Món ngon tiến vua của người Giang Xá
Với người làng Giang Xá,ónngontiếnvuacủangườiGiangXákết quả la liga thị trấn Trạm Trôi (huyện Hoài Đức), vào ngày tết, ngày lễ, không thể thiếu món bánh bác. Xưa kia, món bánh này dùng tiến vua để thể hiện lòng tôn kính. Ngày nay, bánh bác trở thành vật thể lưu giữ nét văn hóa và thể hiện tình người Giang Xá.
Bánh bác là một đặc sản của làng Giang Xá – Hà Nội, cùng với bánh phu thê, cá anh vũ, gà Đông Cảo,…bánh bác là một trong những sản vật tiến vua thời xưa. Trong tâm thức người Giang Xá, bánh bác chính là biểu tượng của làng. Món bánh này "khai sinh" cùng thời Lý Nam Đế lập quốc.
Trong rất nhiều miền quê cùng thờ Lý Nam Đế, làng Giang Xá là một trong những nơi thờ tự chính. Để biểu thị tấm lòng tôn kính, người dân Giang Xá đã sáng tạo ra bánh bác để dâng vua.
Thời xưa, bánh do các trưởng lão trong làng làm riêng để tiến vua. Sau này, người dân truyền nhau cách làm, rồi bánh bác dần xuất hiện trong các sự kiện lớn của làng như lễ hội, cưới xin hay làm quà biếu khách quý.
 |
Công thức để có món bánh bác ngon thì phải "luộc bằng mỡ, lật bằng tay".
|
Hễ con gái Giang Xá lấy chồng, nhà gái lại thách cưới nhà trai bằng tráp bánh bác. Vì thế người Giang Xá có câu: "Dù ai chồng chán, vợ chê/Ăn miếng bánh bác lại về với nhau". Gọi là bánh bác bởi người Giang Xá nói chệch "bác" từ "rán, chiên".
Để làm ra được một “tày” bánh bác ngon, người làm cần lựa chọn rất kỹ nguyên liệu, từ gạo nếp cái hoa vàng, gấc, đỗ xanh, tới đường nâu, mỡ thăn lợn, thậm chí là lá chuối và chiếc lạt buộc bánh.
Gạo nếp được ngâm 2-3 tiếng rồi đem xay, nén cho thật mịn. Nửa số gạo được trộn với gấc để tạo màu đỏ xen lẫn màu trắng.
Để làm ra một chiếc bánh bác thì “bác bột” là công đoạn quan trọng nhất. Những khoanh bột được thấu cho dẻo và nặn tròn. Chảo “bác” bánh thường làm bằng gang. Ở đó, người làm phải lật giở bột nếp trên chảo mỡ nóng…. bằng tay không.
Mỡ dùng để rán bánh phải là mỡ lợn thăn, không được dùng dầu ăn, tỷ lệ mỡ và độ lửa sẽ quyết định độ dẻo, thơm của bánh. Đầu tiên, cho khoảng nửa muôi mỡ dải đều mỏng khắp chảo, sau đó cho miếng bột nếp dẻo đã trộn áp xuống mặt chảo. Dùng bàn tay để giở bánh sao cho thật mỏng đều khắp bề mặt của chảo. Đặc biệt, bánh phải được nén bằng tay và lật liên tục khi rán.
Qua công đoạn “bác”, bột gạo nếp chín được tán mỏng trên mặt bàn đã trải lớp bóng kính cho nguội, phần bột trộn với gấc được trải bên dưới phần bột không trộn. Đậu xanh sau khi nấu chín được trộn cùng đường kính hoa mai, cán thành hình trụ với đường kính 3 - 5cm. Đậu xanh được dùng làm nhân sẽ được đặt sau cùng trên lớp bột bánh.
