iPhone 6s tắt nguồn đột ngột sẽ được Apple thay pin miễn phí

Fantasy là một mảnh đất màu mỡ để khai phá, tiếc rằng, ở Việt Nam thể loại này lại đầy thách thức đối với các nhà văn và chưa tạo thành dòng sách mang dấu ấn riêng. Dù có những nhà văn tên tuổi của Việt Nam đã từng hạ cày xới đất như Nguyễn Nhật Anh, Phan Hồn Nhiên nhưng đây vẫn là mảnh đất cần nhiều hơn sự chăm bẵm vì hiện tại độc giả Việt vẫn phải tìm đến tác phẩm dịch để thỏa mãn cơn khát. 

Fantasy là một mảnh đất màu mỡ để khai phá, tiếc rằng, ở Việt Nam thể loại này lại đầy thách thức đối với các nhà văn và chưa tạo thành dòng sách mang dấu ấn riêng.

Màu mỡ tính dân tộc và huyền sử

Nhà văn Nguyễn Đình Tú là một trong những nhà văn thuộc thế hệ 7X có nhiều thành tựu đáng ghi nhận trong dòng tiểu thuyết hiện đại. Từ năm 2002 đến nay anh đã cho ra đời 9 cuốn tiểu thuyết nổi bật như Hồ sơ một tử tù, Xác phàm,… Nhưng, từng đó chưa đủ vì anh luôn tâm niệm "ý thức tự thân luôn tìm tòi, sáng tạo cái mới của bản thân nhà văn là sự trân trọng khán giả”. Tiểu thuyết viễn tưởng dành cho thiếu niên Bãi săn chính là sự tìm tòi, sáng tạo mới nhất của tác giả của Xác phàm.

Bãi săn ra đời cho thấy sự nỗ lực của anh trong việc góp phần làm màu mỡ thêm tác phẩm giải trí lành mạnh giành cho thiếu nhi. Một tác phẩm thuần Việt!

Lịch sử Việt Nam qua nhiều thế kỷ có biết bao câu chuyện kỳ ảo đặc sắc. Muốn khơi mạch dòng chảy văn học fantasy phải biết khai thác những dữ liệu quý báu đó. Tác phẩm văn học sẽ vững vàng trên vỉa tầng trầm tích văn hóa dân tộc. Không gì thuyết phục người đọc Việt bằng những biểu tượng văn hóa Việt như Con rồng cháu tiên, Thánh Gióng,… Sang đến Bãi săn tập 2 với tựa đề: Phản đồ, những yếu tố dân tộc còn dày đặc hơn nữa từ tích truyện được tái tạo nhuần nhuyễn như thiền sư Minh Không chữa bệnh hóa hổ cho vua; giai thoại về Yết Kiêu, Phạm Nhan… đến những tranh đấu cung đình đầy tính kỳ ảo, qua ngòi bút của Nguyễn Đình Tú đã trở thành những nút thắt-mở cho cuộc đại chiến chính-tà vượt thời gian.

Truyền thống, lịch sử đan cài với bối cảnh không gian và thời gian hiện đại khiến cho người ta nửa tin, nửa ngờ. Thành phố Tô Lịch, trường đại học Đế Đô, Không Lộ tự, Đền Thánh Mẫu… đều là những địa danh được hư cấu trong tác phẩm, nhưng chúng cũng khiến người đọc liên tưởng đến những nơi chốn có thực. Một chút khôn khéo của người viết khi cài cắm những quả trứng phục sinh để khơi gợi trí tò mò của những độc giả ham phiêu lưu, vì đằng sau những cái tên đó là kho tàng những câu chuyện huyền sử cho đến nay vẫn làm đau đầu các nhà sử học.

Số phận đã được định đoạt?

Nhân vật trong câu chuyện của Nguyễn Đình Tú là những người trẻ, họ dấn thân vào cuộc phiêu lưu một cách ngẫu nhiên hay số phận đã được quyết định? Nếu họ không có tài năng, sự tò mò, liều lĩnh của tuổi trẻ cuộc phiêu lưu của thợ săn người thú người thường có hấp dẫn đến vậy? Trong cuộc phiêu lưu đó họ dần trưởng thành, các mối quan hệ tình cảm được phát triển. Tuy nhiên, hơi tiếc khi tuyến tình cảm trong Bãi săn xây dựng và phát triển có phần gấp gáp, khiên cưỡng.

