Tin bóng đá 16

Hiệu trưởng một trường tiểu học ở quận Hà Đông cho hay thực chất yêu cầu này đã nằm trong Điều lệ trường tiểu học từ năm 2020, nếu thực hiện được sẽ rất lý tưởng nhưng đến nay vẫn chưa thể.

"Sĩ số 35 chỉ phù hợp với các huyện hoặc quận lõi có dân số già, còn quận đang phát triển, có nhiều khu đô thị như Nam Từ Liêm, Cầu Giấy, Hà Đông sẽ không đáp ứng được", ông nói. "Sĩ số trung bình ở trường tôi đang là 55 nhưng ở Hà Đông, như vậy 'vẫn ít'. Nhiều trường còn trên 60".

Bà Nguyễn Thị Bích Hạnh, Hiệu trưởng trường Tiểu học Hoàng Liệt, quận Hoàng Mai, cũng cho rằng khó thực hiện sĩ số lớp 35 học sinh trong năm học này. Ở Tiểu học Hoàng Liệt, trung bình mỗi lớp hiện tới 51 em.

Hoàng Mai là quận đông dân nhất Hà Nội với hơn 500.000 người. Đây được xem là "điểm nóng" thiếu trường học, vì tập trung nhiều khu dân cư mới. Tháng 8/2022, quận còn thiếu 36 trường, gồm 13 trường tiểu học. Năm ngoái, quận Hoàng Mai quyết định xây 4 trường mới, trong đó có hai trường tiểu học.

Bà Hạnh hy vọng hai trường đang xây, rộng 11.000 m2 và 22.000 m2, có thể hoạt động vào năm sau để giảm áp lực về sĩ số.

Bà Lê Thị Thanh Tâm, Phó phòng Giáo dục quận Nam Từ Liêm, cũng nói khó. Sĩ số lớp bình quân, với cả công lập và ngoài công lập ở quận là khoảng 38,5 học sinh. Nếu tách riêng công lập, con số này là 47-48. Quận vừa có thêm 4 trường mới, trong đó có 2 trường tiểu học, đồng thời cải tạo và xây các phòng học ở 11 trường, giúp giảm sĩ số lớp còn trung bình hơn 40.

"Cơ bản năm nay ổn nhưng cũng không thể đạt 35 học sinh một lớp được", bà Tâm nói.

1. Tập luyện thể thao

Anna Wintour - Tổng biên tập của tạp chí Vogue chơi quần vợt 1 giờ mỗi ngày, còn tỷ phú Richard Branson vẫn lướt ván diều thường xuyên. Nhưng nếu việc tập thể dục khiến bạn ái ngại, nhà tâm lý học Shawn Achor có tin vui cho bạn: Tất cả những gì cần làm chỉ là 15 phút để tim hoạt động mỗi ngày.

Vì vậy, bạn có thể bỏ phòng tập thể dục để làm vườn hoặc dắt chó đi dạo. Hãy nhớ: Tác dụng của việc tim mạch hoạt động hàng ngày có hiệu quả như thuốc chống trầm cảm.

2. Chọn một sở thích mới (hoặc khám phá lại một sở thích cũ)

Có điều gì đó thú vị mà bạn luôn muốn làm, nhưng chưa có thời gian để theo đuổi không? Hay có điều gì đó mà bạn vô cùng thích làm nhưng chưa làm được trong nhiều năm? Hãy tham khảo sở thích của một số người thành công nhất thế giới:

Warren Buffett: Chơi đàn ukulele

Aubrey K. McClendon, đồng sáng lập Chesapeake Energy: Sưu tầm rượu vang

Michael Bloomberg: Trượt tuyết và chơi golf

Peter Thiel, nhà đầu tư công nghệ và cựu đồng sáng lập PayPal: Chơi cờ vua trên mạng

Jack Dorsey, CEO của Twitter: Đi du lịch đến những nơi kỳ lạ

3. Làm điều gì đó vui vẻ cho bản thân

Khoa học đã phát hiện ra rằng những người vui vẻ thì sáng tạo hơn, năng suất hơn, đưa ra quyết định tốt hơn và hòa đồng với đồng nghiệp hơn. Daymond John, nhà đầu tư của loạt chương trình truyền hình thực tế "Shark Tank" của đài ABC, thường dành cuối tuần tại cabin ven hồ của mình ở hạt Dutchess để bắt cá vược.

