Mở đầu buổi toạ đàm, TS.Trần Công Trục đã có những khái quát về tình Biển Đông trong thời gian qua mà dư luận quốc tế, người Việt Nam trong và ngoài nước vô cùng quan tâm. Trong bối cảnh dịch Covid-19 lây lan và đe doạ tính mạng của nhiều người, loài người đã cùng nhau đoàn kết để chống lại nó nhưng vấn đề Biển Đông không vì thế lắng đi.

TS Trần Công Trục.

TS.Trần Công Trục cho rằng những hành động khiêu khích của Trung Quốc ở Biển Đông là phi lý khiến dư luận quốc tế lên án. “Trong lúc đại dịch Covid-19 hoành hành, Trung Quốc đang lợi dụng tình thế này làm ảnh hưởng quyền và lợi ích hợp pháp của các nước khác trên Biển Đông”, TS. Trần Công Trục nhấn mạnh.

Bảo vệ chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán hợp pháp của Việt Nam trong Biển Đông trên cơ sở luật pháp quốc tế, đặc biệt là Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 là điều cần thiết. Việt Nam đã gửi công hàm tới LHQ để phản đối Trung Quốc liên quan tới vấn đề chủ quyền của Việt Nam ở 2 quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa.

“Chúng ta có đầy đủ bằng chứng lịch sử và cơ sở pháp lý để khẳng định chủ quyền đối với 2 quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa. Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 là cơ sở pháp lý duy nhất, toàn diện nhất, rõ ràng nhất để các nước xung quanh Biển Đông dựa vào đó xác lập ra các vùng biển và thềm lục địa thuộc các quyền hợp pháp của mình”, TS Trần Công Trục nêu quan điểm.

Ông cũng đánh giá rất cao thời gian vừa qua, hoạt động báo chí, xuất bản đã có những cách tuyên truyền và những xuất bản phẩm để bảo vệ chủ quyền biển đảo Việt Nam. Cuốn sách Dấu ấn của Việt Nam trên biển Đông do nhà xuất bản Thông tin và Truyền thông xuất bản là một trong những cuốn sách mà ông khuyên độc giả nên tìm đọc.

“Chúng ta không chỉ có trái tim nhiệt huyết mà phải có cái đầu lạnh. Có nghĩa là chúng ta có kiến thức, có hiểu biết, có thông tin. Thông tin ở đâu, chính là ở những cuốn sách của các nhà xuất bản – đó là những nghiên cứu của các nhà nghiên cứu uy tín, tâm huyết về tình hình Biển Đông.

Suốt thời gian qua, có rất nhiều học giả đã lên tiếng và báo chí là kênh truyền tải những tiếng nói đó, tôi cũng đã viết bài, chia sẻ rất nhiều trên báo chí. Nó có tác động rất lớn giúp chúng ta có đầy đủ, rõ và rất rõ quyền và lợi ích hợp pháp của chúng ta ở Biển Đông chứ không phải mơ hồ. Tăng cường hơn nữa công tác giáo dục thể hệ trẻ về chủ quyền biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc, toạ đàm hôm nay tôi đánh giá rất cao, chính là góp phần vào việc tuyên truyền đó. Sách, báo chí là vũ khí vô cùng quan trọng”, TS.Trần Công Trục chia sẻ.

Cuốn sách Dấu ấn của Việt Nam trên biển Đông do nhà xuất bản Thông tin và Truyền thông xuất bản là một trong những cuốn sách mà ông khuyên độc giả nên tìm đọc.

Chính vì vậy, TS.Trần Công Trục thậm chí đề nghị phải lựa chọn những cuốn sách để dịch ra nhiều thứ tiếng để bạn bè quốc tế thấy được câu chuyện về chủ quyền biển đảo của Việt Nam ở Biển Đông.

Tại buổi giao lưu, rất nhiều độc giả trẻ chia sẻ rằng, họ yêu nước vô cùng, khi thấy vấn đề Biển Đông nóng như vậy, họ rất muốn ông đưa ra lời khuyên để có thể phát huy tình yêu nước, gìn giữ biển đảo quê hương.