Tình cảm trong trẻo, ngây ngô của Minh Tín - Aika, Bảo Huy – Huyền Như kể lại có phần mờ nhạt, thỉnh thoảng được nhắc tới bằng một vài dòng ngắn ngủi chứ không đào sâu vào tâm lý và có điểm mốc thăng hoa. Dẫu biết, Bãi săn lấy tuyến tranh đấu Chính - Tà là chính nhưng sau những phút cao trào căng thẳng nên chăng có sự mềm mại, bay bổng của tình yêu để cân bằng cảm xúc cho người đọc, tạo tiếng cười vui thích trước những hành động ngây ngô của các cô cậu sinh viên bắt đầu biết yêu.

Một nhà văn chuyên viết đề tài trinh thám – hình sự đã dấn thân thử sức mình ở một mảng đề tài hoàn toàn mới, không chỉ mang ý nghĩa Nguyễn Đình Tú đã ý thức cần khoác lên một màu áo mới còn khơi nguồn cho bước chuyển mình của văn học Việt Nam đầu thế kỷ XXI.

Nếu nói fantasy là thể loại khiến người đọc được đắm chìm trong những câu chuyện bất tận về siêu nhiên, phép thuật cùng những sinh vật kỳ bí Nguyễn Đình Tú đã làm tốt điều này, anh khiến người ta chấp nhận thế giới do mình tạo ra một cách tự nhiên, chấp nhận những điều lý tính không thể lý giải.

Tình Lê

Ra mắt 'Phi công Mỹ ở Việt Nam' phiên bản tiếng Anh

Ngày 12/7 tại Hà Nội sẽ diễn ra buổi gặp mặt nhân chứng lịch sử trong “American Pilots in Vietnam” (“Phi công Mỹ ở Việt Nam” - phiên bản tiếng Anh).

1. Cà phê, bưởi, vỏ trứng, trà và bia để ngăn chặn loài ốc sên

Nếu khu vườn của bạn liên tục là nạn nhân của loài ốc sên, những nguyên liệu dễ kiếm ở trên là giải pháp tuyệt vời lại thân thiện với môi trường. Peter Burks - chuyên gia làm vườn tại Potter & Rest, nói rằng bã cà phê cũng có thể chống lại loài động vật này.

2. Nghiền vỏ trứng thành bột và rắc trong vườn để cung cấp canxi

Giống như chúng ta, tất cả các loài cây đều cần canxi để phát triển tốt. Canxi hỗ trợ rất nhiều cho quá trình phát triển của cây, không những thế còn làm giảm nguy cơ khiến thực vật nhiễm bệnh. “Nó có thể giảm các bệnh như bệnh đắng quả táo hay bệnh sưng rễ ở một số loại rau” - Burks nói.

Để cung cấp canxi cho cây, hãy rắc vỏ trứng xuống đất hoặc thậm chí tưới sữa cho chúng. “Vỏ trứng nghiền là một giải pháp tuyệt vời, nhưng để đạt hiệu quả cao nhất, hãy trộn với phân bón trước khi trồng cây” - nhà Cố vấn thực vật Jane Earthy khuyên - “Sau đó có thể sử dụng sữa bột trong hỗn hợp với phân bón để cung cấp thêm canxi.”

3. Sử dụng baking soda có thể giúp cà chua nhà trồng bớt chua hơi

“Baking soda giúp cà chua ngọt hơn - nhưng chỉ với một lượng nhỏ, nếu dùng quá liều sẽ dẫn đến ô nhiễm nguồn đất,” Theo Earthy.

4. Rượu táo quá đát giúp cây đậu tía phát triển

“Những cây đậu tía khó ra hoa nên được tưới rượu táo hết hạn lên phần rễ” - Theo Barry Burrows, giám đốc quản lí tại Bartholomew Landscaping. Tuy tưởng chừng việc làm này không khả quan, ông hứa hẹn rằng nó sẽ mang lại kết quả đáng chú ý.

5. Bã cà phê, phần thừa của cây thông và các loại nấm có thể thay đổi màu sắc của cây hoa tú cầu

Điểm thú vị của cây tú cầu là, không giống như các loài hoa khác, chúng có thể thay đổi màu sắc một cách đáng ngạc nhiên - và nguyên nhân bởi sự thay đổi nồng độ pH trong đất. Nếu đất có tính axit thì cây sẽ chuyển màu xanh, còn nếu đất có chất kiềm cao, cây sẽ chuyển sang hồng.