4. Thiền

Oprah Winfrey thực hành thiền siêu việt. Cô ấy ngồi yên 2 lần/ngày trong 20 phút. Cô nói, "chỉ trong không gian đó, bạn mới có thể tạo ra tác phẩm tốt nhất và cuộc sống tốt nhất của mình." Thực hiện nghi thức nhỏ này hàng ngày trong thời gian rảnh rỗi sẽ giúp bạn kiểm soát được phần còn lại của tuần. Bạn sẽ nhận thấy một sự khác biệt khi mọi gánh nặng được giảm xuống.

5. Cho đi

Một nghiên cứu được thực hiện bởi Fidelity Charity cho thấy 89% doanh nhân quyên góp cho tổ chức từ thiện. Những doanh nhân có tấm lòng phục vụ hiểu rằng kinh doanh và cuộc sống là một vòng tròn, đó là sự cho đi và lan tỏa sự giàu có cho những thứ mà họ tin tưởng.

6. Học điều mới từ những người ‘thầy’ ngoài đời

Hãy tìm kiếm lời khuyên từ những mối quan hệ bên ngoài để cải thiện những phần bạn còn thiếu, hoặc để có được một số quan điểm mới về điều gì đó đang khiến bạn gặp khó khăn.

Khi CEO Mary Barra của General Motor gặp khó khăn, các cố vấn đã khuyên cô ấy chuyển sang làm nhân sự mặc dù cô ấy là một kỹ sư. Barra cho biết trong một bài đăng trên LinkedIn: “Những người khác thường nhìn thấy nhiều khía cạnh khác nhau về chúng ta khi chúng ta phát triển sự nghiệp, giúp ta nghiên cứu các cơ hội và thách thức trong suốt quá trình”.

7. Đừng quên dành thời gian chất lượng cho gia đình

Hãy đảm bảo rằng bạn luôn sẵn sàng hỗ trợ những người thân yêu của mình và không bao giờ đặt công việc lên trước họ.

Ngay cả những doanh nhân tỷ phú cũng có cuộc sống tại gia. Mark Cuban, người đồng tổ chức Shark Tank, chia sẻ: "Vào cuối tuần, chúng tôi có bảo mẫu vào buổi sáng, vì vậy Tiff và tôi đi tập thể dục vào sáng thứ Bảy. Sau đó, phần còn lại của cuối tuần chỉ có gia đình chúng tôi. Chúng tôi đưa lũ trẻ đi ngủ, cùng nhau ăn tối. Chúng tôi cố gắng là một gia đình bình thường”.

5 lời khuyên của tỷ phú kim cương cho người trẻ

Tỷ phú kim cương Fred Mouawad, đồng sở hữu công ty nữ trang Mouawad (Thuỵ Sĩ) đã có những chia sẻ với người trẻ về cách làm việc hiệu quả trong một bài viết mới đây.

Ông Nguyễn Thế Phương, Phó tổng giám đốc Tập đoàn FPT, cho biết E, S, G là những yếu tố tạo nên sức mạnh của tập đoàn. Ngay từ khi thành lập, tập đoàn này hướng đến cam kết xây dựng và duy trì một khung quản trị bao gồm điều lệ công ty, các quy định quản trị, các sổ tay quá trình, các hệ thống văn bản quy định, quy chế xuyên suốt trong tập đoàn đảm bảo việc triển khai một hệ thống quản trị chuyên nghiệp, hiệu quả và có kỷ luật, từ tập đoàn đến công ty thành viên.

Về kinh nghiệm quản trị trong thực thi ESG, đại diện FPT cho biết, năm 2023, tập đoàn này đẩy mạnh triển khai quản trị theo phương pháp mục OKRs (mục tiêu và hiệu quả then chốt). Phương pháp trên giúp thiết lập mục tiêu thống nhất của từng cá nhân với mục tiêu của phòng ban, công ty thành viên, tập đoàn, đảm bảo đi theo đúng chiến lược, định hướng chung, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động và năng suất lao động.

Các mục tiêu và kết quả của tập đoàn, các công ty thành viên, các phòng ban cũng như của từng cá nhân được báo cáo, cập nhật, theo dõi, đánh giá định kỳ và trực tuyến trên công cụ quản lý OKRs, giúp đo lường chính xác mức độ hoàn thành mục tiêu bám sát với kế hoạch chung. Tỷ lệ cá nhân hoàn thành thiết lập mục tiêu dao động ở mức cao, từ 95% đến 97% trong các kỳ.

