Phổ điểm bài thi khoa học tự nhiên thi tốt nghiệp THPT 2022 sẽ ra sao?

Trong số các định nghĩa về chuyển đổi số tôi thích nhất định nghĩa này: “Chuyển đổi số là sự tích hợp dữ liệu và công nghệ số vào tất cả các lĩnh vực hoạt động của một tổ chức, làm thay đổi cơ bản cách mà tổ chức ấy vận hành (hay hoạt động) nhằm cung cấp giá trị và lợi ích lớn hơn cho các đối tượng mà tổ chức ấy phục vụ”.

Theo định nghĩa ấy thì khác biệt cơ bản của Chuyển đổi số (hiện nay) so với Tin học hoá (trước đây) là:

1) Tích hợp dữ liệu và các công nghệ số vào tất cả các hoạt động của tổ chức, trước đây công nghệ số chỉ có máy tính, thiết bị mạng và phần mềm, ngày nay bùng nổ các thiết bị số, bao gồm camera, robot, cảm biến, thiết bị đo, điện thoại di động, khoá cửa thông minh, công tơ (điện, nước, gas) thông minh, thiết bị điện thông minh…

2) Làm thay đổi cơ bản cách vận hành của tổ chức nhằm cung cấp giá trị và lợi ích lớn hơn cho đối tượng mà tổ chức ấy phục vụ (khách hàng, tổ chức, người dân và doanh nghiệp).

Như vậy chính các thành tựu của công nghệ với sự bùng nổ dữ liệu (dữ liệu lớn), bùng nổ mạng xã hội và thương mại điện tử, bùng nổ các thiết bị và công nghệ số, bao gồm trí tuệ nhân tạo AI, robot, chatbot, camera, thiết bị đo, cảm biến, điện thoại thông minh, công tơ thông minh (điện, nước, gas), thiết bị điện thông minh… là cơ sở để người ta đưa ra khái niệm chuyển đổi số.

Một số chuyên gia CNTT gạo cội cho rằng nếu không có khái niệm và định nghĩa chuyển đổi số thì theo lẽ tự nhiên, do nhu cầu của thực tiễn, do những tiến bộ về trí tuệ nhân tạo AI, về big data và các thiết bị công nghệ số thông minh, những người làm CNTT, làm tự động hoá, làm công nghệ sẽ vẫn làm những công việc mà chuyển đổi số đang làm hiện nay mà thôi; xe ô tô tự lái, robot thông minh (trong sản xuất, khám chữa bệnh, chăm sóc sức khoẻ, làm dịch vụ) sẽ vẫn phát triển và vẫn đi vào thực tế cuộc sống; công tơ điện, nước, ga thông minh (tự đọc chỉ số tiêu thụ, tự ngắt, tự đóng công tơ), thu phí giao thông không dừng, ngân hàng số (tất cả các giao dịch giữa khách hàng với nhà bank hoàn toàn online), mạng xã hội, thương mại điện tử… sẽ vẫn phát triển và đi vào thực tế cuộc sống.

Tất nhiên không thể phủ nhận rằng chính cơn sốt CHUYỂN ĐỔI SỐ đã giúp cho các lãnh đạo quốc gia, lãnh đạo bộ ngành, lãnh đạo doanh nghiệp trên toàn cầu quan tâm nhiều hơn, vào cuộc nhiều hơn, ra nhiều chính sách hơn và đầu tư nhiều hơn cho chuyển đổi số và nhờ đó mà xã hội phát triển nhanh hơn, văn minh hơn và người dân nhận được nhiều tiện ích hơn.

Đỗ Cao Bảo (Thành viên HĐQT Tập đoàn FPT)

‘Chuyển đổi số gọi tên doanh nghiệp và doanh nhân công nghệ số Việt Nam’

Theo Thứ trưởng Nguyễn Huy Dũng, trong cách mạng 4.0, với sự phát triển đột phá của công nghệ số, tinh thần thời đại là đổi mới sáng tạo. Chuyển đổi số lại một lần nữa gọi tên các doanh nghiệp và doanh nhân công nghệ số Việt Nam.

Rươi được nhiều bà nội trợ mua về làm các món như chả rươi, rươi rang muối, rươi kho riềng. Người ta coi đây là đặc sản vì ngoài hương vị ngon, rươi chỉ xuất hiện ngắn ngày, theo mùa vụ. Tuy nhiên, rươi cũng là thực phẩm gây sợ hãi cho nhiều người. 

