"Không có chuỗi cung ứng nào trên thế giới quan trọng đối với chúng tôi hơn Trung Quốc", CEO Apple Tim Cook cho biết trong chuyến đi đến Trung Quốc vào tháng 3. Nhưng với doanh số bán hàng tại Trung Quốc sụt giảm và các mối đe dọa tiềm tàng đối với chuỗi cung ứng của mình, Apple có thể sẽ xem xét kỹ hơn các thị trường châu Á mới.

Người đứng đầu Apple vừa kết thúc chuyến công du 5 ngày đến Đông Nam Á, dừng chân tại Việt Nam, Indonesia và Singapore trong một chuyến đi mà tạp chí Fortune nhận định có thể là một nỗ lực nhằm"phòng ngừa rủi ro chuỗi cung ứng"và "dọn đường" cho đầu tư sau này.

Đông Nam Á là một trong vài thị trường mới nổi, bên cạnh Ấn Độ và Mỹ Latinh, mà Apple cần nhắm đến để tăng trưởng trong tương lai, theo Ivan Lam, nhà phân tích cao cấp tại hãng nghiên cứu Counterpoint. Ông cho biết người tiêu dùng Đông Nam Á nhìn nhận Apple như thương hiệu cao cấp và khá ưu ái. Chuyên gia dự đoán Apple sẽ tăng cường chiến lược bán hàng tại đây khi mức độ tiêu thụ được cải thiện.

Hiện tại, Đông Nam Á chiếm một tỷ lệ nhỏ, nhưng đang phát triển nhanh, trong thị trường iPhone. Bryan Ma, Phó Chủ tịch nghiên cứu thiết bị tiêu dùng tại IDC, cho biết Apple xuất xưởng chưa đến 10 triệu iPhone sang Đông Nam Á vào năm 2023, chiếm dưới 5% lô hàng toàn cầu. Dù vậy, nó vẫn ghi nhận mức tăng trưởng 32%.

Dù vậy, theo ông Ma, lý do CEO Tim Cook quan tâm đến Đông Nam Á không nằm ở bán lẻ mà là sản xuất. Phó Chủ tịch IDC nhận định động lực thậm chí còn lớn hơn đằng sau chuyến thăm là để “phòng ngừa rủi ro chuỗi cung ứng”khi ngành công nghiệp tiếp tục đa dạng hóa khỏi Trung Quốc. Điều đó thể hiện qua các cuộc gặp với không chỉ các nhà cung ứng mà còn với cả các chính phủ để thuận lợi đầu tư sau này.

Trung Quốc vẫn là trung tâm sản xuất lớn nhất của Apple, nhưng đại dịch Covid đã chứng minh cho nhà sản xuất iPhone thấy nguy cơ khi “bỏ trứng vào một giỏ”. Các đợt phong tỏa do Covid ở “thành phố iPhone" Trịnh Châu đã làm giảm sản lượng iPhone năm 2022. Sau đó, Apple đổ lỗi một phần cho gián đoạn Covid khiến doanh thu giảm 5% so với cùng kỳ năm trước trong quý IV/2022.

Nhìn rộng hơn, Mỹ đang khuyến khích các công ty "giảm rủi ro" bằng cách đa dạng hóa chuỗi cung ứng ra khỏi Trung Quốc.

Lịch trình CEO Tim Cook ở Đông Nam Á

Điểm dừng chân đầu tiên của Tim Cook là Việt Nam, vốn đã là một phần trong chuỗi cung ứng của Apple. Trong hai ngày ở Việt Nam, ông cam kết tăng chi tiêu cho các nhà cung cấp tại Việt Nam trong cuộc họp với Thủ tướng Phạm Minh Chính tại Hà Nội. Công ty cho biết đã chi gần 16 tỷ USD cho chuỗi cung ứng của Việt Nam kể từ năm 2019, tạo ra khoảng 200.000 việc làm.

Chia sẻ với CNN, Dan Ives – nhà phân tích cấp cao của hãng chứng khoán Wedbush – gọi Việt Nam là “điểm hạ cánh hoàn hảo đối với các hãng công nghệ đa dạng hóa bên ngoài Trung Quốc”. Ông nhắc đến một yếu tố là số lượng kỹ sư được đào tạo ở đây.