Giữa bối cảnh khó khăn chung của thị trường và làn sóng sa thải của các doanh nghiệp lớn trên thế giới, năm 2023, quy mô nhân sự của FPT (chỉ tính số nhân sự của 8 công ty con) vẫn tăng 13,6% so với cùng kỳ. Đại diện tập đoàn này cũng thông tin đơn vị tạo điều kiện để nhân sự thuộc các dân tộc thiểu số có cơ hội việc làm bình đẳng và đảm bảo tuân thủ các quy định pháp luật về sử dụng lao động.

Trong khi đó, đại diện Tập đoàn Vingroup nêu quản trị doanh nghiệp được xác định là yếu tố cốt lõi trong sự phát triển mạnh mẽ, hiệu quả, tăng trưởng bền vững và vẫn đảm bảo duy trì các giá trị cốt lõi của tập đoàn. Mục tiêu là để hệ thống quản trị phù hợp với mục tiêu kinh doanh tại từng thời điểm, phục vụ lợi ích lâu dài của tập đoàn và cổ đông, cũng như cân bằng hài hòa quyền lợi của các bên liên quan.

Với việc coi quản trị doanh nghiệp là kim chỉ nam, đại diện Vingroup cho biết, việc xây dựng các nguyên tắc bền vững giúp xây dựng nền tảng vững chắc cho tổ chức và nâng cao khả năng cạnh tranh trong những tình huống biến động. Đồng thời, việc này cải thiện đời sống, bình đẳng của con người, cũng như duy trì tính toàn vẹn của môi trường và tài nguyên thiên nhiên.

"Do đó, việc tích hợp tính bền vững vào mọi hoạt động kinh doanh và chuỗi giá trị đòi hỏi sự thống nhất các ưu tiên ở cấp cao nhất của chiến lược doanh nghiệp, đại diện Vingroup nêu.

Tập đoàn do ông Phạm Nhật Vượng làm Chủ tịch HĐQT đặt ra các mục tiêu ngắn hạn và dài hạn cùng các hướng dẫn vận hành đáp ứng cả xu hướng toàn cầu lẫn lợi ích của các bên liên quan. Trưởng các phòng ban của Vingroup chịu trách nhiệm triển khai và tích hợp các sáng kiến về phát triển bền vững của tập đoàn vào hoạt động hàng ngày. Bên cạnh đó, trưởng các phòng ban theo dõi và gửi phản hồi cho ban lãnh đạo cấp cao và nhóm công tác về phát triển bền vững của tập đoàn.

Mô hình quản trị doanh nghiệp của đơn vị này xoay quanh 4 nhân tố chính là công bằng, hiệu quả, trách nhiệm và minh bạch. Đây là các nhân tố đảm bảo một mô hình quản trị tốt giúp giữ vững các giá trị cốt lõi, điều hành các hoạt động kinh doanh hiệu quả và phân tầng hợp lý hoạt động giữa các cấp trực thuộc, đồng thời tạo sự gắn kết giữa các tầng hoạt động và giữa các bộ phận chức năng để thực hiện các mục tiêu kinh doanh.

Trong đó, tính minh bạch được Vingroup đặc biệt coi trọng. Tập đoàn này ban hành quy chế nội bộ áp dụng cho tất cả nhân viên, nhà cung cấp và các bên liên quan, bao gồm chống rửa tiền, phòng chống hối lộ và tham nhũng; kiểm soát giao dịch nội bộ và lưu ý về luật trừng phạt của nước ngoài.

Trong cơ cấu quản trị của Vingroup, có một bộ phận quan trọng bên cạnh đại hội đồng cổ đông, hội đồng quản trị, bộ phận kiểm toán nội bộ, ban kiểm soát, ban giám đốc là bộ máy trung ương.

Bộ máy này thực hiện các hoạt động tập trung, có ảnh hưởng sâu rộng tới tập đoàn như quản trị, lập chính sách nhân sự và đào tạo, tư vấn pháp luật, phát triển thương hiệu, quan hệ cổ đông, nhà đầu tư và truyền thông, quản lý vốn, thực hiện các giao dịch huy động vốn và mua bán, sáp nhập, đảm bảo tỷ suất đầu tư hiệu quả và tối đa hóa lợi ích mang lại cho cổ đông.