Rươi có hàm lượng đạm giống như lươn, chạch, có tác dụng chống oxy hóa. Protein trong rươi dễ hấp thụ hơn trong thịt. Trong 100g rươi có 82% nước, 14% protein, 4% lipid. 100g rươi cung cấp khoảng 90 calo cao hơn so với các thực phẩm thường dùng khác. Nhiều người dùng rươi để tẩm bổ.

Trong Đông y, rươi còn là bài thuốc chữa một số bệnh như suy nhược cơ thể, suy giảm miễn dịch. Dược tính của rươi có tác dụng nhiều hơn khi dùng chung vỏ quýt. Vì vậy, làm chả rươi người dân sử dụng thêm vỏ quýt.

Vỏ quýt có tính ấm, vị cay, mùi thơm. Tinh dầu trong vỏ quýt có tác dụng tiêu diệt các vi khuẩn E. coli, Salmonella có thể nhiễm từ môi trường sống của rươi. Vi khuẩn này gây kích ứng cho cơ thể, tiêu chảy, ngộ độc. Vỏ quýt cũng giúp cho hệ tiêu hóa thông khí, làm ấm dạ dày. Tuy nhiên, bạn chỉ sử dụng lượng vỏ quýt vừa đủ, nếu dùng nhiều có thể khiến món ăn bị đắng, hăng. 

Những người không nên ăn rươi

Theo lương y Sáng, rươi ngon nhưng không phải là món ăn dành cho tất cả mọi người. Những nhóm người sau đây không nên ăn rươi.

Thứ nhất, người có cơ địa dị ứng tôm cua, mực, nhộng, phấn hoa cẩn trọng khi ăn rươi. Người từng dị ứng rươi tuyệt đối không ăn lại. Người chưa ăn rươi bao giờ nên thử ăn ít để hệ tiêu hóa thích ứng. Rươi giàu protein dễ gây dị ứng, nổi mề đay, đau đầu, choáng váng thậm chí sốc phản vệ.

Thứ hai,người có bệnh lý gan, thận, người suy thận độ 1, độ 2 nếu ăn rươi có thể làm cho tình trạng bệnh nặng hơn.

Thứ ba,người đang có bệnh lý về tiêu hóa như đầy bụng, khó tiêu, mới bị ngộ độc thực phẩm cẩn trọng khi ăn rươi.

Thứ tư,người già, phụ nữ mang thai và trẻ em không nên ăn rươi. Do rươi gây khó tiêu, protein của rươi khác với trong thịt, cá thông thường. Rươi còn dễ nhiễm vi sinh vật nếu chế biến sai gây tiêu chảy, ảnh hưởng tới sức khỏe.

Khi mua rươi cần mua con còn sống, không ăn loại đã chết; bảo quản cấp đông đúng nhiệt độ, không bảo quản quá lâu. Rửa thật sạch, khuấy nhẹ tránh rươi dập, vỡ. Nấu nước khoảng 40-50 độ C thả rươi vào để rươi rụng lông, chân sau đó vớt ra để ráo nước rồi chế biến làm chả và các món khác. 

Lãnh đạo Bệnh viện Đa khoa tỉnh Bắc Giang khẳng định đơn vị không có chủ trương tư vấn, bán thực phẩm chức năng hay cung cấp các dịch vụ với phương thức này. Các nhân viên y tế của bệnh viện khi gọi điện tư vấn, chăm sóc khách hàng đều sử dụng số điện thoại có 3 số cuối là “232”. Đây là dấu hiệu đầu tiên để phân biệt thật, giả.

Trước đó, Bệnh viện Đa khoa Hùng Vương (Phú Thọ)cũng cho hay thời gian gần đây nhiều người dân gọi điện đến cơ sở y tế này phản ánh về việc có người tự nhận là nhân viên bệnh viện gọi điện, nhắn tin qua Zalo hoặc Facebook để tư vấn và bán thực phẩm chức năng dành cho mẹ và bé.

Để củng cố lòng tin cho khách hàng nhằm mục đích bán thuốc, thực phẩm chức năng không rõ nguồn gốc, các đối tượng này khi liên lạc còn kèm theo thông tin về ngày, tháng, năm sinh bệnh nhân; dữ liệu về khám chữa bệnh BHYT; lịch tiêm chủng của trẻ sơ sinh… 

Bên cạnh đó, một số đối tượng mạo danh nhân viên y tế bệnh viện để lừa đảo chiếm đoạt tài sản thông qua các hành vi như nhờ chuyển khoản hộ, mượn tiền, nhờ mua hộ đồ vật có giá trị...