“Chúng tôi không chỉ nói về sản xuất đồ điện tử giá rẻ. Chúng tôi đang nói về lên cao hơn trong chuỗi giá trị...”,ông Ives nói.

Trong khi đó, Thuy Anh Nguyen – chuyên gia tại công ty quản lý quỹ Dragon Capital – chỉ ra một lợi thế khác của Việt Nam là dân số bùng nổ, có học thức và trẻ. Đó là điểm thu hút lớn đối với các công ty công nghệ nước ngoài đang tìm cách thuê công nhân cho nhà máy và tìm kiếm khách hàng tiêu dùng sản phẩm. Tỷ lệ tiếp cận smartphone ở Việt Nam cũng đang tăng lên nhanh chóng.

Sau khi rời Việt Nam, CEO Apple đã đến Indonesia, nền kinh tế lớn nhất và đông dân nhất Đông Nam Á. Trong cuộc gặp với Tổng thống sắp mãn nhiệm Joko Widodo, ông Cook cho biết sẽ xem xét thành lập các cơ sở sản xuất tại nước này.

Apple hiện chưa có nhà máy nào ở Indonesia. Thay vào đó, công ty đã thành lập một số học viện nhà phát triển kể từ năm 2018. Apple dự kiến mở học viện thứ tư tại Bali.

Indonesia yêu cầu smartphone bán trong nước phải bao gồm ít nhất 35% linh kiện địa phương và Apple đã đáp ứng được dù không sản xuất trong nước nhờ vào các học viện của mình. Bộ trưởng Công nghiệp Indonesia, người cũng có mặt tại cuộc họp với ông Cook và Tổng thống Widodo, gợi ý Apple có thể hợp tác với các công ty Indonesia để mua linh kiện, ngay cả khi họ không mở nhà máy.

Điểm dừng chân cuối cùng của Tim Cook trong chuyến công du Đông Nam Á là Singapore, nơi có thu nhập bình quân đầu người cao nhất khu vực. Đất nước này là nơi có ba trong số 5 Apple Store Đông Nam Á. Hai cửa hàng còn lại ở Thái Lan và Apple được cho là đang xem xét mở Apple Store đầu tiên tại Malaysia.

Nhân chuyến thăm của CEO, Apple tuyên bố sẽ đầu tư hơn 250 triệu USD để phát triển trụ sở tại Singapore. Apple mở cơ sở đầu tiên tại Singapore vào năm 1981, với 72 nhân viên tập trung vào máy tính cá nhân Apple II. Công ty đang xem Singapore như một trung tâm khu vực cho các vai trò quan trọng và hiện tuyển dụng hơn 3.600 nhân viên.

CEO Apple đã gặp Thủ tướng sắp tới của Singapore, Lawrence Wong, vào ngày 19/4. Trên LinkedIn, ông Wong viết rằng ông đã thảo luận về"các cơ hội ở Đông Nam Á"và "mối quan hệ đối tác chặt chẽ giữa Singapore và Apple"trong cuộc gặp với ông Cook.

Trong một chương trình phát thanh nổi tiếng của Singapore cùng ngày, lãnh đạo Apple nói ông muốn đầu tư nhiều hơn vào R&D trong nước. "Singapore luôn giữ một vị trí đặc biệt trong trái tim tôi",ông nói với thính giả.

(Theo Fortune, CNN)

Chiều 15/4, tại cuộc giao ban Quản lý nhà nước của Bộ TT&TT, Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng đã trao giấy phép thiết lập mạng và cung cấp dịch vụ thông tin di động mặt đất sử dụng công nghệ 5G cho Viettel và VNPT.

Cục trưởng Cục Viễn thông Nguyễn Thành Phúc cho biết, sau 15 năm có quy định về việc đấu giá tần số vô tuyến điện tại Luật Tần số vô tuyến điện 2009, lần đầu tiên Bộ TT&TT tổ chức đấu giá thành công quyền sử dụng tần số vô tuyến điện đối với băng tần triển khai 5G. Hai doanh nghiệp trúng đấu giá là Viettel với khối băng tần 2500 - 2600 MHz và VNPT với khối băng tần 3700 – 3800 MHz.