Ngoài ra, về mặt quản trị bền vững, tập đoàn có bộ phận ESG có nhiệm vụ chuẩn bị báo cáo phát triển bền vững hàng năm, tổng hợp dữ liệu ESG của tất cả công ty con và phòng ban, chủ đồng đề xuất các sáng kiến ESG phù hợp với lĩnh vực kinh doanh của mỗi công ty con.

Đại diện Công ty cổ phần Đầu tư Nam Long cho biết doanh nghiệp bất động sản này đã có hơn 30 năm kinh nghiệm làm việc với nhiều tổ chức, tập đoàn lớn, uy tín trong và ngoài nước để huy động nguồn vốn, hợp tác phát triển tạo ra việc làm trong chuỗi giá trị cung ứng tại địa phương. Công ty cũng quản trị rủi ro trong vận hành kinh doanh hướng tới phát triển bền vững, đặc biệt là các rủi ro về môi trường, xã hội thông qua khung quản trị rủi ro chung của tập đoàn.

Gamuda Land nêu thực hành chữ G là một phần của hệ thống quản lý hiệu năng hoạt động xuyên suốt. Tập đoàn đã thiết lập chính sách và cẩm nang ESG, bao gồm quản trị bền vững, chính sách quản lý, hướng dẫn và quy trình vận hành tiêu chuẩn (SOP) để thực hiện việc đánh giá tính trọng yếu, thu thập dữ liệu, thẩm định cũng như vai trò và trách nhiệm.

Tập đoàn này cũng phát triển một quy trình mang tính hệ thống bền vững dưới sự dẫn dắt, hỗ trợ của các chuyên gia; thực hiện một khuôn khổ quản trị lành mạnh với cam kết thực hiện các hoạt động kinh doanh minh bạch, tuân thủ pháp luật, có đạo đức và chuyên nghiệp.

Khi thực hành quản trị theo ESG, đại diện tập đoàn trên nhận thấy mang lại các giá trị không chỉ ngắn hạn mà còn đóng góp vào sự phát triển bền vững và lâu dài của Gamuda Land Việt Nam trong suốt thời gian qua.

Cụ thể như việc tối ưu hóa chi phí nhờ quản trị vận hành sử dụng hiệu quả tài nguyên doanh nghiệp; tuân thủ tốt hơn và nghiêm túc các quyền lợi người lao động và quản trị doanh nghiệp, từ đó tránh được các hậu quả pháp lý không mong muốn. Ngoài ra, tập đoàn có thể nâng cao uy tín thương hiệu, tạo sự tin cậy đối với khách hàng; thu hút các nhà đầu tư và các bên liên quan.

Quản trị theo định hướng ESG gặp khó khăn gì?

Trong bối cảnh thị trường bất động sản Việt Nam đang trải qua nhiều thử thách như hiện nay, đại diện Nam Long cho rằng việc thực hành ESG là một thách thức lớn với doanh nghiệp về mặt cân đối chi phí và thay đổi nhận thức của các bên liên quan.

"Và khi thị trường bất động sản đang chịu nhiều áp lực từ dòng tiền, việc đầu tư thêm cho ESG đòi hỏi sự cân đối về mặt tài chính và chọn lựa các giải pháp phù hợp với bối cảnh", đại diện đơn vị này nêu.

Theo đại diện Nam Long, ESG đang trở thành một xu hướng toàn cầu, nhưng tại Việt Nam, nhận thức về tầm quan trọng của ESG trong cộng đồng doanh nghiệp và khách hàng vẫn chưa cao.

Điều đó có thể làm giảm động lực cho các công ty bất động sản cũng như các bên liên quan trong việc thực hiện các tiêu chuẩn ESG. Chính công ty này cũng đang lựa chọn các tiêu chí ESG phù hợp nhất có thể trong giai đoạn hiện nay để đáp ứng hài hòa được lợi ích của các bên liên quan.

Còn đại diện Gamuda Land cũng cho rằng ESG là một khái niệm phức tạp và đòi hỏi kiến thức chuyên môn sâu về nhiều lĩnh vực như môi trường, xã hội và quản trị.

Thời gian đầu, việc thiếu nhân lực có kỹ năng chuyên môn để thực hiện và quản lý các chương trình ESG cũng là một khó khăn của Gamuda Land. Một khó khăn khác là việc đo lường hiệu quả của các hoạt động ESG có thể phức tạp do thiếu các tiêu chuẩn chung hoặc công cụ phù hợp.