TS Trần Công Trục nói ông trông cậy vào thế hệ trẻ của Việt Nam trong công cuộc bảo vệ chủ quyền lãnh thổ: “Đại dịch Covid-19 vừa qua là hình ảnh rất đẹp của Việt Nam, thế giới ngưỡng mộ. Qua hoạn nạn mới thấy được tấm lòng của người dân Việt Nam và tầm lãnh đạo của những lãnh đạo đất nước chúng ta. Thế nên chúng ta không nên nóng vội. Để phát huy tình yêu nước, gìn giữ biển đảo quê hương, không có gì khác ngoài nâng cao kiến thức để mỗi hành xử của chúng ta đối với một vấn đề nào đó có sức thuyết phục.

Không nên kích động, phải dùng trái tim nóng và cái đầu lạnh để đưa ra được biện pháp đấu tranh đúng đắn. Đừng chỉ biết đại khái, qua loa làm ảnh hưởng tới nhiều người, gây rối trật tự xã hội gây hoang mang cho nhiều người. Tìm hiểu sách báo chính thống, đọc thật kỹ, hiểu thật sâu.

Cần phải đầu tư thêm tiền cho các học giả, chuyên gia để xuất bản thêm nhiều cuốn sách có sức thuyết phục về Biển Đông. Đồng thời có thể tạo điều kiện để dịch và phát hành các ấn bản Biển Đông ra nước ngoài, giúp thế giới tiếp cận với những kiến thức đúng đắn về chủ quyền biển đảo của Việt Nam”, TS.Trần Công Trục nhấn mạnh. 

Tình Lê 

99 tuổi, nhà nghiên cứu Đình Tư leo 1500 bậc cầu thang mỗi ngày và mê viết sách

Nhà nghiên cứu Nguyễn Đình Tư chia sẻ, sở dĩ ở tuổi 99 ông vẫn minh mẫn được như vậy là bởi đã rèn luyện sức khoẻ tinh thần tốt.

Cuối ngày, tôi không thể sốc hơn trước thông tin một đứa trẻ 5 tuổi - bằng tuổi con trai tôi - tử vong vì bị bỏ quên 11 giờ trong xe đưa rước. Nhiệt độ ngoài trời nơi xảy ra sự việc là 35°C.

Ôtô là một không gian đóng kín với lượng oxy giới hạn. Khi xe tắt máy, không khí không được trao đổi giữa trong và ngoài xe, oxy sẽ giảm dần theo thời gian và nhu cầu sử dụng. Với một chiếc ôtô con, lượng oxy có thể sử dụng cho trẻ tối đa khoảng hai giờ đồng hồ. Với một chiếc buýt cỡ nhỏ, thời gian ấy có thể kéo dài gấp bốn hoặc năm lần, tức không quá mười giờ.

Ngoài nguy cơ thiếu không khí, hiểm họa lớn hơn là sốc nhiệt. Dưới trời nắng nóng, trong điều kiện tắt máy và đóng kín cửa, nhiệt độ trong xe có thể tăng cao hơn cả chục độ so với bên ngoài. Có lần khi ngoài trời khoảng 30°C, tôi đo được nhiệt độ trong xe lên tới hơn 45°C. Trong khi đó, với thân nhiệt vào khoảng 37°C, con người sẽ bắt đầu bị tổn thương với nhiệt độ môi trường từ 40°C trở lên.

Năm năm trước, bé trai 6 tuổi ở trường Gateway, Hà Nội, từng thiệt mạng vì bi kịch tương tự. Tôi tự hỏi tại sao lại có thể tiếp tục quên một con người, và làm thế nào để điều đau xót này không lặp lại?

Trước hết, tài xế phải xác định rõ trách nhiệm quản lý xe của mình cũng như chức năng của xe - là phương tiện vận chuyển. Xe không phải là không gian chơi đùa - nhất là với trẻ em - nên người lái chỉ có thể tắt máy, rời khỏi xe khi đảm bảo chắc chắn không còn ai bên trong. Muốn vậy, tài xế phải kiểm tra tình trạng xe trước khi đóng cửa. Với ôtô con, sẽ dễ nắm bắt số lượng người rời xe hơn. Đối với xe đưa đón học sinh, tài xế buộc phải đi kiểm tra từ đầu đến cuối xe ít nhất một lượt trước khi khóa cửa. Trong bất cứ trường hợp nào cũng không được phép tin tưởng người khác báo cáo mà phải tự mình kiểm tra. Sự quan sát từ đầu xe có thể bị đánh lừa bởi những góc khuất - nhất là khi trẻ con thường gục xuống ngủ sau những thành ghế.