Cuối cùng, người làm cuộn 3 lớp: bột gạo trộn gấc, bột gạo trắng và nhân đậu xanh thành hình như khúc giò và gói trong lá chuối. Để có được một “tày” bánh bác, người làm phải mất tổng cộng khoảng 5 tiếng.
 |
Việc làm ra một miếng bánh bác ngon theo đúng phương thức truyền thống là không hề đơn giản. |
Mỗi “tày bánh” sau khoảng 2 tiếng đồng hồ ủ bên trong lá chuối sẽ dùng dao sắc cắt khoanh từ 2-3 cm để thành một “khẩu” bánh. Những “khẩu” bánh bác y như một bông hoa sặc sỡ sắc màu khoe sắc với nhị vàng xen lẫn với những hạt vừng lốm đốm, lớp bánh đỏ màu gấc đan vào nhau nhưng không lẫn lộn với lớp bánh trắng mịn của gạo nếp.
Đẹp mắt là vậy, bánh bác còn vô cùng hấp dẫn bởi hương vị thơm bùi. Cắn miếng bánh vẫn còn âm ấm, vị dẻo thơm của gạo nếp quyện với vị ngọt thanh mát của đậu xanh kho đường đem đến cho thực khách một cảm giác thật khó tả về chiếc bánh bình dị thôn quê nhưng đậm đà truyền thống dân tộc.
Bánh chỉ được đun bằng gốc rạ hoặc củi, độ nóng vừa đủ. Nếu dùng bếp ga hay bếp than, bánh rán sẽ không được thơm, mùi vị gạo nếp, màu đỏ tươi của gấc sẽ không còn.
 |
Đáng chú ý, do không sử dụng chất bảo quản nên bánh bác chỉ giữ được lâu nhất là hai ngày. |
Ngày nay, bánh bác vẫn được nhiều người làng Giang Xá sử dụng để cung tiến trong những ngày lễ, Tết. Người dân khắp nơi cũng có thể chọn mua về làm quà.
Trải qua hàng trăm năm, đến nay bánh bác vẫn giữ được hương vị và vẻ đẹp ấn tượng, trở thành một đặc sản không lẫn với bất cứ thứ quà quê nào được tạo nên nhờ sức sáng tạo, đôi bàn tay khéo léo của người dân trên mảnh đất Kinh kỳ.
 7 món sơn hào hải vị tiến vua thời xưaTrong văn hóa ẩm thực Việt Nam từ xa xưa, những món ăn được dùng để tiến vua không chỉ ngon miệng, có giá trị dinh dưỡng cao mà còn rất quý hiếm. |
 |
| Doanh nghiệp khó tuyển dụng các nhân sự CNTT có chất lượng. (Ảnh minh họa) |
Cùng ý kiến, ông Đỗ Ngọc Hoàng, Giám đốc Học viện FPT Software còn cho biết thêm, chất lượng đào tạo của các trường đại học hiện nay không đồng đều. Thực tế cho thấy, trình độ ngoại ngữ, khả năng tự học, tự đọc tài liệu của sinh viên Việt Nam chưa tốt. Do đó, các doanh nghiệp phải tổ chức đào tạo lại nhiều kỹ năng để các lao động mới có thể đáp ứng được yêu cầu công việc. "Mỗi năm, Học viện FPT Software tổ chức đào tạo 3.000-4.000 học viên, một số kỹ năng phải kéo dài trong nhiều tháng liên tục mới có thể đáp ứng được yêu cầu làm việc", ông Hoàng nói.
Cũng theo các chuyên gia, việc thiếu hụt nhân sự trong lĩnh vực CNTT còn do xu hướng làm việc cho các doanh nghiệp nước ngoài. Trong bối cảnh đại dịch Covid-19, khi xu hướng làm việc từ xa đang ngày càng trở nên quen thuộc hơn, nhiều doanh nghiệp tại Singapore, Mỹ, châu Âu tuyển dụng nhân sự chất lượng cao Việt Nam. Các nhân sự này có thể làm việc tại Việt Nam và được trả lương như ở nước ngoài. “Đây là cơ hội cho các bạn trẻ nhưng là thách thức cho các doanh nghiệp Việt Nam khi cạnh tranh với các doanh nghiệp quốc tế, khi mà toàn cầu hóa và chuyển đổi số đang diễn ra rất nhanh”, đại diện TopCV cho biết.