“Với việc đấu giá thành công quyền sử dụng tần số vô tuyến điện nêu trên, Bộ TT&TT đã chính thức cấp phép thiết lập mạng và cung cấp dịch vụ thông tin di động mặt đất sử dụng công nghệ 5G từ ngày 11/4/2024. Các doanh nghiệp sẽ nhanh chóng triển khai thương mại hoá 5G trên phạm vi toàn quốc trong năm 2024, hình thành một hạ tầng mới thúc đẩy phát triển kinh tế số - xã hội số - chính phủ số tại Việt Nam”,ông Nguyễn Thành Phúc nói.

Phát biểu tại sự kiện, Chủ tịch Viettel Tào Đức Thắng cho biết, với việc sở hữu tần số, Viettel sẽ tăng cường hạ tầng cho 4G, đồng thời quyết tâm sớm đưa 5G tới khách hàng trong năm 2024.

Ông Tô Dũng Thái, Chủ tịch VNPT chia sẻ, việc cấp giấy phép 5G là bước ngoặt để doanh nghiệp có thể làm các thủ tục triển khai dịch vụ đáp ứng nhu cầu khách hàng. VNPT dự định nâng cấp hệ thống truyền dẫn, đồng thời đầu tư 1.000 trạm 5G mới trong năm 2024.  Phía MobiFone cũng chia sẻ mong muốn sớm được cấp phép 5G thông qua đấu giá. 

Trước đó, Cục trưởng Cục Tần số vô tuyến điện (Bộ TT&TT) Lê Văn Tuấn cho biết, hiện công nghệ 5G đã chín muồi so với 2 - 3 năm trước. Qua thời gian thử nghiệm, các nhà mạng đã sẵn sàng cung cấp dịch vụ 5G và quan tâm đến việc đấu giá băng tần cho 5G. Hiện đa số quốc gia trên thế giới đều chọn hình thức đấu giá vì thế giới thừa nhận đây là hình thức minh bạch nhất.

Sau khi Chính phủ và các bộ, ngành liên quan cùng với Bộ TT&TT ra cơ chế tháo gỡ những vướng mắc trong việc đấu giá tần số, chiều 8/3/2024, Công ty Đấu giá Hợp danh số 5 Quốc gia đã tổ chức cuộc đấu giá quyền sử dụng tần số vô tuyến điện đối với khối băng tần B1 (2.500-2.600 MHz). Sự kiện này đánh dấu dấu mốc mới cho viễn thông Việt Nam khi chuyển từ cấp phát, thi tuyển sang đấu giá để có được tần số.

Tập đoàn Công nghiệp - Viễn thông Quân đội đã trúng đấu giá khối băng tần 2500-2600 MHz với giá 7.533.257.500.000 đồng và VNPT trúng đấu giá khối băng tần 3700-3800 MHz với giá 2.581.892.500.000 đồng.

Riêng khối băng tần 3800-3900 MHz, do chỉ có 1 doanh nghiệp nộp tiền đặt trước để tham gia đấu giá, không có đủ số lượng tối thiểu doanh nghiệp đủ điều kiện tham gia đấu giá theo quy định của Luật Đấu giá tài sản, nên cuộc đấu giá khối băng tần này không thành.

Cục Tần số vô tuyến điện, Cục Viễn thông đã có thông báo về việc nộp tiền cấp quyền sử dụng tần số vô tuyến điện; thông báo phí, lệ phí tần số vô tuyến điện; phí cấp phép hoạt động viễn thông, phí quyền hoạt động viễn thông gửi các doanh nghiệp trúng đấu giá.

Theo ông Lê Văn Tuấn, sau khi 2 khối tần số vừa đấu giá được cấp cho doanh nghiệp, lượng tần số cấp cho thông tin di động đã tăng lên 59% so với hiện nay. Lượng tần số tất cả các doanh nghiệp đang được cấp là 340 MHz, riêng trong 2 cuộc đấu giá thành công vừa qua đã cấp thêm 200 MHz. Với lượng băng tần bổ sung thêm, chắc chắn chất lượng dịch vụ băng rộng di động sẽ tăng lên. 