Trao đổi với phóng viên Dân trí, ông Hoàng Đức Hùng, Phó chủ tịch Hội Thành viên Độc lập Hội đồng Quản trị Doanh nghiệp Việt Nam, với kinh nghiệm tham gia nhiều dự án tư vấn tái cấu trúc và cổ phần hóa doanh nghiệp ở Việt Nam, bao gồm việc tư vấn hỗ trợ tăng cường quản trị công ty, quản trị rủi ro, kiểm toán nội bộ và phát triển bền vững (ESG), cũng nhấn mạnh khó khăn trong việc quản trị theo hướng ESG liên quan đến câu chuyện cân bằng.

"Nền tảng của phát triển bền vững là cân bằng lợi ích của các bên liên quan", ông Hùng nói và cho biết nếu shareholder (cổ đông) chỉ tập trung, tối ưu hóa vào lợi nhuận của mình thì mà gạt lợi ích của những người khác, bộ phận khác đi thì sẽ không bền.

Ông Hùng cũng nêu áp lực thi quản trị theo định hướng ESG là "làm thì phải có tiền". "Những người vận hành doanh nghiệp cần phải có quan điểm cởi mở, giảm lợi nhuận nhưng phát triển bền hơn, đi đường dài, nhìn KPI theo cách phi tài chính hơn…", ông nói và nhấn mạnh câu chuyện nếu người quản trị quyết tâm, sẽ có cái nhìn cân bằng và áp lực sẽ giảm xuống.

Ông Hùng chỉ ra thêm việc quản trị theo định hướng ESG đặc biệt khó khăn với các doanh nghiệp nhỏ khi thiếu nguồn lực từ con người, công nghệ, tài chính... "Với doanh nghiệp nhỏ, quản trị ESG là một suất đầu tư lớn phải tính toán, không như doanh nghiệp lớn có nguồn lực dài hạn", ông cho biết.

"Quản trị doanh nghiệp theo định hướng ESG không chỉ là câu chuyện truyền thông"

Ông Hoàng Đức Hùng chỉ ra 3 động lực để doanh nghiệp quản trị theo định hướng ESG. Thứ nhất là câu chuyện tuân thủ pháp luật khi thực thi bởi Nhà nước cũng có khung cơ chế cụ thể cho hoạt động này.

Thứ hai là có thể tiếp cận nguồn vốn, giúp dòng vốn chảy vào doanh nghiệp ưu đãi, sẵn có hơn trong bối cảnh vay vốn khó khăn. "Doanh nghiệp nào cần đi gọi vốn thì đầu tư ESG rất chăm chỉ", ông nói.

Thứ ba là tính hiệu quả và tối ưu của vận hành, sẽ giúp ích cho doanh nghiệp và chính người lao động cũng sẽ ở lại.

Ông Hùng cũng nêu quan điểm quản trị doanh nghiệp theo định hướng ESG không chỉ là câu chuyện truyền thông, làm đối phó mà phải xây dựng thành chiến lược phát triển lâu dài. Trước câu hỏi doanh nghiệp sẽ ra sao nếu "chậm chân" trong việc quản trị theo định hướng ESG, ông Hùng cho rằng cơ chế phát triển thị trường sẽ buộc doanh nghiệp phải đi theo, tùy từng ngành, đặc biệt là sản xuất. Nếu không phát triển, bản thân doanh nghiệp sẽ mất yếu tố cạnh tranh.

"Nếu càng chậm, càng tốn nhiều chi phí còn làm sớm vất lúc đầu nhưng về sau sẽ nhàn. Lãnh đạo phải định hướng chiến lược, đánh giá vị thế và cần biết đi đến đâu", ông nói.

Báo Dân trítổ chức Hội thảo "Quản trị doanh nghiệp theo định hướng ESG - Làm gì, từ đâu?"vào ngày 29/8 tại TPHCM. Hội thảo này là sự kiện vệ tinh nằm trong chuỗi sự kiện của Diễn đàn ESG Việt Nam 2024 . Diễn giả của hội thảo là những chuyên gia hàng đầu về quản trị doanh nghiệp, về ESG. 

Khách tham gia hội thảo có cơ hội kết nối với chuyên gia có kinh nghiệm về ESG và quản trị doanh nghiệp theo định hướng ESG; tiếp cận giải pháp quản trị theo định hướng ESG - yếu tố sống còn với doanh nghiệp hướng tới tối đa hóa hiệu quả, lợi nhuận, phát triển bền vững. 