“Thêm phần thừa của cây thông để khiến đất trồng tăng tính axit và hỗn hợp nấm để tăng chất kiềm,” Nicola Macnaughton thuộc The Bonnie Gardener gợi ý. Cà phê cũng có tác dụng khiến cây tú cầu chuyển sang màu xanh.

“Cà phê mang tính axit, sẽ thay đổi nồng độ pH và vì vậy có thể - tùy thuộc vào dung lượng sử dụng và nguồn nguyên chất pH của đất - chuyển cây sang màu xanh” - Burks giải thích. Và mẹo này không chỉ được sử dụng cho cây tú cầu mà còn có thể áp dụng cho cây đỗ quyên và cây hoa trà.

6. Đặt yếm của trẻ sơ sinh lên các chậu đất để khiến chúng ẩm hơn

Liệu bạn có một kì nghỉ sắp tới ? Một mẹo hay để giữ đất trồng của bạn luôn ẩm ướt đó là sử dụng yếm của trẻ. “Các hạt sạn nhỏ trong mảnh yếm sẽ hấp thụ nước rất tốt và chuyển lượng nước này tới chậu cây hoặc các giỏ hoa treo” - Burks nói.

7. Ngâm những hạt giống vào nước ấm trong 24 giờ trước khi gieo trồng

Nếu bạn có kế hoạch trồng cây, hãy ngâm hạt giống trước lúc gieo 24 giờ. “Đó là phương pháp đối với một số giống loài để phá vỡ quá trình ngủ đông của hạt giống.” - Theo lời Earthy. Nikki Hollier - người chiến thắng trong cuộc thi thiết kế vườn cây, đồng ý với ý kiến rằng: “Không phải hạt giống nào cũng cần phải ngâm - một số lại cần phải bỏ vào tủ lạnh để có thể phát triển” - Nikki nói.

8. Chăm chỉ tỉa cây, tỉa cành

Có một số loại thực vật, chủ yếu là cây Cornus Alba và cây oải hương, sẽ phát triển tốt khi được cắt tỉa thường xuyên, theo Macnaughton. “Bạn phải tỉa đúng cách và sử dụng loại phân trộn compot chất lượng tốt” - Cô giải thích. “Những người lần đầu trồng cây sẽ cần một cuốn sách tốt để tham khảo nếu họ muốn làm việc này, các loài cây khác nhau đòi hỏi các điều kiện trồng khác nhau, và việc tỉa sẽ được thực hiện vào các thời điểm thay đổi trong năm nếu cây phát triển tích cực.”

Hiện giờ là khoảng thời gian thích hợp cho việc cắt tỉa, Macnaughton cho biết. “Khi cây gừng bắt đầu phát triển, bạn có thể bỏ chúng vào chậu để trồng cây.” - Cô nói. Bạn cũng có thể trồng tiếp các cây húng quế từ các phần được cắt bỏ, tuy nhiên việc đó sẽ mất công hơn.

9. Thực vật có thể bảo vệ lẫn nhau

Cây sen cạn có thể bảo vệ các loài côn trùng nhỏ nhờ các khoang rỗng, cây huệ tây có thể bảo vệ khỏi việc bị sét đánh và cây Horseradish bảo vệ khoai tây khỏi sự tấn công của loài bọ vàng sọc đen Colorado Beetle, Burrows nói. “Loài cây thuộc họ Lily, thường được biết tới bởi những chùm hoa oai vệ, trang nghiêm, được tin cậy rộng rãi để sử dụng nhờ công dụng ngăn chặn sự tấn công của loài nhện đỏ, vì vậy ta có thể kết hợp loài hoa Lily với các loài hoa khác chịu sự tấn công của loài côn trùng này” - Burrow tiếp.

10. Sử dụng cây tầm ma để tạo ra phân bón cho cây

Đổ vào một chậu đầy cây tầm ma rồi mang ra vườn (hãy nhớ đeo găng tay), và tưới nước. Đặt một viên đá to lên lớp cây tầm ma để khiến lớp cây được ủ ở dưới nước, rồi để chậu ở một góc trong sân khoảng 2 tuần.

Sau đó, lấy hết mọi thứ có trong chậu, ngoại trừ nước. Bạn có thể dùng nước này để tưới lên cây với tỉ lệ 20:1. Việc này sẽ cung cấp một lượng lớn các nitrogen cho các cây nhiều lá và rau quả như cây cải xoăn và cây cải bông xanh.

