40 năm làm việc trong lĩnh vực thiết kế chip và EDA cho biết, có thể xem toàn bộ hệ sinh thái ngành bán dẫn như tam giác khổng lồ. Một góc là các hãng đúc chip, những công ty như TSMC, một góc khác là các công ty sở hữu các bản quyền trí tuệ như ARM, làm ra và bán các thiết kế chip có thể tái sử dụng và góc cuối cùng là các công cụ EDA. Cả ba cùng nhau đảm bảo chuỗi cung ứng được vận hành trơn tru cho toàn ngành bán dẫn.

Tưởng chừng các phần mềm EDA chỉ quan trọng đối với những hãng thiết kế chip, nhưng ngay cả các nhà sản xuất chip cũng cần đến chúng để xác minh xem một thiết kế có thể sản xuất được hay không. Các hãng đúc chip không có cách nào chỉ sản xuất thử một hai con chip đơn lẻ làm mẫu được – họ phải đầu tư nhiều tháng cho việc sản xuất thử và mỗi lần hàng trăm con chip sẽ được chế tạo. Đó sẽ là một sự lãng phí khủng khiếp nếu trong thiết kế có lỗi nào đó. Vì vậy, các nhà sản xuất chip cũng cần một loại phần mềm EDA đặc biệt để xác thực các thiết kế này.

Sự thống trị của người Mỹ đối với phần mềm EDA

Hiện tại chỉ có một vài công ty bán phần mềm cho từng bước của quy trình sản xuất chip và họ đã thống trị thị trường này từ nhiều thập kỷ nay. Ba công ty hàng đầu trong lĩnh vực này - bao gồm Cadence (Mỹ), Synopsys (Mỹ) và Mentor Graphics (của Mỹ những đã được hãng Siemens của Đức mua lại năm 2017) - kiểm soát đến 70% thị trường EDA toàn cầu.

Sự thống trị của họ lớn đến mức các startup về EDA khi nổi lên nhắm vào một thị trường ngách nào đó sẽ thường bán mình cho một trong ba công ty lớn này, củng cố hơn nữa vị thế độc quyền của họ.

Sự thống trị của các công ty Mỹ khiến chính phủ Mỹ dễ dàng siết chặt quyền tiếp cận của các công ty Trung Quốc. Những phần mềm bị hạn chế là các công cụ được sử dụng cho thiết kế chip kiến trúc GAAFET (gate-all-around field-effect transistor: bóng bán dẫn với cực cổng bao quanh). Đây được xem là kiến trúc mạch tiên tiến nhất hiện nay, đặc biệt quan trọng đối với việc tạo ra các chip mới nhất hiện nay cũng như trong tương lai.

Mới đây nhất, chính phủ Anh cũng vừa chặn một thương vụ thâu tóm hãng cung cấp phần mềm EDA của Anh có tên Pulsic, khi phát hiện ra người mua là công ty phần mềm thiết kế bán dẫn Super Orange HK Holding hóa ra lại có quan hệ với quỹ Phát triển Công nghệ Bán dẫn của Trung Quốc.

Trung Quốc sẽ bị ảnh hưởng như thế nào?

Trong ngắn hạn, Trung Quốc sẽ không bị tác động nặng nề bởi lệnh cấm này bởi vì các hãng đúc chip Trung Quốc cũng không đủ tiên tiến để tạo ra các con chip hiện đại dùng cấu trúc GAAFET. Nhưng trong dài hạn, điều này cũng có nghĩa các công ty thiết kế chip Trung Quốc không thể tiếp cận được các công cụ tiên tiến nhất và theo thời gian, rất có thể họ sẽ bị tụt lại phía sau.

Ngoài ra không giống như đối với lệnh cấm xuất khẩu máy quang khắc, việc chặn xuất khẩu phần mềm khó khăn hơn nhiều khi chúng được phân phối trực tuyến và có thể bị vi phạm bản quyền. Ngoài ra các công ty Trung Quốc cũng có thể tiếp tục sử dụng phần mềm EDA mà họ đã mua hoặc mua lại chúng thông qua các tổ chức trung gian. Điều đó khiến khó dự đoán mức độ hiệu quả của lệnh cấm vận này.

Trung Quốc có đang phát triển công cụ EDA?

Trung Quốc cũng đã nhận ra sự cần thiết phải phát triển giải pháp thay thế. Trong kế hoạch 5 năm lần thứ nhất gần đây. EDA được xem như công nghệ tiên tiến hàng đầu trong lĩnh vực bán dẫn mà Trung Quốc phải tạo đột phá. Điều này có nghĩa những công ty phát triển EDA của Trung Quốc như Huada Empyrean sẽ nhận được nhiều vốn đầu tư hơn từ chính phủ.