Chuyện này đâu có gì khó khăn, chỉ là việc tuân thủ kỷ luật lao động. Phía dưới bản tin về cái chết của đứa trẻ hôm qua, một độc giả chia sẻ: "Tôi là lái xe đưa đón các cháu hàng ngày, trên xe còn một quản sinh nữa. Buổi sáng rất quan trọng vì các bé hay ngủ, khi xe về đến trường, quản sinh sẽ đi từng hàng ghế kiểm tra xem còn bé nào ngủ trên xe không. Sau đó tôi lại đi một lượt vừa vệ sinh xe vừa nhìn lại lần nữa. Phải tạo cho mình một thói quen mới làm được nghề này". Nếu tài xế nào cũng làm được như vậy, đã không có đứa trẻ nào "bị nhốt".

Tiếp đến, người tiếp nhận trẻ phải có thao tác kiểm đếm độc lập lúc lên, xuống xe hoặc lúc bàn giao cho giáo viên. Mỗi lần nhìn thấy một trẻ, người này sẽ chỉ cần mất một giây đánh dấu vào bảng theo dõi. Kỷ luật này cũng tương tự kỷ luật rà xe của tài xế, không bao giờ được phép bỏ qua.

Ở vị trí đứng lớp, giáo viên sẽ phải đối chiếu và ký nhận danh sách bàn giao. Mỗi một trẻ bước vào lớp, giáo viên chỉ mất một giây để quan sát và tiếp nhận.

Ngay sau sự việc, tỉnh Thái Bình đã yêu cầu xây dựng ngay quy trình đưa đón trẻ. Tôi chắc chắn điều này là cần thiết. Nhưng mọi quy trình, ngay cả khi được tuân thủ chặt chẽ, cũng vẫn có xác suất xảy ra tai nạn. Huống hồ ở đây, tệ hại hơn cả thiếu quy trình là những con người tắc trách. Theo lời người bà, đứa trẻ ngồi ngay sau ghế lái mà vẫn có thể bị cả lái xe lẫn cô giáo đưa đón bỏ quên. Cô giáo, được trang bị công cụ điểm danh nhưng khi phát hiện vắng học sinh, cũng không thông báo cho gia đình.

Khi thiếu quy trình hướng dẫn - giám sát giao nhận trẻ, khi không thể trông đợi vào kỷ luật lao động vào trách nhiệm nghề nghiệp của con người, theo tôi, cần trang bị thêm máy móc, thiết bị. Với sự phát triển của công nghệ giám sát hiện nay, nhiều nước trên thế giới đã cho lắp đặt các thiết bị an toàn trên xe đưa rước học sinh. Ví dụ hệ thống school bus ở Mỹ được lắp đặt hệ thống cảnh báo an toàn, buộc tài xế phải đi tới cuối xe tắt thiết bị này nếu muốn tắt động cơ.

Cái chết của bé trai trường Gateway vào tháng 8/2019 đã không còn là tai nạn cá biệt.

Tháng 9/2019, một cháu bé bị bỏ quên trên xe đưa đón của trường học ở Bắc Ninh. Rất may cháu bé kịp thời được cứu sống. Vào tháng 6/2020, một nam sinh lớp 4 ở Từ Liêm, Hà Nội cũng bị bỏ quên trên xe ôtô đưa đón. Sau khi tỉnh ngủ, bé đập cửa và được giải cứu.

Sau những sự việc như vậy, các trường học hoàn toàn có thể chủ động trang bị công cụ giám sát an toàn trên xe đưa đón của mình. Ở quy mô quản lý nhà nước, theo tôi ít nhất cần làm hai việc: Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành quy trình tiếp nhận - đưa đón học sinh, và Bộ Giao thông Vận tải bổ sung yêu cầu về các trang thiết bị an toàn cần có trong điều kiện kinh doanh dịch vụ vận tải chuyên chở học sinh.

