Đề Văn được cho là sử dụng ngữ liệu không phù hợp. Theo Thạc sĩ Nguyễn Phước Bảo Khôi, Giảng viên Ngữ văn, Trường ĐH Sư phạm TP.HCM, căn cứ vào tiêu chí lựa chọn ngữ liệu được nêu trong Chương trình Ngữ văn 2018 (tr.16 và tr.92) cũng như một số yêu cầu đối với việc kiểm tra đánh giá theo định hướng phát triển năng lực, có thể thấy rõ ngữ liệu trong đề có những điểm đạt và chưa đạt.

Về ưu điểm, đề đã phù hợp với kinh nghiệm đọc văn bản, năng lực nhận thức của học sinh ở lớp 8. Truyện cười có mặt trong chương trình và được triển khai dạy học trong sách giáo khoa nên thể loại này được sử dụng làm ngữ liệu kiểm tra là điều hợp lí. Mặt khác công văn 3175/BGDĐT-GDTrH đã pháp lý hóa yêu cầu về nguồn ngữ liệu dùng trong kiểm tra đánh giá, nêu rõ trong đánh giá phải “tránh dùng lại các văn bản đã học trong sách giáo khoa làm ngữ liệu xây dựng các đề kiểm tra đọc hiểu và viết để đánh giá chính xác năng lực học sinh, khắc phục tình trạng học sinh chỉ học thuộc bài hoặc sao chép nội dung tài liệu có sẵn.”

Như vậy, ngữ liệu được đưa vào đề đáp ứng yêu cầu sử dụng văn bản ngoài sách giáo khoa, giúp học sinh vận dụng những hiểu biết đã có trong quá trình đọc hiểu các văn bản trong sách giáo khoa để đọc các văn bản khác có cùng thể loại. "Đây là điều mà đề thi đã làm được"- thầy Khôi nói.

Tuy nhiên theo thầy Khôi, việc sử dụng ngữ liệu cũng có những hạn chế. Thứ nhất, truyện cười này nhằm phê phán thói hư tật xấu của con người. Ý nghĩa chuyển tải từ truyện thì ổn, song việc thể hiện phải đặc biệt xem lại. "Vấn đề bệnh đường tiêu hóa, ngữ cảnh đi vệ sinh và rình người khác đi vệ sinh, câu nói cuối cùng của thầy thuốc dễ tạo cách hiểu khác kém tế nhị bên cạnh cách nghĩ logic thông thường (đã chữa được cho khỏi bệnh thì phải được mời ăn)"- theo thầy Khôi.

Ngoài ra, tiếng cười văn bản tạo ra chưa sâu sắc, thiếu tính nhân văn cần có vốn là đặc trưng, truyền thống của văn hóa người Việt. Thủ pháp gây cười rất đơn giản, dĩ nhiên sẽ giúp học sinh dễ phát hiện, từ đó có thể không khó lấy trọn điểm câu hỏi đọc hiểu. Hơn thế, bài học đạo lí mang đến thiếu chiều sâu, khiến truyện xa dần mục tiêu châm biếm, trào phúng để gần với kiểu truyện hài hước giản đơn. Chính những điều này khiến văn bản chưa có giá trị đặc sắc về nội dung và nghệ thuật, chưa tiêu biểu cho thể loại, thiếu tính chuẩn mực về ngôn ngữ.

Từ những hạn chế đã nêu trên, thầy Khôi khuyến nghị, cần xem lại công tác duyệt đề, phản biện đề. Nếu những người có trách nhiệm làm tốt khâu này, tất yếu sẽ không có những đề Văn như trên.

"Bài học đạo lí quá đơn giản để có thể rút ra từ truyện, thủ pháp gây cười dễ phát hiện sẽ ảnh hưởng tính sự phân hóa của đề thi. Chúng ta có thể mong muốn kết quả của học sinh thật cao, nhưng nên hướng đến việc cải thiện chất lượng giảng dạy và học tập hơn là việc ra đề dễ"- thầy Khôi nói.

Vị giảng viên này cũng cho rằng, người có trách nhiệm chuyên môn, giáo viên cốt cán và giáo viên bộ môn đang triển khai chương trình Ngữ văn 2018 cần được tập huấn về công tác kiểm tra đánh giá, nhất là việc lựa chọn ngữ liệu, đặc biệt khi năm học 2024 - 2025 đang đến gần với kì thi tuyển sinh lớp 10 và kì thi tốt nghiệp THPT áp lực trước mắt.