Lãnh đạo các bệnh viện khẳng định hành vi của các đối tượng lừa đảo, mạo danh nói trên làm ảnh hưởng lớn đến thương hiệu, uy tín của bệnh viện, đồng thời, gây hoang mang trong cộng đồng, người bệnh, người nhà người bệnh.

Bệnh viện Đa khoa Đức Giang (Hà Nội)cuối tháng 10 cũng phát đi cảnh báo về việc có fanpage tự giới thiệu là bác sĩ Lê Xuân Sơn, công tác tại Khoa Điều trị gan Bệnh viện Đức Giang, để khám, tư vấn, bán thuốc điều trị gan cho người bệnh. Hiện trang này có 2.000 lượt thích và 2.000 người theo dõi.

Lãnh đạo Bệnh viện đa khoa Đức Giang khẳng định bác sĩ Lê Xuân Sơn, nguyên Trưởng khoa Truyền nhiễm của bệnh viện, đã nghỉ hưu từ tháng 10/2018. Ngoài ra, bệnh viện không có Khoa điều trị gan như Fanpage trên thông tin. 

Trước chiêu trò của các đối tượng lừa đảo, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Bắc Giang và nhiều đơn vị y tế khuyến cáo, trong quá trình điều trị người bệnh, người nhà người bệnh chỉ nghe trực tiếp tư vấn và chỉ định điều trị từ bác sĩ và nhân viên y tế. Tuyệt đối không chuyển tiền cho bất cứ ai dưới danh nghĩa là nhân viên y tế của bệnh viện với bất cứ lý do gì mà không có hóa đơn, phiếu thu của bệnh viện. 

Bác sĩ Nguyễn Tuấn Lâm cũng cho biết người sử dụng các sản phẩm này cũng có nhiều nguy cơ bệnh mãn tính giống như thuốc lá thông thường. Cụ thể: Hô hấp (suy giảm chức năng phổi do tắc nghẽn); Tim mạch (rối loạn chức năng mạch máu, cơ xơ cứng mạch máu, huyết khối, xơ vữa động mạch, nhồi máu cơ tim, bệnh động mạch vành, tăng huyết áp và đột quỵ); Ung thư (tổn thương DNA gây tăng nguy cơ ung thư, tăng kháng hóa trị liệu.
Bệnh về răng miệng: bệnh viêm lợi, sâu răng, mất xương quanh răng, tổn thương niêm mạc miệng, tăng nguy cơ nhiễm trùng miệng); Bệnh tiêu hóa (đau vùng thượng vị, buồn nôn và nôn, tiêu chảy và xuất huyết tiêu hoá, viêm loét đại tràng).

Đặc biệt, Nicotine có trong các sản phẩm này còn làm ảnh hưởng xấu tới  sức khoẻ người dùng. Điển hình là gây hại đến sự phát triển não trẻ em và vị thành niên. Nicotine có thể đi qua nhau thai dẫn đến nhiều hậu quả bất lợi, bao gồm hội chứng đột tử ở trẻ sơ sinh, giảm thính lực và béo phì. Sử dụng nicotine ở tuổi thiếu niên gây hại cho các phần của não kiểm soát sự chú ý, học tập, tâm trạng. Chất này còn thay đổi làm ảnh hưởng xấu tới quá trình các khớp thần kinh (Synapse) được hình thành. Các khớp nối này cần thiết cho bộ nhớ của não. Sử dụng nicotine ở tuổi vị thành niên cũng có thể làm tăng nguy cơ nghiện các chất gây nghiện khác trong tương lai.

Theo bác sĩ Lâm, việc quản lý các loại thuốc lá mới đặt ra nhiều thách thức. Đó là do các sản phẩm này có thể lách luật dựa vào kỹ hở của định nghĩa sản phẩm hoặc sử dụng nicotine tổng hợp để tránh bị quản lý.

Ngoài ra, việc quản lý khó khăn còn do sự đa dạng quá mức của sản phẩm. Ví dụ, Cục Quản lý Dược phẩm và Thực phẩm Mỹ (FDA) nhận hồ sơ đăng của hàng triệu đăng ký sản phẩm thuốc lá mới (hơn 6,5 triệu loại sản phẩm tính đến 2020) từ hơn 500 công ty. Cơ quan này đã từ chối hơn 5 triệu sản phẩm. Đặc biệt, các loại hương vị khác nhau được dùng trong những sản phẩm thuốc lá thế hệ mới có nhiều nguy cơ sức khỏe còn chưa được biết đến.

