* An Nhi

Trao đổi với VietNamNet, thầy Đinh Đức Hiền - giáo viên tại Hà Nội, cho rằng các em thi vào lớp 10 chỉ có 4 lựa chọn: vào hệ công lập, tư thục, trung tâm giáo dục thường xuyên, cơ sở giáo dục nghề nghiệp và phần lớn là học sinh mong muốn công lập. Ở các thành phố lớn như Hà Nội thì chỉ tiêu cho công lập khoảng 60% mỗi năm nên áp lực kỳ thi này là rất lớn. 

“Áp lực chủ quan của kỳ thi vào lớp 10 hiện nay, nhất là tại Hà Nội, phần lớn lại đến từ kì vọng của chính phụ huynh, kể cả có thi môn thứ 4 hay không, vì còn thời gian trống là nhiều phụ huynh sẵn sàng cho con học thêm đủ các lớp. 

Tôi biết những phụ huynh cho con đi luyện thi một môn có khi mấy thầy. Từ đó có thể thấy rất nhiều học sinh lớp 9 ở Hà Nội vất vả thực sự, học đến 12 giờ đêm là chuyện bình thường. 

Dẫu biết phụ huynh ai cũng muốn làm tất cả vì tương lai con mình, áp lực là cần thiết, nhưng xin hãy đồng hành, hiểu con và tôn trọng nhiều hơn, đồng thời giảm gây áp lực lên hệ thống giáo dục”, thầy Đinh Đức Hiền nói.

Thi 3 môn không phù hợp với chương trình cũ?

Thầy Đinh Đức Hiền cũng thừa nhận kì thi vào lớp 10 hiện nay ở hầu hết các tỉnh thành đang diễn ra với 3 môn Toán, Văn, Anh, nhưng hiện nay đã có sự bất cập nhất định:

Thứ nhất: Học sinh đang học thuộc chương trình cũ, ngay từ lớp 8 đã ôn thi 3 môn và hầu hết bỏ qua những môn học khác, trong khi lên lớp 10 các em phải chọn môn. Nhưng có biết gì đâu để mà chọn khi lớp 8-9 là giai đoạn cực kì quan trọng trong việc trải nghiệm, định hướng nghề nghiệp, tiền đề cho cấp 3 thì các em lại gần như dành thời gian cho luyện thi, các môn học khác biến thành 'môn phụ'.

Phải nói thật, rất nhiều học sinh hiện nay lên cấp 3 đã 'mất gốc' các môn tự nhiên, xã hội ngay từ khi còn ở cấp 2, không được trải nghiệm nghiêm túc, thực sự, đầy đủ thì đâu biết mình thực sự phù hợp cái gì để chọn ở cấp 3?.

Thứ 2: Việc nhân đôi điểm môn Toán, Văn vô hình trung đẩy áp lực cho học sinh, phụ huynh lên cao, thậm chí cho chính giáo viên 2 môn này về mặt gánh thành tích, dẫn đến tình trạng môn chính môn phụ rõ nét.

Thứ 3: Theo định hướng chương trình GDPT mới phải đảm bảo trang bị toàn bộ tri thức nền tảng cho học sinh khi kết thúc lớp 9, từ đó học sinh có cái nhìn toàn diện, hiểu rõ bản thân, phục vụ phân luồng học sinh sau THCS. 

Hơn nữa ở chương trình mới đã đổi mới phương pháp dạy và học, học sinh tự học nhiều hơn, giáo viên định hướng, ấy vậy mà học sinh ở cấp dưới chỉ tập trung 3 môn, mất nền tảng nhiều môn thì lên cấp 3 lại dạy từ đầu. Vậy thì đổi mới làm sao?

Mục tiêu giờ đây không chỉ là kiến thức mà quan trọng hơn là năng lực, phẩm chất, làm sao đánh giá học sinh một cách toàn diện. 

“Tôi cho rằng việc thi vào lớp 10 cũng cần có bước chuyển mình phù hợp khi chỉ còn hai lứa học sinh cấp 2 theo chương trình cũ nữa thôi là bắt đầu một thế hệ học sinh của chương trình mới tuyển sinh vào lớp 10. 