Với khối tần số 3800-3900 MHz đấu giá không thành, theo quy định của Nghị định 63, giá khởi điểm của khối băng tần 3800-3900 MHz sẽ là giá doanh nghiệp đấu băng tần 3700-3800 MHz đã trả. Tức là sau khi VNPT được cấp phép, giá VNPT trả được chính thức sử dụng làm giá khởi điểm cho việc đấu giá lại khối băng tần 3800-3900 MHz.  

Sau khi Cục Tần số vô tuyến điện báo cáo lãnh đạo Bộ để tổ chức đấu giá lại khối băng tần 3800-3900 MHz, nếu vẫn tiếp tục chỉ có 1 doanh nghiệp tham gia đấu giá thì khối băng tần này có thể sẽ được bán lại cho doanh nghiệp đó theo quy định.  

Nhu cầu nhân lực ngành Kế toán, Tài chính lớn

Theo thống kê của Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp, riêng trong tháng 3/2019 có đến 12.472 doanh nghiệp mới thành lập. Với tính đặc thù công việc và số lượng doanh nghiệp tăng lên không ngừng, có thể thấy cơ hội việc làm cho ngành Kế toán - Tài chính đang rộng mở.

Ngoài các công ty và doanh nghiệp tư nhân, doanh nghiệp nhà nước cũng đang tìm kiếm cho mình nguồn nhân lực Kế toán - Kiểm toán chất lượng. Bên cạnh đó, một vị trí mới đang phát triển mạnh mẽ và thu hút được rất nhiều quan tâm của xã hội đó là công việc Tư vấn tài chính cá nhân.

Đa dạng về công việc như Kế toán viên, Kiểm toán viên, Tư vấn tài chính,... và vị trí từ trong nước đến quốc tế, từ tư nhân đến nhà nước. Đây là lí do những cử nhân ngành Kế toán, Kiểm toán, Tài chính sẽ từ “xin việc” sang “chọn việc” để tìm được một công việc đúng với chuyên ngành và kiến thức đã được đào tạo ở trường đại học.

Chuyên viên phân tích tài chính

Lương cao và tăng theo năm kinh nghiệm

Nền kinh tế phát triển mạnh mẽ, dòng tiền lớn đang hoạt động dẫn đến yêu cầu chuyên môn rõ ràng của công việc kế toán để có thể quản lý hết được tài chính cũng như cơ hội rủi ro của doanh nghiệp. Vì vậy kế toán, tài chính đang là một trong những vị trí không thể thay thế. Điều này khiến cho các doanh nghiệp muốn giữ cho mình những nhân sự tài năng đều đưa ra mức lương cao và cố định để giữ họ gắn bó lâu dài với doanh nghiệp.

Mức lương khởi điểm của kiểm toán viên trong các doanh nghiệp tương đối cao so với mặt bằng chung thu nhập các ngành nghề khác tại Việt Nam. Với kiểm toán viên từ 1 - 4 năm kinh nghiệm, mức lương có thể lên đến 20 triệu đồng. Trên thực tế con số này hoàn toàn có thể cao hơn dựa trên năng lực, kinh nghiệm và hiệu suất công việc của bạn.

Môi trường làm việc vươn ra quốc tế

BIG4 bao gồm PwC, EY, Deloitte, KPMG là 4 công ty kiểm toán hàng đầu thế giới, mạnh về quy mô, chất lượng và bề dày lịch sử. Nắm giữ nhiều nhân sự kế toán - tài chính có năng lực, có văn phòng tại hầu hết các nước trên thế giới, BIG4 xử lý phần lớn các công việc kiểm toán cho các công ty có giao dịch công khai lớn ở các quốc gia.

Tương lai của kế toán, kiểm toán viên được mở rộng, có cơ hội vươn ra quốc tế, tham gia vào những thị trường thương mại sôi động nhờ vào mạng lưới công việc chuyên nghiệp và chất lượng như BIG4.

Sinh viên Chương trình Quốc tế - Cử nhân kế toán ứng dụng tại Công ty Kiểm toán hàng đầu thế giới KPMG.