Trước đó, đề thi học kỳ môn Ngữ văn dành cho học sinh lớp 8, Trường THCS Colette(Q.3, TP.HCM) cũng bị phản ứng vì cho rằng thiếu sự tôn trọng người thầy.

Ông Hồ Tấn Minh, Chánh văn phòng Sở GD-ĐT TP.HCM, nhìn nhận trên hành trình đổi mới một vài đơn vị còn lúng túng, chọn ngữ liệu môn Ngữ văn thi học kỳ chưa thật phù hợp. Ông Hồ Tấn Minh, cho hay mục đích của kiểm tra là nhằm đánh giá đúng đắn, khách quan kết quả học tập, năng lực của học sinh, phục vụ cho việc điều chỉnh quá trình dạy học, đồng thời giúp học sinh phát huy năng lực, phẩm chất.

Đối với môn Ngữ văn, các bài kiểm tra cần đánh giá các năng lực cốt lõi của môn học bao gồm: Năng lực đọc hiểu, năng lực viết, năng lực nói và nghe, năng lực tạo lập văn bản, năng lực giải quyết vấn đề, năng lực sáng tạo.

Theo ông Minh, công văn về việc hướng dẫn đổi mới phương pháp dạy học và kiểm tra đánh giá môn Ngữ văn chỉ rõ: "Trong đánh giá kết quả học tập cuối học kì, cuối năm học, cuối cấp học, tránh dùng lại các văn bản đã học trong sách giáo khoa làm ngữ liệu xây dựng các để kiểm tra đọc hiểu và viết để đánh giá chính xác năng lực học sinh, khắc phục tình trạng học sinh chỉ học thuộc bài hoặc sao chép nội dung tài liệu có sẵn".

Như vậy, tinh thần của kiểm tra đánh giá theo năng lực (cụ thể ở đây là năng lực "đọc hiểu" và năng lực "viết") là không sử dụng lại văn bản đã dạy cho học sinh để ra để kiểm tra. Học sinh cần vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học, đã rèn luyện để "đọc hiểu", "phân tích" một văn bản mới.

Ông Minh cho rằng, các tranh luận về một vài đề kiểm tra Ngữ văn học kì 1 vừa qua chủ yếu liên quan đến việc lựa chọn ngữ liệu: Độ dài, ngắn; nội dung có phù hợp thời gian làm bài, có phù hợp tâm lí lứa tuổi học sinh hay không; nguồn trích dẫn có cụ thể, rõ ràng, đáng tin cậy hay không.

Về vấn đề này, Sở GD-ĐT đã có tập huấn, tuy nhiên, trên hành trình đổi mới, một vài đơn vị còn lúng túng, chọn ngữ liệu chưa thật phù hợp. Sau kiểm tra học kỳ 1, Sở GD- ĐT tiếp tục tập huấn (vào 2 ngày 17 và 18/1) để thầy cô tổ trưởng chuyên môn các đơn vị tiếp tục trao đổi, thực hành ra đề kiểm tra nhằm đáp ứng các yêu cầu.

Diễn biến mới vụ đề Ngữ văn lớp 8 có ngữ liệu nhạy cảm

Lịch thi lớp 10 trường THPT Chuyên Ngoại ngữ

Nhà trường đã báo cáo vụ việc tới cấp ủy, chính quyền địa phương và thông tin với gia đình. Thời gian em L.T.B điều trị, trường cũng đã bố trí cán bộ, giáo viên túc trực và hỗ trợ một phần kinh phí chữa trị cho học sinh.

Bác sỹ Hoàng Duy Dương, Khoa Hồi sức tích cực Bệnh viện Đa khoa tỉnh, cho hay, bệnh nhân L.T.B vào bệnh viện cấp cứu trong tình trạng hôn mê được mổ 2 lần do sọ não bị tụ máu nhiều. Ngoài ra, chân của em còn có vết bầm tím. Hiện tại, em L.T.B vẫn hôn mê, thở máy và được điều trị tích cực, diễn biến bệnh có tiến triển tốt hơn nhưng vẫn tiên lượng nặng.

Vụ việc đang được Công an huyện Quang Bình điều tra, làm rõ.

Gia Phan

Nam sinh lớp 10 bị 12 người đánh hội đồng đến ngất xỉu

Võ Hoàng Hải (hiện là học sinh lớp 12 chuyên Lý của Trường THPT Chuyên Khoa học Tự nhiên - ĐH Quốc gia Hà Nội) từng được nhiều người biết đến khi lập kỷ lục lớp 11 đã sở hữu 2 Huy chương Vàng Olympic Vật lý quốc tế.