Trước thực trạng trên, WHO khuyến cáo các sản phẩm thuốc lá mới rất độc hại, cả tác hại lâu dài và ngay trước mắt. Nếu không được ngăn chặn hiệu quả, sẽ có nguy cơ cao tạo ra một thế hệ trẻ nghiện Nicotine và nhấn chìm những kết quả của phong trào phòng chống tác hại thuốc lá trong nhưng năm gần đây tại Việt Nam.

Hiện tại, các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới không được phép nhập khẩu, quảng cáo và bán ở Việt Nam. Tuy nhiên, các sản phẩm lậu được bán khá tràn lan và việc thực thi rất yếu. Việc duy trì tình trạng như hiện nay sẽ tới tình trạng sử dụng tiếp tục tăng nhanh trong giới trẻ.

Cơ quan này cũng khuyến nghị Quốc hội cần ban hành Nghị quyết cấm nhập khẩu, sản xuất, phân phối và bán các sản phẩm nicotine, hệ thống phân phối điện tử không chứa Nicotine và các sản phẩm thuốc lá nung nóng, cũng như cấm quảng cáo và khuyến mãi các sản phẩm này ở Việt Nam. Đồng thời quy định rõ trách nhiệm thực thi và chế tài. Về lâu dài, cần chuyển và hoàn thiện tiếp các qui định cấm từ nghị quyết vào trong luật sửa đổi Luật Phòng chống tác hại của Thuốc lá.

Lan Anh

Thực hiện nhiệm vụ được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ giao, Bộ TT&TT đã xây dựng, đưa Nền tảng tích hợp, chia sẻ dữ liệu quốc gia (NDXP) vào sử dụng, phục vụ việc kết nối, tích hợp, chia sẻ dữ liệu giữa các bộ, ngành, địa phương. 

Được ví như “xương sống” phục vụ kết nối, chia sẻ dữ liệu trên quy mô quốc gia, nền tảng NDXP có các thành phần chính gồm nền tảng kết nối, tích hợp dịch vụ, quy trình, dữ liệu (kế thừa và phát triển từ Hệ thống kết nối liên thông các hệ thống thông tin ở trung ương và địa phương - NGSP nhằm đáp ứng các nhu cầu kết nối, tích hợp, chia sẻ dữ liệu theo mô hình tập trung); nền tảng chia sẻ dữ liệu phân tán nhằm đáp ứng các nhu cầu kết nối, chia sẻ dữ liệu giữa các bộ, ngành, địa phương theo mô hình phân tán; hệ thống quản lý vận hành nền tảng tích hợp, chia sẻ dữ liệu quốc gia.

Thời gian qua, nền tảng NDXP đã từng bước kết nối, chia sẻ dữ liệu giữa các bộ, ngành, địa phương. Đến cuối năm 2020, toàn bộ 22/22 bộ, cơ quan ngang bộ và 63/63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đã có Nền tảng tích hợp, chia sẻ dữ liệu cấp bộ/tỉnh (LGSP) và kết nối với nền tảng NDXP, đạt tỷ lệ 100%. 

Hiện nền tảng này đã kết nối với hệ thống của 90 cơ quan, đơn vị; trong đó có 85 LGSP của bộ, ngành, địa phương; 8 cơ sở dữ liệu và 12 hệ thống thông tin có quy mô, phạm vi từ Trung ương đến địa phương.

Theo số liệu thống kê mới nhất của Cục Chuyển đổi số quốc gia, Bộ TT&TT, tổng số giao dịch thông qua nền tảng NDXP từ đầu năm 2022 đến ngày 19/10/2022 đã đạt hơn 570 triệu, tăng gấp 3,1 lần so với cả năm 2021 (khoảng 180 triệu giao dịch), trung bình hàng ngày có khoảng 1,9 triệu giao dịch thực hiện thông qua NDXP. 

Có thể thấy, việc vận hành nền tảng NDXP đã mang lại hiệu quả ban đầu lớn, góp phần tiết kiệm thời gian của xã hội, nâng cao chất lượng cung cấp dịch vụ công cho người dân, doanh nghiệp; nâng cao hiệu quả công tác quản lý, chỉ đạo, điều hành, thực thi công vụ dựa trên dữ liệu đầy đủ, chính xác, kịp thời. 