Bắt đầu nghiên cứu về EDA từ những năm 1980, Huada Empyrean là công ty hàng đầu Trung Quốc về phần mềm EDA, nhưng hiện họ chỉ chiếm khoảng 6% thị phần nội địa. Công ty cũng chưa thể phát triển toàn bộ quy trình thiết kế, nghĩa là sản phẩm của họ chỉ có thể thay thế một phần nhỏ trong số các công cụ của công ty Mỹ.

Nhiều startup khác của Trung Quốc cũng đang cố gắng lấp đầy khoảng trống này, hầu hết là do các cựu nhân viên người Trung Quốc của Candence hoặc Synopsys lãnh đạo – ví dụ như X-Epic và Hẹian Industrial Software. Theo giáo sư Douglas Fuller của Trường Kinh doanh Copenhagen, các startup này, với nhiều kinh nghiệm quốc tế hơn có thể trở thành sự thay thế tốt hơn cho Huada Empyrean.

Trung Quốc có gặp khó khăn khi muốn thay thế phần mềm EDA?

Trung Quốc có một ngành công nghiệp phần mềm sôi động, nơi sản sinh ra các ứng dụng internet nổi tiếng thé giới như WeChat của Tencent và Alipay của Alibaba. Nhưng theo Xiaomeng Lu, nhà phân tích của hãng Eurasia Group: "Nhưng đối với phần mềm dành cho doanh nghiệp, sử dụng trong công nghiệp ư? Đây là nhược điểm của Trung Quốc. Trong một thời gian dài, các nhà hoạch định chính sách công nghiệp của Trung Quốc không nhận ra rằng (phần mềm EDA) chính là nút thắt thực sự."

Đó là lĩnh vực cần hàng chục năm phát triển và hàng tỷ USD đầu tư để đạt được các tiến bộ đáng kể. Vì vậy ngay cả khi các công ty Trung Quốc muốn bắt kịp đối thủ Mỹ, sẽ mất một thời gian dài trước khi họ đạt được tiến bộ nào.

Một vấn đề quan trọng là các tài năng. Phát triển công cụ phần mềm EDA là một lĩnh vực rất hẹp và các công ty Trung Quốc thường phải vật lộn trong việc thu hút các kỹ sư được đào tạo về EDA, thường chỉ chiếm một số lượng rất nhỏ.

(Theo Tổ Quốc, SCMP, Technologyreview, Bloomberg)

Cuộc khủng hoảng chip ở Trung Quốc trở thành "mồi ngon" cho những tay môi giới: Hé lộ "thị trường xám" ở Thâm Quyến

Đặt cược rằng cuộc khủng hoảng chip ở Trung Quốc sẽ không được giải quyết trước năm 2023, nhiều nhà môi giới đã mạnh tay mua vào với hy vọng có thể kiếm lời từ việc bán chênh giá.

Ở thế hệ mới, Hyundai Elantra đã có những thay đổi được đánh giá tốt về cả ngoại hình lẫn trang bị bên trong.

Đầu tiên phải kể đến ngôn ngữ thiết kế mới khiến Hyundai Elantra không còn tẻ nhạt mà gây sự chú ý khi quan sát cả 4 góc. Đầu xe dùng tản nhiệt lớn với mặt nạ dữ dằn khi kết hợp cùng cụm đèn pha LED mắt sắc. Phần thân được tạo nên bởi những đường gân sắc sảo, tạo hình khí động học với mái vòm nối liền đuôi thành một dải không đứt quãng. Đuôi phía sau nhấn mạnh kiểu dáng coupe thể thao, khỏe khoắn.

Về tổng thể thì Elantra mới dài hơn 56 mm, rộng hơn 25 mm và thấp hơn 20 mm so với trước. Chiều dài cơ sở tăng thêm 20 mm lên mức 2.720 mm. 

Bên trong, kiểu thiết kế hướng toàn bộ điều khiển trung tâm về người lái tiếp tục duy trì như trên thế hệ cũ nhưng Hyundai đã làm triệt để hơn trên Elantra thế hệ mới. Màn hình tap-lô và màn hình trung tâm lớn lên tới 10,5 inch theo xu hướng không khoảng cách tạo điểm nhấn chính, phía dưới tay nắm cần số thấp cùng bệ đặt cao làm nên hiệu ứng như buồng lái máy bay.