Cơ hội phát triển và thăng tiến trong sự nghiệp

Các chương trình liên kết quốc tế đào tạo, hợp tác, trao đổi ở Việt Nam về ngành Kế toán - Tài chính ngày càng nhiều, vì vậy cơ hội phát triển chuyên sâu về ngành này càng trở nên thuận lợi.

Thực tế, các vị trí giám đốc quản lý đều đi lên từ các bộ phận tài chính, bộ phận “xương sống” của một doanh nghiệp. Nắm được những kiến thức về tài chính, quản trị, cơ hội rủi ro chính là chìa khóa cho sự phát triển trong sự nghiệp của mỗi cá nhân hoặc doanh nghiệp.

Trường Đại học Hà Nội

Ngọc Minh

Nói dứt lời, chị nhẹ nhàng bắt chuột mẹ bỏ lên khung lưới phía trên, rồi thò tay bắt từng chú chuột con trong ổ ra để tiêm vi rút gây bệnh sốt xuất huyết (SXH) vào não. Thấy đàn con bị đe dọa, chuột mẹ liền quay đầu muốn cắn vào tay “kẻ lạ”. Nghe ổ chuột “hàng xóm” kêu chí chóe, nhiêu chuột mẹ ở các ổ khác rung lắc liên tục che chắn cho đám chuột con.

Cầm chuột con còn đỏ hỏn lên, chị Dung nói: “Những chú chuột hai ngày tuổi này có nhiệm vụ cao cả! Chúng sống trong môi trường sạch ngay từ bào thai đến phòng thí nghiệm nên sinh phẩm sản xuất ra đảm bảo an toàn”. Thoa cồn lên não chuột con, chị bắt đầu tiêm vi rút. 

“Mục đích tiêm vi rút gây SXH là để vi rút phát triển trong não chuột. Sau 5-7 ngày, số lượng vi rút sẽ tăng mạnh khiến chuột con bị tê liệt, chân không còn phản xạ nữa và mất khả năng kiểm soát; lúc đó, kĩ thuật viên bắt đầu trích vi rút trong não chuột ra làm kháng nguyên. Kháng nguyên này dùng để sản xuất sinh phẩm để chẩn đoán bệnh SXH ở người”.

Tiêm xong, chị thoa cồn lên mũi chuột mẹ rồi lẹ làng thả chuột con về lại ổ. Thấy “vật thể lạ”xâm nhập, chuột mẹ nghi ngại tiến lại gần rồi dũng mũi ngửi. Tôi trố mắt nhìn với vẻ ngạc nhiên, chị Dung lý giải: “Chuột mẹ ngửi để xác định có phải là con ruột hay con hàng xóm. Tuy nhiên, lúc này mùi cồn trên mũi chuột mẹ giống như mùi cồn trên não chuột con, nên nó sẽ không phân biệt được. 

Nếu tiêm không khéo, làm máu chảy ra, chuột mẹ ngửi thấy mùi lạ và nghĩ đó không phải là con ruột nên sẽ cắn chết hay ăn thịt con ngay tức khắc. Nếu chúng cắn chuột con khá nhiều thì đợt sản xuất sinh phẩm có thể bị gián đoạn. Còn nếu nuôi tách chuột mẹ ra thì càng không được. 

Chuột mẹ có nhiệm vụ cho con bú sữa suốt thời gian nuôi cấy vi rút. Nếu chẳng may chuột con chết vì suy dinh dưỡng thì vi rút trong não chuột con sẽ chết theo. Lúc đó, quy trình sản xuất vi rút coi như phá sản”.

Có những lần thấy chuột chết hàng loạt, mình hụt hẫng lắm! Không phải vì tiếc công sức bỏ ra mà nhiều người bệnh đang chờ xét nghiệm, còn các trung tâm y tế dự phòng đang hối thúc liên tục”. 