Tôi xin nói lại rằng áp lực không phải ở số môn thi bao nhiêu, quan trọng là cách kiểm tra đánh giá phù hợp và thái độ của người học”, thầy Đinh Đức Hiền khẳng định.

Lịch thi chính thức vào lớp 10 công lập Hà Nội

Nhìn nhận ở một góc độ của nhà giáo tương lai, sinh viên Nguyễn Minh Thu (Thủ khoa Khoa Sư phạm Âm nhạc, Trường ĐH Sư phạm Nghệ thuật Trung ương) chia sẻ: “Tôi may mắn được theo học những người thầy giỏi, vừa có tâm, vừa có tầm. Thầy cô luôn gần gũi, quan tâm đến sinh viên”.

Với tôi, một người thầy giỏi là người vừa truyền đạt kiến thức vừa là người bạn với sinh viên, luôn sẵn sàng chia sẻ. Đó cũng là hình ảnh người giáo viên, giảng viên mà tôi luôn hướng tới.

Vì lẽ đó, tôi rất chú trọng bộ môn Tâm lý học để có thể hiểu rõ và biết cách nắm bắt tâm lý học sinh sinh viên, đối với từng độ tuổi, sẽ có cách tiếp cận và giảng dạy phù hợp. 

Trong bối cảnh cách mạng công nghệ 4.0, thầy cô ngoài “update” bản thân, cập nhật phương pháp, kiến thức giảng dạy mới thì cũng cần cập nhật thông tin (“hot trend”, những từ ngữ giới trẻ, những bài hát mới đang nổi...) để có thể gần gũi học sinh hơn, đồng thời lồng ghép vào bài giảng để học sinh tăng thêm phần thích thú, hào hứng trong học tập. 

“Cuối cùng, theo tôi, một người thầy giỏi, nhất định cần phải có một trái tim yêu nghề, luôn luôn tâm niệm, nghề giáo là một nghề cao quý để làm 'kim chỉ nam'. Như thế, người thầy sẽ luôn nồng nhiệt, tận tình, dốc lòng với nghề nghiệp, với học trò...”.

“Đặc biệt, giảng viên trong môi trường đào tạo nghệ thuật không chỉ là người thầy mà còn là một người nghệ sĩ. Có lẽ bởi vậy, thầy cô rất cần sự trẻ trung, vui tươi và truyền thật nhiều cảm hứng cũng như những năng lượng tích cực cho sinh viên.

Thông qua âm nhạc, nghệ thuật, thầy cô luôn tạo được sự kết nối đặc biệt, từ đó giúp sinh viên thêm yêu và hiểu hơn về con đường nghệ thuật mà mình đang theo đuổi”, Minh Thu tâm sự.

Cùng quan điểm với Minh Thu, một giảng viên giỏi nơi giảng đường đại học, theo Nguyễn Kim Khanh (lớp QT28C, Khoa Quản trị kinh doanh, Trường ĐH Công đoàn), là: “không chỉ có kiến thức chuyên môn, mà cần ứng dụng công nghệ mới áp dụng vào trong giảng dạy để tăng thêm hiệu suất học tập, có thêm các phương pháp giảng dạy mới cho sinh viên, khơi gợi sự sáng tạo, hoạt động tự học… để khai mở được năng lực của sinh viên”. 

Để làm được điều này, theo Kim Khanh, thầy cô cần trau dồi thêm rất nhiều kiến thức, các kỹ năng nhận thức tâm lý con người. Quan tâm tới các em, sát sao hơn trong việc học tập của sinh viên mà không gây tâm lý ép buộc, gò bó... “Em nghĩ rằng điều này đòi hỏi thầy cô sẽ phải hết sức phải năng động, tích cực, luôn giữ lối sống, tác phong gương mẫu và cái 'tâm' của nghề giáo làm tấm gương sáng cho chúng em”. 