Làng Nguyên Bì (Quất Động, Thường Tín, Hà Nội) nằm cách trung tâm Hà Nội khoảng 20km. Xưa kia, đây là một trong 5 ngôi làng được Lê Công Hành - vị quan thời Hậu Lê truyền cho nghề thêu.

Đầu thế kỷ 20, làng xuất hiện nhiều thương gia chuyên mua bán và xuất khẩu vải lụa, vải thêu sang nước ngoài. Giai đoạn này, kinh tế của làng khá phát triển.

Cổng làng Nguyên Bì (Quất Động, Thường Tín, Hà Nội).

Ông Lê Đại Nghiệp - một người dân làng Nguyên Bì chia sẻ: "Nhà tôi nhiều đời làm nghề thêu, khoảng những năm 1920 của thế kỷ trước, ông nội tôi còn buôn tranh thêu ren, vải lụa thêu khắp Đông Nam Á".

Làng Nguyên Bì khi đó chia làm 2 mảng. Một là người buôn bán hàng thêu, hai là người đi làm thợ thêu cho chủ buôn. Người buôn bán sẽ có cuộc sống khá giả hơn, có tiền xây nhà cửa, mua đất…

Những năm 1920 - 1930 nhiều chủ buôn giàu có phất lên, họ ra phố cổ mua nhà ở Hàng Ngang, Hàng Đào, Hàng Khay.

Ông nội ông Nghiệp hay sang Singapore buôn hàng. Cụ làm ăn khấm khá, xây dựng được cơ ngơi bên đó. Vợ ở nhà làm ruộng. 

Hàng tháng, cụ gửi tiền và vàng về cho vợ nuôi con, tích cóp mua đất đai. Gia đình cụ thuộc diện giàu có ở làng.

“Bà nội tôi kể, mỗi lần gửi đồ về Việt Nam, ông gửi cả kiện to, bao gồm đồ dùng và tiền vàng.

Năm 1936, do biến động lịch sử nên ông tôi về hẳn Việt Nam và chỉ buôn bán trong nước”, ông Nghiệp chia sẻ.

Thời kỳ này, làng mọc lên những ngôi nhà khang trang bằng gỗ lim hoặc xây kiên cố.  

Mặc dù kinh doanh nhưng ông nội của ông Nghiệp vẫn duy trì nghề thêu và truyền lại cho con cháu.

Sau này, bố ông Nghiệp làm trưởng phòng thêu của Công ty Xuất nhập khẩu mỹ nghệ Hà Nội có địa chỉ ở Hàng Khay (Hoàn Kiếm, Hà Nội).

Năm 1976 - 1980, bố ông được biệt phái vào TP.HCM, thực hiện công tác phát triển nghề thêu của Nhà nước.

“Năm mới giải phóng, kinh tế Việt Nam gặp nhiều khó khăn, mặt hàng xuất khẩu chủ đạo lúc bây giờ là hàng thêu ren nên bố tôi và một số người được phân công vào các tỉnh dạy nghề, mở rộng xưởng sản xuất”, ông Nghiệp chia sẻ.

Ông Lê Đại Nghiệp.

Năm 1980, các mặt hàng thêu ren như ga, rèm cửa, áo kimono (dạng áo ngủ) được xuất đi Liên bang Nga (năm đó là Liên Xô) nhiều. Bố ông Nghiệp móc nối làm ăn với các chủ tiệm vải có người nhà bên Liên bang Nga.

Họ mua cuộn vải lớn rồi đưa cho gia đình ông Nghiệp. Bố ông Nghiệp mang về cắt mảnh vải theo kích thước tiêu chuẩn rồi thêu.

"Tôi được bố giao nhiệm vụ vẽ mẫu thêu. Cụ đưa ra yêu cầu, làm sao các mẫu thêu phải đẹp nhưng không quá khó để thợ nhỏ tuổi cũng có thể làm được. Hơn nữa, công thêu ít, mình mới có lãi”, ông nhớ lại.

Vải thêu xong, được chuyển cho bên cắt may và cuối cùng là giao lại cho đầu mối, xuất đi nước ngoài.

“Hàng hóa xuất liên tục, cả nhà tôi làm không hết việc. Tôi mang đi khắp làng, thuê người làm.