Chính vì thế, chị thường vùi đầu ở “khu cấm cung” để cho chuột ăn hoặc “châm” thêm nước uống, ban đêm thậm chí cũng tạt qua để kiểm tra sức khỏe lũ chuột sau chích vi rút. Nhờ sự góp sức của chị cùng các đồng nghiệp mà mỗi năm, Viện Pasteur TP.HCM vẫn là đơn vị duy nhất của cả nước sản xuất bộ sinh phẩm chẩn đoán SXH được Bộ Y tế dùng cho chương trình “Mục tiêu quốc gia phòng chống SXH”.

Nhờ tình yêu khoa học mà chị đã có những cải tiến thành công trong việc tạo ra sinh phẩm, giúp chẩn đoán bệnh SXH sớm hơn. 

Chị bộc bạch: “Bộ sinh phẩm đang dùng hiện nay đã sản xuất từ nhiều năm trước có khuyết điểm phải mất hai ngày mới cho ra kết quả bệnh; trong khi xét đặc trưng của bệnh SXH cần phải phát hiện sớm mầm bệnh ban đầu, để ngăn chặn lây lan. Vì vậy, rất cần bộ sinh phẩm cho ra kết quả SXH nhanh hơn. 

Mặt khác, các dung dịch pha loãng và sinh phẩm của bộ kit sinh phẩm hiện tại đều không màu nên khi thực hiện chẩn đoán sẽ khó phân biệt, có thể khiến kỹ thuật viên xét nghiệm nhầm lẫn vì không biết đã bỏ dung dịch hay sinh phẩm nào vào mẫu thử, khiến kết quả không chính xác hoặc buộc phải tiến hành xét nghiệm lại”. 

Năm 2013, đề tài “Nâng cao tính khả dụng của bộ sinh phẩm MAC-ELISA dùng trong chẩn đoán bệnh SXH Dengue thông qua việc mẫu hóa dung dịch đệm và rút ngắn thời gian xét nghiệm” do chị chủ nhiệm đã đưa ra kỹ thuật rút ngắn việc chẩn đoán bệnh xuống còn 6 giờ, đồng thời phản ứng màu giữa các dung dịch trong xét nghiệm cũng giúp kỹ thuật viên không nhầm lẫn. 

Sinh phẩm mới này của Viện Pasteur đã chiếm ưu thế so với nhiều sản phẩm của nước ngoài cả về độ nhạy lẫn thời gian cho ra kết quả (của nước ngoài phải đến 10 giờ). Chưa kể, giá của bộ kít do Việt Nam sản xuất chỉ có 3,7 triệu đồng/bộ có thể dùng cho 45 bệnh nhân; trong khi giá của bộ kít nhập ngoại lên đến 24 triệu đồng. 

Hiện bộ kít mới cải tiến này đang trong giai đoạn đánh giá trước khi chuẩn bị thủ tục đăng ký với Bộ Y tế để lưu hành ra thị trường. Ngoài ra, chị Dung cùng êkip của Viện Pasteur sản xuất kháng nguyên từ chuột để tạo bộ sinh phẩm chẩn đoán bệnh viêm não Nhật Bản, hạn chế sản phẩm nhập khẩu từ nước ngoài.

Nghiền xác muỗi để dự báo dịch

Trên đường dẫn tôi đến “cứ điểm nghiền xác muỗi”của Viện Pasteur, nhìn thấy hàng loạt tủ đông lạnh -70 độ C – 80 độ C trữ đa dạng các loại côn trùng và mẫu vi rút hung hãn như: vi rút dại, vi rút Hantaan, vi rút HIV,… tôi hỏi “làm việc trong môi trường toàn vi rút, chị có thấy ớn không?”. 

Chị lắc đầu: “Nếu muốn sống sung sướng, tôi đã trụ lại công ty cũ rồi”. Lúc mới ra trường, chị Dung từng được một công ty tư nhân chuyên về thực phẩm săn đón, với mức lương khá ổn. Thế nhưng, do công việc xem nghiệm tìm nồng độ các chất trong thực phẩm cứ lặp đi lặp lại theo máy móc có sẵn mà không cho phép chị nghiên cứu, sáng tạo như ngành nghề đã học nên chị quyết định nghỉ việc. 

Thế nhưng, từ khi trở thành “bạn của vi rút”, chị trở nên cô độc hơn. “Hễ năm nào xuất hiện dịch mới thì tôi lại bị nhiều người e dè khi gặp gỡ, dù dịch đang còn ở tận châu Phi hay Trung Đông. 