Trong đó, có thể kể đến một số lợi ích chính từ việc kết nối, chia sẻ dữ liệu trên quy mô quốc gia giữa các cơ quan nhà nước, tổ chức, doanh nghiệp như phát triển các dịch vụ, tiện ích theo hướng lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm, người dân, doanh nghiệp không phải kê khai, cung cấp thông tin thủ công nhiều lần, đi lại nhiều nơi.

Tổng hợp thông tin, dữ liệu từ nhiều nguồn để tạo kho dữ liệu dùng chung của bộ, ngành, địa phương bảo đảm đầy đủ, chính xác, kịp thời phục vụ công tác quản lý, chỉ đạo, điều hành được hiệu quả.

Một lợi ích nữa là cán bộ, công chức, viên chức, người lao động của cơ quan nhà nước không phải nhập thông tin thủ công, thao tác nghiệp vụ trên nhiều phần mềm khác nhau. Tăng cường hiệu quả khai thác các dữ liệu dùng chung trong nội bộ, tránh đầu tư trùng lặp, gây lãng phí.

Đồng thời, cho phép cung cấp dữ liệu mở ra bên ngoài phục vụ khu vực tư xây dựng, phát triển hệ sinh thái ứng dụng, dịch vụ mới cho xã hội; cho phép thu thập dữ liệu từ các đối tượng thuộc khu vực tư mà cơ quan nhà nước cần quản lý phục vụ việc giám sát thực thi pháp luật, điều hành chính sách vĩ mô.

Dẫu vậy, theo đánh giá của Bộ TT&TT, hiện việc kết nối, chia sẻ dữ liệu vẫn còn chưa rộng rãi và chưa đáp ứng được nhu cầu, dẫn đến người dân, doanh nghiệp vẫn phải cung cấp thông tin, dữ liệu nhiều lần, thủ công, đi lại nhiều lần.

Để giải quyết vấn đề này, Bộ TT&TT sẽ trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị trong đó chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương tăng cường kết nối, chia sẻ dữ liệu phục vụ phát triển Chính phủ điện tử, thúc đẩy chuyển đổi số quốc gia.

Cùng với đó, theo Bộ TT&TT, các bộ, ngành, địa phương cũng cần nhanh chóng hoàn thành việc ban hành danh mục cơ sở dữ liệu dùng chung. Các cơ sở dữ liệu đã triển khai xây dựng phải quán triệt, nhanh chóng xây dựng và ban hành quy định về cấu trúc thông điệp dữ liệu chia sẻ, công bố công khai dịch vụ chia sẻ dữ liệu từ các cơ sở dữ liệu của mình và kết nối với Nền tảng NDXP để dữ liệu được lưu thông thông suốt.

Vân Anh

Phụ nữ có thai cũng là nhóm đối tượng thận trọng khi ăn các loại nội tạng dù đó là nguồn cung cấp vitamin A dồi dào, đặc biệt là gan.

Trong thời kỳ trong bụng mẹ, thai nhi rất cần được cung cấp thêm vitamin A. Tuy nhiên, một số nghiên cứu cho thấy khi bà mẹ hấp thụ hơn 10.000 IU vitamin A mỗi ngày, trẻ bị dị tật bẩm sinh cao hơn 80% với nhóm bà mẹ dùng dưới 5.000 IU. Vì vậy, các thai phụ cần hết sức thận trọng, đặc biệt nếu đang dùng các chất bổ sung chứa vitamin A.

Bác sĩ Cảnh lưu ý, cần chọn nội tạng còn tươi từ động vật có nguồn gốc rõ ràng, không bị bệnh. Thời gian gần đây, cơ quan chức năng đã nhiều lần thu giữ các sản phẩm từ nội tạng động vật không rõ nguồn gốc giấy tờ được đưa ra thị trường. Người tiêu dùng có thể bị ngộ độc ngay hoặc lâu dần mắc các bệnh lý khác nếu dùng thực phẩm không an toàn. 

Nội tạng mua về cần sơ chế cẩn thận, rửa sạch bằng muối, chanh, chần nước sôi trước khi nấu. Gan, bầu dục, tim cần cắt hết phần hôi, màng mỡ bám vào. Nấu chín kỹ, không ăn lòng tái, sống. Khi lòng thừa, bạn không nên để qua đêm vì đây là thực phẩm giàu đạm dễ nhiễm vi sinh vật.

Bác sĩ Cảnh khuyến cáo không nên ăn lòng hằng ngày. Người lớn nên ăn nội tạng động vật 2-3 bữa/tuần, tương đương 50 - 70g mỗi lần. Trẻ em ăn 1-2 bữa/tuần, tương đương 30 -50g.