Hyundai Elantra 2022 có sẵn các trang bị tiện nghi mang tính công nghệ mới như kết nối Android Auto và Apple CarPlay qua tín hiệu không dây, đèn viền nội thất 64 màu khác nhau, sạc điện thoại không dây; hệ thống âm thanh Bose 8 loa; khóa kỹ thuật số cho phép khởi động và điều khiển xe từ xa thông qua ứng dụng trên điện thoại thông minh; hệ thống nhận dạng giọng nói thông minh...

Một số hình ảnh về Hyundai Elantra thế hệ mới, trong đó có bản N-Line với mạt trước "ngầu" hơn hẳn bản thường.

Về sức mạnh, chưa rõ các phiên bản chính thức sẽ bán tại Việt Nam nhưng Elantra thế hệ mới thường sẽ có động cơ 2.0L 4 xy lanh quen thuộc, có khả năng sản sinh công suất tối đa 147 mã lực nhờ đạt mô-men xoắn cực đại 179 Nm, kết hợp với hộp số CVT. Tại nước ngoài còn có thêm bản động cơ hybrid kết hợp động cơ xăng 1.6L và động cơ điện, nhưng sẽ khó bán bởi nhà phân phối tại Việt Nam lâu nay chưa hề mặn mà với loại động cơ này.

Riêng bản N Line hiệu năng cao dùng động cơ tăng áp 1.6L sản sinh công suất 201 mã lực và mô-men xoắn 265 Nm dường như sẽ được bán ngay trong đợt ra mắt đầu tiên bởi một số hình ảnh xuất hiện trên mạng xã hội đã cho thấy điều này. Đây là phiên bản cao cấp nhất của Elantra khi bán ở Việt Nam với đặc điểm trang bị mâm 18 inch, các ốp mặt trước, sau thiết kế riêng. Hệ thống trao và phanh cũng hiệu quả hơn bản thường.

Về trang bị an toàn, Hyundai Elantra thế hệ mới có thêm một số công nghệ mà thế hệ cũ trước đây chưa có như hệ thống hỗ trợ tránh va chạm trước với khả năng phát hiện người đi bộ, hỗ trợ giữ làn, đèn pha thông minh. Ngoài ra, trên bản cao nhất có thể thêm kiểm soát hành trình thích ứng, cảnh báo xe cắt ngang ở phía sau và hỗ trợ tránh va chạm khi đỗ xe.

Thách thức lớn nhất của mẫu Hyundai Elantra là phải thay đổi được vị thế trên thị trường khi các đối thủ cạnh tranh hiện nay đang áp đảo về doanh số.

Trước đây, doanh số của mẫu Hyundai Elantra tại Việt Nam thường "lép vế" so với các đối thủ cùng hạng. Nửa đầu năm 2022, Hyundai Elantra đứng thứ 4/5 với 1.356 xe trong phân khúc, thua xa mẫu xe "anh em" đứng đầu là Kia K3 (bán 7.439 xe).

Trong gần 2 năm qua, Hyundai Elantra có doanh số thấp nhất trong gia đình liên doanh ô tô Hyundai Thành Công. Doanh số bán chưa từng vượt ngưỡng 1.000 xe/tháng.

Nguyên nhân của con số tiêu thụ chưa tốt được giới kinh doanh đánh giá là do chậm thay đổi mẫu xe mới. Hơn nữa, trên thị trường xe cũ, Hyundai Elantra có mức giữ giá chưa tốt nếu so với Kia K3, Toyota Altis hay Mazda 3.

Ngoài ra, Hyundai Elantra ở các phiên bản sản xuất gần đây được một số người dùng phản ánh một số hiện tượng trên các diễn đàn như tiếng kêu ở trục vô-lăng khi xoay, nổi "cá vàng" trên bảng tap-lô. 

Hiện, các đại lý chưa đưa ra giá bán của Elantra mới. Thế hệ cũ của Hyundai Elantra đang bán có 4 phiên bản, giá từ 580-769 triệu đồng. Với những nâng cấp như kể trên, nhiều khả năng Elantra mới sẽ tăng giá bán và có thể chạm ngưỡng 800 triệu đồng cho phiên bản cao cấp.

Đình Quý

Tin bài cộng tác gửi về Ban Ô tô xe máy theo email: [email protected]. Xin cảm ơn!

Kia K3 (Cerato) và Hyundai Elantra là 2 đại diện nổi bật trong phân khúc sedan hạng C giá rẻ tại Việt Nam. Cả 2 đều là những thương hiệu tới từ Hàn Quốc nhưng lại có nhiều sự khác biệt trong thiết kế và trang bị.