Ngoài việc hướng dẫn sinh viên trong học tập, nghiên cứu, Khanh cũng mong đợi thầy cô có thể trở thành bạn đồng hành hay “cầu nối” giúp sinh viên có thêm những cơ hội để giao lưu, học hỏi từ cuộc sống thông qua các hoạt động ngoại khoá, các câu lạc bộ để tăng thêm kỹ năng xã hội. 

Còn Nguyễn Tuấn Dương (K40 - Báo Truyền hình, Học viện Báo chí và Tuyên truyền) bày tỏ: “Trong môi trường đào tạo báo chí như hiện nay, song song với việc truyền tải kiến thức cho sinh viên, thầy cô còn là đồng nghiệp đi trước luôn song hành thậm chí cùng tác nghiệp với sinh viên chúng em".

Vì vậy, với Dương, thầy cô là người “truyền lửa”, dẫn dắt sinh viên tiếp cận kỹ năng, nghiệp vụ báo chí thực tiễn. Đồng thời, qua đó hình thành cho sinh viên tư duy tự chủ, tự chịu trách nhiệm, sẵn sàng mọi năng lực và không đi ngược đạo đức làm nghề. 

Tiên Vũ

Trao đổi với VietNamNet, bà Lê Thị Hà, Hiệu trưởng Trường THPT Lục Ngạn số 5 (tỉnh Bắc Giang) xác nhận, đây đúng là hoạt động do trường mình tổ chức.

Tuy nhiên, những hình ảnh này không phải được ghi lại vào dịp Rằm tháng Giêng này mà được trường làm từ trước Tết Nguyên đán 2023, cụ thể là vào trưa ngày 27 tháng Chạp âm lịch, gọi là tất niên Nhâm Dần.

“Hôm đó, trường chúng tôi tổ chức Gala chào xuân, sau hoạt động gói bánh chưng và làm mứt là tổ chức liên hoan. Không phải ra quán hay làm gì mà tất cả các lớp đều làm bún chả. 

Tất cả được bày trên sân trường, lớp nọ nối tiếp lớp kia để ăn chung. Các mâm này lớp nào cũng làm, phụ huynh và học sinh cùng làm. Các mâm liên hoan cũng không có rượu bia mà chỉ có nước ngọt và nước lọc”.

Trường THPT Lục Ngạn số 5 có 19 lớp với tổng cộng 870 học sinh cùng liên hoan tiệc đứng trên sân trường. Theo bà Hà, trường bố trí 6 dãy, mỗi dãy kê 10 bàn, mỗi bàn dài 2m2, tức mỗi dãy dài 22m.

Bà Hà cho biết, mục đích của việc tổ chức liên hoan tại sân trường là nhằm tăng tính gắn kết, đoàn kết giữa các lớp trong trường, giữa phụ huynh học sinh với thầy cô.

Theo bà Hà, việc này cũng nhằm động viên các học sinh có hứng thú hơn với trường lớp, từ đó học tập tốt hơn. Trường THPT Lục Ngạn số 5 là trường tư, nhiều học sinh có học lực đầu vào yếu kém.

“Chúng tôi mời tất cả phụ huynh, song thực tế họ cũng không đến được nhiều bởi còn phải đi làm. Chúng tôi cũng mời cả các cựu học sinh để kết nối giữa các thế hệ học sinh”.

Theo bà Hà, việc tổ chức này cũng được các phụ huynh đồng thuận. Mỗi học sinh đóng 80 nghìn đồng để tham gia làm bánh chưng, ăn uống. “Các học sinh thích thú và háo hức lắm. Không khí rộn ràng toàn sân trường”, bà Hà nói.

Sau hoạt động ăn trưa, mỗi lớp chuẩn bị các túi đựng rác để dọn vệ sinh sân trường sạch sẽ.

Bà Hà cho hay, thực tế, đây là năm thứ hai trường tổ chức hoạt động này, tuy nhiên, lần này là quy mô lớn nhất từ trước đến nay.

Thầy hiệu trưởng ra 10 bài tập về nhà độc đáo cho học sinh dịp Tết