11. Tự tạo phân trộn compot

Thu thập các loại chất thải hữu cơ mềm (ví dụ như những cọng cỏ bị tỉa) và đặt chúng vào một chiếc túi compot hoặc chất chúng ở một góc đằng sau vườn.

“Cứ mỗi 15 cm, rắc một nắm phân trộn compot Garotta hoặc phân bón xanh giúp làm mới đất trồng, những thứ này kích thích các vi sinh vật phá hủy các chất thải xanh” - Theo lời khuyên của Burks. “Đất sẽ nóng khi phân trộn hoạt động và các thành phần trong phân sẽ được khử trùng, bởi vậy sẽ không có mùi.”

Thực phẩm thừa cũng có công dụng rất tốt, bao gồm vụn thừa từ rau quả tươi, vỏ trứng, bã cà phê, túi trà và kể cả lông. Đặt chúng vào chung một chỗ, tiếp tục cho thêm cỏ được xén, cùng bất kì loại cỏ dại nào. “Trộn các loại thành phần lại mỗi tuần, và bạn sẽ nhận được một hỗn hợp phân trộn compot rất tốt trong vòng 12 - 18 tháng” - Macnaughton nói.

(Theo Khám phá)

Constance Wu sinh năm 1982, là diễn viên người Mỹ gốc Đài Loan, Trung Quốc. Cô nổi tiếng toàn cầu nhờ vai nữ chính trong bộ phim Crazy Rich Asians (Con nhà siêu giàu châu Á)ra mắt năm 2018 với doanh thu ấn tượng và vô số giải thưởng. 

Mới đây nữ diễn viên 40 tuổi gây chấn động khi tiết lộ về trải nghiệm kinh khủng khi làm phim truyền hình Fresh Off the Boat. Chia sẻ với phóng viên chương trình The Atlanticngày 23/9 nhân dịp quảng bá choMaking a Scene - cuốn sách mới sắp ra mắt, Constance Wu cho hay cô đã bị một trong các nhà sản xuất của phim sitcomFresh Off the Boat lạm dụng tình dục trên hiện trường một cảnh quay. Dù không hề thoải mái với tình huống này nhưng Constance Wu nói thời điểm đó cô quyết định im lặng để bảo vệ phim truyền hình này bởi điều đó có thể ảnh hưởng đến cộng đồng người Mỹ gốc Á. 

"Nhà xuất bản đã khích lệ tôi viết ra chuyện này nhưng ban đầu tôi nghĩ mình đã khép lại một chương trong đời rồi. Nhưng cuối cùng tôi nhận ra rằng nên nói ra điều đó vì đó thực sự là trải nghiệm kinh hoàng trong những năm đầu tham gia phim. Không ai biết điều đó cả vì đó thực sự là show diễn lịch sử với người Mỹ gốc Á. Đó là show duy nhất trên truyền hình phát sóng suốt 20 năm có diễn viên là người Mỹ gốc Á và tôi không muốn huỷ hoại danh tiếng của show diễn đại diện cho chúng tôi", Constance Wu nói.  

Tuy nhiên nữ diễn viên không tiết lộ danh tính nhà sản xuất lạm dụng tình dục mình. Constance Wu cho hay có một vài người trong ê kíp sản xuất biết sự việc nhưng hàng ngày họ vẫn đi làm và tỏ ra thân thiết với nhà sản xuất kia. Constance Wu không trách họ bởi cô biết nếu nói ra họ có thể bị đuổi việc.

Constance Wu sau đó đã có một quãng nghỉ diễn để đi điều trị tâm lý bởi ám ảnh về vụ lạm dụng tình dục. "Mỗi lần nhắc về chuyện này tôi bắt đầu khóc và thấy thật khó khăn khi phải giữ bí mật về nó một thời gian dài", Constance Wu vừa khóc vừa nói.    

Nữ diễn viên tham gia phim Fresh Off the Boattừ năm 2015 - 2020, trải qua 6 mùa. Hiện kênh ABC - đơn vị sản xuất và phát sóng Fresh Off the Boat -chưa lên tiếng về cáo buộc của nữ diễn viên, cũng chưa hồi đáp khi truyền thông liên hệ.

Phim 'Con nhà siêu giàu châu Á'

An Na 

Nguyên liệu làm mực xào hành tây:

+ Mực tươi: 500g

+ Hành tây: 1 củ hành tím, 1 củ hành trắng

+ Ớt sừng ít cay, cần tây, hành hoa, tỏi

+ Dầu ăn, gia vị, hạt nêm, hạt tiêu bắc.