Vợ ông Nghiệp (64 tuổi) là người làng Nguyên Bì. Năm 19 tuổi bà cũng tham gia dạy thêu ở các tỉnh. Năm 20 tuổi, bà kết hôn với ông Nghiệp.

Mặc dù không làm nhiều năm nhưng mỗi lần ngồi bên khung thêu, thao tác của ông vẫn linh hoạt.

Hiện nay, con cái ông bà đã thành đạt, sang nước ngoài sinh sống. Do sức khỏe nên hai vợ chồng ông không còn làm nghề.

Tuy nhiên, ông Nghiệp khẳng định, mình vẫn luôn yêu công việc này. Gia đình ông có kinh tế, cơ ngơi cũng một phần nhờ những năm làm hàng xuất khẩu. Thời kỳ đổi mới, nghề thêu chững lại, vợ chồng ông chuyển sang lĩnh vực khác.

Nỗi buồn sau lũy tre làng

Làng thêu Nguyên Bì từng có thời điểm vàng son, phát triển mạnh mẽ nhưng đáng tiếc nghề truyền thống đang dần thoái trào.

Nghệ nhân Thái Đức Duy chia sẻ, hiện cả làng chỉ còn 3 hộ làm nghề thêu tay. Lý do khiến người dân bỏ nghề là vì thu nhập thấp. Mỗi bức tranh thêu mất vài ngày, vài tuần, có khi đến cả tháng chỉ bán được từ 50 nghìn đồng đến 200 nghìn đồng.

Thu nhập thấp, lại thêm trào lưu tranh chữ thập (tranh thêu Trung Quốc) nên chẳng mấy ai muốn làm nghề.

Thanh niên, người trong độ tuổi lao động ra thành phố tìm việc hoặc vào các công ty sản xuất làm. Cuối cùng, khi lớp nghệ nhân lớn tuổi qua đời, người làm nghề chỉ còn đếm trên đầu ngón tay.

Gia đình ông Duy có nhiều đời làm nghề này, ngay từ lúc mới học lớp vỡ lòng, ông đã biết thêu những mũi đầu tiên. Lớp 7, ông thêu tranh xuất khẩu.

Các bức tranh thêu do nghệ nhân Duy thực hiện.

Suốt quá trình trưởng thành, người đàn ông này một lòng đau đáu với nghề tổ. Các sản phẩm của ông mang nét riêng, thể hiện cá tính cũng như sự điêu luyện của nghề.

Ông Duy từng đưa tranh thêu của mình tham gia nhiều cuộc thi lớn nhỏ và giành được giải thưởng. Ngoài thêu tranh, ông tham gia dạy tại các trường nghề.

Nghệ nhân Duy chia sẻ, trước khi thợ bắt tay vào thêu, cần phải nghiên cứu về màu sắc trong bức ảnh mẫu, tính toán đường kim mũi chỉ… Sau đó, họ tiến hành chuyển mẫu tranh thêu tay lên vải thêu (vẽ lại trên vải).

Công đoạn này đòi hỏi thợ thêu phải có sự khéo léo, tài năng hội họa, kỹ năng chuyên môn tốt cũng như kinh nghiệm lâu năm.

Một bức tranh thêu tay đẹp đòi hỏi dùng tới rất nhiều loại chỉ thêu với màu sắc, kích cỡ, chất liệu khác nhau. Từ chỉ màu đậm đến màu nhạt, sợi chỉ lớn đến sợi chỉ nhỏ, từ chỉ thô đến chỉ bóng.

Để gìn giữ nghề thêu tay, vào mỗi dịp hè, nghệ nhân Thái Đức Duy vẫn hướng dẫn cho mọi người có nhu cầu học thêu. Tuy nhiên, phần lớn là người tò mò, học cho biết. Người tâm huyết và muốn phát triển nghề lại không có.

Giờ đây, sức khỏe có hạn, ông vẫn luôn canh cánh một nỗi buồn. Phía sau cánh cổng làng in dấu ký ức về nghề thêu nổi tiếng nhưng nay đang dần mất đi…

Ngôi làng sản sinh ra hàng triệu con chuồn tre "độc nhất" ở Hà Nội

Từ những thanh tre thô cứng, những con chuồn chuồn tre nhiều màu sắc của xã Thạch Xá đã được xuất khẩu đi khắp nơi phục vụ du khách như: Mỹ, Italia, Trung Quốc...