Tôi là một kỹ sư IT đã qua tuổi 35, đang làm việc cho một công của nước ngoài với mức lương khá cao, chế độ đãi ngộ tốt. Trong suốt quá trình làm nghề, tôi nhận thấy có vài nghịch lý sau trong ngành công nghệ thông tin ở Việt Nam:Thứ nhất,phần lớn nhân sự IT trên 35 tuổi là bắt đầu bị chê "già", thiếu sáng tạo. Nhưng thực tế lại hoàn toàn khác, đó chỉ là cái cớ để các doanh nghiệp trong nước loại bỏ những nhân sự thâm niên, đang hưởng mức lương cao, qua đó tiết kiệm chi phí vận hành mà thôi. Bằng chứng là cũng chính những nhân sự này, nếu qua làm việc cho các nước phát triển như Mỹ, châu Âu, Hàn Quốc, Nhật Bản... thì vẫn hoàn toàn đáp ứng được cường độ công việc dù họ yêu cầu khá cao.
Đồng thời những nhân sự này cũng liên tục học hỏi công nghệ mới, thay đổi liên tục để thích ứng với sự phát triển hàng ngày, hàng giờ của khoa học công nghệ, chứ không phải như lời đồn là lười biếng, thụ động, lỗi thời, chậm tiếp thu cái mới... Rào cản lớn nhất đối với nhiều kỹ sư IT khi làm việc cho nước ngoài chính là ngoại ngữ mà thôi. Chứ xét về mặt năng lực, trình độ, tôi tin người làm IT ở Việt Nam không hề thua kém.
>> Kỹ sư IT 35 tuổi 'hết date'
Thứ hai,khi bước vào độ tuổi trên 35, hầu hết người làm IT ở nước ta bị bắt phải chuyển qua làm quản lý nếu muốn tiếp tục phát triển sự nghiệp và không bị các công ty đào thải. Nhưng điều này lại dẫn tới một nghịch lý khác, đó là không phải ai giỏi kỹ thuật cũng sẽ giỏi về quản lý. Điều này tạo ra một thực tế là có nhiều khi nhân sự IT chuyển qua làm quản lý thì công ty vừa mất đi một người giỏi chuyên môn, nhưng lại có thêm một quản lý tồi.
Bản thân tôi là một người thuộc thế hệ 8X, cũng đã từ chối làm leader sau khi thử thách một thời gian. Lý do là vì tôi hoàn toàn không thấy có hứng thú với công việc này, chỉ thích làm chuyên môn. Quản lý con người rất phiền phức, mỗi người mỗi quan điểm, tính cách khác nhau, rất khó để dung hòa, chư kể còn phải giao đầu việc, theo dõi tiến độ, chăm lo từng nguyện vọng của nhân viên... nói chung tôi chẳng có thời gian làm mà làm việc của mình. Thế nên, trừ khi ai có đam mê hay năng khiếu mới nên làm quản lý, còn không thì cứ làm nhân viên.
Thứ ba,việc sa thải nhân sự trên 35 tuổi cũng xảy ra ở hầu hết các ngành nghề khác chứ không riêng gì ngành IT. Lý do là hiện tại chúng ta đang dư thừa lao động trẻ mà lại thiếu công việc chuyên môn phù hợp cho họ (thừa thầy, thiếu thợ). Nhưng tôi tin điều này sẽ không diễn ra lâu khi tốc độ tăng trưởng dân số đang chậm lại. Người trẻ ngày càng ít sinh con, lực lượng lao động trẻ sẽ ít dần, lúc đó cán cân việc làm sẽ nghiêng lại, cũng như như Hàn Quốc, Nhật Bản hay EU bây giờ.
">
'Kỹ sư IT trên 30 tuổi, giỏi chuyên môn vẫn mất việc như thường'
|
 |
Phần Lan là quốc gia hạnh phúc nhất thế giới 6 năm liền. |
Cha của Marja Heinonen, tác giả sách có hơn 30 năm làm báo tại quê hương Phần Lan, là công nhân xây dựng. Mẹ bà làm việc trong một nhà máy.
Nhờ hệ thống giáo dục thuộc hàng tốt nhất thế giới, Heinonen có thể theo học, lấy bằng tiến sĩ miễn phí. Quá trình học tập của hai con gái bà cũng không hề tốn kém.
Là mẹ đơn thân, Heinonen nói rằng điều này rất có ý nghĩa với mình.
"Phí chăm sóc trẻ em ban ngày được trợ cấp cho tất cả gia đình ở Phần Lan. Trước khi đi học, các con của tôi được gửi đến một nhà trẻ công tốt, chuyên nghiệp với chi phí hợp lý. Thực tế đó giúp tôi có thể yên tâm đi làm", nhà báo viết trênCNN.
Theo World Happiness Report (WHR) 2023, Phần Lan là quốc gia hạnh phúc nhất thế giới, danh hiệu được giữ vững suốt 6 năm liền.
Từ năm 2002, WHR đã lập bảng thống kê mức độ hạnh phúc tương đối của mọi người trên toàn cầu, sử dụng phân tích thống kê để tính đến các yếu tố như GDP đầu người, hỗ trợ xã hội, tuổi thọ, quyền tự do lựa chọn cuộc sống, sự hào phóng của người dân nói chung và nhận thức về vấn đề tiêu cực trong xã hội.