Cách làm mực xào hành tây giòn ngon

Cách làm mực xào hành tây:

Mực chọn loại tươi ngon, không có mùi lạ, sơ chế sạch và cắt miếng vừa ăn. Đun sôi 1 nồi nước có nêm 1 thìa cà phê gia vị, thả mực đã cắt miếng vào trần nhanh trong khoảng 30 giây cho mực đanh lại, ra bớt nước.

Cách làm mực xào hành tây giòn ngon

Vớt mực vừa trần tái ra đĩa, để ráo nước và ướp với 1/2 thìa hạt nêm và 1 thìa canh dầu ăn, đảo đều để mực ngấm gia vị, phần dầu ăn trong khi ướp sẽ hạn chế mực bị ra nước, khi xào gây khô quắt thịt mực.

Hành tây tím và hành trắng sơ chế sạch, cắt miếng dọc theo củ, tách cho các lớp hành tây rời nhau ra để khi xào hành tây sẽ chín đều.

Cần tây, hành hoa sơ chế sạch, cắt khúc vừa ăn chừng 5cm. Ớt sừng cắt lát xéo, để riêng từng loại rau củ quả.

Tỏi bóc vỏ, đập dập. Cho chảo lên bếp với 1 thìa dầu ăn, thả phần tỏi đập dập vào chảo dầu phi thơm.

Khi tỏi dậy mùi thơm, các bạn cho phần mực đã ướp gia vị ở trên vào chảo, xào nhanh tay trên lửa to cho mực chín, săn giòn và hơi xém, không bị chảy nước.

Khi mực đã chín đều, các bạn cho phần hành tây đã chuẩn bị ở trên vào xào cùng cho hành tây chín tái. Nêm nếm với gia vị cho vừa với khẩu vị của gia đình.

Khi hành tây vừa chín tái, các bạn thêm phần hành hoa, cần tây và ớt sừng vào xào cùng cho đến khi tất cả các nguyên liệu chín đều nhưng vẫn giữ được độ giòn, xanh mướt tự nhiên của rau củ. Rắc thêm chút hạt tiêu vào sẽ làm dậy mùi thơm của món mực xào hành tây hơn rất nhiều.

Cho mực xào hành tây ra đĩa rộng, thưởng thức nóng sẽ rất giòn ngọt hấp dẫn. Từng miếng mực sần sật, trắng tinh đan xen với những miếng hành tây màu tím, màu trắng, những cọng hành hoa, cần tây xanh mướt và vài lát ớt sừng đỏ tươi thật bắt mắt.

Mùa hè, mùa của biển cả, của những món ăn mang vị biển đặc trưng cũng là món được rất nhiều người yêu thích, mực xào hành tây thơm ngon sẽ là gợi ý cho các bạn trong bữa cơm chiều đầm ấm, quây quần.

Chúc các bạn thành công và ngon miệng với món mực xào hành tây hấp dẫn này.

(Theo Em đẹp)

Bà Chang Eun Sook, Chủ tịch Hiệp hội người Hàn Quốc tại Hà Nội, cho biết: Việt Nam và Hàn Quốc đã trở thành đối tác chiến lược toàn diện của nhau, người dân hai nước trở thành bạn bè chí cốt, tin cậy.

Đặc biệt, cộng đồng 240.000 người Việt tại Hàn Quốc, gần 200.000 người Hàn tại Việt Nam, 100.000 gia đình Việt - Hàn cư trú tại hai nước đã trở thành các sứ giả nhân dân gắn kết tình cảm và văn hóa giữa hai quốc gia. Không những thế, từ nhiều năm nay, khách du lịch Hàn Quốc luôn chiếm vị trí số 1 trong số khách quốc tế thăm Việt Nam và Hàn Quốc cũng trở thành địa điểm ưa thích hàng đầu của du khách Việt Nam.

Tổng lãnh sự Đại sứ quán Hàn Quốc - ông Park Jong Kyung, cho hay, năm nay lễ hội diễn ra hết sức rộn ràng. Với việc tổ chức thường niên, sự kiện trở thành địa điểm của tình hữu nghị, nơi người dân hai nước Việt - Hàn có thể cùng nhau vui chơi và tận hưởng.