Tận dụng cơ hội vàng để vươn lên
Theo ông Vũ Duy Thức, Nhà sáng lập OhmniLabs, Việt Nam có nhiều cơ hội nếu đầu tư mạnh cho đào tạo nhân sự trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI) ngay từ bây giờ.
Vị này cho biết, AI là công nghệ có thể sử dụng cho nhiều lĩnh vực, có khả năng tạo ra các dịch vụ làm thay đổi vị thế kinh doanh, tạo ra các sản phẩm mới, khác biệt để cạnh tranh.
“Cuộc đua AI đang diễn ra trên toàn cầu, nếu không có sự chuẩn bị chúng ta có thể sẽ lệ thuộc vào các quốc gia khác”, ông Thức nói.
Tuy nhiên, thực tế hiện nay là số lượng kỹ sư AI tại Việt Nam còn vô cùng hạn chế. Nhà sáng lập OhmniLabs dẫn số liệu cho thấy, trong số 400.000 kỹ sư ở Việt Nam hiện nay, chỉ có khoảng 40.000 người có nhu cầu học về AI. Đáng kể là chỉ có 4.000 người có cơ hội tiếp cận và học AI. Tức là chỉ có khoảng 1% kỹ sư của Việt Nam có cơ hội học ngành này.
Đầu năm nay, Chính phủ đã ban hành Chiến lược quốc gia về nghiên cứu, phát triển và ứng dụng trí tuệ nhân tạo đến năm 2030.
Tại đây, Chính phủ đặt mục tiêu đẩy mạnh nghiên cứu, phát triển và ứng dụng AI, đưa AI trở thành lĩnh vực công nghệ quan trọng của Việt Nam trong CMCN 4.0. Đến năm 2030, Việt Nam trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo, phát triển các giải pháp và ứng dụng AI trong khu vực ASEAN và trên thế giới.
Chiến lược này cũng đặt mục tiêu đến năm 2025 là Việt Nam nằm trong nhóm 5 nước dẫn đầu khu vực ASEAN và nhóm 60 nước dẫn đầu thế giới về nghiên cứu, phát triển và ứng dụng AI; xây dựng được 5 thương hiệu AI có uy tín trong khu vực; phát triển được 1 trung tâm quốc gia về lưu trữ dữ liệu lớn và tính toán hiệu năng cao.
Hình thành được 2 trung tâm đổi mới sáng tạo quốc gia về AI; gia tăng số lượng doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo về AI và tổng vốn đầu tư vào lĩnh vực AI ở Việt Nam; nâng cấp, hình thành mới được 10 cơ sở nghiên cứu và đào tạo trọng điểm về AI.
Chiến lược còn đặt ra các mục tiêu đầy tham vọng cho giai đoạn đến năm 2030 như: Việt Nam nằm trong nhóm 4 nước dẫn đầu khu vực ASEAN.
Ông Vũ Duy Thức đánh giá, chiến lược này là kịp thời, nhưng cũng không quên nhấn mạnh: “Cơ hội này chỉ có khoảng chừng 2-3 năm. Chúng ta phải nhanh chóng bắt kịp, bởi sau thời gian này, các nước đã có các chính sách về AI sẽ đi rất xa, và nếu không tận dụng được thời gian này chúng ta sẽ tụt lùi”.
Duy Vũ
Bộ TT&TT thành lập Ban điều hành Đề án phát triển nguồn nhân lực an toàn thông tin
Ban điều hành triển khai Đề án đào tạo và phát triển nguồn nhân lực nguồn nhân lực an toàn thông tin giai đoạn 2021 – 2025 vừa được thành lập với 23 thành viên. Thứ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Huy Dũng là Trưởng ban của Ban điều hành này.
" alt="Ngành công nghệ thông tin đang thiếu hụt nhân sự">