Cụ thể, hồi lớp 11, Võ Hoàng Hải là 1 trong 2 thí sinh của đội tuyển Việt Nam giành được Huy chương Vàng. Trước đó 1 năm, Hoàng Hải là học sinh đầu tiên trong lịch sử của Việt Nam lọt vào đội tuyển và giành được Huy chương Vàng Olympic Vật lý quốc tế khi mới chỉ học lớp 10.

Năm đó, dù là học sinh lớp 10, nhưng Hoàng Hải có điểm số phần thi thực hành cao nhất đội.

Thầy Nguyễn Thành Lập, người tham gia ôn luyện cho các thành viên đội tuyển Olympic Vật lý quốc tế, từng nhận xét Hải có khả năng tiếp thu kiến thức và tự học rất tốt.

“Hải thích ứng rất nhanh và có khả năng đào sâu những kiến thức được học. Ngoài ra, sự nhạy cảm với các hiện tượng Vật lý của Hải cũng rất tốt, bởi môn học này không chỉ đòi hỏi Toán học mà còn cả khả năng cảm nhận vấn đề Vật lý. Rất hiếm học sinh có khả năng như vậy”, thầy Lập đánh giá.

Thầy Lập cho hay, ngoài sự cố gắng, Hải cũng có một cách học rất tốt để có thể hấp thụ được một khối lượng kiến thức lớn - điều mà không phải học sinh nào cũng làm được và cũng không phải cứ dạy là làm được.

Chị Đỗ Mai Hòa, mẹ Hải, chia sẻ, bản thân không phải là người đặt áp lực lên con vào học tập và thi cử. Song, theo chị, Hải sinh ra như để theo con đường nghiên cứu và làm khoa học. 

Theo lời chị Hòa, trái ngược với mẹ là người làm về kinh doanh, Hải khá trầm tính từ bé.

“Trước mọi vấn đề, con đều suy nghĩ một cách thấu đáo. Gần như không một lúc nào tôi không yên tâm về con trước một quyết định nào đó”.

Với Hải, chị Hòa không phải định hướng điều gì. Hải say sưa trong việc học nhưng thể hiện một phong cách học rất bình thản. 

Hải cũng thể hiện năng khiếu với tiếng Anh khi lớp 5 đã được giải Ba cấp quốc gia trong một cuộc thi ở môn học này. Năm lớp 10, trong quá trình ôn thi đội tuyển Vật lý quốc tế, Hải thi IELTS và đạt 8.0. Nam sinh cũng đạt điểm SAT 1570/1600 vào đầu lớp 11.  

Chàng trai Hà Nội được thầy cô, bạn bè nhận xét rất hòa đồng, vui tính và hóm hỉnh.

“Ngoài học tốt, Hải cũng có khả năng điều tiết cảm xúc và thể trạng về mặt tâm lý luôn thoải mái, vui vẻ. Có lẽ cũng một phần nhờ vậy mà giúp em có thể duy trì được khả năng hấp thụ lượng kiến thức lớn trong thời gian dài, không bị căng thẳng”, thầy Lập chia sẻ.

Vị giáo viên cho rằng có thể điều này sẽ góp phần giúp Hải trên hành trình du học tới đây.

Ngoài việc học chính khóa, Hải vẫn thường xuyên chơi đàn ghi ta, tham gia các hoạt động thể dục thể thao. Em dành nhiều thời gian cho các hoạt động thiện nguyện, ngoại khóa, hoạt động xã hội, câu lạc bộ...

Võ Hoàng Hải cũng được tuyên dương là 1 trong 10 gương mặt trẻ Việt Nam tiêu biểu năm 2022.

Nói về dự định trong tương lai gần, Hoàng Hải cho biết quyết định theo học ngành Vật lý ở ngôi trường mới và khoảng tháng 8, em sẽ lên đường sang Mỹ để làm thủ tục nhập học.

“Thời gian này, em muốn tập trung cho việc phát triển toàn diện bản thân hơn, tức không chỉ việc học kiến thức mới mà em sẽ tranh thủ tham gia nhiều các hoạt động thể thao, xã hội...”, Hải chia sẻ.

Nữ sinh Hà Nội trúng tuyển trường Y hàng đầu thế giới