Con đường văn hóa hữu nghị Việt - Hàn 2023có hàng trăm gian hàng của Tổng cục Du lịch Hàn Quốc tại Việt Nam, Trung tâm Văn hóa Hàn Quốc...

Công chúng được thưởng thức những màn trình diễn đến từ các nghệ sĩ Việt Nam và Hàn Quốc như: nhóm Cha-yeon Ka-rak So-ri Na-num với các bản nhạc cổ truyền, những bản hòa âm tuyệt hảo của đội nghệ thuật Opera Pil-grim và Gu-rang Bul-su… Hai nghệ sĩ trẻ Việt Nam tham gia sự kiện là Hoàng Tôn, Liz Kim Cương.

Cùng với chương trình nghệ thuật, BTC còn có phần bốc thăm trúng thưởng để trao những phần quà giá trị tới du khách là những trái bóng đến từ HLV Park Hang Seo, voucher khách sạn, vé máy báy khứ hồi Việt Nam - Hàn Quốc, máy rửa mặt, nồi cơm điện, tivi, máy giặt, xe máy...

Các nghệ sĩ Hàn Quốc biểu diễn nhạc cụ:

Theo Bộ Giáo dục và Đào tạo, năm học vừa qua, cả nước tuyển được 3.400 nghiên cứu sinh cho các chương trình đào tạo bậc Tiến sĩ, đạt 47% tổng chỉ tiêu. Những năm trước đó, các trường đại học cũng chỉ tuyển được không quá 42% tổng chỉ tiêu được phân bổ. Tính theo tỷ lệ dân số, quy mô đào tạo tiến sĩ ở Việt Nam chỉ bằng một phần ba so với Malaysia hay Thái Lan, bằng một nửa của Singapore và một phần chín so với trung bình 38 nước trong Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD).

Tuy nhiên, với tôi, điều đáng lo ngại nằm ở chỗ khác.

Ở bậc đào tạo tiến sĩ, người ta vẫn thường mô tả công việc của các nghiên cứu sinh bằng cụm từ "học tiến sĩ". Câu chuyện bắt đầu từ đó - "học tiến sĩ" hay "làm tiến sĩ"?

Quy chế tuyển sinh và đào tạo bậc tiến sĩ ở Việt Nam hiện được điều chỉnh theo Thông tư số 18/2021 của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Theo Chương II của Thông tư, nghiên cứu sinh được tuyển theo quy trình tương tự các kỳ tuyển sinh khác. Ngoài ra, theo Chương I Điều 3 mục 3, khi nghiên cứu sinh đăng ký đủ 30 tín chỉ cho một năm học thì hình thức đào tạo được xác định là tập trung toàn thời gian. Bên cạnh đó, chương trình đào tạo tiến sĩ tại các trường đại học hiện nay nhìn chung bao gồm hai phần lớn. Trong phần đầu tiên, nghiên cứu sinh phải tham gia các môn học bổ sung và nâng cao. Phần thứ hai bắt đầu sau đó với các chuyên đề nghiên cứu cũng như luận án với sự tham gia của người hướng dẫn. Quy trình này cho thấy vai trò của nghiên cứu sinh cũng như mối quan hệ giữa nghiên cứu sinh với nhà trường không khác nhiều so với quan hệ sinh viên với nhà trường.

Tại Mỹ, Canada hay các nước châu Âu, tuyển nghiên cứu sinh là bước sau cùng của quá trình tuyển sinh đào tạo tiến sĩ. Trước tiên, êkíp của phòng nghiên cứu phải xây dựng được một đề án bao gồm các thông tin đầy đủ về nội dung của đề tài, nền tảng năng lực của thành viên chủ chốt cũng như kế hoạch nhân sự và tài chính. Đề án này, sau khi trải qua những vòng xét tuyển của những nguồn tài trợ khác nhau và được phê duyệt, sẽ bắt đầu được triển khai. Nếu trong đề án có phần việc với yêu cầu nhân sự tương ứng là một nghiên cứu sinh, thành viên chủ chốt của đề án sẽ tuyển chọn nhân sự phù hợp để bắt đầu quá trình đào tạo tiến sĩ.