Giống như các quốc gia Bắc Âu khác, Phần Lan cung cấp cho người dân nhiều phúc lợi và cảm giác hài lòng. Những nước khác trong khu vực đều có thứ hạng cao trong báo cáo (Đan Mạch đứng ở vị trí thứ 2, Iceland đứng thứ 4, Na Uy đứng thứ 6).
Nhà khoa học Ronald Inglehart đã đưa ra lời giải thích tại sao cư dân của các quốc gia Bắc Âu luôn hài lòng với cuộc sống. Trong báo cáo năm 2020 có tên "Nordic Exceptionalism", một phần của WHR, ông nói rằng các quốc gia này là "ví dụ hàng đầu về hiện đại hóa thành công, tối đa hóa thịnh vượng, đoàn kết xã hội cũng như tự do cá nhân".
Phúc lợi
Trong bài viết trên CNN, nhà báo Heinonen chỉ ra rằng không chỉ giáo dục, hệ thống y tế ở Phần Lan cũng rất phát triển và đưa ra mức giá phải chăng cho người dân.
Một trong hai người con của Heinonen bị bệnh xương khớp mạn tính từ khi còn nhỏ, và việc điều trị kéo dài hơn chục năm.
 |
Hệ thống giáo dục, chăm sóc sức khỏe cộng đồng của Phần Lan thuộc hàng tốt nhất thế giới. |
Tuy vậy, chi phí y tế chưa bao giờ tạo ra gánh nặng quá mức đối với gia đình bà.
"Phần lớn các chi phí đã được trả bởi hệ thống y tế công. Trên thực tế, tôi trả chưa đến 1.000 USD cho những lần con nằm viện, khám bác sĩ và gắn 10 chiếc nẹp điều chỉnh cột sống trong suốt một thập kỷ".
Nhiều năm trước, nhà kinh tế học Richard Easterlin đã nhận định rằng thu nhập và hạnh phúc không phải lúc nào cũng song hành cùng nhau. Một thành phần thường bị bỏ qua, nhưng lại quan trọng tạo nên sự khác biệt to lớn trong việc gia tăng cảm giác hài lòng của một quốc gia là mức độ chênh lệch thu nhập trong xã hội.
Ở một quốc gia càng ít chênh lệch giàu nghèo, người dân thường ít bất mãn hơn.
"Tại một đất nước như của tôi, nơi không có sự giàu có tột độ hay nghèo đói cùng cực, khả năng để bạn không hài lòng với số phận của mình giảm đi rất nhiều. Và những người không may rơi xuống dưới mức nghèo khổ ở Phần Lan biết rằng có một mạng lưới các dịch vụ phúc lợi và viện trợ công cộng để giúp họ đứng vững trở lại", Heinonen cho biết.
Cái giá
Tuy nhiên, phúc lợi càng lớn, thuế càng cao. Phần Lan là một trong những quốc gia đánh thuế thu nhập cao nhất thế giới.
Theo dữ liệu từ Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD), một người lao động độc thân bình thường ở Phần Lan phải đối mặt với mức thuế suất trung bình (tỷ trọng thu nhập phải nộp thuế trong tổng thu nhập, chưa trừ các khoản chi phí phải khấu trừ) là 30,8% vào năm 2021.
Tỷ lệ này ở Mỹ trong cùng năm là 22,6%, trong khi mức trung bình của các nước OECD là 24,6%.
Thuế suất cận biên (tỷ lệ thuế phát sinh trên một đơn vị thu nhập tăng thêm) cao nhất của Phần Lan là gần 60%. Những người rơi vào khung thuế này phải trả mức thuế trung bình khoảng 42%.
 |
Phần Lan là một trong những quốc gia đánh thuế thu nhập cao nhất thế giới. |
"Thuế suất cận biên của Phần Lan ở mức cao, trong khi mức thuế trung bình thấp hơn nhiều. Đây là hai khái niệm khác nhau thường bị nhầm lẫn", Timo Viherkenttä, giáo sư thực hành luật và thuế tại Đại học Aalto, giải thích.
Mặc dù mức thuế trung bình dành cho người có thu nhập cao không khác lắm so với các quốc gia khác, điều làm nên sự khác biệt của Phần Lan là khi mức thuế suất cận biên cao nhất được áp dụng.
"Ở một số quốc gia, bạn chỉ phải chịu mức thuế cận biên 60% đối với thu nhập rất cao, nhưng ở Phần Lan thì không phải vậy. Thu nhập hàng năm 100.000 euro (110.000 USD) đã là đủ để áp dụng mức thuế này", ông Viherkenttä nói.
Những khoản thuế đó đang thúc đẩy tầm nhìn bình đẳng của Phần Lan. Thuế cao, nếu được phân bổ hợp lý và tương xứng, có thể tài trợ cho các chương trình xã hội và dịch vụ công mang lại lợi ích cho toàn xã hội.
Ở quốc gia Bắc Âu, hầu hết người dân đều đồng ý rằng dù phải đóng thuế cao hơn, đổi lại, họ nhận được nền giáo dục chất lượng, cơ sở hạ tầng công cộng đảm bảo, chăm sóc sức khỏe cộng đồng tốt và chi phí y tế thấp hơn.
Theo Zing

Nữ nhân viên Meta bị sa thải vì đăng video lên TikTok
Sau khi bị sa thải, Maddie Macho đã lập một doanh nghiệp nhỏ chuyên tư vấn tuyển dụng, dựa trên kinh nghiệm khi từng làm việc ở Meta, Microsoft và LinkedIn.">