Nhưng tôi vẫn muốn nhấn mạnh lại, mọi quy trình và công nghệ cũng chỉ là hệ thống hỗ trợ, để giảm thiểu sơ suất gây ra do sự vô trách nhiệm của con người. Con người là yếu tố quyết định cuối cùng. Mỗi người liên quan trong sự việc chỉ cần bỏ ra thêm vài giây kiểm tra, mạng người có thể đã không bị phí phạm.

Tài xế, quản sinh, cô giáo phải hiểu rằng, họ mang lên xe một con người - không được phép bỏ quên.

Võ Nhật Vinh

Sau khi so sánh, đối chiếu, nhân viên ngân hàng trả lời khách rằng số tiền đô la trên là tiền giả và đã lập biên bản sự việc, báo công an phường đến giải quyết.

Căn cứ lời khai của các đối tượng, cơ quan điều tra (CQĐT) xác định, 100 tờ đô la Singapore mệnh giá 10.000 đô la/1 tờ trên là của Trần Mạnh Cường đưa cho các đối tượng để mang đến ngân hàng đổi.

Tại CQĐT, Cường khai số đô la Singapore giả nói trên là của bị cáo Lưu Như Cương đưa cho để bán.

Cương thừa nhận việc đưa 100 tờ tiền trên cho Cường và còn đưa cho Nguyễn Văn Phương và Vũ Thị Nhài 97 tờ tiền tương tự để giao dịch bán cho Nguyễn Thị Thúy.

Về nguồn gốc số tiền đô la Singapore giả, CQĐT xác định, khoảng đầu tháng 4/2022 và tháng 9/2023, tại khu vực gần cửa khẩu Tân Thanh (tỉnh Lạng Sơn), Cương mua của người đàn ông không quen biết gần 2 triệu đô la Singapore giả với giá 10 triệu đồng.

Ngày 18/9/2023, Cương trao đổi với Cường về việc mình đang có tiền đô la Singapore và nhờ Cường đổi với mức giá 1 triệu đô la Singapore lấy 12 tỷ đồng. Nếu Cường đổi được nhiều hơn sẽ được hưởng phần chênh lệch.

Sau khi nhận 1 triệu đô la Singapore từ Cương, Cường tham khảo trên mạng Internet về cách phân biệt tiền đô la Singapore, tỷ giá của loại tiền này và được biết 1 triệu đô la Singapore có giá trị khoảng 17 tỷ đồng, chênh lệch rất lớn so với giá 12 tỷ đồng mà Cương định bán cho Cường. Vì vậy, Cường nhận thức rằng, số tiền đô la trên là tiền giả.

Tuy vậy, Cường đã liên hệ với 2 người đàn ông tên Công và Tuấn để nhờ họ đổi tiền. Hai người này nói có thể giúp đổi 1 triệu đô la Singapore lấy 13 tỷ đồng, hẹn Cường đến Ngân hàng Vietcombank để đổi tiền.

Chiều 18/9/2023, Cường đến điểm hẹn gặp ông Tuấn cùng 2 người phụ nữ là Thoa và Hiền. Cường đưa trước cho 2 người phụ nữ 2 tờ tiền giả để mang vào ngân hàng đổi trước.

Sau đó hai người phụ nữ đi ra báo là tiền đảm bảo nên Cường đã đưa nốt 98 tờ còn lại để mang vào ngân hàng đổi. Họ không ngờ, phía ngân hàng đã báo cơ quan công an đến giải quyết.

Ngoài hành vi trên, Lưu Như Cương còn cùng Nhài, Phương và Thúy lưu hành 97 tờ tiền đô la Singapore giả mệnh giá 10.000. Khi Thúy cầm số tiền giả này đến địa phận tỉnh Quảng Bình thì bị CQĐT kiểm tra, bắt giữ.

Cáo trạng xác định, Cương lưu hành 1,97 triệu đô la Siangapore (có giá trị tương ứng với hơn 34 tỷ đồng). Cường lưu hành 1 triệu đô la Singapore giả (có giá trị hơn 17 tỷ đồng). Nhài, Phương, Thúy lưu hành 0,97 triệu đô la Siangapore giả (có giá trị tương ứng hơn 17 tỷ đồng).