Ứng viên ít nhất phải thỏa mãn những điều kiện tiên quyết về trình độ chuyên môn cũng như ngôn ngữ làm việc của nhà trường và của quốc gia. Nghiên cứu sinh cũng phải trải qua những môn học bắt buộc để đảm bảo kiến thức nền cho việc nghiên cứu nhưng luôn dưới sự giám sát từ đầu của người hướng dẫn. Ở đây, nghiên cứu sinh đóng vai trò là một cộng sự trong đề án - có thể hoàn toàn trong phạm vi phòng lab riêng lẻ, hoặc dưới hình thức liên kết với doanh nghiệp. Là nhân sự trong đề án nên nghiên cứu sinh cũng là người lao động toàn thời gian và được chi trả lương theo định mức. Nói cách khác, nghiên cứu sinh là một nhân sự có thời hạn của nhà trường.

Lúc còn là nghiên cứu sinh tại Pháp, tôi mang trong mình hai vai cùng lúc: học viên bậc đào tạo tiến sĩ và nhân sự trong dự án mà nghiên cứu của tôi là một phần trong đó. Thầy hướng dẫn cũng là người trực tiếp chọn tôi làm nghiên cứu sinh. Thầy hướng dẫn tôi chọn những môn học bổ sung nhằm đáp ứng chương trình đào tạo về mặt quy định cũng như bổ sung khả năng nghiên cứu của tôi. Tôi có góc làm việc riêng toàn thời gian của mình cũng như quyền sử dụng các tài nguyên của phòng lab phục vụ cho công việc. Vì vậy, với tôi, nghiên cứu sinh đang trong quá trình "làm tiến sĩ" chứ không đơn thuần chỉ là "học tiến sĩ".

Yêu cầu đầu ra của quá trình làm nghiên cứu sinh, nhất là những lĩnh vực như công nghệ, y học, khoa học tự nhiên, vì vậy cũng phải là những công bố được thừa nhận trong cộng đồng khoa học. Tiến sĩ vốn là bậc đào tạo dành cho những người quan tâm đến việc tìm tòi và phát hiện những cải tiến dựa trên kiến thức đã có, tạo ra thành quả nhất định thông qua nghiên cứu khoa học (thiết lập các thí nghiệm hoặc thu thập dữ liệu, thực hiện các kỹ thuật thống kê, phân tích), đóng góp vào phát triển khoa học hoặc vào sự tiến bộ của cuộc sống. Thế nên, chương trình đào tạo cần tập trung vào quá trình làm việc tìm tòi, nghiên cứu thay vì các lớp học như với sinh viên hay học sinh bậc dưới.

Quyết định làm nghiên cứu sinh vì thế thường là lựa chọn của những người muốn theo đuổi nghiên cứu khoa học, nhằm tạo ra những kết quả mới, hoặc những người làm việc trong môi trường hàn lâm; chứ không phải một lựa chọn nhằm mục đích "đủ bằng cấp", để thỏa mãn các điều kiện bổ nhiệm, hoặc đảm nhiệm công việc nào đó.

Trở lại với hoàn cảnh ở Việt Nam, nhiều trường đại học hiện không đủ điều kiện vật chất tối thiểu để mỗi giảng viên có góc làm việc riêng của mình. Thông tư 01/2024 của Bộ Giáo dục và Đào tạo quy định cơ sở giáo dục đại học phải bố trí chỗ làm việc riêng biệt cho ít nhất 70% giảng viên. Con số 70% chứ không phải 100% vào thời điểm năm 2024 cũng đã là điều kiện khó khăn với khá nhiều trường. Vì vậy, thật khó để nhà trường có thể chia sẻ tài nguyên làm việc của mình cho các nghiên cứu sinh như một nhân sự có thời hạn.

Mặt khác, tài chính cung cấp cho các đề án nghiên cứu không đủ để có thể xem nghiên cứu sinh như người lao động với mức chi trả cho công việc toàn thời gian. Gánh nặng chi phí đè lên vai, khiến người nhiều nghiên cứu sinh tiến sĩ ở Việt Nam không kham nổi.

Trong điều kiện đào tạo bậc cao nhất còn nhiều hạn chế, việc tăng số lượng chưa hẳn là một ý hay, quan trọng hơn là chất lượng, nhằm đào tạo một đội ngũ nhân lực có khả năng tự nghiên cứu.

Thay đổi tư duy "làm" tiến sĩ thay vì chỉ "học" tiến sĩ sẽ giúp nâng cao chất lượng đầu ra, xác định lại cách thức triển khai, từ đó giải quyết vấn đề đào tạo đúng và đủ thay vì lo lắng về chuyện ít hay nhiều tiến sĩ.

Võ Nhật Vinh