Năm 2007, tôi vào tập sự ở Viện thì dịch SARS xuất hiện đe dọa toàn cầu, nhiều người liên tục gọi điện hỏi dò tôi, nhiều người né tránh. 

Còn năm 2009, dịch cúm A/H1N1 tràn lan, Việt Nam cũng tiếp cận nhiều ca bệnh từ nước ngoài về, một số đồng nghiệp bị nhiễm vi rút. Lúc đó bạn bè nghe tin thăm hỏi nhưng không ai muốn gặp tôi”.

Bắt từng con muỗi trong ống nghiệm ra, chị Dung say sưa kể: “Đây là con muỗi Aedes aegypti… Còn đây là muỗi Aedes albopictus, muỗi Culex tritaeniorhynchus… Các loại này sẽ truyền vi rút gây bệnh SXH, viêm não Nhật Bản cho người. Để dự báo cho cộng đồng biết được mùa dịch SXH năm nay do tuýp nào chiếm ưu thế, loại muỗi nào đang là “chủ chứa” vi rút và địa phương nào đối diện với nguy cơ dịch bệnh thì cần phải nghiền nát từng con muỗi ra để phân lập vi rút ký sinh trên muỗi”. 

Nghiền xong khoảng 20-30 con, chị hòa xác từng con muỗi với dung dịch nuôi cấy tế bào. Sau khi xác định được vi rút gây bệnh, chị nuôi cấy vi rút suốt 7-14 ngày, rồi đem soi dưới kính hiển vi bằng phương pháp miễn dịch huỳnh quang. Khi đó loại vi rút gây bệnh sẽ “hiện nguyên hình”thành màu sáng xanh lục, có thể là vi rút gây bệnh viêm não Nhật Bản, cũng có khi là bệnh SXH… 

Theo chị, khó khăn nhất trong quá “truy tìm” vi rút là sợ muỗi chết trước do không được bảo quản đúng. Với những nơi cách xa Sài Gòn như: Cà Mau, Bạc Liêu, Kiên Giang… thì quá trình bắt muỗi và vận chuyển phải mất đến hai ngày. Trên đường “hộ tống” về Sài Gòn, nếu để muỗi ngộp hoặc không đủ thức ăn cũng dễ bị chết, lúc đó vi rút trong muỗi cũng không còn. Thậm chí, trên đường vận chuyển, nếu xe chạy quá nhanh, muỗi sốc cũng bị chết.

Sau nhiều năm “chơi” với muỗi để xác định các tuýp vi rút SXH gây bệnh cho người, chị Dung là chủ nhiệm chính cho đề tài “Phát triển phương pháp vi trung hòa xác định kháng thể IgG trung hòa vi rút Dengue tuýp 2”. Đối với bệnh SXH, hiện các chẩn đoán thông thường chỉ xác định được một bệnh nhân đã bị SXH bao nhiêu lần, chứ không thể biết người bệnh đã thắc mắc cụ thể tuýp nào. 

Đề tài này thành công, mở ra cơ hội cho các cơ sở xét nghiệm chính xác bệnh nhân mắc SXH tuýp D2 vì đây là chủng vi rút có động lực mạnh, dễ gây sốc do SXH. 

Sắp tới, Viện tiếp tục nghiên cứu trên ba tuýp SXH còn lại. Ngoài ra, vắc-xin SXH đang được nghiên cứu tại Viện Pasteur đã bước vào giai đoạn 3, do đó, phương pháp này sẽ giúp phát hiện khả năng đáp ứng miễn dịch của người được chích ngừa SXH, tiết kiệm chi phí rất nhiều so với sử dụng các phương pháp khác.

Như mọi nhà khoa học chân chính, chị Dung đang tiếp tục con đường nghiên cứu với tất cả say mê. Trong “thế giới” của sinh phẩm cứu người, người phụ nữ ấy hoàn toàn thầm lặng và đầy đủ với tình yêu của mình.

(TheoVăn Thanh/ Báo Phụ nữ TP.HCM)